Het laboratorium in je hoofd

Als ik mijn fiets op slot had gezet, was hij dan niet gestolen? Als ik nu ga rennen, haal ik dan mijn trein over vijf minuten nog? Dit zijn voorbeelden van gedachte-experimenten in het dagelijks leven. Ze zijn een onmisbaar onderdeel van de filosofie, maar kunnen ook worden toegepast in andere disciplines, zoals in de geschiedenis of natuurkunde. Schrödingers kat die tegelijkertijd dood en levend was en hersenen die in een vat zitten in plaats van in ons hoofd, zijn beroemde voorbeelden. In een afgeladen Filosofisch Café, sprak dr. Tim de Mey (Theoretische Filosofie, EUR) over gedachte-experimenten. Zijn ze zinvol? Of is het alleen maar losgeslagen speculatie? Volgens De Mey is het een middel om je gedachten op te helderen en duidelijk te maken wat we bedoelen in discussies.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 11-03-2022
Waan van de dag

Leenstelsel door Eerste Kamer

, door

Trouw:

Mensen die dit najaar beginnen met studeren, krijgen geen basisbeurs. Ze moeten het geld voor hun studie lenen. De Eerste Kamer heeft vanavond ingestemd met het wetsvoorstel voor een sociaal leenstelsel.

Ik denk dat dit om meerdere redenen een allesbehalve geweldig idee is. Dit is er alvast één:

‘Met het afschaffen van de basisbeurs worden studenten al snel met een extra schuld van 12.000 euro opgezadeld. De private schuld van Nederland neemt daarmee jaarlijks met zo’n 1,2 miljard euro toe’, vreest FNV Jong.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 23-11-2022

Iran en ironie

, door

Hieronder is de tekst van een van de beroemdste gedichten uit het Nederlands, het “Graf te Blauwhuis” van Gerard Reve. Het is te vinden in Nader tot U (1969) en is opgedragen aan Sieuwke Hofmeijer-Rijpma, Reves buurvrouw in het Friese Greonsterp.

De “hij” waarmee het gedicht begint is haar zoon Gerrit Rijpma, die in 1945 door de Duitsers werd gedood. Als u er meer over wil lezen, kunt u terecht in dit stukje van Frits Abrahams.

Hij rende weg, maar ontkwam niet,
en werd getroffen, en stierf, achttien jaar oud.
Een strijdbaar opschrift roept van alles,
maar uit een bruin geëmailleerd portret
kijkt een bedrukt en stil gezicht.
Een kind nog. Dag lieve jongen.

Gij, die koning zijt, dit en dat, wat niet al,
ja ja, kom er eens om,

Gij weet waarom het is, ik niet.
Dat Koninkrijk van U, weet U wel, wordt dat nog wat?


Bij twee gelegenheden heb ik geprobeerd dit uit te leggen aan mensen die afkomstig zijn uit Iran en al een tijdje wonen in Nederland. Hoewel ze onze taal alleszins redelijk beheersten, bleek het onmogelijk om ze te tonen hoe dit gedicht “werkt”. Ze hadden moeite te herkennen dat de twee sentimentele regels aan het begin nooit serieus bedoeld kunnen zijn, zagen niet dat “strijdbaar opschrift” op het cynische af sarcastisch is, en begrepen niet dat het hilarisch ogende einde in feite bloedserieus is.

Foto: Brabant Bekijken (cc)

Welbevinden op school is geen leuk extraatje

, door

OPINIE - Sander Dekker is een nationaal gesprek gestart onder de noemer #onderwijs2032. Iedereen mag meedenken wat er anders, beter moet. ‘Wat moeten kinderen leren op school zodat ze klaar zijn voor hun toekomst?’ Hoe stimuleren scholen de flexibiliteit, creativiteit en het vermogen tot samenwerking van leerlingen, zodat leerlingen klaar zijn voor een steeds sneller veranderende wereld?

