dossier

Coronacrisis

Al onze berichtgeving over de crisis die het coronavirus COVID-19 in 2019 en 2020 veroorzaakt.


Nog 1 jaar naar normale leven

NIEUWS - De positieve gevolgen van het nieuwe Covid-vaccin zullen komende zomer paas goed merkbaar zijn en naar verwachting kunnen we dan de winter daarna terug naar het ‘normale’ leven.

Dat zegt professor Ugur Sahin, werkzaam bij BioNTech dat samen met Pfizer het vaccin heeft ontwikkeld, bij BBC News.

Hij is uiterst positief in zijn verwachtingen: “I’m very confident that transmission between people will be reduced by such a highly effective vaccine – maybe not 90% but maybe 50% – but we should not forget that even that could result in a dramatic reduction of the pandemic spread,” he said.

Nou, een jaartje nog, dat moet toch te doen zijn?

Foto: Yuri Samoilov (cc)

Verkiezingen in Corona-tijd: nog veel huiswerk voor de spoedwet

COLUMN - van Prof.Mr. Aalt Willem Heringa.

Afgelopen maanden hebben we gezien hoe her en der in de wereld verkiezingen geraakt zijn door het Corona-virus. Verkiezingen zijn uitgesteld en later weer ingehaald en gehouden, maar dan wel met tal van veiligheidsmaatregelen. En inderdaad is het nuttig en cruciaal om na te denken over hoe verkiezingen in Corona-tijd te houden en daarvoor de nodige voorzieningen te treffen. Uitgangspunt is dat het veel beter is om verkiezingen te houden dan deze te moeten uitstellen. Tenslotte is democratie onlosmakelijk verbonden met regelmatige verkiezingen en wisselingen van de wacht. Maar dan hebben staten wel de plicht om die veilig en toegankelijk en met alle waarborgen te organiseren, en dat betekent in Corona-tijden mogelijk iets anders dan in het oude normaal.

Even nog over uitstel: afgelopen half jaar werden her en der verkiezingen juridisch of feitelijk uitgesteld omdat men overvallen was door Corona. Soms bevatten grondwetten een voorziening daarvoor. Hoe dan ook lijkt mij dat als er daartoe binnen de wettelijke mogelijkheden ooit toe zou moeten worden besloten, dat niet gebeurt met gewone (regerings)meerderheid, maar dat afgesproken wordt dat zulks alleen gebeurt met een brede overeenstemming zodat voorkomen wordt dat uitstel gezien wordt als middel voor de regering of meerderheid om zich een voordeeltje te verschaffen of wat langer aan de macht te kunnen blijven.

Foto: Yuri Samoilov (cc)

Eerste Kamer akkoord met Tijdelijke wet maatregelen covid-19

COLUMN - Maandag vergaderde Eerste Kamer over de Tijdelijke wet maatregelen covid-19, die eerder door de Tweede Kamer is aangenomen. De stemmingen over het wetsvoorstel en ingediende moties vonden dinsdagmiddag plaats. De Eerste Kamer had blijkbaar geen zin ’s nachts knopen door te hakken.

Altijd goed om het debat van maandag nog eens na te lezen (of te kijken) en de stemmingen op dinsdag op te zoeken.

Het wetsvoorstel werd met 48 stemmen voor en 24 stemmen tegen aangenomen. Geen problemen dus voor het kabinet.

Ook de ingediende moties zullen het kabinet geen hoofpijn bezorgen:

De motie-Otten:  c.s. over adequate borging van de rol van de Eerste Kamer
verzoekt de regering om op korte termijn tot een oplossing te komen waarbij de rol van de Eerste Kamer bij de instemming met de ministeriële regelingen op grond van de spoedwet adequaat wordt gewaarborgd
De motie werd bij hoofdelijke stemming verworpen met 25 stemmen voor en 47 stemmen.

Motie-Van Rooijen c.s. over spoedeisende ministeriële regelingen via een zware voorhangprocedure voorleggen aan de Eerste Kamer:
verzoekt de regering om spoedeisende ministeriële regelingen uit hoofde van de tijdelijke wet maatregelen covid-19 tevens via een voorhang procedure – de zogenaamde zware voorhang – voor te leggen aan de Eerste Kamer, zodat ook de Eerste Kamer hierover haar stem kan uitbrengen”.
Stemming bij zitten en opstaan: Verworpen (SGP, CDA, VVD, GroenLinks, PvdA, OSF, D66 en CU waren tegen).

