Autofabrikanten vertragen aanpak luchtverontreiniging

De Europese Commissie heeft een half jaar geleden nieuwe voorstellen ingediend voor de bestrijding van luchtverontreiniging door auto's. Maar nu dreigt uitstel van de nieuwe standaarden . De wetgeving kan honderdduizenden doden per jaar kan voorkomen, volgens de European Public Health Alliance. Maar het is niet zeker dat voorgestelde regels er door komen. De auto-industrie beweert, via de stem van de grote autolanden, dat de normen niet nodig zijn, aangezien de EU er al mee heeft ingestemd om de verkoop van nieuwe auto's met verbrandingsmotor tegen 2035 te beëindigen. Als de fabrikanten voor die tijd nog aanpassingen moeten doen om de uitstoot van giftige dampen te verminderen zou ze dat te veel kosten. Volgens de Commissie zijn de nieuwe regels ondanks de overstap op electrisch rijden nodig omdat ook in 2050 naar verwachting 'meer dan 20% van de auto's en bestelwagens en meer dan de helft van de zwaardere voertuigen in onze straten vervuilende stoffen blijven uitstoten via de uitlaat.' Uit het laatste luchtkwaliteitsrapport van het Europees Milieuagentschap EEA blijkt dat 97 procent van de stedelijke bevolking van de EU wordt blootgesteld aan hogere niveaus van fijnstofverontreiniging dan is toegestaan volgens de richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie. Het rapport stelt dat 238.000 voortijdige sterfgevallen te wijten zijn aan die vervuiling. Dat is weliswaar minder dan aan het begin van deze eeuw, maar nog wel reden genoeg voor extra maatregelen. Luchtverontreiniging is volgens het EEA nog steeds een groot gezondheidsrisico in Europa en een belangrijke oorzaak van voortijdige sterfte en ziekte. Dat komt ook door de zeer diverse effecten van luchtverontreiniging op het functioneren van het menselijk lichaam. Het rapport stelt dat kinderen en adolescenten bijzonder kwetsbaar zijn omdat hun lichaam, organen en immuunsysteem nog in ontwikkeling zijn. Luchtverontreiniging schaadt de gezondheid tijdens de kindertijd en verhoogt het risico op ziekten later in het leven. Fijnstof is de belangrijkste oorzaak van gezondheidsproblemen en voortijdige sterfte. Duits onderzoek heeft aangetoond dat mensen die dicht bij drukke wegen wonen 50 procent meer kans hebben op een ernstige opeenhoping van aderverkalking in hun hartvaten - coronaire atherosclerose genaamd - dan mensen die verder weg wonen. Korte perioden van blootstelling aan luchtverontreiniging kunnen ook hartaanvallen veroorzaken. 'Zero pollution' De EU heeft in 2021 een ambitieus plan gemaakt om aan de WHO-richtlijnen te voldoen: 'Towards Zero Pollution for Air, Water and Soil'. Voor 2030 wordt gestreefd naar 55% reductie van vroegtijdige sterfte door luchtverontreiniging ten opzichte van 2005. Als de luchtkwaliteit blijft verbeteren en het aantal vroegtijdige sterfgevallen per jaar in de toekomst in een vergelijkbaar tempo blijft dalen zou dat doel pas in 2032 worden behaald. In Brussel werkt men aan wetgeving op verschillende gebieden. De nieuwe standaarden voor uitlaatgassen vormen daarbij een belangrijk onderdeel. Uitstel, of zoals de auto-industrie wil, afstel zal het moeilijk maken om de gestelde doelen te bereiken. In het bredere beleid ter bestrijding van de luchtverontreiniging kiest de EU ook voor de invalshoek van de burgerrechten. Het recht op schone lucht moet worden versterkt. Een ander doel is verbetering van de toegankelijkheid van de rechter voor de burger om zaken aanhangig te maken. De nieuwe regels moeten ook een schadevergoedingsregeling mogelijk maken en effectievere straffen voor de overtreders. Dat zou meer kansen bieden voor burgers die uit onvrede met tegenstribbelende overheden zelf rechtszaken aanspannen tegen bedrijven. Zoals in het geval van het Nederlandse Tata Steel. Boeren Naast autoverkeer en industrie zijn ook agrarische bedrijven verantwoordelijk voor luchtverontreiniging. De Europese Commissie wil de regeling voor industriële emissies (RIE) daarom ook toepassen op grote veehouderijen. Over de reikwijdte van de regeling wordt nog gesteggeld. Er zou een compromis in de maak zijn waardoor alleen intensieve veehouderijen (varkens, kippen, runderen) onder de regels vallen en de meer duurzame extensieve bedrijven gespaard worden. Nederland is er nog niet uit. Landbouwminister Piet Adema heeft een klassieke vertragingstactiek ingezet: onderzoek naar de 'de mogelijke gevolgen van de RIE-milieunormen voor Nederlandse veehouders.' Niet duidelijk is of en in hoeverre de gezondheid van Nederlanders ook meegenomen wordt in dit onderzoek.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: presentatie coalitieakkoord ©Beeld - Tweede Kamer.

