Schonere schepen leiden tot meer opwarming oceanen

De internationale regels met betrekking tot hoeveel zwavel en andere vervuilende stoffen er mag zitten in de brandstof van schepen zijn de laatste jaren aangescherpt. De lucht boven met name de oceanen is daardoor in snel tempo schoner geworden. Helaas heeft dit als effect dat daarmee de opwarming van de oceanen ook versnelt. Laat me dit wat nader uitwerken. In Europa waren er al langer afspraken over het toegestane percentage zwavel in de brandstof van schepen op onder andere de Noordzee. Dat is van 1,5% in 2000 naar nu 0,1% gedaald. Maar daarbuiten was de norm nog 4,5%. Sinds 2015 werd dit echter ook afgebouwd tot 0,5% vanaf 2020. [caption id="attachment_345202" align="alignnone" width="1024"] Tabel zwavelnormen site overheid.[/caption] Heeft dan ook echt significant effect? Ja. Er mogen dan wel maar enige tienduizenden grote zeeschepen zijn, ze leggen wel veel gewicht in de schaal. Zo zorgde 1 groot containerschip voor net zoveel zwaveluitstoot als bijna 20 miljoen auto's in het verkeer (twee keer zoveel als er in Nederland rondrijden). Dat met een factor 9 omlaag brengen is dus significant. Dat laten ook de eerste onderzoeken zien. De beruchte scheepspluimen zijn aan het verdwijnen. En omdat die pluimen de warmtestraling van de zon op aarde (en dus vooral de oceanen) remde, is nu ook in de metingen van de netto "flux" de toename goed zichtbaar: https://twitter.com/LeonSimons8/status/1665263377705254912 De groei van de Net Flux als gevolg van de toename van broeikasgassen (houden warmtestraling binnen) in de atmosfeer wordt nu minder geremd door deze vervuiling (houdt warmtestraling buiten). Dat op zich is natuurlijk geen bewijs, raadpleeg daartoe de wetenschappelijke literatuur. Maar de combinatie met de plots sneller toenemende opwarming van de oceanen maakt dit tot een nu niet te negeren ontwikkeling:   Overigens is een deel van de daling van de zwavelvervuiling ook toe te schrijven aan verminderd gebruik van kolen in met name westerse landen en schonere verbranding van kolen in veel landen. Een goede maatregel met ongewenst neveneffect dus. Maar niet onverwachts.  De relatief gelijkblijvende wereldtemperatuur gedurende de jaren zestig en zeventig worden deels toegewezen aan de zogeheten Global Dimming. Door de snel groeiende industrie werd in die periode zoveel vervuiling de atmosfeer ingepompt, dat het zorgde dat er minder zonnestraling het oppervlak bereikte. Kortom, een rem op de opwarming. Toen de industrie schoner moest gaan produceren in de meeste landen, viel ook de rem weg. Datzelfde effect nu dus ook bij de scheepvaart en gebruik kolen. Het is geen fijne constatering. Het toont alleen maar eens te meer aan hoeveel invloed de mens heeft op het klimaat, zelfs op zo'n korte termijn. Dat betekent dus ook dat als we ons er echt voor inzetten, we nog tijdig een keerpunt kunnen bereiken in de opwarming.

Door: Foto: CC BY-SA 4.0 Stephan Okhuijsen 2022
Foto: Directie Voorlichting (cc)

VVD medeverantwoordelijk voor opvangcrisis

De ultrarechtse vleugel van de VVD deed een poepje, Rutte spoot met de toiletverfrisser en men borrelde en bitterbalde nog genoeglijk na.

“Nee jongens, echt, we doen er alles aan de vluchtelingenstroom tegen te houden. Daarvoor reizen we de wereld af, dus geduld, het gaat gebeuren”. Dat was zo ongeveer het antwoord van Rutte op de hysterie van het xenofobe deel van de partij.

