Onbegrijpelijk geweld

De media documenteren dagelijks incidenten waarbij mensen het slachtoffer zijn van allerlei vormen van geweld. Steekpartijen met dodelijke afloop, huiselijk geweld, aanranding en verkrachting, brute moordpartijen. Politiewoordvoerders melden steevast in summiere bewoordingen wat er is gebeurd. En dat er verder onderzoek wordt gedaan naar de precieze gang van zaken, de context en de motieven van de daders. Over de uitkomsten van dat onderzoek blijven we echter in veel gevallen in het ongewisse. Tenzij het om grote zaken gaat en de journalist de kans krijgt uitgebreid verslag te doen van wat in de rechtszaal allemaal ter sprake komt. In de meeste gevallen glijden de incidenten snel weg in de vergetelheid. Maar we blijven wel zitten met het idee dat geweld een moeilijk uit te bannen onderdeel is van onze samenleving. Wat doet dat met mensen, al die beelden van onbegrijpelijk, irrationeel geweld? Wat is het effect van het ontbreken van achtergrond, context, verklaringen, motieven? Aanslagen op politici zijn nog te volgen. Maar het neerschieten van onschuldige schoolkinderen gaat ieders verstand te boven. En dergelijke incidenten stapelen zich op in de afgelopen jaren. Meer dan ooit lijken getourmenteerde pistool- en messentrekkers actief, ook in landen met een minder liberale wapenwetgeving dan de VS. Dergelijke gewelddadige incidenten zonder context kunnen bij veel mensen in de directe omgeving angst aanjagen. ‘Ze kunnen je tegenwoordig zomaar neerschieten…’. Het roept een gevoel op onbeschermd te zijn. En dat gevoel draagt bij aan de daling van het vertrouwen in de overheid van wie we deze bescherming mogen verwachten. De terughoudendheid van de politie bij het verstrekken van informatie is ongetwijfeld ingegeven door strikt juridische overwegingen. Maar het effect kan desastreus zijn, zoals we in Engeland hebben gezien na de steekpartij in Southport die aan drie kinderen het leven kostte. Een tekort aan informatie leidt tot de verspreiding van misinformatie en complottheorieën. De media zijn op dit punt ook niet onschuldig. Ze leven immers van incidenten. Voor afgewogen verhalen over de context en de achtergronden van de incidenten is meestal geen tijd. Sensatie leidt de selectie van het nieuws. Een nieuw incident krijgt voorrang boven onderzoek naar wat al gebeurd is. Net als bij de politiewoordvoerders gaat ook voor de journalist het belang van de eigen organisatie (de scoop, de kijkcijfers) boven het belang van geïnformeerde burgers. Zo wordt hen helaas de mogelijkheid ontnomen om zich op goede gronden een oordeel te vormen over wat er in de wereld gebeurt en hoe de overheid daarmee omgaat. [deze column komt uit Vredesmagazine, september 2024]

Door: Foto: Mr MdR (cc)

Closing Time | Within Temptation & Blind8

Als je goed je best deed kon je altijd al wat maatschappijkritiek horen doorklinken in de teksten van Within Temptation, zelfs in hun periode dat ze meer sprookjesmetal maakten. Maar op hun laatste albums, zéker op het meest recente Bleed Out, ligt het er heel dik bovenop. De band maakt zich onder andere boos over de Russische inval in Oekraïne. Inmiddels wordt er weer nieuwe muziek gemaakt, en daar zet dit thema door. Voor het nummer A Fools Parade is zangeres Sharon den Adel naar Oekraïne afgereisd om een videoclip op te nemen. En dit nummer, Labyrinth, hebben ze samen gemaakt met een Oekraïense rockband.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Number 10 (cc)

Hoe links is Labour?

