Normaal gesproken zou de proloog van de quadriennale ‘Ratrace naar het Binnenhof’ beëindigd zijn op 5 februari, met de bekendmaking van de lijstnummers die de politieke partijen kregen toegewezen door de Kiesraad. ‘Zou’, want twee partijen proberen elkaar momenteel de electorale speelveld uit te vechten. Het gaat om VSN (Vrij en Sociaal Nederland). Bevolkt door lieden die het ‘nieuwe normaal’ op wel heel vrije eigen wijze invullen. Gevolg? Chaos! Deze keer niet op het Malieveld of in het centrum van Rotterdam, maar binnen de partij zelf. Een couppoging van Willem Engel en kornuiten leidde tot een splitsing en chaotische taferelen bij de zitting van de Kiesraad. De Kiesraad dacht correct te handelen door de Kieswet te handhaven en één lijst toe te wijzen aan VSN en een ander lijst te benoemen als ‘Blanco lijst met als eerste kandidaat Zeven, A.J.L.B’ (ingediend door Anna Zeven, nauw verbonden met Willem Engel). Twee partijen met dezelfde naam is niet toegestaan en een rijtje bezwaarmakers gaven ter zitting aan bij welke lijst zij hoorden (als kandidaat of als ondersteuner). In alle chaos heeft de Kiesraad toch nog drie kandidaten op beide lijsten laten staan. Zie het proces-verbaal op pag. 324 onder Q (voor VSN) en pag. 368 onder O (voor blanco lijst Zeven). De twee kemphanen strijden nu nog om wie de naam ‘Vrij en Sociaal Nederland’ mag behouden. Een onderzoek bij de Kamer van Koophandel moet daar uitsluitsel over geven. VSN (o.lv. Bas Filippini) laat in een persbericht weten dat men in beroep is gegaan bij de Raad van State ‘inzake het overzetten van de ondersteuningsverklaringen naar Vrij en Sociaal Nederland’. De groep van Anna Zeven heeft, nog steeds onder de naam van VSN, een persbericht de wereld ingestuurd en meldt dat er een algemene ledenvergadering zou zijn geweest. Daar is besloten om partijleider en lijsttrekker Bas Filippini te royeren. Het is lastig te achterhalen wie van de twee geloofwaardig is, want beide kampen zijn niet in hun eerste onzin gestikt. De kans dat een van beiden een zetel zal halen is trouwens uiterst miniem. VSN doet in slechts zes kieskringen mee, de blanco lijst in twaalf. Nieuwe politieke partijen hebben alleen een kansje als ze al hun energie in de verkiezingscampagne kunnen steken én in alle twintig kieskringen meedoen. In deze toch al ongemakkelijke tijden, zit niemand op ruziemakers te wachten. Beiden kemphanen zeggen liefde te prediken. Voor een beetje serieuze verkiezingen in maart is het te hopen dat ze lief zijn voor de kiezers en zich terugtrekken nog voor de stembiljetten gedrukt worden.
Deze week is het dan zo ver: de basisschoolleerlingen mogen weer terug naar school! Een feest van opluchting voor veel ouders.
De Kik schreef er een bijpassend liedje bij. De melodie zal menigeen bekend voorkomen, die is namelijk van Baggy Trousers van Madness.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
ACHTERGROND - Van den vos Reynaerde, geschreven tussen 1257 en 1271, is niet alleen veruit de bekendste Middelnederlandse tekst, het verhaal heeft ook internationaal zijn weg door de tijd gevonden tot en met serieuze stripverhalen aan toe. De ‘Knuvelder‘ wijdt er dertien pagina’s aan; in het eerste deel (‘Stemmen op schrift’) van Kuvelders opvolger, Geschiedenis van de Nederlandse Literatuur, besteedt de onvolprezen Frits van Oostrom liefst 38 pagina’s aan het epos, hoewel Van Oostrom Reynaert nogal ongenuanceerd wegzet als een louter boosaardige vos. Onze zuiderburen hebben een compleet Reynaertgenootschap in het leven geroepen waarvan het jaarboek Tiecelijn als PDF gratis te downloaden is.
Ik ga het hier niet hebben over algemene feitjes rondom dit epos – wie meer wil weten over Reinaard de vos en koning Nobel leest de handboeken of de vele artikelen op het internet maar – maar wel over het genre, de traditie en de boodschap. Dit alles naar aanleiding van de in september 2020 verschenen nieuwe vertaling in modern Nederlands, en met name het nawoord hierbij, van de Reynaertkenner René Broens, die tot opmerkelijke conclusies komt.
Broens (1953) studeerde Germaanse filologie aan de Katholieke Universiteit van Leuven en stond vervolgens meer dan dertig jaar voor de klas. Hij was educatief medewerker bij Bronks, Jeugdtheater Brussel en Villa Kakelbont, Centrum voor Jeugdliteratuur. Hij trachtte in 2015 te promoveren op een dissertatie getiteld Van den vos Reynaerde als sociale parodie op het Johannesevangelie, maar zijn proefschrift werd door de commissie niet unaniem goedgekeurd waardoor het feest niet doorging.
