dossier

Aardbevingen in Groningen

Foto: 350 .org (cc)

Met behulp van openbaar beschikbare data (KNMI, Groninger Bodem beweging, NVM) onderzoekt Sargasso in een serie artikelen de aardbevingen in Groningen.


Foto: 350 .org (cc)

De psychische impact van aardbevingen in Groningen

De afgelopen jaren heeft Sargasso regelmatig aandacht besteed aan de aardbevingsproblematiek in Groningen. Momenteel is de Tweede Kamer bezig met de behandeling van het wetsvoorstel dat moet regelen dat de bewijslast voor mijnbouwschade in Groningen wordt omgedraaid. Het gaat daarbij enkel om fysieke schade aan gebouwen. Dat de gevolgen van de mijnbouwschade verder gaan dan fysieke schade en ook tot psychische problemen leidt bleek vorige maand uit onderzoek van de Rijksuniversiteit Groningen. Een beeld dat wordt bevestigd door het profielwerkstuk van VWO scholier Eline de Flines uit Appingedam. Sargasso publiceert vandaag het voorwoord van haar profielwerkstuk.

Voorwoord uit de aardbevingsproblematiek

Het laat iedereen beven, letterlijk en figuurlijk, de aardbevingsproblematiek. U zult er allemaal mee te maken hebben of hebben gehad en anders vast iemand die u kent. Het is een actueel onderwerp en de invloed op het leven van de Groningers wordt steeds groter, zowel maatschappelijk als psychisch.

Ikzelf zit er midden in. Ons huis, een oude kleinere woonboerderij, heeft ernstige schade opgelopen door de aardbevingen en de achtergevel staat in de stutten, volgens de NAM was dit niet omdat de schade door de aardbevingen kwam, maar voor de ‘zekerheid’. Er zitten overal scheuren en er komen er steeds meer bij. Af en toe vraag ik aan mijn ouders:

Foto: 350 .org (cc)

Nalatigheid bij informatievoorziening aardbevingen Groningen?

ANALYSE - Eerder deze maand maakte de NAM het nieuwe winningsplan bekend. In het najaar zal minister Kamp hierover een beslissing nemen. Intussen woedt al tijdenlang een debat over de gevolgen van de gaswinning voor de bewoners boven het Groninger gasveld en of die al dan niet een vergoeding krijgen voor de geleden schade. Het grote pijnpunt is wie er verantwoordelijkheid wil nemen. Tot op heden lijkt het er echter meer op dat de overheid en de NAM hun verantwoordelijkheid vakkundig proberen te ontlopen om zo de aardgasbaten veilig te stellen.

Update 17:30 uur: Let op, correctie aan einde van de tekst.

Laten we bij de basis beginnen. Al sinds de oudheid weten we, vaak door schade en schande geleerd hebbende, dat vrijwel iedere ingreep in onze ondergrond effecten heeft voor de directe omgeving en vooral wat er direct boven gebeurt. Daarom stutten we tunnels, slaan we damwanden of vullen we de gaten die we slaan met iets anders op. Alleen de mate van effect verschilt van geval tot geval. Het ligt dat ook voor de hand dat als er effecten optreden, dat deze worden onderzocht.

Onderzoek

In 1993 publiceerde de KNMI een rapport over de invloed van de gaswinning op de aardbevingen (PDF) in Groningen. De voornaamste conclusie:

Foto: 350 .org (cc)

Mijnbouwschade: open brief aan minister Kamp

OPINIE - Groningen kampt al decennia met de gevolgen van de gaswinning. Sinds 2012 groeit de landelijke aandacht voor de aardbevingen in Groningen en de toenemende mijnbouwschade, als gevolg van gaswinning, aan woningen, gebouwen en infrastructuur.

