Wie kent ze niet, de mensen die zeulen met zakken vol flesjes en blikjes. Minder bekend is dat zij zich weer vrij en autonoom voelen. Ook sociaal werkers moeten daaraan wennen, zeggen antropoloog Mara Voss en persoonlijk begeleider Arnold Haverkort. Lege bierkratten op kamers van bewoners, rondzwervende blikjes in de hal en buurtbewoners die aanbellen bij de zorginstelling met zakken statiegeld voor ‘die meneer met de baard.’ Sinds de invoering van statiegeld op plastic flesjes en blikjes zie ik (Arnold Haverkort) het allemaal, op de zorglocatie van het Leger des Heils waar ik werk. Veel bewoners hebben hun dagbestedingsproject recentelijk ingeruild voor het verzamelen van blikjes en flesjes. Zoekend Sinds een jaar zijn er grote veranderingen op de woongroep zien. Bewoners die eerder met moeite van hun kamer te krijgen waren, gaan nu vroeg op pad om statiegeld te verzamelen. ‘Ik zie veel positieve dingen. Ze hebben zelf een dagstructuur gecreëerd, bewegen meer en verdienen hun eigen geld.’ Velen verzamelen liever flesjes en blikjes dan naar de dagbesteding te gaan Ik werk met bewoners met een triple diagnose: een licht verstandelijke beperking (LVB), psychiatrie en verslaving. Velen verzamelen liever flesjes en blikjes dan naar de dagbesteding te gaan. Voorheen gingen sommigen vooral naar de dagbesteding om iets te verdienen, niet altijd, omdat ze het leuk vonden. Nu hebben ze een keuze. Verdiend De veranderingen komen mede voort uit een al langer bestaande ontevredenheid over de vergoeding van opgelegde dagbestedingsprojecten. De uitkering, ongeveer 75 procent van het minimuminkomen, die bewoners maandelijks ontvangen, ervaren zij niet als beloning voor hun arbeid op bijvoorbeeld een zorgboerderij. Of zij nu wel of niet gaan, hun uitkering blijft hetzelfde. Velen vinden het statiegeld een goed alternatief voor een dagvergoeding De sociologe Charlotte Albers en hoogleraar Actief Burgerschap Monique Kremer schreven al eerder dat bewoners met een LVB de 8 euro die zij ontvangen voor een werkdag bij een dagbestedingsproject ervaren als uitbuiting. Het voelt bovendien niet als echt werk. Velen vinden het statiegeld een goed alternatief voor een dagvergoeding. Met statiegeld verzamelen is 40 euro per dag te verdienen, zonder korting op de uitkering. Daarnaast biedt het bewoners regie over hun inkomsten. Ze kunnen zelf bepalen hoeveel flesjes en blikjes zij verzamelen. Het inlevermoment na iedere verzamelronde gaat gepaard met een directe beloning voor hun inspanning: contant geld maakt de beloning tastbaar. Eigen baas De bewoners vinden het ook belangrijk om zélf hun dag in te delen. Ze bepalen nu zelf wanneer ze opstaan, naar buiten gaan. Bij dagbesteding moet je ergens zijn, op een vast moment. Statiegeld verzamelen geeft ze vrijheid. Ze bellen hun bewindvoerder minder, omdat ze minder geld nodig hebben en voelen zich minder afhankelijk. Bij dagbesteding ontbreekt dat gevoel van eerlijkheid, en de motivatie Die vrijheid weegt zwaar, zeker als tegenover de verplichtingen van een dagbesteding slechts 8 euro staat. Zoals de sociologe Judith Elshout (2016) beschrijft: wanneer een werkgever bepaalt wat je moet doen, compenseert een fatsoenlijk salaris die machtsverhouding. Bij dagbesteding ontbreekt dat gevoel van eerlijkheid, en de motivatie. Vrijgevochten Hoewel de participatiesamenleving mensen wil aanspreken op wat zij kunnen, blijft zichtbare waardering en beloning, zoals de doelgroep dat zelf graag wil, vaak uit. Wanneer we oog hebben voor de leef- en ervaringswereld van de doelgroep kunnen we het verzamelen van statiegeld