Az der rebbe tanst

"Als de rabbi danst". Dit is een lied uit het Chassidisme, een zeer orthodoxe stroming binnen het jodendom. De rabbijn was voor de gelovigen (de Chassidim) het lichtend voorbeeld en de man die voor de gemeenschap het contact legde met het goddelijke. In sommige verhalen worden hem dan ook bijzondere krachten toegeschreven. Een van de manieren waarop de rabbijn één werd met het goddelijke was, dat hij zich verloor in de extase van lied en dans. Om zelf ook deel aan dit geluk te hebben, dansten en zongen de Chassidim met hem mee. De tekst is, net als die van Sjabbes, sjabbes, sjabbes, eenvoudig. Het schema is: Az der rebbe (lacht, zingt, wejnt, sjloft, tantst ,.........., ..........) Als de rabbi (lacht, zingt, huilt, slaapt, danst,...............,.......) (lachn, zingn, wejnen, slofn, tantsn, ....., .......) alle chasidim. Elke activiteit die genoemd wordt, wordt door de zangers voorgedaan en het publiek doet mee. Als de

Door: Foto: Afbeelding public domain - Musicians via Comite and Foundation Issachar Ber Ryback., copyright ok. Gecheckt 06-10-2022

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: copyright ok. Gecheckt 26-11-2022

Kunst op Zondag | Plofkunst

Hoeveel inzicht kan kunst geven? Wie de wereld wil begrijpen, moet hem uit elkaar halen. Een kind snapt dat en sloopt een wekker om te zien wat er achter de wijzerplaat schuilgaat. Het is echter niet praktisch altijd alles om ons heen te slopen, om het ook te vatten. De ingenieurs, de constructivisten schieten ons te hulp met de ploftekening: een plaatje van een gedeassembleerde auto of koffiezetmachine.

De ploftekening, in het Engels ‘exploded view’, spreekt natuurlijk tot de verbeelding van kunstenaars. Wat nou ploftekening, dacht Damián Ortega, en haalde een Volkswagen compleet uit elkaar. Bijna alles dat hij uit elkaar haalt, komt in een museum terecht, zoals een Olympus fotocamera. Meer van hem op My modern met.com.

Ook Todd MCLellan heeft de kinderlijke neiging alles uit elkaar te halen. Om er dan weer een soort collages van te maken. Meer van zijn ‘disassembled art’ vind je hier.

Dat gaat allemaal nog redelijk zorgvuldig. Je kunt natuurlijk ook iets in één klap uit elkaar halen, daarmee het begrip ‘ploftekening’ letterlijk nemend. Dat moet Cornelia Parker hebben gedacht, toen ze de Britse genie een tuinhuisje, compleet met interieur, liet opblazen. De restanten assembleerde ze tot de installatie ‘Cold Dark Matter: An Exploded View’.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Godsdienst als resultaat van evolutie

Een gastbijgrage van Toon van Kasdorp.

Fundamentalistische gelovigen wijzen de evolutieleer af, meestal omdat die niet past in de scheppingsmythe van hun godsdienst. Maar biologie en biochemie zijn niet goed te begrijpen zonder evolutieleer en dat maakt die leer tot een toetssteen voor de gelovige wetenschapper: hij moet kiezen. De meesten van hen kiezen voor de wetenschap, maar op de manier van Descartes: ze houden wetenschap en geloof voor twee gescheiden categorieën, voor waarheden die elkaar niet beïnvloeden en zij vermijden een discussie.

Dat kan maar tot op zekere hoogte want er zit voor de gelovige bioloog nog een probleem aan het bestaan van de evolutieleer: die brengt mee dat er ook voor zijn geloof een evolutionaire verklaring moet bestaan.

Religie komt in praktisch alle menselijke samenlevingen voor, al varieert de inhoud sterk. Religies hebben een belangrijke sociologische functie. Mensen hechten sterker aan hun geloof naarmate hun samenleving grotere problemen ondervindt. De inhoud van de religie schijnt daarbij irrelevant te zijn, maar de intensiteit is belangrijk. Hoe meer van de gelovigen wordt gevraagd en hoe meer zij bereid zijn voor hun geloof te geven, hoe sterker de heilzame werking op de samenhang van de gemeenschap.

Dawkins en anderen twijfelen aan de werking van de genetische evolutie op een ander terrein dan dat van de individuele mens, maar die wetenschappelijke theorie kan onmogelijk juist zijn. Samenlevingen ondergaan veranderingen en aanpassingen aan hun omgeving. Samenlevingen zijn voor hun leden het belangrijkste aspect van de wereld waarin zij leven. Het is daarom niet goed denkbaar dat de genetische selectiedruk op leden van de samenleving geen veranderingen in hun gedrag zou veroorzaken gericht op die samenleving. Wat is een samenleving anders dan het resultaat van het gedrag van al haar leden? Een  tweetraps aanpassing, veranderingen in de samenleving via aanpassing van het genoom van de soort, is vergelijkbaar met veranderingen in lichamen op cellulair niveau, die aan veranderingen in gedrag of uiterlijk van het individu ten grondslag liggen. Die veranderingen zijn  onbetwist genetisch van oorsprong. Waarom zou dit ook niet bij veranderingen in de samenleving gelden?