Foto: Yuri Samoilov (cc)

Ik loop hier met mijn lantaren…

COLUMN - Ik loop hier met mijn lantaren, en mijn lantaren met mij… en ik zoek naar welwillende, empatische, redelijke mensen die bereid zijn zich te informeren en met wie ik een volwassen gesprek kan voeren over zaken die ons allemaal bezighouden en waar we het niet op voorhand over eens zijn. Daar boven stralen de sterren, en ik probeer hier beneden te stralen, maar mijn zoektocht is nogal eenzaam.

Godfried Bomans beschrijft in een komisch verhaal hoe hij als kind twee Sinterklazen op straat zag vechten en van zijn Sinterklaasgeloof afviel. Toen hij de mijters, staven en baarden in het rond zag vliegen was het voor hem klaar. Zo voelde ik mij toen ik commentaren las uit wat ik nu maar even voor het gemak de “spirituele gemeenschap” noem op de uitzending van Arjen Lubach van afgelopen zondag.

De onwaarheden (“Lubach ontkent het bestaan van kindermisbruik”) en de loze verdachtmakingen (“Lubach’s programma is geproduceerd door de partner van minister Olongren, dus dit is geen zuivere koffie”) buitelen over elkaar heen, en het wordt pijnlijk duidelijk dat zwart wit denken hier de regel is. Nuance wordt maar matig gewaardeerd, want toen ik die op sociale media probeerde te zoeken werd ik getrakteerd op links naar dubieuze filmpjes, waaronder een onvermijdelijke Weltschmertz antwoord-video. Zulke filmpjes kijk ik niet, want een blik op de commentaren vertelt genoeg. Een en al nare scheldpartijen, uiteraard vol spelfouten, blinde woede en razernij, dwaze beschuldigingen en idiote verdachtmakingen. Als je weet dat dit het appreciërende publiek is hoef je zo’n filmpje echt niet meer te zien.

Foto: Yuri Samoilov (cc)

Bijgelovige beschaving

COLUMN - Die bevolking daar was waarschijnlijk bijgelovig, kon je in het westen nog wel eens horen wanneer in Liberia of Kenia een inderhaast opgebouwde ebolakliniek door een lokale groepering werd platgebrand. Die mensen zagen dat hun geliefden en dorpsgenoten ziek de kliniek ingingen en er vaak dood weer uitkwamen, en dachten: dat kon niet pluis zijn. Ze werden er vast vermoord. Hup, dan maar de fik in die kliniek. Wat een onwetendheid van die mensen, he? Daar hadden ze toch mooi zichzelf maar mee!

Ze wantrouwden buitenstaanders daar, hoorden we hier wel als verklaring wanneer medewerkers van Artsen Zonder Grenzen of het Rode Kruis werden vermoord. Zo raar! Zo kortzichtig! Die mensen in witte jassen kwamen toch om ze te helpen? Konden ze daar niet wat dankbaarder zijn voor al ‘onze’ inspanningen?

Die mensen daar snapten niets van moderne geneeskunde, bromden mensen hier wel. Tsja, slecht opgeleid he, dan krijg je dat. En ze vertrouwden liever op hun eigen medicijnmannen, hoe dom en bijgelovig kon je toch zijn.

Je vraagt je intussen af hoe mensen daar nu tegen ons zouden aankijken, als ze hoorden wat hier gaande is. Meewarigheid zou ons deel zijn. We hebben immers een groeiend aantal mensen die denken dat je doodziek wordt wanneer je mondmaskertjes draagt, en die menen zichzelf effectief tegen een nieuw, potentieel dodelijk virus te kunnen beschermen met vitamine D, of met zink, of die overtuigd zijn dat ze ‘onschendbaar’ zijn en het virus niet kunnen krijgen. Met mensen die oprecht geloven dat een vaccin tegen dat virus een microchip bevat die hun dna aanpast en hen in robots zal doen veranderen. Met mensen die tientallen decennia aan kennis, kunde en ervaring klakkeloos terzijde schuiven en zich daar trots op beroepen.

Closing Time | Frankie and Johnny

Sinds de coronacrisis werk ik thuis. Ik heb een werkplek ingericht: een bureaustoel, een laptopstandaard en een tweede beeldscherm. Met mijn collega’s overleg ik via MicrosoftTeams. Tussen de middag loop ik een rondje door de wijk, het park of langs de rivier en eet ik mijn lunchboterham.