veel beter begrijpen als een manier om los te breken uit de ongelijkwaardige en afhankelijke positie waarin zij zich vaak bevindt. Het verzamelen van blikjes en flesjes is een toegankelijke vorm van arbeid waarin mensen uit de doelgroep zich zelfstandig, vrij en effectief voelen. Het doet denken aan negatieve vrijheid zoals de Britse filosoof Isaiah Berlin dit beschreef. Het is vrijheid van inmenging en betutteling vanuit het systeem Statiegeld verzamelen is niet alleen een bijverdienste, maar ook een daad van zelfbeschikking. Een manier om zich los te maken van regels, hulpverleners en systemen die hen steeds iets lijken op te leggen. Het is vrijheid van inmenging en betutteling vanuit het systeem. Grenzen Aan statiegeld verzamelen zijn ook risico’s verbonden. Voor sommige bewoners is het vooral een middel geworden om hun verslaving te bekostigen. Ze gebruiken meer, eten slechter, lopen de hele dag en vallen af. Sommigen missen zoveel maaltijden dat ze inmiddels aan de nutridrink zitten. Waar ze vroeger bedelden en daarbij soms een broodje kregen toegestopt, blijven ze nu in beweging — op jacht naar blikjes. Die focus kan zo sterk worden dat het dwangmatig gedrag wordt, waardoor ze zelfs doktersafspraken vergeten. Ik loop soms met iemand mee in de hoop op een gesprekje. Maar vaak krijg je geen contact — alles draait om het vinden van blikjes. Botsingen De uiteenlopende reacties van zorgprofessionals op het statiegeld-dilemma onthullen botsende systeemlogica’s én het ontbreken van een definitie van wat participatie inhoudt. Wanneer we de participatiesamenleving reduceren tot een kostenbesparende strategie van een terugtrekkende staat, met zelfredzaamheid als centraal mantra, dan zijn Arnolds bewoners juist het toonbeeld van succesvolle participatie. Als ondernemende burgers creëren zij hun eigen kansen, los van institutionele kaders. Toch reageren sociaal werkers op de vloer vaak nerveus bij het idee om op hun handen te zitten, niet in te grijpen en de verantwoordelijkheid bij de bewoners te laten. Ze beroepen zich op hun rol als zorgverlener en voelen zich verplicht hun cliënten te beschermen. Deze zorgzaamheid is begrijpelijk, maar kent ook een keerzijde. Sociaal werkers sporen cliënten aan tot participatie vanuit de overtuiging te weten wat goed voor hen is, zonder voldoende rekening te houden met de leefwereld van hun cliënten. Het spanningsveld weerspiegelt een verstrengeling van twee systemen: het neoliberale ideaal van de zelfredzame burger en het resterende ethos van de betuttelende verzorgingsstaat. Het gaat over de vraag of sociaal werkers durven te luisteren naar wat cliënten belangrijk vinden Daarbij ligt de nadruk vaak en te veel op participatie in de vorm van arbeid, terwijl participatie, volgens hoogleraar Participatie en Diversiteit Tineke Abma, van oorsprong gaat om inspraak en invloed in het maatschappelijk debat. De vraag is niet wat goede participatie inhoudt. Het gaat veel meer over de vraag of sociaal werkers durven te luisteren naar wat hun cliënten belangrijk vinden, ook als dat staat dat haaks op hun idee van wat zinvol is? Durven ze mee te bewegen, ook als ze de controle moeten loslaten? Dit artikel verscheen eerder bij Sociale Vraagstukken. Mara Voss is antropoloog en docent Social Work aan de Hogeschool van Amsterdam, Arnold Haverkort is persoonlijk begeleider bij Domus+ van het Leger des Heils
Dit lied bezingt de onttakeling van een schip op een Aziatische sloopwerf, ver van huis. Ver van de Clyde, een Schotse rivier die door Glasgow stroomt, en zo van groot belang is voor de scheepvaart.
