De bulten van het brein

We kennen ze allemaal, de ‘frenologische’ borstbeelden waarbij op de kale witte schedel een scala aan menselijke eigenschappen staat geschreven. De echte, twee eeuwen oud, zijn peperduur, maar een kopie is gemakkelijk te bestellen. Het blijft immers een fascinerend idee. Een hoofd vol eigenschappen. Van ijdelheid tot voorzichtigheid, tot klankgevoel. En onder dat woord, onder het schedeldak, zou zich dan het stukje brein bevinden dat verantwoordelijk is voor die eigenschap. Het moeten er zevenentwintig zijn. Zo ver kwam de bedenker van de ‘frenologie’, Franz Joseph Gall (1758-1828). Zo rond 1800 reisde de beroemde arts door heel Europa om overal lezingen te geven. Hij moet een indrukwekkend redenaar én showman zijn geweest. Critici waren er genoeg, maar Gall had geen enkele moeite om een zaal vol dames en heren, hongerend naar de nieuwste wetenschap, om de vinger te winden. En als hij geen lezing gaf, dan bezocht hij wel de lokale gevangenis of het krankzinnigengesticht. Want, zo zei hij, daar vond je de extreme gevallen waarmee je zijn revolutionaire theorie het beste kon illustreren.

Foto: La Moncloa - Gobierno de España (cc)

Spanje verbiedt ook een digitaal onafhankelijk Catalonië

ELDERS - Zondag zijn er in Spanje opnieuw verkiezingen. Aftredend premier Pedro Sanchez heeft eens te meer duidelijk gemaakt dat hij geen pardon kent voor de Catalaanse onafhankelijkheidsbeweging.

Zonder goedkeuring van het parlement heeft de demissionaire Spaanse regering een aantal wetswijzigingen doorgevoerd die de totstandkoming van een digitale Catalaanse republiek onmogelijk moet maken. ‘Er komt geen onafhankelijkheid, offline noch online. De rechtsstaat zal online evenzeer worden gehandhaafd als in de echte wereld,’ zei Sánchez. De wetswijziging is een reactie op de plannen van Junts per Catalunya, de partij van de gevluchte voormalige Catalaanse premier Puigdemont, om vooruitlopend op de onafhankelijkheid van de regio alvast een digitale republiek op te richten. De maatregel van de regering impliceert de mogelijkheid digitale communicatie, zonder tussenkomst van een rechter te verwijderen, als dat noodzakelijk wordt geacht ‘voor de openbare veiligheid, bescherming van de burgerbevolking, in noodsituaties, ter verdediging van mensenlevens of interferentie met andere netwerken’. Sanchez’ statement richting de Catalaanse separatisten laat geen twijfel bestaan hoe een dergelijke formule in Madrid wordt uitgelegd.

De socialistische premier hoopt waarschijnlijk op deze manier nog wat extra nationalistische stemmen van zijn concurrenten af te kunnen snoepen. Want zijn partij blijft waarschijnlijk wel de grootste, maar het is allerminst zeker dat hij er na deze verkiezingen wel in zal slagen een regering te vormen.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

SG-café donderdag 07-11-2019

Dit is het Sargasso-café van donderdag 07-11-2019. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Foto: copyright ok. Gecheckt 08-09-2022

Meer dan 11.000 wetenschappers waarschuwen voor klimaatcrisis

NIEUWS - 27 jaar geleden, in 1992, publiceerde de ‘Union of Concerned Scientists’, samen met meer dan 1.700 onafhankelijke wetenschappers, met onder hen de meerderheid van de nog levende Nobelprijswinnaars Natuurwetenschappen, de ‘World Scientists’ Warning to Humanity’ (pdf). Deze bezorgde wetenschappers riepen de mensheid op de vernietiging van ons milieu af te remmen en waarschuwden dat:

een grote verandering in de omgang van de mensheid met de aarde en het leven noodzakelijk zou zijn, als we enorme menselijke ellende nog wilden voorkomen.

Deze week herhaalde William J Ripple, Christopher Wolf, Thomas M Newsome, Phoebe Barnard, en William R Moomaw deze oproep in een publicatie in BioScience. De publicatie werd ondertekend door ruim 15,364 mensen, waarvan ruim 11.000 wetenschappers, uit 184 landen. Ripple et al. constateren dat er op een paar onderdelen na in 27 jaar weinig vooruitgang is geboekt. Dit baseren ze op een wetenschappelijke analyse van meer dan veertig jaar aan beschikbare gegevens over onder andere energieverbruik, temperatuur, bevolkingsgroei, ontbossing, ijsmassa en emissies.

Het goede nieuws

Om het bericht optimistisch te houden begin ik bij het goede nieuws. Volgens de auteurs toont de snelle wereldwijde afname in de productie van ozon-schadelijke stoffen aan dat wij in staat zijn snel positieve veranderingen uit te voeren. De auteurs zien ook vooruitgang in de vermindering van extreme armoede en honger. Andere pluspunten zijn de snelle daling van de geboortecijfers in vele gebieden (ondanks de teruglopende bestedingen aan family planning), toe te schrijven aan investeringen in het onderwijs aan meisjes en vrouwen, de veelbelovende daling van ontbossing van sommige gebieden, en de snelle groei van de hernieuwbare energiesector.

