ONDERZOEK - “Nederland voor de Nederlanders” en “Kom niet aan onze tradities” en zo nog wat uitspraken. Ze zijn de laatste tijd niet van de lucht.
Maar wat is nou echt Nederlandsch? En dan heb ik het maar even niet over iets ingewikkelds als normen en waarden. Maar gewoon, Sinterklaas en Zwarte Piet, stroopwafels en de Elfstedentocht. Dat soort dingen.
In de Volkskrant recent een stuk over voedsel, bijvoorbeeld dat een banketstaaf eigenlijk gewoon import Baklava is. En dat de oh zo Nederlandsche bloemkool uit Syrië komt.
Kortom, we gaan crowd sourcen. Wat is wel echt echt Nederlandsch en wat niet? Dan weten we in de toekomst tenminste waar we het nieuwe regeringsbeleid echt op moeten richten. En alles wat niet echt Nederlandsch is schaffen we gewoon af.
Ik begin, u vult aan, ik werk af en toe de lijst bij. Geef vooral bronvermeldingen graag. En haal elkaar gerust traditioneel volledig onderuit als u alternatieve feiten denkt te kunnen aanvoeren.
Wel Nederlandsch:
-
Elfstedentocht
Aandelen
VOC mentaliteit
Boerenkool
Gabber
Microscoop
Kringverjaardagen
Polders
Gekaakte zoute haring
Vrijwillige euthanasie
Nijntje
Hagelslag
Poldermodel
Advocaat (drank)
Hutspot
Niet Nederlandsch:
-
Aardappel (uit Zuid Amerika)
Tulpen (uit Turkije)
Bloemkool (uit Syrië)
Gehaktbal (Midden Oosten)
Vuurwerk (uit Azië)
Pannenkoeken (China)
Twijfelgevallen:
-
Jenever (België)
Update: 25-12 09:00
Reacties (69)
Moederdag is trouwens een Amerikaanse uitvinding.
https://www.britannica.com/topic/Mothers-Day
schelden met ziektes, kankerlijers!
Laten we de oerhollandse letters en cijfers niet vergeten.
We kunnen de microscoop gelukkig wél blijven gebruiken om elke zin onder te leggen ;)
‘Onze’ ciijfers niet Nederlands: Arabisch/Indiaas : https://www.math4all.nl/informatie/indiase-arabische-cijfers
Ons alfabet: via de Romeinen en Grieken overgenomen van de Feniciërs (wel met forse aanpassingen):
https://scientias.nl/het-ontstaan-van-het-alfabet/
De Elfstedentocht is Fries. Het is nog maar de vraag of de Fiezen vinden dat wij dat dan Nederlands mogen noemen.
kringverjaardagen
Overschatting eigen kansen bij internationale voetbaltoernooien.
Vincent van Gogh.
Rembrandt.
Mondriaan.
Bollenvelden.
Bloem, Menno Wigman, Reve, Komrij.
Femke Bol.
Femke Kok
Gabber.
Ada Kok
Polders zijn Nederlands
Gekaakte zoute haring
En rolmops misschien ook wel,
Drop
De plant waar drop van wordt gemaakt, is pas in de 15e eeuw naar Europa gekomen en groeit rond de Middellandse Zee. Dubbelzoute drop is wel een typisch Nederlands recept.
Ja, dat is het idee achter dit item: datgene wat getipt is als Nederlands, dat daaraan zoveel mogelijk buitenlandse invloeden worden aangewezen. Dat komt de nederigheid alleen maar ten goede.
Maar alles goed en wel, drop was al bekend in het Egypte van de farao’s. .
In de 18e eeuw was er een Italiaan die het sap van zoethout verwerkte tot drop, waarna een Engelsman het begon te verkopen.
Die echte Amsterdamse volksmuziek is geboren toen rond de oorlog mensen als Carel Verbrugge (Willy Alberti) zich verkochten als tenore napolitano. Die typische manier van zingen, met die uitbundig versierde uithalen, is dan ook echt Napolitaans. Luister even hoe Mauro Nardi hier het woord Innamorarsi uitsmeert over een hele octaaf. https://youtu.be/Ia1_FFWMSO0?si=TJe4rfZux5OGpaMc
Euthanasie.