Ja, het schrijven van een bijna literair versje kun je gerust aan Mark Knopfler overlaten.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Het Centraal Joods Overleg stapte gisteren tevergeefs naar de rechter om een optreden van punkband Bob Vylan tegen te houden. Reden: de band zou in Paradiso leuzen als “dood aan de IDF” en, nog gevaarlijker, “fuck de zionisten, vind ze op straat.” geroepen hebben. Het CJO ziet hierin een oproep tot pogroms en wil daarom dat de tournee strandt.
Laten we helder zijn: zo’n uitspraak is levensgevaarlijk. “Zionisten” zijn geen herkenbare club met een ledenkaart om hun nek. Op straat is er geen badge die aangeeft of iemand zionist is of niet. In de praktijk is dit soort retoriek een sluiproute: “zionist” wordt de proxy voor “jood”. En daarmee komt de oude antisemitische logica terug. Wie zegt dat er gejaagd moet worden op zionisten in de straten van Amsterdam, legt een gevaarlijk lijntje terug naar de jacht op joden van een paar generaties geleden. [update: hier meer over wat daadwerkelijk gezegd is]
Maar wat doet het CJO? In plaats van dat gevaar te ontmaskeren en het onderscheid tussen kritiek op Israël en haat tegen Joden scherp te bewaken, kiest het CJO er voor om als Joodse organisatie op de bres te springen voor zionisten, in de hedendaagse betekenis dus: voor de staat Israël. Daarmee doet het eigenlijk precies hetzelfde: Israël en Joden worden in de ogen van het publiek gelijkgeschakeld. Waar Bob Vylan er ‘slechts’ van beschuldigd wordt “zionist” als codewoord voor “jood” te gebruiken, doet het CJO dat zelf zeker wel, en plaatst zo een dikke stempel “Israël” op de rug van iedere Joodse Nederlander door hun belangen aan elkaar te koppelen.
Met verkiezingen in het vooruitzicht rijst de vraag of werk van het kabinet daarmee niet ongewenst verloren gaat. In nagenoeg alle parlementaire democratieën vervallen wetsvoorstellen namelijk met het installeren van een nieuw parlement onder de werking van de ‘valbijl in het wetgevingsproces’. Is dat niet problematisch voor wetsvoorstellen die al jaren in de pijplijn zitten, zoals het recent ingediende wetsvoorstel inzake de Wet op de politieke partijen? En wat te denken van wetsvoorstellen om te voldoen aan implementatieverplichtingen van de Europese Unie? In Nederland hoeven we ons minder zorgen te maken om onvoltooide parlementaire werkzaamheden, omdat de behandeling van wetsvoorstellen ook na verkiezingen kan worden voortgezet. Maar is dat wel zo gelukkig?
De valbijl kent verschillende varianten, maar duidt meestal op het principe dat wetsvoorstellen na verkiezingen van (een kamer van) het parlement vervallen. Dat wetsvoorstellen in Nederland in beginsel eeuwig voortleven – en in de meeste andere landen vervallen met verkiezingen – staat nauwelijks ter discussie.
Dat heeft ermee te maken dat (het ontbreken van) de valbijl een technisch principe is dat aansluit bij de politieke traditie en verhoudingen van ieder land. Zo leest de Britse monarch in zijn jaarlijkse King’s Speech een gedetailleerde planning van de regering voor. De daarin opgenomen wetsvoorstellen worden doorgaans voor de ‘deadline’ behandeld, mede dankzij het overwicht van de regering.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Bob Vylan trad afgelopen zondag op in Paradiso, waar het volgende gezegd zou zijn:
“Fuck the fascists, fuck the Zionists. Find them, go find them in the streets.”
Deze uitspraak werd breed uitgemeten in de media, en is op zich inderdaad problematisch. Maar volgens andere bronnen volgde daarop nog een uitspraak:
“We should be out there, find them and protest and march against those motherfuckers.”