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: copyright ok. Gecheckt 14-10-2022

Waar voor ons belastinggeld?

Waar zijn de hogere uitgaven voor zorg, onderwijs en politie terechtgekomen, en zijn de ingezette middelen wel doelmatig en doeltreffend ingezet? Het SCP-rapport over de besteding van extra belastinggelden in deze sectoren deed veel stof opwaaien. De auteurs gaan hieronder in op de uitkomsten en de kritiek. Een gastbijdrage van de auteurs van het rapport, Bob Kuhry, Ab van der Torre en Evert Pommer.

Op 12 januari bracht het SCP een publicatie uit over de ontwikkeling van de kosten, het personeel en de productie van een zestal publieke diensten: primair onderwijs, voortgezet onderwijs, ziekenhuiszorg, verpleging en verzorging, politie en rechtspraak. Het idee achter dit rapport is om de paradox uit te werken tussen enerzijds de stijging van de overheidsuitgaven en anderzijds de gelijkblijvende of teruglopende kwaliteit en tevredenheid. Waar zijn de hogere uitgaven terecht gekomen, en zijn de ingezette middelen wel doelmatig en doeltreffend ingezet? Om dit soort vragen te beantwoorden is de kostenontwikkeling in een aantal onderliggende componenten ontleed (zie de tabel). Met name bij het basisonderwijs, de politie en de rechtspraak bleken de reële (voor inflatie gecorrigeerde) kosten en de omvang van het personeel veel sneller toe te nemen dan de productie. In mindere mate gold dit ook voor voortgezet onderwijs en intramurale verpleging en verzorging.

Behalve naar de productie is ook gekeken naar de objectieve en naar de door gebruikers ervaren kwaliteit en de doeltreffendheid van de dienstverlening. In het algemeen is de objectieve kwaliteit gelijk gebleven of verbeterd, de ervaren kwaliteit gelijk gebleven of verslechterd, de doeltreffendheid verbeterd. Hieronder bespreken we per publieke dienst de belangrijkste uitkomsten en gaan we gelijk in op geleverde kritiek.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-11-2022

De man die niet begraven wilde worden

En nu zijn Nora en de meisjes weg. Ham is dood. Ik heb geen werk meer. En dat ik geen leven heb gehad met Awatif, ook dat is mijn schuld. Alles dreigt in vlammen op te gaan. Om toch nog iets te redden, lig ik hier plat op mijn buik onder een grote bureautafel.

De man die niet begraven wilde worden is de tweede roman van Rachida Lamrabet, winnares van de Vlaamse debuutprijs in 2008. De roman gaat over de immer besluiteloze Moncif, een Marokkaanse Belg van in de dertig wiens bedje is gespreid. Hij is getrouwd met Nora met wie hij twee dochtertjes gekregen heeft,  heeft carrière gemaakt in de vastgoedbranche waardoor hij zich twee auto’s, een appartement in de stad en tevens een rijtjeshuis kan veroorloven: zijn leven is op orde.

Van het ene op het andere moment raakt hij alles kwijt; zijn vrouw, zijn baan bij Later Estate Insurance en ook zijn twee dochtertjes Aya en Doha mag hij niet meer zien. Alsof dat nog niet erg genoeg is verliest hij zijn broer aan een fataal ongeluk en door al zijn mislukkingen uiteindelijk ook zijn eigenwaarde.

Iedereen confronteert hem keer op keer met zijn falen. Als hij voor het eerst sinds tijden zijn dochtertje Doha weer eens ziet, kwetst ze hem door te zeggen ‘Ze zeggen dat je een slechte man bent.’, zijn vader zegt hem: ‘Je hebt geen leven meer, je hebt alles kapot gemaakt.’ En zijn vriend Najib verwijt hem: ‘Echt kerel, je bent een echte Vlaming geworden, weet je dat? Gewoon verloren vent.’

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Dierentuindieren

Na de racistische moord op twee Senegalezen in Florence werd de vraag gesteld of Italianen soms racisten zijn. De praatprogramma-experts vonden natuurlijk van niet, hoewel in dit land een voormalige regeringspartij zelfs landgenoten die ten zuiden van Toscane zijn geboren, botweg discrimineert. Dus ik denk er een beetje anders over.

In Italië draait alles om afkomst. Quizkandidaten worden voorgesteld met naam, woonplaats én plaats plus provincie waar ze geboren zijn, vaste prik. “En dus, Mariastella Di Natale uit Rome maar oorspronkelijk uit Montalto in de provincie Cosenza… is dat je definitieve antwoord?” Afkomst is hier een belangrijker persoonskenmerk  dan beroep: Italianen lijden nogal aan campanilismo – de campanile is de klokketoren van de dorpskerk dus de betekenis van campanilismo lijkt me duidelijk.

