Wie het eerst boven is

De nieuwsberichten stonden terecht op dezelfde pagina in mijn ochtendkrant. Samen vormden ze het wrangste commentaar op de huidige wereld dat je je maar kunt voorstellen. Rechtsboven meldde de krant het besluit van de G20 om een wereldwijde winstbelasting voor multinationals in te stellen. Dat moest hun weergaloze belastingontduiking en vernuftige geschuif met bv’s ietwat tegengaan, en voorkomen dat het mega-grootkapitaal ’s werelds overheden en werknemers nog verder leegzoog. Shell betaalt, zoals u weet, amper belasting in Nederland, maar eist wel op hoge toon investeringen, genoegdoeningen, compensaties en subsidies van de staat. En de gemiddelde Amazon-werknemer, die amper een minimumloon krijgt – en soms ook geen plaspauzes, zodat-ie in een fles moet pissen – betaalt verhoudingsgewijs meer belasting dan de baas van het bedrijf. Daaronder stond een stuk over wat drie van de rijkste mannen ter wereld met hun achtergehouden geld doen: een wedstrijdje space race spelen. Wie het eerste boven is. Elon Musk (van PayPal en Tesla), Richard Branson (Virgin Records en Virgin Airlines) en Jeff Bezos (Amazon) streden om de eer, en dit weekend bleek dat Branson had gewonnen: hij was buiten de dampkring geweest en had vier minuten gewichtsloos in de cabine van zijn Unity kunnen zweven. Branson wil te zijner tijd toeristenvluchten buiten de dampkring aanbieden, hij heeft al 600 kaartjes verkocht, à raison van 200 tot 250 duizend dollar. Musk plant intussen commerciële vluchten rond de aarde en om de maan. In een tijd dat we collectief moeten minderen met vliegen om als soort te kunnen overleven, is dit conspicuous consumerism gekruid met toxic masculinity. Ik koop, ik koop, ik koop wat jij niet kunt, en wat alles wat voor jou overblijft, maak ik lekker kapot. Dan liever de ex van Bezos, die na hun scheiding haar aandeel in hun werk opeiste en van de rechter in juni 2019 de lieve som van 38 miljard dollar reeg toegewezen, pakweg een kwart van hun gezamenlijke vermogen (MacKenzie Scott is inmiddels naar schatting 57 miljard euro waard). Scott beloofde minstens de helft van haar vermogen weg te geven, en ging met verve aan de slag. In anderhalf jaar tijd heeft ze een slordige 10 miljard dollar gedoneerd aan voedselbanken en aantal van organisaties die racisme bestrijden, gelijke rechten voor minderheden, vrouwen en LBTHQI’ers voorstaan, en die gezondheid en klimaatbeheersing promoten. Ze ‘probeert geld weg te geven dat is vergaard binnen een systeem dat dringend verandering behoeft’. Het is prachtig dat Scott dat doet. Maar ook: ze kan het lijden, met zulk kapitaal achter de hand (en geheid dat ze de giften dubbel en dwars van de belasting kan aftrekken). Maar dat de rijken steeds rijker worden en kapitaal zich – net als armoede – exponentieel uitbreidt, dat voorkom je er niet mee. Daar zijn eerlijker belastingen voor nodig. Het is tijd om die drie mannen hun speeltjes af te pakken. Deze column van Karin Spaink verscheen eerder in Het Parool.

Closing | Nothing Else Matters

Dat Miley Cyrus kon zingen wisten we natuurlijk al, maar de dochter van countryster Billy Ray werd pas wereldberoemd met een hyperseksuele presentatie en oppervlakkige popdeuntjes. De laatste jaren ging de eigenzinnige artieste echter steeds meer het rockpad op met klassieke covers. Van Pink Floyd en the Cure tot en met the Cranberries en Billy Idol.

Dat ze een operatie aan haar stembanden heeft gehad waar ze een rauwer, donkerder stemgeluid aan heeft overgehouden helpt daarbij enorm. Dit zou wel eens een heropleving in kunnen luiden van goede, ouderwetse gitaarrock.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Parlement van Texas. Foto door Jonathan Cutrer. Zie https://jcutrer.com/photos/ copyright ok. Gecheckt 22-11-2022

Herhaling van zetten: Amerika en de nieuwe kieswetten

ACHTERGROND - “Verlaat het gebouw discreet en ga niet naar de publieke tribune.” Dat was de boodschap van de Democratische fractieleider aan zijn fractie op 31 mei jongstleden. Even later lieten alle Democratische Afgevaardigden het Lagerhuis van Texas achter zich. Die nacht zou namelijk gestemd worden over een nieuwe Republikeinse kieswet die het vroegtijdig stemmen en stemmen per post inperkt. Maar zonder aanwezigheid van de Democraten waren er niet genoeg afgevaardigden aanwezig om tot stemming over te gaan. De Texaanse kieswet is van de tafel geveegd – voor nu.

