Masai wonen op de verkeerde plek

Vliegtuigen krijgen in de geglobaliseerde wereld van tegenwoordig overal voorrang. In Tanzania zijn vorig jaar 20.000 herders van het Masai volk onder dwang en in strijd met rechterlijke uitspraken van hun land verdreven voor de uitbreiding van Kilimanjaro Airport. Velen van hen wachten nog op de beloofde compensatie en komen nu in verzet. Eind oktober zijn er in Tanzania verkiezingen, maar het is de vraag of hun stem dan zwaar genoeg gaat wegen. Eerder zijn al tienduizenden Masai gedwongen te verhuizen uit het Ngorongoro natuurpark in het noorden van het land. Een rapport van Human Ritghts Watch met de titel "It's Like Killing Culture" documenteert het Tanzaniaanse overheidsprogramma dat in 2022 van start ging om hun land te gebruiken voor natuurbehoud en toerisme. Sinds 2021 hebben de autoriteiten de beschikbaarheid en toegankelijkheid van essentiële openbare diensten, waaronder scholen en gezondheidscentra, aanzienlijk beperkt. Deze inkrimping van infrastructuur en diensten, in combinatie met de beperkte toegang tot culturele locaties en weidegebieden en een verbod op het verbouwen van gewassen, heeft het leven voor de inwoners steeds moeilijker gemaakt, waardoor velen gedwongen zijn te verhuizen. In het overheidsprogramma is weinig aandacht besteed aan het consulteren van de bevolking, wat de schade alleen maar heeft verergerd volgens HRW.  Bewakers weigeren inwoners nu de toegang of dwingen hen een relatief hoge toeristenbelasting te betalen als ze niet over het vereiste type identificatie beschikken. Rangers hebben bewoners aangevallen, geslagen en lastiggevallen als ze zich niet aan de regels van de overheid hielden. Om hun uitzettingen te rechtvaardigen, beschuldigen ambtenaren de Masai regelmatig van stroperij en degradatie. Ze wijzen daarbij op de bevolkingsgroei en het aantal vee. Deze beschuldigingen worden door de gemeenschappen verworpen als valse excuses, die bedoeld zijn om hun aanwezigheid te ondermijnen. Een inwoner van het natuurgebied: 'Ze proberen ons op alle mogelijke manieren te verzwakken, om op te geven en te vertrekken. Ze proberen een einde te maken aan onze veeteelt. Wij jagen nooit op wilde dieren om ze uit te roeien. We zijn zeer goede natuurbeschermers; we haten de wilde dieren niet.' De Masai zijn een nomadisch volk met ongeveer anderhalf miljoen mensen dat leeft en Kenia en Tanzania. Het vee is het belangrijkst voor de Masai. Ze eten het vlees, drinken het bloed en melk, gebruiken de huiden voor huizen en hun botten voor bijvoorbeeld kammen. Hun bestaan staat al sinds de kolonisatie door de Britten onder druk. Halverwege de 19e eeuw verloren de Masai al het merendeel van hun land door de import van westerse ziektes, de runderpest en door een herverdeling van de gronden door de Engelse bezetters. In Kenia zijn de Masai in de loop van de tijd verdreven uit nationale parken als Serengeti, Masai Mara en Amboseli. Oppositie monddood Voor de verkiezingen op 29 oktober heeft de regerende Chama Cha Mapinduzi (CCM) de belangrijkste oppositiepartijen op voorhand uitgeschakeld. De leider van de belangrijkste oppositiepartij Chadema, Tundu Lissu, beoogd presidentskandidaat, was vorig jaar al gearresteerd in de aanloop naar de lokale verkiezingen in december. Hij wordt nu beschuldigd van verraad omdat hij oproept tot kieshervormingen. Ook de presidentskandidaat van de op één na grootste oppositiepartij, ACT Wazalendo, is gediskwalificeerd na het indienen van een petitie.De kandidaat van de CCM, zittend president Samia Suluhu Hassan, zal weinig concurrentie krijgen. Samia kondigde bij haar aantreden in 2021 hervormingen aan, maar daar is nog weinig van terechtgekomen. Het lijkt er op dat zij in haar beleid niet veel verschilt van haar repressieve voorganger Magufuli. Dat zal voor een deel ook te maken hebben met de conflicten binnen haar partij tussen verschillende facties. Een controverse ging over een havendeal tussen het in Dubai gevestigde DP World en de Tanzaniaanse overheid. DP World, actief langs de Oost-Afrikaanse kust, kreeg na een wisseling van de wacht in Samia's regering een contract voor 30 jaar voor het beheer van de haven van Dar es Salaam. De onderdrukking van de oppositie heeft ook geleid tot restrictie van het gebruik van sociale media. Kritiek via Whatsapp op regeringsfunctionarissen of de president heeft al geleid tot arrestaties. De regering heeft internetproviders en aanbieders van online content bij wet verplicht identificatie van de bron van online content mogelijk te maken. Exploitanten van internetcafés moeten gebruikers registreren met behulp van erkende ID's, statische IP-adressen toewijzen en camera's installeren om de activiteiten van gebruikers te monitoren. Criteria voor ingrijpen zijn vaag genoeg om naar willekeur oppositie monddood te maken. Human Rights Watch documenteerde 10 gevallen waarin de Tanzaniaanse autoriteiten sinds medio 2024 mensenrechtenactivisten, leden van oppositiepartijen, advocaten en religieuze leiders hebben lastiggevallen, aangevallen, ontvoerd of gemarteld. De Tanzaniaanse activiste Maria Sarungi Tsehai werd in Nairobi ontvoerd door mannen die haar naar verluidt wurgden en ondervroegen, waarbij ze toegang tot haar telefoon eisten. Tsehai, een uitgesproken criticus van de Tanzaniaanse president Samia Suluhu Hassan, gelooft dat het incident politiek gemotiveerd was. De onrust broeit in verschillende Oost-Afrikaanse landen. Jongeren spelen daarin een grote rol, zoals in Kenia het afgelopen jaar. Volgens  mensenrechtenactivist Edward Kambanje uit Malawi maken de gebeurtenissen in Kenia deel uit van een bredere continentale afrekening. "De activisten van Malawi volgen de situatie nauwlettend", vertelt hij aan The Africa Report. "De Generatie Z-beweging in Kenia heeft laten zien dat gedecentraliseerd, digitaal vaardig protest de fundamenten van de staatsmacht kan doen wankelen." In Malawi is onlangs de 85-jarige Peter Mutharika opnieuw gekozen tot president. De Nyasa Times waarschuwt hem: 'Dear Mr. President, Please Don’t Mess Up This Time.'  