RECENSIE - Juridisch commentator van de NRC Folkert Jensma verbaasde zich afgelopen weekend in zijn column ‘De rechtsstaat’ over het gemak waarmee een eensgezinde Tweede Kamer na het debat over de Toeslagenaffaire de rechter meer vrijheid wil geven in bestuursrechtelijke aangelegenheden. De Kamer wenst ook dat in elke wet een ‘hardheidsclausule’ wordt opgenomen zodat rechters elke beslissing van de overheid op ‘billijkheid’ kunnen toetsen. Jensma verwacht dat dit gaat leiden tot een verviervoudiging van de omvang van de rechtspraak. Maar belangrijker is de principiële kant van deze wensen. Zal de rechter op deze manier niet gedwongen worden meer politiek getinte uitspraken te doen? Betekent meer ruimte voor de rechter niet dat de wetgever tekort is geschoten?
De verhouding tussen politiek en recht is altijd spannend in een democratische rechtsstaat. Enerzijds is er de strikte opvatting dat de rechter uitsluitend ‘door de mond van de wet’ spreekt. Anderzijds mogen we van rechters verwachten dat ze bij de interpretatie en toepassing van de wet specifieke omstandigheden van een zaak mee wegen. Maar als een rechter op basis van internationaal recht (het EVRM) de regering veroordeelt vanwege nalatigheid in het milieubeleid zien we hier en daar wel wat gefronste wenkbrauwen. Zo ook bij Ruud Koole, historicus en politicoloog, emeritus hoogleraar politieke wetenschappen aan de Universiteit Leiden en Eerste Kamerlid voor de PvdA.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
De band, The Flaming Lips, op het podium in Oklahoma in plastic bubbles. Het publiek alleen of met z’n twee in een plastic bubble en de crowdsurfer ook in zijn plastic bubble dobberend over de andere bubbles. Je mag alleen uit je bol gaan als je naar de wc wil. Dan is daar een knopje voor, dan mag je naar buiten met een maskertje voor en krijg je een escorte mee. Allemaal coronaproof, dat is het idee.
Bruce Springsteen. Met Live 1975/1985. Ja, ik kan wel met een hele inleiding en tromgeroffel en “oh wat is het toch spannend” maken, maar jullie waren helder, toen we jullie vroegen wat nou eigenlijk het beste live-album was: Bruce Springsteen met Live 1975/1985 is gewoon de beste. Wellicht hebben we met het clipje hieronder ook al een hint gegeven:
Op korte afstand wordt Bruce gevolgd door de Talking Heads (Stop making sense), en de bronzen plak delen Deep Purple (Made in Japan) en Jimi Hendrix (Band of Gypsys). De complete lijst vinden jullie hieronder.
Maar eerst, voor de mensen die daar nieuwsgierig naar zijn, het proces: ik heb alle inzendingen gecopy/paste naar een Excel-tabel. Eerst degenen in de comments, maar na uitgebreid redactioneel overleg is besloten toch over onze harten te strijken en ook de inzendingen via asociale media (Twitter) mee te nemen. Deze totale lijst is nog een keer gecontroleerd, op of er geen bijvoorbeeld geen dubbelingen inzaten doordat mensen een artiest of album anders spelden. Evidente taalfouten zijn er uit gehaald, maar voor de rest is gewoon vertrouwd op jullie, de lezers.
En voor we naar de lijst gaan nog wat semi-willekeurige observaties. Ten eerste, het lijkt dat ‘muziek met gitaren’ de overhand heeft. Veel rock, hardrock en aanverwanten, zeker bij de albums die vaker genoemd zijn. Ten tweede zijn er een aantal artiesten die minder hoog scoren doordat ze meerdere goede live albums hebben. Bob Marley, Bruce Springsteen, Children of Bodom, Frank Zappa, Jimi Hendrix, Johnny Cash, Neil Young, Nirvana, Peter Gabriel, The Velvet Underground en Thin Lizzy komen allen meerdere keren langs.
In december bezocht ik in Harderwijk het Marius van Dokkum Museum. Als je in het oosten van het land in een boekhandel bent kom je vaak ansichtkaarten met zijn werk tegen. Daar ken ik zijn werk in ieder geval van en het leek me leuk om eens in het museum nader kennis te maken met meer werk van hem. Heel verrassend! Ten eerste het oude buurtje in Harderwijk waar het museum in een prachtig oud pandje is gevestigd (pandje werd in de 16de eeuw al gebruikt door de St. Johannieterorde en later door de universiteit voor de anatomielessen) , maar ook dit werk bijvoorbeeld. Wat ik ken van hem is vooral kunst met een glimlach, maar dit vind ik ook prachtig, zo teer, bijna ontroerend.