Coalitieakkoord is geen akkoord of toch wel akkoord?

Het op 15 december 2021 gepresenteerde coalitieakkoord van Rutte IV mocht beslist geen regeerakkoord heten. Want

Het kabinet wil zo duidelijk maken dat het coalitieakkoord in eerste instantie een afspraak is tussen vier fracties uit de Tweede Kamer

Afspraak is afspraak. Maar sommige coalitiepartners kunnen zich daar blijkbaar niet aan te houden. Vijf cases.

De ‘niemand slaapt op straat’ afspraak

In de volksmond bekend als BBB, de ‘bed-bad-brood’-regeling. Heden ten dage officieel de ‘Landelijke Vreemdelingen Voorziening’ (LVV). Een langslepend en pijnlijk dossier.

Staatssecretaris Van der Burg kondigde aan dat er vanaf volgend jaar geen geld meer zou zijn voor de LVV. Dat zou zo maar kunnen, want officieel is de pilotfase van de LVV  ten einde. Vorig jaar november verscheen de eindevaluatie.

Maar Van der Burg moet nog met een beleidsreactie op die evaluatie komen. In zijn brief bij de presentatie van de eindevaluatie kondigde hij wel aan dat “de uitkomsten van de eindevaluatie betrokken zullen worden  bij de ontwikkeling van de werkwijze en het gesprek over het vervolg van de LVV”.

Eind december besprak het kabinet deze kwestie en kwam tot de deze afspraak (Uit het coalitieakkoord, pag. 43 en 44)

Foto: World Economic Forum, CC BY 3.0 First cultured hamburger unfried via Wikimedia Commons.

Ook Nederlandse bedrijven verspreiden desinformatie over kweekvlees

Een gastbijdrage van Nick Ottens

Kweekvlees zou ‘onnatuurlijk’ zijn. Niet diervriendelijk. Misschien zelfs gevaarlijk, want wat gebeurt er in zo’n reactorvat waarin ‘kunstvlees’ wordt gekweekt?

Het is angstzaaierij van veevoeders en slachters, die in heel Europa lobbyen tegen de meest diervriendelijke manier om vlees te maken. Met succes: de Italiaanse regering heeft besloten om kweekvlees te verbieden. Ook in Frankrijk is steun voor een verbod.

Zo houden Italiaanse en Franse veehouders en slachters mooi een Nederlandse concurrent van de markt. Kweekvleesbedrijven trekken naar Amerika, Israël en Singapore.

Meer vlees met minder dieren

Met minder dieren, dus minder kosten aan land en veevoer en minder uitstoot van ammoniak en methaan, meer vlees produceren – het was een Nederlander, Willem van Eelen, die het bedacht en een Nederlander, Mark Post, die in 2013 bewees dat het kon. Cellen worden uit een levend dier geprikt en in een bioreactor gevoed met eiwitten tot ze uitgroeien tot een klomp vlees.

Nederland heeft nog steeds twee van de belangrijkste kweekvleesbedrijven ter wereld: Meatable and Mosa Meat. De Nederlandse overheid stopt 60 miljoen euro in onderzoek en opleidingen.

Vooralsnog lukt het alleen om vlees zonder ingewikkelde structuur te kweken, zoals stukjes kip, geschikt voor nuggets, en varkensworsten. Als de technologie zich doorontwikkelt, moet het mogelijk worden om ook biefstukken en speklapjes te maken zonder dieren te slachten. Hetzelfde dier kan dan meerdere keren per jaar, in plaats van één keer in een leven, vlees geven.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Quote du jour | Reageren op schietpartijen

QUOTE - Kijk, je kunt natuurlijk helemaal niets doen, wanneer mensen met vuurwapens een school (of kerk, of winkelcentrum, of of of) binnen lopen en om zich heen beginnen te schieten. Accepteren dat het zo is, denken aan / bidden voor de nabestaanden, verzuchten dat het tragisch is maar absoluut niet de schuld van vuurwapens, nog wat bezuinigen op de geestelijke gezondheidszorg, en wachten tot de volgende slachtpartij. Zoals een zeker land doet.

Foto: Feed My Starving Children (FMSC) (cc)

Klimaatverandering hoofdoorzaak van droogte in Hoorn van Afrika

Temperatuurverloop in Mogadishu, Somalië. Bron: Ed Hawkins showyourstripes.info.