De kersverse Britse Labour premier Keir Starmer ging deze week op bezoek bij zijn Italiaanse extreemrechtse collega Giorgia Meloni. Hij vroeg haar advies voor de aanpak van illegale immigratie via Het Kanaal. In een gezamenlijke persconferentie prees Starmer het Italiaanse beleid dat heeft geleid tot een flinke afname van het aantal mensen dat via de Middellandse Zee Italië probeert te bereiken. Volgens Meloni had Starmer ook interesse voor de illegale deal met Albanië. Starmer bevestigde dat niet, terwijl zijn minister van Buitenlandse Zaken David Lammy er wel wat in zag, zo vertelde hij in een televisieinterview voorafgaande aan Starmers bezoek aan Rome. De deal met Rwanda, die de vorige regering sloot, maar die nooit werd uitgevoerd, is door Labour geschrapt.

Het bezoek van Starmer aan Rome heeft in zijn partij tot kritische reacties geleid. ‘Wat denkt hij van een neofascist te kunnen leren’, twitterde parlementslid Diane Abbott.  Kim Johnson, een ander parlementslid vroeg zich af ‘of we dan niets geleerd hebben van de fouten van de Tories’. Hij vindt het ‘verontrustend dat Starmer lessen probeert te trekken uit een neofascistische regering, vooral na de rellen tegen vluchtelingen en het extreemrechtse racistische terrorisme dat Groot-Brittannië deze zomer teisterde.

Bezuinigingen

Foto: Groninger Gasveld, gaswinningslocatie Wildervank (bron)

Mooie woorden over AI

Grote techbedrijven, zoals Microsoft, geven hoog op over de kansen die artificiële intelligentie biedt om verduurzaming van de samenleving te versnellen. Los van het feit dat de benodigde datacenters behoorlijke energieslurpers zijn blijkt er ook een andere milieuonvriendelijke kant aan de medaille te zitten. In The Atlantic staat een uitgebreid verhaal, onderbouwd met gegevens uit interne bedrijfspresentaties en interne bronnen, over hoe Microsoft het gebruik van AI pitched bij olie- en gasbedrijven. Daarbij focust het bedrijf zich op de mogelijkheden die AI biedt voor het optimaliseren van het boorproces en bij het modelleren van olie- en gasreservoirs.

Interne documenten spreken van een markt van $35-65 miljard. De klimaatwinst van de inzet van AI bij de winning van bv aardgas valt in het niet bij de totale emissies van olie- en gasbedrijven. Shell schat bv in dat ze jaarlijks 340.000 ton CO2 bespaart op een locatie door de inzet van AI, de totale CO2-emissie van Shell bedraagt echter 1,2 miljard ton CO2 per jaar. De besparing bedraagt daarmee 0,03% per jaar. Andere documenten laten zien dat de verwachting is dat ExxonMobil $1,2 miljard extra opbrengsten kan behalen door de inzet van AI tools van Microsoft. Ondertussen lukt het Microsoft zelf al jaren niet om haar klimaatemissies omlaag te brengen. Deze zijn, mede door AI met ruim 25% gestegen sinds 2020.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Rijksoverheid, foto Martijn Beekman

Hoe politici kiezers overtuigen op ze te stemmen

ONDERZOEK - door Maaike Homan

Volgens psychologisch onderzoek zijn mensen uiterst vatbaar voor de emoties van anderen. Emotionele uitdrukkingen geven immers informatie over hoe de persoon zich voelt, en wat zijn intenties zijn. Daarnaast kunnen de emoties die we waarnemen bij anderen ook besmettelijk zijn, ze roepen soortgelijke emoties bij ons op.

Psychologen zeggen dat de emoties van anderen onze meningen en beslissingen beïnvloeden. De vraag hier is of deze psychologische processen ook werken in de politiek. Met andere woorden, zijn we vatbaar voor de, al dan niet gespeelde, emoties van politici.

Lachwekkend

Uit onderzoek blijkt dat onze reactie op de emoties van bekende politici sterk afhangt van onze politieke voorkeur. In verschillende experimenten heb ik de activiteit in de gezichtspieren en hersenen gemeten, terwijl proefpersonen emoties van politici waarnemen.

Zodra we iemand zien lachen, gaan we zelf ook lachen

De belangrijkste bevindingen op een rij, bieden ons de volgende inzichten.

Ten eerste roept alleen al het zien van een bekende politicus, los van onze politieke sympathieën, sterke maar onbewuste emotionele reacties op. Daar hoeft deze niets voor te doen.

Ten tweede blijkt onze politieke lens te bepalen hoé we op de emoties van bekende politici reageren. Normaal gesproken zijn de emoties van anderen besmettelijk. Zodra we iemand zien lachen, gaan we zelf ook lachen. Ook de proefpersonen in mijn onderzoek spiegelden de emoties van andere individuen. Bij het zien van bekende politici gebeurde er echter iets anders.

Foto: © Sargasso logo Kort copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Kort | Risicoperceptie

COLUMN - Toevallig gingen een aantal masterscripties die ik recent begeleidde bij de opleiding Bestuurskunde over ‘risicoperceptie’, oftewel: hoe mensen risico’s inschatten. Eén van de rode draden is: er is weinig zeker over hoe persoonskenmerken (leeftijd, opleiding, etc.) risicoperceptie beïnvloeden, behalve één ding: vrouwen schatten risico’s hoger in dan mannen.

Opeens moest ik weer denken aan een Wacken Open Air, lang geleden. We stonden op dat festival in de brandende hitte op een veld, voor een podium. Omdat het eerder geregend had was er stro gestrooid, om te voorkomen dat het één grote modderpoel zou worden. De hoge temperaturen zorgde er echter voor dat alles snel opdroogde, en het stro was al snel gortdroog. En dan is er op zo’n festival waarbij een deel van de bezoekers al vanaf tien uur in de ochtend beschonken is altijd wel één groot licht die er zijn peuk in gooit.

Daar stonden we, met een stuk of vijf lieden, te kijken hoe een aantal meter verder een fik ontstond die steeds groter werd. De enige dame in ons gezelschap vroeg een paar keer of het niet verstandiger was om, nou ja, wat verder weg te gaan staan, omdat de festivalweide in brand stond. De rest, inclusief ondergetekende, kwam niet verder dan een ietwat aangeschoten, “ghehehe, fire is cool” en “komt wel goed” en “wat kan er gebeuren?”, net als de rest van het publiek overigens. Totdat iemand van de organisatie het podium op klom, een microfoon pakte en vroeg of we allemaal achterlijk waren want wij zagen toch ook wel dat er brand was en of we allemaal wilden maken dat we wegkwamen zodat de brandweer er langs kon.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Closing Time | They’re Eating The Dogs

Huisdieren zijn afgelopen weken in het nieuws nadat Donald Trump beweerde dat Haïtiaanse immigranten katten en honden opeten. Inmiddels gaan er foto’s rond van Haitianen die hele ganzen mee naar huis nemen, en filmpjes van hele, geplukte kippen op de barbecue die doorgaan voor katten.

Vroeger werden Chinese immigranten beticht van zulke rare eetgewoonten en dierenbeulerij. Hoe meer er verandert, des te meer blijft er hetzelfde.

Closing Time | Vulcan Death Grip

… spotten… spotten ze nou echt met alles wat Mooi en Waar is?! NU WEET IK HOE CHRISTENEN ZICH VOELDEN NA LIFE OF BRIAN!

Ahum, goed, Vulcan Death Grip maakt dus een parodie op metal. Wat, naar het schijnt, niet iedereen door had indertijd. Het is een project uit de jaren tachtig van Ann Magnuson, die gister hier ook al voorbij kwam als frontvrouw van Bongwater. Als ik dit zo hoor eigenlijk zonde dat ze niet voor de echt metal is gaan maken, haar carrière is veelzijdig genoeg, en haar stem prima geschikt.

Closing Time | Bongwater

Negen minuten vage, psychedelische hippie shizzl van Bongwater, uit 1990: Folk Song. Wel vette vage psychedelische hippie shizzl, waar ook zonder bong prima van te genieten is. Oh, en mochten jullie dat toch graag willen jongens en meisjes, dat water, dat moet je dus niet opdrinken, zeg ik er voor de zekerheid maar even bij, dat is ongezond. De muziek heeft trouwens ook nog een maatschappijkritische boodschap, dus wat wil je nog meer?

Vorige Volgende