Door: Foto: Paul (cc)

Closing Time | Council of the Cartels

De Lord of The Rings-trilogie van Peter Jackson blijft ook een kwart eeuw later nog vermakelijke pastiches inspireren. Zoals deze mashup van een mariachi-ballade aan de Mexicaanse misdaadkartels en de raadsvergadering van Elrond.

Het klinkt nog aanstekelijk ook. Ja, je kunt best lol halen uit kunstmatige intelligentie.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: "Vraagtekens bij uitspraken Mona Keijzer" by Roel Wijnants is licensed under CC BY-NC 2.0

Over de eed/belofte, de Grondwet en constitutionele hoffelijkheid

COLUMN - van Aalt Willem Heringa

Minister Mona Keijzer van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (VRO) werd geconfronteerd met een negatief advies van de Raad van State (RvS) over haar wetsvoorstel om te verbieden dat voorrang wordt gegeven aan statushouders bij de toekenning van huurwoningen. Het argument van de RvS was gebaseerd op artikel 1 van de Grondwet: het gelijkheidsbeginsel.

Kort gezegd was het argument van de RvS dat statushouders in een andere positie verkeren dan nationale ingezetenen, omdat zij geen inschrijfduur hadden kunnen opbouwen en daardoor op achterstand blijven staan als zij geen voorrang krijgen. Kortom, ongelijke gevallen die verlangen dat ze ongelijk worden behandeld. Het advies was om het voorstel niet bij de Tweede Kamer in te dienen.

Met zo’n advies moet je als minister, en ook als kabinet, iets. In de eerste plaats omdat een minister een eed/belofte heeft afgelegd waarin onder meer trouw aan de Grondwet.

In de tweede plaats omdat het de RvS is die in ons bestel als Hoog College van Staat de Grondwet interpreteert en beoordeelt of deze in voorgestelde wetgeving wordt geschonden. Dat is een belangrijke rol omdat – tenzij de Staten-Generaal ingrijpen – een rechter een eenmaal aangenomen wet niet meer mag toetsen aan de Grondwet. Daarmee is die voorfase van het advies uiterst belangrijk, om ongrondwettelijke misstappen te voorkomen.