Van alle tijden

De strijd in Amerika rondom verkiezingswetgeving is van alle tijden. Het is dan ook niet de eerste keer dat deze strijd escaleert. Zo wilde de Republikeinen in 2003 de kiesdistricten van Texas opnieuw inrichten nadat zij een meerderheid in het lokale parlement van die staat hadden verworven. Ook toen liepen de Democraten weg. Pas bij de vierde poging lukte het de GOP om hun plannen door het parlement te drukken.

Acht jaar later werd in dezelfde staat een wet doorgevoerd die voor het stemmen een identiteitskaart met foto vereiste – iets dat het stemrecht voor arme gezinnen (die voornamelijk Democratisch stemmen) bemoeilijkte. Dat er nu opnieuw allerlei restricties worden voorgesteld, is niet onverwacht.

Foto: Roel Wijnants (cc)

Sociale klasse is nooit weggeweest

RECENSIE - Oud-voorzitter van de SP Ron Meyer ergerde zich dit voorjaar aan het RTL-verkiezingsdebat. Bij een stelling over de wenselijkheid van bewindslieden van kleur of een niet-westerse achtergrond roept hij ‘Klasse, KLAS-SUH! Verdomme’. Zelfs zijn eigen kinderen begrepen hem niet. ‘Vond je dát een goed antwoord, papa?’ Sociale klasse bestaat niet meer in het politieke discours; beter gezegd:  de sociale klasse, die natuurlijk nog wel degelijk bestaat is onzichtbaar geworden in de media. Bij alle aandacht voor ongelijkheid, minderheden en achtergestelden komt de gemeenschappelijke noemer van de sociale klasse niet in beeld. Meyer heeft er een woedend boek over geschreven dat hij opdraagt aan zijn ouders uit de Heerlense arbeidersbuurt Zeswegen die hij zelf ontstegen is maar die hem wel gevormd heeft met een scherp gevoel voor klassenverhoudingen. Vakbondsman Meyer maakt zich boos over de hedendaagse werkers in de thuiszorg, de pakketbezorgers, buschauffeurs, schoonmakers, reparateurs, supermarktmedewerkers, vuilnisophalers en al die andere werkende mensen die onmisbaar zijn, zoals zijn ouders dat vroeger ook waren, maar onzichtbaar, onderbetaald en snel versleten.

De onmisbaren, een ode aan mijn sociale klasse is een heel persoonlijk boek, geschreven in een persoonlijke stijl, stellig en zonder twijfels, in eenvoudige taal en met de nodige humor. Meyer heeft het boek opgedragen aan zijn ouders die hij in de tekst ook regelmatig aanspreekt. Maar hij stijgt met zijn heldere reflecties op het verleden en rake hedendaagse observaties wel degelijk boven zijn eigen geschiedenis uit. Hij heeft natuurlijk gelijk. De blue collar werker, de klassiek fabrieksarbeider die ’s morgens met zijn broodtrommeltje achterop naar de scheepswerf fietst en ’s avonds als het al lang donker is door moeder de vrouw een bord met stamppot krijgt voorgezet bestaat niet meer. Het kapitalisme bestaat nog wel. En dat profiteert nog steeds van grote massa’s werkers, mannen en nu vooral ook veel vrouwen, merendeels in de dienstverlening en veelal met onzekere arbeidscontracten, zzp’ers of andere flexwerkers die zich nog steeds het schompes moeten werken om een behoorlijke boterham te verdienen. Met een of meer banen. Mag daar in een volgend verkiezingsdebat ook eens een stelling over worden voorgelegd aan de dames en heren politici?

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Closing Time | Echo Beach

Echo Beach van het Canadese Martha And The Muffins uit 1980. Waarom? Vanwege dat orgeltje aan het begin en die saxofoonsolo verderop in de song. En vanwege de nostalgie, New Wave uit 1980 immers. En omdat de tekst nu wel past bij de tijd van het jaar: de zomervakantie komt steeds dichterbij; de corona-app en de DigiD app geactiveerd, en voor het echte vakantiegevoel het gestempelde vaccinatieboekje ook al op de stapel gelegd. Als ik het zo opschrijf, verliest die zomervakantie ineens wel een boel van zijn aantrekkelijkheid.