De eerste reacties variëren van nieuwe manieren om de economie te laten draaien met ICT, leren programmeren, creativiteit stimuleren, de maker movement, en meer aandacht voor hoogbegaafden, muziek en sport. Wat echter vergeten wordt is aandacht voor de ontwikkeling van de persoonlijkheid van kinderen.

Zelfs in landen waar mensen over het algemeen gelukkig en welvarend zijn, blijven de zelfmoordcijfers stijgen. Psychische problemen kosten de maatschappij in Nederland volgens een onderzoek van de OESO jaarlijks twintig miljard euro. Geen wonder dat de Wereldbank sociaal-emotionele vaardigheden noemt als belangrijk kapitaal voor de arbeidsmarkt.

Een sterke persoonlijkheid bepaalt in hoge mate of een kind op latere leeftijd maatschappelijk succes zal boeken. Kenmerken als doelmatigheid, zelfverzekerdheid, creativiteit en grote sociale vaardigheden zijn minstens zo belangrijk als een hoog IQ.

Uiteindelijk heeft een mens nodig dat hij zo goed mogelijk met zichzelf en de mensen om hem heen op kan schieten. Nieuw is deze gedachte niet. Artikel 1.2.1 uit de Wet educatie en beroepsonderwijs stelt: ‘Educatie is gericht op de bevordering van de persoonlijke ontplooiing ten dienste van het maatschappelijke functioneren van volwassenen…’ Wettelijk is het dus al verplicht dat scholen zich ook richten op op het vergroten van levensvaardigheden.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Waan van de dag

Drugs are good, mkay?

, door

Uit een ronduit provocerend artikel op boingboing.net:

The tropical storm in Hawaii had reduced the mongoose’s home to a mess of mud, and lying there, amid the dirt and the water, was the mongoose’s mate — dead. Professor Siegel, a silver-haired official adviser to two U.S. presidents and to the World Health Organization, was watching this scene. The mongoose found the corpse, and it made a decision: it wanted to get out of its mind.

Two months before, the professor had planted a powerful hallucinogen called silver morning glory in the pen. The mongooses had all tried it, but they didn’t seem to like it: they stumbled around disoriented for a few hours and had stayed away from it ever since. But not now. Stricken with grief, the mongoose began to chew. Before long, it had tuned in and dropped out. […]

In Vietnam, the water buffalo have always shunned the local opium plants. They don’t like them. But when the American bombs started to fall all around them during the war, the buffalo left their normal grazing grounds, broke into the opium fields, and began to chew. They would then look a little dizzy and dulled. When they were traumatized, it seems, they wanted — like the mongoose, like us — to escape from their thoughts.

Foto: *USB* (cc)

Een bal op TV | Veiligheid, naties en grenzen

, door

COLUMN - Op een grauwe zondag kijk je meer dan goed voor je is naar de treurbuis. De terugblik op de aanslagen in Parijs en de grote demonstraties is nog niet voltooid.

Wakker Nederland heeft veiligheid hoog in het vaandel. Maar wat dat is? Ik zou zeggen: veiligheid is de bewuste acceptatie van gekend risico. Dat is een beetje paradoxaal, maar als je in de ochtend je bedje uit komt, dan weet je dat je de hele dag meer risico neemt, dan dat het plafond van je slaapkamer op je bed valt.

Moet politie worden uitgerust met automatische wapens? Zijlstra vindt van wel, Opstelten vindt het niet nodig, Roemer wil het aan deskundigen laten. Wat een slappe politieke hap. Terroristen moeten het hebben van de verrassing, van de eerste seconde. Dus bewakers van objecten hebben vuurkracht nodig, of stopping power. Ze hebben niks aan een vuistwapen dat op zijn best een gaatje maakt, maar moeten een overvaller afstoppen of uitschakelen.

Is het sociale psychologie? Esther Voet van het CIDI vindt dat het maar even moet wennen, want in Israël zie je veel automatische wapens en militairen op straat. Dat lijkt me nu net de verkeerde vergelijking, want Israël is al meer dan een halve eeuw in oorlog. Dat willen de terroristen ook graag bij ons, maar dat is nu net het klimaat waar ik niet voor ben.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Vorige Volgende