Voor excuses vind hij het blijkbaar nog te vroeg. Die gaat hij zijn congres aanbieden als volgend jaar gebleken is dat vluchtelingen blijven komen, de grenzen echt niet dicht kunnen en hij zijn belofte dus niet kon nakomen.

Was dat zijn strategie als excuusrecord houdende premier? Beter had hij de zaal voorgehouden hand in eigen boezem te steken. Iets in de trant van: “lieve mensen, bedenk wel dat wij medeverantwoordelijk zijn voor de opvangcrisis. Nee, nee, niet toeteren, het is geen asielcrisis, het is een opvangcrisis!”

Feiten versus rommelende darmen

Dan had het congres over de feiten kunnen discussiëren en niet over de rommelende darmen. Rutte had het selectieve geheugen van de liberale haviken op moeten frissen: “dames en heren, ik heb hier het gezamenlijk advies van de Adviesraad Migratie (ACVZ) en de Raad voor het Openbaar Bestuur (ROB) dat onze Eric vorig jaar juni 2022 in ontvangst heeft genomen”.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Cristian Bortes www.eyeem.com/bortescristian (cc)

Kunst op Zondag | Homo Bulla

We leven tegenwoordig ‘bubbels’. Gewoon leven in een zeepbel is er niet meer bij. Sterker nog: de mensheid lijkt geen actieve herinnering te hebben aan het feit dat zij zélf een bubbel is: Homo bulla. Dat krijg je er van als eigendunk een gezonde dosis zelfvertrouwen overwoekerd met hooghartigheid.

De Romeinse geleerde Marcus Terentius Varro (116 – 27 v.Chr.) dacht op zijn tachtigste levensjaar dat het niet lang meer zou duren eer hij als een zeepbel tot zijn einde zou komen. Daarom nog fluks een dikke pil over landbouw geschreven. In de openingszin schrijft hij met enige zelfspot:

quod, ut dicitur, si est homo bulla, eo magis senex
(want als de mens een zeepbel is, zoals het spreekwoord zegt, des te meer is een oude man dat)

Gouw ouwe Erasmus stelde in zijn Adagia ook al vast: Home bulla est (de mens is een bubbel).

Hoe hard sommige mensen ook een eigen bubbel proberen te creëren, dat gaat voorbij aan het gegeven dat we allemaal in een en dezelfde bol leven: de dampkring. Zonder dat omhulsel zouden we nu op Mars (of zo) zitten. Er zijn mensen die de levensbelangrijke bubbel verwarren met een hemelgewelf. Maar een gewelf is een soort koepel: een halve bol. Dat is natuurlijk genoeg voor mensen die de hele waarheid niet aan kunnen.

Foto: bron: Livius.org

Cynisme (2): Diogenes van Sinope

Tijdens het Hellenisme kregen de Academie van Plato en de Peripatetische school van Aristoteles gezelschap van nieuwe filosofische stromingen. In deze korte reeks de eerste daarvan: de Cynici. Het eerste deel was hier.]

Diogenes werd geboren als de zoon van een rijke bankier in de stad Sinope, een stad in Noord-Turkije, aan de Zwarte Zee. Hij werd echter de stad uitgejaagd omdat hij van een groot aantal munten het gezicht had afgehakt. Waarom hij dit deed, is niet duidelijk. Misschien was het een politieke daad, of wie weet wilde hij gewoon de machthebber die op die munt stond voor het hoofd stoten.

Provocaties

In elk geval schuwde Diogenes in zijn verdere leven het choqueren bepaald niet. Volgens sommige legenden zou hij na zijn verbanning uit zijn geboorteplaats een groot deel van zijn leven hebben gebivakkeerd in een regenton dicht bij het marktplein van Athene. Helaas, regentonnen bestonden destijds nog niet, dus dit verhaal kan niet waar zijn. Maar het is wel mogelijk dat hij leefde in een grote voorraadkruik.