We zoeken nog naar andere bronnen dan deze instagram-post, maar als dit waar is, is het een mooi staaltje van framing en selectief citeren. Update: In een video geplaatst door het CIDI zelf blijkt inderdaad dat bovenstaande gezegd is. Maar ook dit wordt gezegd:
De kunstenaarsroman komt eraan! Het Huis van het Boek in Den Haag heeft vanaf eind van deze maand een tentoonstelling met 678 van dat soort romans. News from Nowhere, heet de tentoonstelling, naar de gelijknamige roman van William Morris (1834-1896), die de eerste vertegenwoordiger van het genre zou zijn geweest.
Een kunstenaarsroman? Wat is dat nu weer voor woord?
Het begrip in de neerlandistiek al langer bekend, maar met een andere betekenis dan in de tentoonstelling bedoeld wordt. Het Algemeen Letterkundig Lexicon omschrijft het als ‘die bepaalde soort ontwikkelingsromans waarin de groei van een artistiek personage wordt beschreven’. In het begrip zoals het het museum het hanteert, gaat de roman niet noodzakelijkerwijs over een kunstenaar, maar wordt het gemaakt door een kunstenaar. De kunstenaar is als het ware niet het lijdend voorwerp van het schrijven, maar het onderwerp.
Is niet iedere romanschrijver automatisch een kunstenaar? De tentoonstelling laat zien dat er een eigenaardige dubbelzinnigheid is van het woord kunst. Een die iedereen wel aanvoelt, maar die in woordenboeken helemaal niet goed gedocumenteerd is. Aan de ene kant gaat het over, zoals Van Dale dat noemt, ‘het vermogen om dat wat in geest of gemoed leeft of daarin gewekt is, tot uiting of voorstelling te brengen op een wijze die schoonheidsontroering kan veroorzaken’, en dat kan dan op allerlei manieren, zoals door op een trompet te blazen, een plissé te laten zien, een gedicht te schrijven of een schilderij te verven.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
1983 is inmiddels een tijdje terug, maar damn wat werd er mooie muziek gemaakt in die tijd. Mercyful Fate was een invloedrijke band in het vroege begin van de heavy metal. Vanwege de hoge uithalen van zanger King Diamond en de occulte thema’s van hun teksten waren ze ook serieus van invloed op de ontwikkeling van de latere black metal. Héérlijk gitaarwerk ook. Melissa was het debuutalbum van de band.
BREAKING NEWS! Stop de persen! Er is onderzoek gedaan, beleid geëvalueerd, en er is vastgesteld: als je mensen die heel weinig hebben en niet zo veel mogelijkheden hebben financieel afknijpt om ze ’te prikkelen tot werk’ dan gaan ze daar niet van werken maar worden ze er vooral arm van!!!
Ik snap het, lieve lezer, uw mond hangt open van verbazing (sluit ‘em maar weer, dit staat niet zo fraai) en uw ogen staan wijd open van schok en ongeloof. “Dit kan toch niet zo zijn”, murmelt u nog. Maar het is echt zo. Lees zelf maar:
De in Sheffield geboren gitarist Richard Hawley werkte samen met een keur aan artiesten, waaronder Shakespeare’s Sister en de Manic Street Preachers. Ook toerde hij mee met Pulp, de band van zijn muziekvriend Jarvis Cocker.
Hawley heeft echter ook een indrukwekkende solocarrière. Bovenstaand nummer is van de plaat Coles Corner (2005), waar M&M enkele jaren terug al eens aandacht voor vroegen.
De Franse singer-songwriter Loris Assadian (artiestennaam: Plumes, niet te verwarren met een Canadese meidenband) geniet vooral bekendheid om zijn filmpjes waarin hij voor dieren zingt.
Koeien, paarden, struisvogels, pinguins en zelfs neushoorns komen voorbij. Hij weet echter ook een groep mensen vermaken.
Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.