Nope, dat waren de Duitsers zo’n 85 jaar geleden.
Vrijwillige euthanasie is dan weer wel typisch Nederlands
Het Achterhuis, het Dagboek van Anne Frank
Vuurwerk.
Duidelijk dat de Chineze daar allang over beschikte, misschien wel uitgevonden. Als wapen maar ook voor de lol.
Wat ik begrijp en deels nog meemaakte is dat de Nederlandse militairen in de 50-er jaren de gewoonte van afsteken van vuurwerk bij festiviteiten hebben meegenomen vanuit Indonesie. Niks Nederlandse -oeroude- traditie dus.
Pannenkoeken komen uit China.
https://panash.nl/blogs/sharing-is-caring/geschiedenis-van-de-pannenkoek#:~:text=Deze%20lekkernij%20is%20niet%20weg,uit%20Nederland%2C%20maar%20uit%20China!
Of uit Griekenland.
https://historianet.nl/maatschappij/dagelijks-leven/hoe-komen-we-aan-de-pannenkoek
Mischien wel https://sintpannekoek.nl/ . De dag dan, niet de koek.
Maar pannenkoeken met stroop ook?
Omroepverenigingen voor de verschillende zuilen, zijn die niet typisch Nederlandsch?
Deze hoort echt thuis in de lijst, Steeph. Dat verzuilde bestel met een publieke omroep die de zendtijd verdeelt over verenigingen met leden, dat hebben we echt helemaal zelf bedacht in Nederland. En voor zover ik weet bestaat het nergens anders.
Sterker, je krijgt het aan niet-Nederlanders ook nauwelijks uitgelegd.
Waar ligt de grens? uiteindelijk zijn de Nederlanders die zeiken over Nederland voor de Nederlanders ook maar import. Bron https://www.canonvannederland.nl/nl/trijntje . Neanderthal voor de Neanderthalers!
Nederbeat met Wally Tax en the Outsiders, met Lyin all the time .
Als botte hark uit de hoek komen en claimen dat je gewoon eerlijk bent of gewoon heel direct.
Tot snot gekookte groente.
En -o gruwel- prakken.
Stampsnot!
Er was zo’n commercial, weet niet meer wanneer, weet niet meer van wie, waar twee Nederlanse toeristen aan een Spaans strand aan de paella zitten. Zegt die ene toerist, al prakkend in zijn garnalen: ‘het is toch net nassi ?’
Het is helaas geen Nederlandse traditie geworden, maar toen de toenmalige minister van buitenlandse zaken, Max van der Stoel, toen hij op bezoek was in het toenmalige Tsjechoslowakijje, de dissident Jan Potochka bezocht (Met als gevolg een tandenkrasende regering van dat land) – geweldig, wat een gebaar, wat een statement.
Ik vind de aardappel veroordelen tot Zuid Amerika toch wel straf. Dan is boerenkool ook gewoon een cultivar van de Brassica uit het oosten van de Middellandse Zee. En wij roken onze paling terwijl onze naaste buren, de Britten, ze in het snot eten. Dat vind ik wel een onderscheid.
Aardappel is met spanjaarden naar Europa gekomen.
Boerenkool groeide hier (in NL) toch uit zichzelf al. Of is daar ook een of andere Romein er mee op zijn fiets hier naartoe gekomen?
Volgens mij is gerookte paling wel heel typisch Nederlands: https://www.eenwagenvolverhalen.nl/Eten-en-drinken/palingroken-in-een-historische-context.html
En kool? Tja, aan de ene kant: de vroegste beschrijving komt van de Babyloniers / Grieken. Maar als er iets hier te lande iets groeit, dan is het wel kool. En wilg-soorten, overigens. Waarmee ik een nieuw voorstel doe: de hazelnoot. In mijn tuin is dat een soort onkruid.
Maar Steeph, je weet toch dat iedere kool in feite een cultivar is? Je kunt iedere ‘soort’ kool met iedere andere straffeloos kruisen. Dus bloemkool verschilt eigenlijk niet van boerenkool (of spruitjes, of koolzaad, of…) Het is allemaal 1 soort.