Bottom line is: hij bezat niets. Wars van bezit had hij slechts zijn mantel en een nap om uit te drinken. Die laatste gooide hij weg toen hij inzag dat hij ook met zijn handen een kom kon maken.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Closing Time | Street mission

Een van de eerste TV-optredens van U2. Ligt het aan mij, of zijn ze gewoon nog niet zo goed?

Wat wel grappig is, zijn die jonge koppies. Drummer Larry Mullen jr. is hier 17 jaar oud!

Foto: Grafiek Safe and just Earth System Boundaries. Earth Commission 2023, via Nature.

Grenzen aan misbruik

Onder de naam ‘Earth Commission’ publiceerde een groep van 51 wetenschappers uit zestien landen afgelopen woensdag het rapport ‘Safe and just Earth System Boundaries’.

Onder leiding van Johan Rockström (Zweden), Joyeeta Gupta (Nederland) en Qin Dahe (China) brachten de wetenschappers vijf biofysische systemen in kaart, die bepalend zijn voor de kwaliteit van (het leven op) de aarde. Ze stelden waarden op waarbinnen de aarde, en dus de mensen, goed gedijen. Overschrijding van die waarden lijdt tot onherstelbare schade.

Planetaire grenzen

Het idee om veilige grenzen te bepalen voor natuurkundige, biologische en ecologische processen is niet nieuw. In 2009 kwamen Johan Rockström en 28 andere wetenschappers al met het rapport ‘A safe operating space for humanity’.

Daarin stelden ze ‘planetaire grenzen’ vast, waarbinnen negen biofysische systemen moeten blijven om een gezonde planeet te houden. Dat idee werd onder andere door econome Kate Raworth overgenomen in haar concept van de Donut economie.

De conclusie in 2009 was dat bij drie van de negen onderling verbonden planetaire grenzen al kritieke overschrijdingen plaats vinden. Op gebied van klimaatverandering, gebruik van meststoffen en verlies van biodiversiteit staat het er slecht voor.

Grafiek A safe operating space for humanity 2009

Foto: dcJohn (cc)

Chatbot fraudeert bij het eindexamen Fries

Nadat ik eerder de eindexamens Nederlands (havo en vwo) en vwo-Frans door chatbots heb laten maken – voor beide slaagden de chatbots ruimschoots – leek het me interessant om het ook nog eens met Fries te doen. Voor Fries is er veel minder elektronisch leesbaar materiaal voorhanden, en aangezien kunstmatige intelligentie afhankelijk is van heel veel voorbeelden, is te voorspellen dat dit type examen veel moeilijker zal blijken te zijn.

Dat kwam uit. ChatGPT wist met het examen niets te beginnen, ook na enkele pogingen kreeg ik er niet het begin van een antwoord uit. Ze begreep niet eens dat de vragen die ik stelde gingen over de tekst die ik eerder had gegeven, en klaagde dat ze niet begreep over welke tekst ik het had. Bij Nederlands en Frans was dat allemaal geen probleem geweest. ChatGPT is aldus gezakt met een 1.

Bing, de chatbot van Microsoft (ook gebaseerd op GPT4), deed het op het gezicht ietsjes beter, maar haalde ook duidelijk een onvoldoende (18 van de 48 te behalen punten). Bovendien vertoonde het heel bizar, en frauduleus gedrag. Vragen en correctiemodel voor het eindexamen zijn hier te vinden.

Er waren 39 vragen. Omdat je aan Bing maar 20 vragen per sessie mag stellen en omdat ik de teksten apart invoerde – dat telt ook als vraag – en af en toe tussendoor een extra aanwijzing bleek te moeten geven over in welke taal Bing moest communiceren, waren er 3 verschillende sessies nodig.

Closing Time | Because I love you

De smeekbede is een terugkerend thema in de populaire muziek. De helft van de bevolking wil dat nou eenmaal graag horen van hun geliefde.

De ongekroonde koning van de smeekbede schijnt Rythm & Blues-zanger Lenny Williams te zijn.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Vorige Volgende