Om het sociale contact met de collega’s niet helemaal te verliezen, hebben we een spotify-groep bedacht. Iedere week verzint iemand een thema waar we dan liedjes bij zoeken. Precies passend of creatief buiten de lijntjes.

Foto: Yuri Samoilov (cc)

We hebben juist geen idee wat afkomst en covid-19 met elkaar te maken hebben

Dankzij IC-directeur Armand Girbes vragen we ons sinds het vorige weekend af of mensen met een migratieachtergrond meer kans lopen op besmetting, ziekte en sterfte door covid-19. Dat de wetenschap nog geen antwoord heeft, bevestigt het bestaan van een diepe sociale ongelijkheid.

Vorige week zondag vertelde IC-directeur Girbes in zijn audiodagboek dat het hem opviel dat er vooral patiënten met een ‘niet-westerse’ achtergrond op de intensive care van het VUMC liggen. Navraag bij collega’s in Den Haag, Rotterdam en Utrecht leerde dat zijn afdeling geen uitzondering is. Girbes’ observatie kwam mede in de spotlight te staan vanwege een racistische tweet van PVV-voorman Geert Wilders die beweerde dat deze groep patiënten behalve een taalachterstand ook ‘lak aan de regels’ hebben.

Een dag later claimde de voorzitter van de Koninklijke Horeca Nederland (KHN) dat er ‘steeds meer onderzoeken wijzen op uitbraken […] onder migranten.’ Dezelfde dag rapporteerde RTL Nieuws over besmettings- en testcijfers van 39 wijken en stadsdelen in de vier grote steden, waaruit zou blijken dat de besmettingsgraad hoger is in wijken met een sociaaleconomisch zwakke populatie. Wijken waar ook veel mensen met een migratieachtergrond wonen. In de media kwam direct een zoektocht op gang naar de mogelijke verklaringen voor de oververtegenwoordiging van coronapatiënten met een migratieachtergrond.

Foto: Yuri Samoilov (cc)

Journalistiek versus voxpop

COLUMN - Bij elke grote crisis die de laatste jaren op ons afkwam, wordt de wetenschap in twijfel getrokken. Dat gebeurde bij de opwarming van de aarde en de rol van fossiele brandstof daarin, en nu bij de coronapandemie. Het gaat niet eens over fake news, al speelt ook dat een rol. Het gaat vooral over mensen die hun argwaan jegens instituties inmiddels hebben omgezet in een breedspectrum wantrouwen.

Deels betreft het mensen die alles aangrijpen om twijfel te zaaien over zowat alle instituties: wetenschap, politiek en de rechtstaat zelf. Deels zijn het mensen die denken dat solide kennis vergaren een fluitje van een cent is, en dat een avondje Facebook-berichten lezen volstaat om beslagen ten ijs te komen.

Tegen mensen die zo opereren, lijkt geen kruid gewassen.

Wie al meent te weten hoe de vork in de steel zit, zet zijn overtuiging kracht bij door zich hapsnap lezend vast te houden aan elk bericht dat hem in zijn mening sterkt, en alles wat dat tegenspreekt, af te doen als ‘hullie’ die ‘ons’ willen bedonderen. Ik ben het er niet mee eens, dan kan het niet kloppen.

Dat is de antithese van kennis vergaren. Dat laatste veronderstelt: je hypotheses testen en durven verwerpen, kritiek op je bevindingen serieus nemen, je aanvankelijke standpunt kunnen overstijgen, en streven naar beter begrip – oftewel: een open debat voeren, geschraagd op feiten en gedegen inzichten. Wat we nu zien: jezelf ingraven, jezelf afsluiten, je eigen ‘gevoel’ als uitgangspunt en maatstaf nemen, geen tegengeluid dulden, en contraire opinies verdacht maken. Dat het OMT zich soms als een belegerde instantie gedraagt en kritiek afweert, helpt niet.

Foto: Yuri Samoilov (cc)