Sinds het najaar van 2020 heeft de Hoorn van Afrika te kampen met ernstige droogte. Dat leidt tot onder meer misoogsten en veesterfte, ondervoeding, vluchtelingenstromen en oplopende conflicten. De regio is een van de armste ter wereld en bijzonder kwetsbaar voor extreem weer en klimaatverandering, onder meer omdat een aanzienlijk deel van de bevolking leeft als kleinschalige boer of als nomadische veehouder. Eind april publiceerde World Weather Attribution (WWA) een attributie-onderzoek naar de droogte. Negentien onderzoekers uit zeven landen werkten mee aan dit onderzoek. Vanuit Nederland waren er bijdragen van het KNMI, de universiteiten van Utrecht en Twente en het Rode Kruis Klimaatcentrum in Den Haag. WWA is in 2014 opgericht met als doel om relatief snel uitspraken te kunnen doen over een eventuele menselijke invloed op klimaatgerelateerde rampen. Er is een vaste procedure ontwikkeld om dit soort onderzoek uit te voeren.

Het resultaat van de studie is schokkend: de extreme droogte is grotendeels toe te schrijven aan de opwarming van het klimaat. De kans op een droogte van deze omvang is door de opwarming zeker honderd keer zo groot geworden. Met daarbij wel de kanttekening dat dit de conclusie is van het klimatologische deel van het verhaal. Want het rapport gaat ook uitgebreid in op de context waarin de droogte zich afspeelt. Die context heeft veel invloed op de kwetsbaarheid van de bevolking en de economie en dus op de uiteindelijke gevolgen.

Foto: by mikhail nilov via pexels.

Lerarentekort: eerst maar eens investeren

Er ontbreekt naar mijn idee iets in het opiniestuk dat de Utrechtse hoogleraar Duits Ewout van der Knaap een anderhalve week geleden in NRC publiceerde. Dat stuk gaat over de dreigende situatie bij met name de universitaire opleidingen Frans en Duits, een situatie van verdere verschraling van de opleidingen, en dat in een tijd dat er schreeuwende lerarentekorten zijn voor – onder andere – deze twee zo belangrijke talen.

“Ligt het aan de verengelsing van het hoger onderwijs,” vraagt Van der Knaap zich af in zijn stuk over de oorzaken van het lerarentekort, “het toegenomen aanbod aan studierichtingen die veelal breed van aard zijn, de overheidsprikkels voor beta-studierichtingen (‘Kies exact’)?” Maar hij vergeet volgens mij een heel belangrijke factor: de omlaag gekelderde status van het leraarschap, waar heel weinig aan gebeurt. De salarissen zijn iets bijgesteld, maar nog steeds proberen scholen weg te komen met een zo laag mogelijk startsalaris en ook proberen ze anderszins niet echt om het vak aantrekkelijker te maken.

Het probleem begint al bij de opleidingen, maar dat heeft niet met de inhoud te maken. Ik geef college in de Nijmeegse educatieve master, en met name studenten die een beetje een omweg hebben genomen naar het leraarschap door eerst iets anders dan Nederlands te zijn gaan studeren, betalen het volle pond aan college- en andere gelden – en van zulke studenten zullen we het echt moeten hebben. Die mensen zetten zich al meteen in voor de school waar ze stage lopen maar moeten daarnaast soms nog allerlei bijbaantjes aannemen. Dan moet je wel heel veel liefde hebben voor het vak.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Closing Time | Talaboman

Talaboman zijn John Talabot en Axel Boman die af en toe samen wat zij zelf noemen “chuggy, hypnotic, dub flavoured Latin-Scando house music” uitbrengen (de een komt uit Spanje, de ander uit Zweden). In hun eentje maken ze beiden best lekkere housemuziek, maar samen stijgen ze boven het housegenre uit. Na een album in 2017, brachten ze onlangs twee EP’s uit.

Closing Time | The Message

Bij Omroep ZWART kun je de vierdelige docuserie Fight The Power: How Hip-hop Changed The World (BBC) kijken. Het verhaal wordt verteld door Chuck D (Public Enemy) die ook andere artiesten en experts aan het woord laat. In de eerste aflevering gaat het over The Bronx in de jaren ’70 en begin ’80, institutioneel racisme en politiegeweld, de stadsplanning van Robert Moses, de aantrekkingskracht van graffiti spuiten op metro’s en “b-boys and b-girls”. Muziek en dans zijn de culturele manifestatie van het leven in een situatie van geweld en uitzichtloosheid, en het is gezien de achtergestelde positie van The Bronx dan ook onvermijdelijk dat muziek over politiek gaat. In 1982 werd hiphop volwassen, aldus de docu, toen het nummer ‘The Message’ van Grandmaster Flash & The Furious Five overal te horen was.

Closing Time | James Holden

James Holden is zo’n elektronische artiest die in de loop der jaren alleen maar interessanter wordt. Hij kreeg bekendheid als DJ die goede remixen maakte – en zijn mix-album At The Controls uit 2006 was toen (en nog steeds) inderdaad heel goed – maar Holden ging gelukkig steeds meer zijn eigen muziek maken en nam daarbij de experimentelere afslag. Het nummer ‘Common Land’ staat op zijn nieuwste album Imagine This Is A High Dimensional Space Of All Possibilities.

Vorige Volgende