Het besluit van minister Kamp ging vergezeld van een behoorlijk aantal rapporten, waarover de Tweede Kamer deze week 419 technische vragen heeft gesteld. Onder de rapporten die de Tweede Kamer ontving bevind zich ook de versterkingsaanpak van Hans Alders, Nationaal Coördinator Groningen (NCG). Centraal in de aanpak van de NCG staat herstel van vertrouwen van Groningers.  Of zoals Alders schrijft:

De gevolgen van de aardbevingen veroorzaakt door de gaswinning grijpen diep in op het persoonlijk leven van veel Groningers. Inmiddels is het aantal schademeldingen sinds 2012 opgelopen tot ruim boven de 50.000. Veel bewoners van het gebied voelen zich niet veilig in hun woning. Als er een plek is waar je je veilig moet kunnen voelen is het wel je thuis. Het besef dat aan deze situatie een eind moet komen leeft breed. Veiligheid van de inwoners moet voorop staan.
(…)
U, als inwoner van het gebied, staat hierin centraal. We moeten aan de slag. En we moeten daarbij eerlijk zijn over wat we wel en niet weten en helder zijn over wat wel of niet kan. Het vertrouwen is verdwenen en zal stapje voor stapje herwonnen moeten worden. Dat kan niet met woorden, maar alleen met daden!

Foto: 350 .org (cc)

Jaaroverzicht Groningse gaswinning 2015: veiligheid Groningers staat niet voorop

De gaswinning uit het Groningen-veld was ook in 2015 regelmatig in het nieuws. Vaak lazen we dat de veiligheid van de Groningers voorop staat, maar volgens gastauteur Herman Damveld is dat niet zo. In deze gastbijdrage, die eerder op CO2ntramine werd gepubliceerd, legt hij waarom niet en geeft hij een overzicht van de ontwikkelingen in 2015. De komende weken behandelt de Tweede Kamer het besluit van minister Kamp om dit gasjaar (oktober 2015 t/m september 2016) vast te houden aan het gaswinningsniveau van 27 miljard Nm3 aardgaas uit de voorlopige voorziening van de Raad van State. Deze week heeft de Tweede Kamer 419 technische vragen gesteld over dit besluit en de bijbehorende onderzoeken.

De veiligheid is ondergeschikt aan de leveringszekerheid, zoals ook blijkt uit het gasbesluit van minister Kamp van 18 december 2015. Zelfs de door de minister Kamp ingestelde commissie-Meijdam vraagt zich af waarom de gaswinning jaarlijks schade mag toebrengen aan huizen. De veiligheid staat pas echt voorop als jaarlijks niet meer dan 12 miljard kubieke meter dan uit het Groningen-veld gewonnen zou worden. Minister Kamp kiest echter 27 tot 31 miljard kuub tot oktober 2016. De risico’s zijn vergelijkbaar met aardbevingen die in Italië voorkomen.

Er is nog voor 15 jaar gas. De aardgasbaten tot eind 2015 zijn 283 miljard euro. De gasprijs op de wereldmarkt halveerde vanaf begin 2014 en dat verklaart voor een groot deel de daling van de aardgasbaten voor de regering.

Foto: 350 .org (cc)

Gaswinning Groningen alleen naar beneden bij warme winter

De gaswinning uit het Groningen-veld is de komende periode alleen lager dan dit jaar bij een warme winter en als we meer importeren uit Rusland. Dat blijkt uit het rapport “Onderzoek andere benadering van de gaswinning” van het ministerie van Economische Zaken, Gasunie Transport Services (GTS), GasTerra en de NAM. Dit jaar is de winning 30 miljard kubieke meter (m3).

Het rapport bevat duidelijke waarschuwingen om niet teveel aan de Groninger gaskraan te draaien: “GTS en de regionale netbeheerders zullen bij een tekort aan laagcalorisch gas in het systeem gebruikers moeten afschakelen; eerst industriële grootverbruikers en tot slot de meest kwetsbare afnemers.” (p 16) En: “Iedere miljard m3 die minder uit Groningen wordt geproduceerd zal bij de huidige gasprijs leiden tot een tegenvaller van ongeveer € 175 miljoen voor de rijksbegroting.” (p 3), terwijl “GasTerra en NAM zullen (binnen het winningsplafond) de productie van Groningengas willen maximaliseren – dat is immers de kern van hun verdienmodel.” ( p 16)

Het rapport gaat over de leveringszekerheid van gas van Groninger kwaliteit. Gas uit het Groningen-veld bevat meer stikstof dan gas uit bijna alle andere velden. Daarom heet het laagcalorisch gas. Aardgas uit bijvoorbeeld Rusland is hoogcalorisch gas. Door dit gas te mengen met stikstof krijg je gas van Groningeer kwaliteit. Dat gebeurt nu al in stikstoffabrieken, maar die hebben een beperkte capaciteit.