Maar allochtonen bestaan hier niet. Het woord is onvertaalbaar, kinderen van minstens één Italiaanse ouder zijn gewoon Italiaan en de constructie ‘niet-westerse allochtoon’ is al helemaal niet uit te leggen. Ebru Umar (geboren in Den Haag) zou hier geen ‘allochtoon’ zijn, maar een Italiaanse ‘van Turkse komaf’. En ik ben een Nederlander.

Dat klinkt prachtig maar de realiteit is dat ook Italianen zo hun woorden hebben om grote groepen mensen in het verdomhoekje te zetten. Wij hebben extracomunitari. Letterlijk betekent dat mensen van buiten de Europese Unie, maar Japanners of Amerikanen worden nooit als extracomunitari aangeduid. Het is voorbehouden aan de massa naamloze arme drommels die hier al dan niet illegaal proberen een broodmager bestaan op te bouwen, en aan hun kinderen. Senegalezen, Tunesiërs, Albanezen, Filipijnen. En zo lees je af en toe dat er twee extracomunitari zijn gearresteerd in een gestolen auto, of met gekloonde pinpassen, of op verdenking van moord. Je leest in ieder geval nooit dat twee extracomunitari een kind uit een brandend huis hebben gered. Het is hooguit een neutrale, statistische term maar nooit een positieve.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Pompoenpakketje uit de oven met sinaasappel en geitenkaas

copyright foto Andrei Tchernikov, recept & foodstyling Fiona Ivanov

De Flexitariër gelooft dat je met groenten, granen, kruiden, vruchten, bloemen, wieren, noten en zaden heel fijne maaltijden kunt samenstellen. Smaakt een gerecht echter beter met wat bouillon, vis of een eitje erbij dan doet de Flexitariër daar niet moeilijk over. De Flexitariër houdt niet van dogma’s in het eten.
De Flexitariër is een samenwerking tussen fotograaf Andrei Tchernikov en receptontwikkelaar Fiona Ivanov.

Pompoenpakketje uit de oven met sinaasappel en geitenkaas
vegetarisch bijgerecht, 4 personen

2 sinaasappels, schoongeboend en in plakken
400 g pompoen, in dunne plakken
100 g zachte geitenkaas, in dunne plakken
4 steranijs
4 stokjes kaneel
bakpapier

Verwarm de oven voor op 200 °C. Verdeel de sinaasappel over vier ruime stukken bakpapier en leg daarop afwisselend een plak pompoen en wat geitenkaas en herhaal dit. Leg de steranijs en de kaneel ertussen. Vouw het bakpapier dicht tot een pakketje en verwarm het 20-25 minuten in de oven. Lekker met aubergine en quinoa (kijk voor recepten op flexitarier.blogspot.com)

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Meer lesuren deeltijders, lost lerarentekort bijna op

Het Research Centre for Education and Labour Market (ROA) onderzoekt al 25 jaar de aansluiting tussen onderwijs en arbeidsmarkt. In een rapport uit december 2011 kijken ze naar de arbeidsmarkt tot 2016. Er staan veel relevante gegevens in, met voorspellingen over de vervangings- en uitbreidingsvraag van specifieke beroepen en opgeleiden. In hoofdstuk 4 kijken ze ook naar een aantal scenario’s om tekorten op te heffen, door deeltijders langer te laten werken. Dat kan in sommige beroepsgroepen veel helpen, in andere minder: dat hangt o.a. ook samen met de huidige gemiddelde werktijd (dicht tegen de 40, dan is een opplusscenario niet realistisch).

Zo zal het opplussen van het aantal arbeidsuren van deeltijders niet leiden tot een significante vermindering van het personeelstekort voor VMBO bouw en VMBO metaal. Het hoogst haalbare voor deze opleidingstypen is een vermindering van het personeelstekort met ongeveer 10%. In dat geval zou iedereen minimaal 24 uur per week moeten werken. Ook het grote tekort aan personeel met een technische opleiding op MBO-, HBO- en WO-niveau is moeilijk weg te werken door het opplussen van deeltijdbanen. De verwachte tekorten aan arbeidskrachten worden bij deze opleidingen voor minder dan 30% opgelost.
Met uitzondering van de HBO lerarenopleiding natuur en techniek, is het tekort aan personeel voor de HBO lerarenopleidingen goed terug te dringen door het opplussen van deeltijdbanen. Het tekort aan personeel met een HBO lerarenopleiding basisonderwijs kan voor meer dan twee derde worden opgelost als iedereen met een dergelijke opleiding minimaal 24 uur per week gaat werken. Maar ook het verhogen van de werkweek van werkenden met een kleine of grote deeltijdbaan leidt tot een afname van het tekort met minimaal 30%.

Vorige Volgende