Compromisvoorstel: plantenveredeling in het lijstje typisch Nederlandsche zaken. Natuurlijk gebeurt dat elders ook, maar hier wel al behoorlijk lang en heel succesvol. Je zou een gigantische lijst kunnen maken van Nederlandse aardappel-, groente- en fruitrassen. En dan heb ik de tulpen nog niet genoemd.
Ha! Nu heb ik vandaag toch nog even aan het Romeinse rijk gedacht!
Skunk.
Kapsalon.
Kroketten.
Nijntje.
M. C. Escher.
Gerrit Rietveld.
Rem Koolhaas.
Klagen over het weer.
Totaalvoetbal!
(En het idee dat wij de enig ware manier kennen om dat spel te spelen. En dat het dus eigenlijk oneerlijk is als je verliest van tegenstanders die het anders aanpakken.)
Voetbal is van oorsprong Engels.
Skûtsjesilen (Plus Sneekweek met veel bier)
Overigens is bier dan weer niet typisch Nederlandsch:
“In de 14e eeuw leerden we met hop brouwen van de Hamburgers. Vijf eeuwen later adopteerden we de manier van ondergistend bier maken van de Beierse brouwmeesters. Het moderne idee van IPA kwam uit de VS (op zeker moment aangescherpt met het Vers! Drinken! mantra), en dat van spontaan vergist bier uit België. Tuurlijk, in de late middeleeuwen waren diverse steden in de lage landen belangrijke Europese bierproducenten, en iedereen in de wereld kent dat ene merk met die herkenbare groene kleur en rode ster. Biergeschiedenis hebben we. Maar een echte cultuur, met een kloppend hart en een warm lijf, de eeuwen overlevend en alle zielen doorspekkend? Nee. Handelaren zijn we, hooguit.”(bron).
Bier komt uit Egypte en de IPA komt uit engeland.
Correctie: bier gemaakt van _dadels_ komt uit Egypte. Zo ken ik er nog wel eentje: de indianen maakten ook bier, van aardappels. Dat kunnen ze echt niet van de Egyptenaren hebben afgekeken. Dus het hangt er echt wel een beetje van af wat je precies ‘bier’ noemt. Als we zeggen: bier is vergist zetmeel water dat hop bevat – daarvan is het eerst gedocumenteerde gebruik uit Beieren, achtste eeuw. Ook niet Nederland, maar wel een stuk dichterbij.
De hop komt dan waarschijnlijk weer uit China. En dat is dan weer een stuk verder weg ;-)
Overigens is deze website het niet eens met meneer Toine Heijmans, die kennelijk het liefst zo veel mogelijk Turkse oorsprong in van alles wenst te zien (wat, gegeven de Nederlandse geschiedenis, gewoonweg een beetje obsessief en raar is): https://www.sinterklaasgeschenken.nl/blog/banketstaaf-alles-over-deze-lekkernij/
Niet Nederlandsch
Pindakaas – de smeerbare variant oorspronkelijk uit de VS. De vaste substantie, als plakken van een blok geperste pinda’s komt uit Suriname
Kroket – komt uit Frankrijk
Draaiorgel – Volgens het draaiorgelmuseum in Haarlem is de cultuur rond het straatdraaiorgel een typisch Nederlandse traditie waarvan de wortels van het draaiorgel niet in in Nederland liggen. Het is ontstaan in Italië en ontwikkeld in Duitsland, Frankrijk en België. Maar alleen in Nederland kwam het ‘pierement’ tot grote bloei en is men – vooral na 1945 – dit instrument als een belangrijk onderdeel van de Nederlandse folklore gaan beschouwen
Poldermedel
Hagelslag dan?
Cacao (best belangrijk onderdeel) en chocolade zijn dan weer niet Nederlands. Cacaobomen komen uit Zuid-Amerika.
Chocoladeletters dan?
Ik vind dat je niet alles kan diskwalificeren omdat de “grondstof” ergens anders vandaan komt. Dan kun je de architectuur “Amsterdamse School” ook diskwalificeren omdat de baksteen of cement van buiten Nederland komt.
Friet is toch ook niet typisch Zuid-Amerikaans omdat de aardappel daar vandaan komt?
Overigens zie je hagelslag wel in het buitenland maar dan voor sprenkelen op taartjes of gebakjes.