Marius van Dokkum museum, stilleven met oude druiven, © 2016 foto Krina van der Drift
Dit is wat ik bedoel met “kunst met een glimlach”….wat leuk en typisch voor het werk van Marius van Dokkum.
Marius van Dokkum museum, Dansje in de kerk, 2005 © foto Krina van der Drift
Als kind al wist hij dat hij kunstschilder zou worden; hij deed niks anders dan tekenen. Hij ging naar de kunstacademie met het idee dat je daar schildertechnieken zou leren, maar in die tijd was realisme een taboe, je moest experimenteren. Omdat hij toch de voorkeur gaf aan realistisch werk, kreeg hij het advies om door te gaan als illustrator/vormgever. daar heeft hij nooit spijt van gehad, want zo leerde hij goed tekenen. Schilderen leerde hij later van collega’s als Henk Helmantel.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Een clip die bij de aftiteling de telefoonnummers laat zien van de Zelfmoordhulplijn, de Kindermishandeling telefoon en de Drugsmisbruik telefoon, dan zal de song vast geen luchtig niemendalletje zijn geweest. En ik denk dat er nog wel wat telefoonnummers bij hadden gekund: depressie (‘the only home I know is my bed’) scheiding, automutilatie, eenzaamheid – de song heet Lonely. En de clip laat qua tekst en qua beeld weinig te raden over. Is het te veel drama, te theatraal, is het over the top? Misschien wel. Maar de muziek is zo heerlijk. Een serieus thema, maar erg aantrekkelijk vormgegeven.
NIEUWS - De Tweede Kamerverkiezingen zijn dit jaar op 17-18-19 maart 2021. Hoewel er veel aandacht uitgaat naar corona is er ook nog die andere crisis: klimaatverandering. De Balie organiseerde op 5 februari een klimaatdebat tussen de woordvoerders van VVD, CDA, D66, PvdA, GroenLinks, SP, PvdD, CU en de twee uitdagers BIJ1 en JA21. Het debat is een verademing vergeleken met het gemiddelde lijsttrekkersdebat van de afgelopen jaren op tv. De deelnemers laten elkaar uitpraten en pakken elkaar aan op inhoud in plaats van op frames. Ook beide debatleiders, Rokhaya Seck en Tim Wagemakers, deden het prima en waren inhoudelijk voldoende op de hoogte om bij verschillende woordvoerders prikjes uit te delen op het moment dat ze ronkende verkiezingstaal afweek van eerdere standpunten of daden.
Het debat opende met de vraag over het ophogen van de doelstelling voor 2030. Waar GroenLinks en PvdD uiteraard voorstander van zijn, dat de VVD daar geen voorstander van is is ook geen verrassing. Daarin namen Joris Thijssen van PvdA en Pieter Grinwis een uitzonderingspositie in. De eerste door te pleiten voor het bereiken van doorbraken, zoals bij de kosten voor wind op zee. De tweede door te pleiten voor daden in plaats van nieuwe doelstellingen. Opvallend vond ik verder dat van alle partijen enkel de VVD nog vind dat de luchtvaart mag groeien. Tjeerd de Groot, D66, nam een bijzondere spagaat in, waar hij bij de veestapel ervan uitging dat een halvering nodig is, weigerde hij zich vast te leggen op een maximaal aantal vluchten voor Schiphol.
COLUMN - Het aantal wetenschappelijke publicaties groeit volgens sommige beweringen – op hun beurt ook weer vervat in wetenschappelijke publicaties – exponentieel, en een wetenschappelijke lockdown is nog lang niet in zicht. Toch is het eigenlijk niet duidelijk of zo’n enorme groei de wetenschap nu vooruit helpt of juist remt. De vele vaccins binnen korte tijd hebben we ongetwijfeld te danken aan deze wetenschappelijke ijver – praktische oplossingen kunnen zo snel worden gegenereerd – maar het is de vraag of in deze brij van gelijkvormige detailstudies uiteindelijk nog wel echt diepere inzichten naar boven kunnen komen.
Een tamelijk bizarre gedeeltelijke oplossing is voorgesteld in een recent artikel – ook weer een wetenschappelijke publicatie – van drie Amerikaanse onderzoekers. Zij stellen voor om artikelen voor publicatie voortaan te laten beoordelen door computers. Op die manier worden onderzoekers van een zeer tijdrovende en vrijwel onzichtbare taak ontlast: het uitgebreid doornemen van de artikelen van hun collega’s op foutjes.
De onderzoekers zijn vrij kritisch over hun eigen resultaten. Het computersysteem dat ze hebben gebouwd beweert bijvoorbeeld nogal veel onzin (‘it generates non-factual statements’ noemen ze dat zelf eufemistisch) in de leesverslagen die het opstelt. We zijn er dus nog niet zeggen ze, al kan het systeem dat ze gebouwd hebben proeflezers wel helpen met een ruwe versie van hun rapport, bijvoorbeeld om een samenvatting te maken.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.