Foto: Vincent Truchseß (cc)

Een achterdeur in Whatsapp

Mensen doen soms een envelop om hun e-mailtje of hun appje, zodat alleen zijzelf en de geadresseerden dat kunnen lezen. Omdat inbraken op andermens’ berichtenverkeer akelige consequenties kunnen hebben en mensen aan hun privacy hechten, bouwen applicatiebouwers zulke versleuteling vaker in. Whatsapp versleutelt automatisch alle berichten, net als Signal en Telegram; ook Facebook Messenger wil versleuteling tot standaard verheffen.

Evenredig aan de behoefte van gebruikers aan veiligheid en versleuteling groeit de wens van overheden om achterdeurtjes in te bouwen: wegen om die encryptie te breken. Zonder die achterdeurtjes zou de overheid machteloos staan tegen criminelen, is het verhaal.

Al in 1988 fileerde Intel-techneut Timothy C. May die retoriek: hij destilleerde de doembeelden van toen en noemde die, met een klassieke verwijzing, de Vier Ruiters van de Infocalyps: terroristen, pedofielen, drugsdealers en witwassers.

Minister Grapperhaus van Justitie en Veiligheid bepleitte onlangs in navolging van zijn Amerikaanse collega William Barr dat internetplatforms de sleutels van hun gebruikers aan justitie moesten kunnen overhandigen, om opsporingsdiensten toegang te verschaffen tot berichten- en chatverkeer. Heel Bijbelvast legde Grapperhaus de nadruk op kinderporno als argument om zijn ‘sleutelrecht’ op te eisen: ‘Wat ik graag zou willen is met grote internetpartijen om de tafel en zeggen: luister, we gaan het nu zo regelen dat wij in ieder geval als er sprake is van verdacht verkeer toch een toegang kunnen krijgen om te kunnen zien wat zich er precies afspeelt.’

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: SP (cc)

Onderwijs in onrust

de school is een wereld waar rust heerst en orde, in regelmaat rijpt daar het pril intellect
slechts klinkt er de heldere stem van de meester,als aan ’t jonge volkje iets moet uitgelegd

Zo opende de cabareteske voorstelling “Een vier is een vier” (1971) van toneelwerkgroep Proloog, een stukje ‘vormingstheater’ voor onderwijzend personeel, onderwijsvakbonden en pedagogische academies.

Het onderwijs is al (meer dan) vijftig jaar geen wereld “waar rust heerst en orde”, waardoor acties zoals die van vandaag, altijd nodig blijken.

De voorstelling ging over de noodzaak tot onderwijsvernieuwing en over “de illusie van gelijke kansen in het onderwijs van onze maatschappij . Onderwijsvernieuwing dient in het licht te staan van maatschappelijke veranderingsprocessen.”

Het sprak een nieuwe generatie onderwijzend personeel wel aan om, in navolging van studenten die twee jaar daarvoor in Tilburg en Amsterdam (Maagdenhuisbezetting) de afbraak te eisen van paternalistisch, regentesk onderwijsbestuur.

In 2015 werd dat Maagdenhuis voor de elfde keer bezet, in 2018 werd een rood vierkant op de deur geschilderd, het protestsymbool uit 2015, ten teken dat de studenten de bestuurscultuur van de universiteit weinig democratisch vonden.

De 50-jarigheid van de eerste Maagdenhuisbezetting werd ruim 6 maanden geleden gevierd met een demonstratie tegen de renteverhoging op studieschuld rond het roemruchte beeld Het Lieverdje.

SG-café woensdag 06-11-2019

Dit is het Sargasso-café van woensdag 06-11-2019. Hier kan onder het genot van een virtueel drankje, nootje en/of kaasplankje alles besproken worden wat elders off topic is.

Closing Time | Radio

Het is vandaag precies een eeuw geleden dat in Nederland de eerste radio-uitzending plaatsvond. Ingenieur Hans Idzerda produceerde op 6 november 1919 vanuit zijn studio in Den Haag de eerste radiouitzending in Nederland (en de eerste commerciële uitzending ter wereld).

In deze ode aan de radio brengen de heren van Rammstein in herinnering hoe het beluisteren van Westerse radio een clandestiene bezigheid was in de voormalige DDR. De radio verbond de DDR-burgers met wat er in de wereld te koop was. De videoclip verwijst naar de angst voor repressieve regimes om de controle te verliezen over wat mensen denken, en de bevrijdende kracht van nieuwe techniek.

Ondermijningsbeleid Grapperhaus ‘heel reactief’

In een artikel op Binnenlands Bestuur betwijfelt Machteld Busz, directeur van stichting Mainline en bestuurder van het Poppi Drugs Museum Amsterdam, of de 110 miljoen euro die minister Grapperhaus inzet om de georganiseerde criminaliteit aan te pakken wel effectief besteed gaat worden.

Die investering is o.a. bedoeld voor de beveiliging van rechters en advocaten. Een ander deel wil de minister besteden om gemeenten te ondersteunen bij et tegengaan van normalisering van drugsgebruik n voor intensieve publiekscampagnes.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende