De rechtsstaat en Yesilgöz: wanneer ‘mening’ een handig schild wordt

Het begint bijna routine te worden in de Nederlandse politiek: zodra een onafhankelijke instantie iets kritisch zegt over plannen die fundamentele rechten raken, wordt er niet inhoudelijk gereageerd, maar wordt de boodschapper verdacht gemaakt. Dilan Yesilgöz doet er nog een schep bovenop door een rapport van de Nederlandse orde van advocaten weg te zetten als “hun mening”. Je hoeft geen staatsrechtgeleerde te zijn om te snappen dat dit gemakzuchtig, misleidend én gevaarlijk is. De rechtsstaat is geen moodboard De NOvA verzon dit rapport niet tijdens de vrijdagmiddagborrel. Een onafhankelijke commissie toetste verkiezingsprogramma’s aan drie kernpunten van de rechtsstaat: betrouwbaarheid van de overheid, bescherming van fundamentele rechten, en toegang tot het recht. Dat zijn geen subjectieve voorkeuren, maar de basisvoorwaarden van een democratische samenleving. Alsof je zegt dat verkeersregels slechts een “mening” zijn van het CBR. Het is ironisch dat Yesilgöz zegt dat haar voorstellen bedoeld zijn om de rechtsstaat te beschermen, terwijl een commissie van deskundigen precies uitlegt hoe diezelfde voorstellen die rechtsstaat ondermijnen. Van kritiek naar slachtofferschap Yesilgöz “wordt pissig” van de stempel “antirechtsstatelijk”. Dat mag, emoties zijn menselijk. Maar politici krijgen geen vrijstelling van kritiek omdat ze er chagrijnig van worden. In plaats van uit te leggen waarom de analyse van de commissie fout zou zijn, kiest ze voor de klassieker: framen alsof het een politiek spelletje is. “Ze noemen ons antirechtsstatelijk, dus ze zijn partijdig.” Het is dezelfde strategie die we kennen van partijen als PVV en FVD: draai de zaak om, speel slachtoffer, en vermijd inhoud. Rode vlaggen zwaaien niet uit zichzelf Het rapport laat zien dat met name PVV en FVD de meeste rode vlaggen kregen. Niet omdat de commissie ze niet leuk vindt, maar omdat hun plannen fundamentele rechten negeren, rechters buitenspel zetten en discriminatie legaliseren. Dat Yesilgöz dit bagatelliseert, is pijnlijk. Juist als VVD-leider zou ze moeten erkennen dat de rechtsstaat niet optioneel is. Maar blijkbaar is electoraal gewin belangrijker dan juridische principes. De normalisering van het wegwuiven Dit is het echte probleem: steeds vaker worden instituties die de rechtsstaat bewaken neergezet als “mening”, “activistisch”, of “politiek gemotiveerd”. Vandaag de advocaten, gisteren de rechters, morgen de Raad van State (oh nee, ook al vandaag). Zo verschuift de norm. Steeds een millimeter. Tot er niets meer over is van het idee dat er grenzen zijn aan macht. De rechtsstaat is geen mening. Het is de spelregel die voorkomt dat de sterkste wint door het hardst te schreeuwen. Wie dat niet begrijpt, hoort niet aan het roer van een democratie te staan. En zeker niet te roepen dat ze de rechtsstaat wil beschermen, terwijl ze haar ondertussen uitkleedt. Misschien is dat de belangrijkste rode vlag van allemaal.

Door: Foto: Dilan Yeşilgöz, De Balie, 2022, via Wikimedia Commons.
Waan van de dag

De ZweefTeef ziet een lichtpuntje in de “No King”protests in de VS

, door

Een lichtpuntje in de gestoorde, verstoorde democratische wereld; er gingen naar schatting 7 miljoen (!) mensen de straat op in de VS dit weekend, in protest tegen Trump.

The big orange manbaby reageerde met een AI-video waarin hij in een vliegtuig, met kroon op, over New York vloog en letterlijk shit over de menigte dumpte. Classy! Nicole Wallace van NBC News reageert cynisch: thankfully AI-generated, but we won’t rule anything out at this hour. Blijkbaar slingerde hij ook geruchten over geweld en betaalde demonstranten de wereld in, maar hier haalt hij bakzeil; geen rellen, geen geweld, geen arrestaties, maar miljoenen mensen van allerlei gezindten, in tientallen steden, die tegelijkertijd in gekke pakjes hun stem laten horen.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Stempotlood Verkiezingen 2021 - Gebruik op Sargasso met toestemming. (c) Sidney Smeets

Uit de regering stappen zonder electorale klappen: Waarom blijft de PVV al maanden relatief hoog scoren in de peilingen?

, door

Met partijen die uit een kabinet stappen loopt het vaak niet best af in de daaropvolgende verkiezingen. Denk aan D66 in 2006. Uit onvrede met het optreden van VVD-minister Rita Verdonk rondom het Nederlanderschap van Ayaan Hirsi Ali stapten destijds alle D66 bewindslieden uit het kabinet-Balkenende II. Het gevolg? Uitgeregeerd werden de Democraten electoraal gehalveerd. Ze gingen van zes naar drie zetels.

Iets soortgelijks overkwam de PVV in het voorjaar van 2012. Na anderhalf jaar gedoogsteun te hebben gegeven aan Rutte I, liet Wilders dit kabinet vallen door niet verder mee te gaan in de besprekingen over een nieuwe begroting. Nog geen vijf maanden later verloor zijn partij negen van de 24 zetels – ofwel min 37,5 procent – bij de door hem veroorzaakte verkiezingen.

In 2025, nadat de PVV wederom een kabinet verliet, lijken de zaken anders te liggen. Toegegeven: de partij staat in de peilingen niet meer op het huidige aantal van 37 Kamerzetels en ze is nog verder verwijderd van haar virtuele zetelstand in de maanden voor en bij aanvang van Schoof I (zie Figuur 1). In die zin ervaart ook Wilders, wiens partij in dit kabinet voor het eerst ministeriële verantwoordelijkheid droeg, wat andere partijen in Nederland en daarbuiten de afgelopen decennia al in toenemende mate hebben ondervonden. Namelijk dat kiezers hun stem steeds meer inzetten om kritisch te oordelen over de zittende regering.

De Zweefteef: Brankele Frank for President, please!

, door

In navolging van mijn vorige emotionele uitbarsting over politiek, die een aardige discussie opleverde*, gooi ik gewoon nog ff een nieuwe knuppel in het kiezershok.

Nu Henri Bontebal heeft aangegeven liever met de VVD in een coalitie te stappen dan met GL/PvdA, en Rob Jetten nota bene JA21 niet heeft uitgesloten, terwijl Wilders en Timmermans vanzelfsprekend geen optie zijn wegens gierende haat in verschillende kampen, en Vandaag Inside met 74% van de stemmen een Televizier Ring heeft binnengehaald, dit land dus volledig losgeslagen en in de ban van een rechts ideaalbeeld is, zeg ik:

Brankele Frank moet onze premier worden, welke partij ook wint 29 oktober. What’s not to like?

Ze is De Slimste Mens, ze is vrouw, ze is prachtig, ze is politiek neutraal (nou ja dat weten we niet maar ze is niet gelieerd aan een partij), en ze is écht slim want wetenschapper. En ze is niet Dick Schoof.

She ticks all the boxes, just saying…

 

*Daar ga ik ook nog wel op in, maar daar ben ik nu even niet voor in de stemming – vanavond ben ik balorig en staat mijn hoofd op Red Alert…!

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Closing Time | Kate Bush – Kite

, door

Ik loop al dagen met Kate Bush-nummers in mijn hoofd. Gek genoeg is het niet steeds hetzelfde nummer, maar popt er iedere keer weer een andere op. Wel van dezelfde cd, want daar gaat deze Closing Time over: The Kick Inside. Haar latere werk vind ik ook best goed, maar ja dat zit niet in mijn collectie.

De keuze welk nummer ik hier zo plaatsen vond ik dus nogal een dingetje, want ik vind de hele cd geweldig. Bij mijn gewoonlijke check op deze site of er al eens eerder iets van Kate was geplaatst, kwam ik trouwens nog deze oude post van mezelf tegen: The most wuthering heights day ever. Leuk, was ik helemaal vergeten! Er is natuurlijk wel meer over haar geschreven, ook hier, maar ja het is dan ook een topartiest.

Foto: Elie Wiesel, via Wikimedia Commons en Viktor Frankl, ook via Wikimedia Commons.

Onbreekbare menselijkheid in de diepste duisternis

, door

In deze barre tijden is het van belang om ons niet uit het veld te laten slaan door het succes van de populistische en zelfs fascistoïde onderstroom die nu in zijn leugenachtige, perfide, tirannieke gedaante de kop opsteekt; van de tirannie in Trumpistisch Amerika tot terreurdemonstraties tegen AZC’s, van de agressie en sabotage van Putin tot in Den Haag, waar een partij met een dictatoriale structuur zonder interne democratie, maar wel met NSB-speldjes op jasjes, nog steeds wordt gedoogd.

Tegenmacht zal er altijd zijn, maar om die te behouden zijn wel veerkracht en ook inspiratie nodig. Die liggen niet zomaar voor het oprapen en dus moeten wij die zoeken.

Dan komen we snel uit bij getuigenissen van mensen die het vreselijkste hebben moeten doorstaan: het ondenkbaar wrede sadisme van de vernietigingskampen onder het naziregime. Bij stemmen die in staat zijn gebleken om in de ontmenselijking juist hun menselijke waardigheid en de hoop overeind te houden: schrijver Elie Wiesel en psychiater Viktor Frankl.

Mensen raken op diverse manieren medeplichtig aan de wreedheden: uit machtswellust, eigenbelang, ijdelheid, angst, pure hebzucht of de eigen geestelijke gestoordheid. Wat ook de drijfveren en oorzaken voor de vernietigingsdrang en aantrekkingskracht van het fascisme zijn, als het gaat om antwoorden daarop, komt Elie Wiesel uit bij ons gedrag, bij onze houding, bij wat wij doen of nalaten. Zwijgen over wat is gebeurd (en daarmee ook wat zich nu voltrekt) stelt hij gelijk aan medeplichtigheid. Het niet bespreken en het vergeten van de wreedheden en massamoord kwalificeert hij als een gevaarlijke vorm van verraad.

Foto: Aswin Mahesh on Unsplash

Brits parlement blokkeert kritische pers

, door

Journalisten van het onderzoekscollectief Declassified UK krijgen geen perskaart meer voor het Britse Lagerhuis. Aanleiding is een publicatie over pro-Israëlische politici in juni. Parlementair commissaris voor normen Daniel Greenberg werd hierin beschuldigd van partijdigheid na het afwijzen van klachten tegen tientallen pro-Israëlische parlementsleden van de groep Labour Friends of Israel (LFI). Bij deze lobbygroep, die weigert informatie te verstrekken over zijn sponsors, zijn 73 van Labours 197 parlementsleden aangesloten. Inmiddels hebben meer dan 100 politici, journalisten en campagnevoerders de “flagrante en partijdige poging van het parlement om onderzoeksjournalistiek te onderdrukken” veroordeeld. 

Declassified UK werd eind september zonder opgave van reden ook geweigerd bij het congres van Labour in Liverpool. Terwijl journalisten werden tegengehouden, stond de Labour-partij wel toe dat grote wapenbedrijven en lobbygroepen de conferentie bijwoonden en daar evenementen sponsorden. Ook LFI was welkom en organiseerde een discussie over vrede in het Midden-Oosten. Labour parlementslid Richard Burgon is het niet eens is met de uitsluiting van de journalisten. Hij wijst er op dat Declassified ‘essentiële berichtgeving heeft geleverd over de Israëlische oorlog in Gaza en de betrokkenheid van onze regering’. En verder zei hij: ‘In een tijd waarin Donald Trump de persvrijheid aan banden legt, is het belangrijker dan ooit om het recht van journalisten te handhaven om hun werk te doen – regeringen controleren en machthebbers ter verantwoording roepen.’ 

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Closing Time | Basement Jaxx – Red Alert

, door

Laten we het weekend eens lekker swingend uitzwaaien! Dit is een van de weinige singles in mijn collectie, dus ik hoef mijn hoofd even niet te breken over welk nummer ik moet kiezen, ook wel ff lekker.

Alleen die namen Felix Buxton en Simon Ratcliffe vind ik al fantastisch. De zangeres is Blu James, ook zo apart. Ik heb even overwogen om een live-versie te plaatsen, maar ik vind de studioversie toch lekkerder, en de clip is ook waanzinnig. Letterlijk, gestoord gewoon, slaat helemaal nergens op. En ik vind de tekst van dit nummer wel erg toepasselijk op het huidige tijdperk; de wereld is gek geworden, maar hij draait gewoon door, en de muziek klinkt gewoon door, en we lopen allemaal door en…nou ja, vul zelf maar in. Het is om gek van te worden, maar ook om je gek te lachen.

Closing Time | J.S Bach Organ Sonata No.4, BWV 528

, door

Mei Lin Hii is een prijswinnende concertpianiste uit het Maleisische deel van Borneo. Ze studeerde aan Manhattan School of Music in New York en mengt klassiek vaak met andere genres, zoals jazz en tango.

Zo speelde ze onder meer Bach onder begeleiding van percussionisten in de jazzclub van haar zus Evelyn, No Black Tie in Kuala Lumpoer.

Hier vertolkt ze Bach echter op de traditionele manier.

Closing Time | So What

, door

Iemand klaagde onlangs dat mijn muziekkeuze in deze rubriek wel erg ‘wit’ is. Daarom een deuntje old skool.

‘So What’ komt van het album Kind of Blue uit 1959.

Niet alleen speelt Miles Davis in deze registratie (trompet), ook jazzlegende John Coltrane is van de partij op de saxofoon.

Vorige Volgende