Foto: Minister-president Rutte (cc)

Excuuspolitiek

Excuses? Het lijkt wel of de minister-president der Lage Landen er geen genoeg van kan krijgen. Zou hij zijn volgende blunder alweer aan het voorbereiden zijn om ook een record te vestigen als excuuspremier?

Ruttes staat van dienst als spijtbetuiger.

16 augustus 2011: ‘Ongelukkig’. Zo betitelde premier Mark Rutte vandaag in de Tweede Kamer zijn communicatie na de laatste Europese top en hij bood zijn excuses aan voor de verwarring die is ontstaan na de presentatie van het steunpakket aan het noodlijdende Griekenland.

12 november 2012: Premier en VVD-leider Mark Rutte heeft maandagavond zijn verontschuldigingen aangeboden voor de verwarring die is ontstaan over de invoering van een inkomensafhankelijke zorgpremie en de gevolgen daarvan voor de koopkracht. ‘Ik heb een fout gemaakt’, zei Rutte en werd daarmee nummer 1 op de Sorrylijst 2012.

28 september 2013: Premier Mark Rutte heeft zijn excuses aangeboden aan de PvdA voor het op het laatste moment intrekken van steun voor een motie die werd ingediend door GroenLinks en PvdA.

29 maart 2014: Mark Rutte heeft zich tegen minister-president van Curaçao Ivar Asjes verontschuldigd voor zijn curieuze uitspraken over Zwarte Piet. Zijn opmerking dat zijn ‘vrienden op de Nederlandse Antillen’ blij zijn met het sinterklaasfeest ‘omdat zij hun gezicht niet hoeven te schminken’, is op de Antillen niet goed gevallen.

Foto: Tasmanian Archives and State Library (Commons) (cc)

Three strikes and you’re out

OPINIE - …
Dochter vanaf de achterbank: “Pappa, je ziet toch wel die grote gele borden? Je rijdt zo hard!
Pappa aan het stuur: “Even niet storen Marina, ik probeer op tijd thuis te zijn.
Dochter: “Maar pap! Zie je dan die oranje knipperlichten daar recht voor je? En die rode pijl????
Pappa: “Verdorie Marina, komt toch niet steeds met al die nutteloze weetjes. Je weet toch dat ik me moet concentreren op de snelheidsmeter en het gaspedaal. Dan zijn we snel thuis. En tijd is geld, heb ik je al zo vaak gezegd!
Dochter: “PAPPA!!!!!!

KRAK BOEM CRASH

De auto boort zich door een afzetting en slingert door het gat van het weggehaalde wegdek naar de reling en komt daar met een knal tot stilstand. Dochter heeft verschillende kneuzingen, last van haar nek en een hersenschudding omdat ze zijwaarts tegen het raam sloeg met haar hoofd.
Pappa Harco heeft niets, want airbags.

Politie is snel ter plaatse en spreekt met Pappa Harco.
Politieman 1: “Beste meneer… Harco Ronge? Hoe heeft dit kunnen gebeuren?
Harco: “Nou, ik werd afgeleid door mijn dochter en daardoor had ik de borden niet goed in de gaten. En overigens, die borden waren voor meerdere uitleg vatbaar hoor! Maar eerlijk is eerlijk, dus ik heb mijn excuses naar mijn dochter gemaakt omdat dat ik onterecht boos naar haar werd.
Politieman 1: “Uhm… Ik lees hier dat u al drie keer eerder het afgelopen jaar een soortgelijk ongeval had. Dat is wel heel toevallig.
Harco: “Ja? Dus? Ongelukken gebeuren nu eenmaal als je achter het stuur zit. En ik weet alles van sturen hoor, daar hoef je mij niets over uit te leggen wijsneus.
Politieman 1: “….
Politieman 2: “Maar door de herhaling vrees ik dat we toch uw rijbewijs moeten innemen voor aantoonbaar gevaarlijk en onverantwoord rijgedrag.
Harco: “NEE, dat mag u helemaal niet doen! Wie kan er anders dan ik straks mijn dochter veilig van en naar school rijden?

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Closing Time | Time After Time

Cool? Miles Davis die was cool. Alles wat hij deed was cool. Hoe hij zijn haar had, dat was cool. De zonnebril die hij droeg, die was cool. Hoe hij stond als hij trompet speelde, helemaal gebogen naar de vloer, dat was cool. Zijn kleding, die was cool, zijn schoenen, cool. Hoe hij trompet speelde met kaugum in zijn mond, dat was cool. De foto die Anton Corbijn van hem had gemaakt, die was cool. Zijn muziek, die was cool. Een cover door Miles Davis, dat was cool. Zocht je de standaard voor Cool, dan keek je naar Miles Davis en luisterde je naar hem.