Foto: Schermafbeelding reportage Al Jazeera GenZ 212 protest 2025

Marokko in de ban van jongerenprotesten voor betere gezondheidszorg, scholen en werk

NIEUWS - Sinds drie dagen wordt Marokko geconfronteerd met de grootste demonstraties sinds jaren. In 11 steden, waaronder Rabat, Casablanca, Marrakesh en Agadir gingen met name jongeren de straat op.

Er waren clashes met de politie die in grote getale was uitgerukt en er werden ten minste 200 mensen her en der opgepakt. De demonstraties waren georganiseerd, misschien moeten we zeggen aangejaagd, door een  groepering, GenZ 212. Dat is een nieuwe groep en een nieuwe vorm van organisatie, omdat het gaat via ongenoemde figuren die zich manifesteren via een nieuw medium, dat pas enkele weken bestaat en waarop mensen met een gekozen naam kunnen communiceren via een zogenoemde Discord Server. Discord is uitermate populair bij jongeren – dat is namelijk de grootste bevolkingsgroep in Marokko, die  is geboren tussen 1995 en 2010. En omdat GenZ 212 geen duidelijke leiders kent is het voor de regering moeilijk om haar reactie te bepalen.

De jongeren roepen leuzen tegen de corruptie en vallen de regering aan vanwege de miljarden die worden geïnvesteerd in drie nieuwe stadions en de modernisering van een aantal oudere, in verband met de wedstrijden voor de Afrikaanse Cup, later dit jaar, en de wereldcup in 2030 die Marokko gaat organiseren. Eén van de slogans is: “We willen ziekenhuizen, geen stadions” en betere gezondheidszorg is één van de eisen. De Wereldgezondheidsorganisatie geeft aan dat 25 artsen er 1.000 inwoners wenselijk is, maar Marokko komt niet verder dan 7,7. Er waren eerder wat verspreide onlusten over het feit dat veel slachtoffers van de aardbeving van 2023 nog steeds niet geholpen zijn. Maar het overlijden van acht vrouwen in Agadir eerder deze maand in een ziekenhuis waar ze hoopten een kind te krijgen, voerde de spanning op. Betere scholen en meer werk voor jongeren behoren ook tot de eisen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Closing Time | Australia

The Shins zijn een indierockband uit Albuquerque (New Mexico).

Eigenlijk begon The Shins als een muzikaal nevenproject voor frontman en singer-songwriter James Mercer, maar het bleek dat hij hier meer succes mee had dan zijn eerdere formatie, Flake Music.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Bits of Freedom wint rechtszaak van Meta

Rechter in rechtszaak Bits of Freedom: Meta moet keuze gebruiker respecteren

Vandaag heeft de rechter uitspraak gedaan in het kort geding dat digitale mensenrechtenorganisatie Bits of Freedom tegen Meta aanspande. De organisatie eiste dat Meta haar gebruikers in apps zoals Instagram en Facebook de mogelijkheid biedt om een tijdlijn te kiezen die niet gebaseerd is op profilering.

Bits of Freedom daagde Meta voor de rechter wegens een overtreding van de Digital Services Act (DSA). Deze Europese wetgeving is bedoeld om gebruikers meer autonomie en controle te geven ten opzichte van de grootste online platformen. Een van de kernelementen van de DSA is dat gebruikers meer invloed moeten hebben op de informatie die zij te zien krijgen.

Closing Time | The Ballad Of Peter Pumpkinhead

Een van de bands die wereldberoemd werden in de vroege jaren negentig, was de Crash Test Dummies. Kenmerkend was het lage stemgeluid van zanger Brad Roberts.

Hier zingt toetseniste Ellen Reid een cover van XTC’s Ballad of Peter Pumpkinhead, die werd gebruikt voor de komedie Dumb & Dumber.

Quote du Jour | Een Inspectie voor de wetenschap?

QUOTE - Wat? Nog een inspectie? Nog meer overheid en controle en bureaucratie? Nou ja, misschien wel ja. Kijk, we hebben het hier al vaker gehad over de schaduwkanten van het academisch bedrijf, zoals de publicatiedruk (publish or perish), de perverse effecten van het belang dat citatiescores en dergelijke hebben gekregen. De wetenschapsjournalist Stan van Pelt heeft er een heel boek over geschreven. In een interview met VOX geeft hij veel interessante inzichten, waaronder een aanzet voor een oplossing: een Inspectie voor de wetenschap:

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Vorige Volgende