Heb ik het uitgeleend? Ik kan het boek nergens meer vinden: https://nl.wikipedia.org/wiki/UnDutchables
Er staat in elk geval genoeg in.
Wat een bekrompen gedachte dat een ingrediënt of product dat oorspronkelijk uit een ander land komt niet opgenomen kan worden en verworden tot iets typisch Nederlands of typisch voor een ander lands. De planten uit de nieuwe wereld en de koloniën hebben de keuken van heel Europa beïnvloed maar dat maakt bepaalde gerechten niet minder eigen. De hele hongaarse keuken draait om paprika. Ga ze daar vertellen dat dat niet ‘echt hongaars’ is.
Is toch juist leuk dat iedereen zich door elkaar laat inspireren en nieuwe dingen verzint?
Ik voeg kapsalon aan de lijst toe als typisch Nederlands :)
in dat geval: De chin-ind.
Het enige gerecht dat echt Nederlands is, dat is zeekraal. Voor de rest komt alles eigenlijk ergens anders vandaan.
Precies. Plus, de Euraziatische landmassa is zo gigantisch, dat het – bijv in casu het voorbeeld van de bloemkool – een beetje raar is om te claimen dat die uit Syrie komt. Heel veel soorten waren simpelweg overal en nergens aanwezig ver voordat er mensen waren. De soort ‘Kool’ zal van China tot aan de Noordzee gegroeid hebben, ver voordat mensen deze gingen cultiveren en beschrijven. Het feit dat cultivatie een soort ietwat anders-uitziend maakt, is irrelevant als je bedenkt wat er in de tussentijd allemaal veranderd moet zijn aan de bloemkool.
Jenever.
Dat is er eentje waar de jury zich het hoofd over mag breken. Afkomstig uit de Lage Landen, schijnt het, maar dan wel het deel dat tegenwoordig bij België hoort.
Advocaat (het drankje) komt wel uit het huidige Nederland.
BlueTooth
Hutspot
Snert
Bruine bonensoep
Spinazie
Snert oftewel erwtensoep is geen Nederlandse gewoonte.
https://nl.wikipedia.org/wiki/Erwtensoep
Spinazie komt uit China
https://nl.wikipedia.org/wiki/Spinazie
Lekker alles gratis plat slaan met wiki, hoef je zelf niet meer te denken, o wacht, dat heb ik ook op mijn computer.
Heb jij wikipedia op je computer, doe dan eens upgraden, het begint wat traag te worden.
Speculaaspop
Palingpop ;)
Of Palingpop als typisch Nederlands beschouwd kan worden, dat is discutabel. De betreffende vis, waar de sound uit Volendam zijn naam aan te danken heeft, is weliswaar opgegroeid in de binnenwateren van, onder meer Nederland, maar hij/zij trekt, als het moment, de innerlijke drang daar is, naar de, verrek, de Sargasso-zee, nou ja zeg, is me dat even toevallig, om zich daar voort te planten.
Dat de naam van de betreffende vis en zijn/haar nakomelingen hier in Nederland, hier geclaimd wordt door de mannen van Schilder, Veerman, Tol, Kwakman en Keizer, dat maakt de paling, desgevraagd niets uit:’ Ach, we zijn maar palingen meneer, als we maar lekker kunnen roken na onze vangst, onze strijd hebben we dan gestreden. En die verrekte Palingsound hoeven we dan niet meer te horen, dat is eigenlijk wel een voordeel. Eet smakelijk, en prettige Kerst.’
Stroopwafels
Wim T Schippers (En alles wat hij gemaakt heeft.)
Doorzonwoning.
VOC.
Philips shave.
Pardon reeds
Niet Nederlandsch:
de oliebol https://twitter.com/Leolucassen/status/1741150811676115159
De letter IJ.
Helaas ook in verval, als Nederlandse traditie. In alfabetische geordende lijsten en op alles wat met computers te maken heeft wordt dit vaak geinterpreteerd als een i gevolgd door een j. Woorden die met een ij beginnen staan dan onder de I – een gruwel vind ik dat.
Terwijl je in de tijd dat de computer in opkomst was, nog echt toetsenborden en typemachines had waar de ij als voorwaardige letter op voorkwam – rechts van de L zat die.