Tweede golf – tweede lockdown

12-03-2020: Bericht 12 maart, met update op 15 maart 12-10-2020: Bericht 12 oktober gedeeltelijke lockdown Let op. Dit betreft een nieuwsbericht van 12 maart 2020, met een update op 15 maart 2020. Het kan zijn dat er ondertussen nieuwe maatregelen zijn afgekondigd.
Maatregelen van 12 maart 2020
De maatregelen zijn:
Iedereen in Nederland: blijf thuis bij klachten neusverkoudheid, hoesten, keelpijn of koorts. Mijd sociaal contact. Bel pas met huisarts als klachten verergeren.
Bijeenkomsten met meer dan 100 personen worden in heel Nederland afgelast. Dat geldt ook voor publieke locaties zoals musea, concertzalen, theaters, sportclubs en sportwedstrijden.
Mensen in heel Nederland wordt opgeroepen zoveel mogelijk thuis te werken of de werktijden te spreiden. De maatregelen
Groepen: Thuis ontvangt u maximaal 3 personen per dag.
In binnenruimtes waar mensen zitten geldt een maximum aantal personen van 30.
Het dagelijks leven: Werk thuis, tenzij het echt niet anders kan.
Draag vanaf 13 jaar een mondkapje in de publieke binnenruimtes en in het OV.
Alle eet- en drinkgelegenheden sluiten de deuren. Afhalen blijft wel mogelijk
Winkels in de detailhandel sluiten uiterlijk om 20:00 uur. Koopavonden worden afgeschaft.
Levensmiddelenwinkels mogen wel later openblijven.
Tussen 20:00 uur – 07:00 uur wordt er geen alcohol of softdrugs meer verkocht of bezorgd.
Evenementen zijn verboden, met uitzondering van markten voor levensmiddelen, beurzen en congressen, bioscopen, theaters wedstrijden en betogingen, samenkomsten en vergaderingen als bedoeld in de wet openbare manifestaties

Foto: Yuri Samoilov (cc)

Corona in de gevangenis: een jaar lang geen knuffel

Nu we in de tweede coronagolf zijn beland is het ook weer van belang te kijken wat er op risicovolle plekken gebeurt, zoals in de gevangenissen en detentiecentra. Na zeven maanden coronamaatregelen zien we bovendien ook de impact ervan op mensen binnen én buiten de muren.

Minister Dekker kondigde deze week nieuwe maatregelen in de gevangenissen aan. Op 5 oktober zaten volgens de minister zeven gedetineerden na positieve tests in quarantaine. In de vrouwengevangenis in Ter Peel is een gedetineerde positief getest en zijn als gevolg daarvan 40 medegedetineerden in quarantaine gegaan en zit een medewerker in thuisisolatie. De gevangenis in Vught opende deze week een eigen teststraat – de eerste teststraat bij een gevangenis – voor medewerkers. Momenteel zitten vier medewerkers van de PI Vught in thuisisolatie vanwege besmetting. In een cellencomplex in Groningen is bij vier medewerkers corona vastgesteld – 40 medewerkers zitten in quarantaine en alle arrestanten zijn overgeplaatst naar Assen.

Versoepeling deels teruggedraaid

Enkele maatregelen gericht op het beperken van contacten zijn onverminderd van kracht sinds half maart. Alle mensen die nieuw binnenkomen worden in quarantaine geplaatst. Pas als ze klachtenvrij blijken, worden zij op een cel geplaatst en mogen ze deelnemen aan activiteiten.

Foto: Yuri Samoilov (cc)

Minkukels

COLUMN - Voor mijn part ‘geloof’ je niet in corona, en er de pest in hebben dat de maatregelen om de stijgende verspreiding een halt toe te roepen weer worden verscherpt, is volkomen logisch. Voor veel mensen zijn die bovendien financieel een harde dobber, of zelfs de laatste druppel. (Juist om die reden was ik tegen het rappe tempo waarmee we vanaf juli uit de lockdown gingen – hadden we eerst de testcapaciteit en het bron- en contactonderzoek op poten gezet, en terdege bekeken hoe elke versoepeling uitpakte, dan waren ook wij nu waar Duitsland al lang is – amper nog besmettingen, en hoofdzakelijk klein, relatief beheersbare uitbraken.)

Voor mijn part ‘geloof’ je niet in corona, of denk je dat je zelf niet besmettelijk bent. Maar het duurt soms een week voor je doorkrijgt dat je drager bent geworden, en dan nog hoef je zelf geen symptomen te hebben om tussentijds volop anderen te kunnen aansteken. Een maskertje draag je niet alleen voor jezelf: je voorkomt ermee dat je per ongeluk, en zonder het te weten, een ander besmet. Je moeder. Je lief. Je kind. Die aardige collega, of je beste maat.

Voor mijn part ‘geloof’ je niet in corona, en wil je geen mondmasker dragen. Maar aanvaard dan de consequenties: blijf weg uit het openbaar vervoer, en je boodschappen bestel je maar online. En doe niet alsof mensen die wel een maskertje dragen, zich laten muilkorven. Je bent geen haar beter dan zij.

Vorige Volgende