Foto: roger901 (cc)

Instagram, de Kardashians en het onhaalbare schoonheidsideaal

De Noorse regering wil een einde maken aan het optisch bedrog op Instagram. Influencers moeten het vanaf nu melden als zij hun lijf of huid bewerken in een gesponsorde post. Met de wetgeving hoopt men de ‘lichaamsdruk’ te verminderen. Wat is die druk? En hoe is die ontstaan? Een artikel van Laura Mol, eerder verschenen op Studium Generale Utrecht.

Even de taille innemen, je jukbeen verscherpen, de billen vergroten en de spieren accentueren. Met Photoshop en andere foto-bewerkingsprogramma’s is het een fluitje van een cent. Er zijn zelfs standaard filters die dit voor je doen. Geloof niet wat je ziet op het internet is een goede stelregel, maar geloof al helemaal niet wat je ziet op Instagram. Op dit sociale medium is bijna geen ‘echte’ foto te vinden. De toeristische trekpleisters zijn té verlaten, de landschappen en veganistische salades té kleurrijk, en de lichamen té onbereikbaar. Volgens de Noorse regering is actie nodig. Zij komt met nieuwe wetgeving. Influencers, oftewel personen op het platform met veel volgers, moeten een waarschuwingslabel gaan toevoegen als ze op gesponsorde beelden hun lichaam of huid hebben geretoucheerd. Hopelijk beschermt dat hun volgers, veelal jonge mensen, tegen ‘lichaamsdruk’.

Lichaamsbeelden

Hoe beïnvloeden onrealistische lichamen op social media ons eigen lichaamsbeeld? Wie zijn daar gevoelig voor? En moeten we ons druk maken over schoonheidsidealen? Tijdens de avond ‘Je bent al mooi’ in de reeks ‘Van wie is het vrouwenlichaam?‘ gingen we daarover in gesprek. Prof. Liesbeth Woertman, emeritus hoogleraar Psychologie (UU) legt uit dat je lichaamsbeeld afhangt van met wie je jezelf vergelijkt en tot wie je je verhoudt. In een bejaardencentrum voelt iemand zich misschien fit en gezond. Maar tussen prachtfoto’s van fitnessmodellen vindt diezelfde persoon zichzelf een onvolmaakte slungel. Woertman stelt dat kinderen die zich tijdens de opvoeding geliefd voelen vaak een sterker zelfbeeld ontwikkelen. Negatieve ervaringen hebben het omgekeerde effect. Dit heeft allerlei vervelende consequenties in het verdere leven, maar één ervan is dat mensen gevoelig worden voor te veel vergelijking. Die vergelijking gebeurt in 2021 natuurlijk aan de lopende band. “Je laat duizenden ideaalbeelden per dag in je hersenen toe”, zegt Woertman. “Daar kun je natuurlijk nooit tegenop. Beelden komen binnen en doen hun werking onbewust. Dus probeer dat te minimaliseren. Je hebt er niets aan.”

Foto: René Gademann (cc)

Deze superzomer kan niet zonder vrijwilligers

Zijn vrijwilligers deze (super)zomer waterdragers? Blijven ze met lege handen achter? De super sport- en cultuurzomer met vanwege de coronacrisis uitgestelde evenementen als het Eurovisie Songfestival, de Olympische Spelen en het EK-voetbal in een ander licht bezien.

Deze zomer wordt een super sport- en cultuurzomer. Na lang wachten kunnen we eindelijk ons huis uit en genieten van mooie sport, cultuur en muziekevenementen. Veel van deze evenementen kunnen niet zonder vrijwilligers. Krijgen de vrijwilligers de eer, plaats en waardering die zij verdienen of verdwalen ze in de turbulentie van de evenementen en staan ze ook deze zomer na afloop met lege handen? Blijven vrijwilligers waterdragers?

Investeerders of sprinkhanen?

Al jaren woedt de discussie over maatschappelijk nut en noodzaak van grote en supergrote sport- en cultuurevenementen. Deze zomer zien we een concentratie door de uitgestelde evenementen vanwege de coronacrisis, zoals het Eurovisie Songfestival, de Olympische Spelen, EK-voetbal, et cetera. Zijn deze mega-events die van stad naar stad en van land naar land trekken de investeringsmagneten die de lokale economie en samenleving stimuleren (zo wordt het verkocht), of zijn het sprinkhanen die steden en landen leegzuigen, de voedingsbodem voor lokale events en gemeenschappen verschralen, burgers verdwaasd achterlaten en daarna verder trekken op onze planeet?

Vorige Volgende