1650 Groningse huurwoningen versterkt en verduurzaamd naar nul-op-de-meter

NIEUWS - Acht woningcorporaties in het Groningse aardbevingsgebied gaan in totaal 1650 huurwoningen versterken. Ook worden de woningen opgewaardeerd tot nul-op-de-meter.

Dat hebben de Nederlandse Aardoliemaatschappij (NAM), het Centrum Veilig Wonen (CVW) en het Rijk afgesproken. Na de zomervakantie start een pilot met 150 gezinswoningen. Als de uitvoering goed verloopt, gaan de partijen verder met de grootschalige aanpak van 1500 woningen.

Het opknappen en verduurzamen gaat zo’n 110.000 euro per woning kosten. Het meeste geld – 60.000 tot 70.000 euro – wordt gestoken in het versterken van de woning. Dit deel komt voor rekening van de NAM. De corporaties dragen tussen de 25.000 en 30.000 euro bij, de meerkosten van het nul-op-de-meter maken. Of de meerkosten van nul-op-de-meter doorberekend worden aan de huurder of door de corporatie betaald worden bepalen de woningbouwcorporaties zelf.

Kamp wil geld uit Opslag Duurzame Energie gebruiken voor schade gaswinning

Uit de Voorjaarsnota blijkt dat Minister Henk Kamp (Economische Zaken, VVD) de kosten van de gasproblemen in Groningen wil financieren met geld dat bedoeld is voor duurzame energie. De komende zes jaren wil de minister 398 miljoen euro uit de zogeheten ‘begrotingsreserves duurzame energie’ gebruiken voor onder meer extra bodemonderzoek, de versterking van Staatstoezicht op de Mijnen en de Overheiddienst Groningen. De deze maand onder leiding van Hans Alders gestarte dienst ten behoeve van de versterking van huizen en gebouwen in het gaswinningsgebied.

Foto: 350 .org (cc)

Wanneer ga jij van het gas af?

De afgelopen maanden heb ik me regelmatig afgevraagd wat ik zelf kan doen om te zorgen dat er minder gas gewonnen gaat worden in Groningen. Na een discussie over klimaat en energie bij GroenLinks vorige week en een groot aantal bezoekers aan een stukje over wonen zonder gasaansluiting op mijn persoonlijke blog weet ik het zeker: ik ga zo snel als financieel haalbaar gasloos. En ik hoop dat velen mijn voorbeeld volgen, zodat Nederland ‘warm houden in de winter’ geen argument meer kan zijn om de gaskraan open te houden.

Waarom gasloos wonen?

Gas is al lang niet meer nodig om je huis te verwarmen of om tapwater te verwarmen, laat staan om mee te koken. De politiek maakt helaas al decennia weinig haast met het dichtdraaien van de vraag naar gas, terwijl Groningers terecht willen dat de gaskraan veel verder dicht gaat. Tijd dus om het heft in eigen hand te nemen. Want zoals Jan Willem van de Groep al eerder schreef op Sargassso: als je van het gas af wil schiet je weinig op met zonnepanelen, dan moet je je warmtevraag aanpakken. De mogelijkheden daartoe zijn groter dan je denkt en het comfort effect vele malen kleiner dan je denkt.

Kamp: Gaswinning Groningen niet verder verlaagd

Nu.nl:

Minister Kamp van Economische Zaken gaat de Groningse gasproductie in 2015 niet verder verlagen. De gasproductie blijft op 39,4 miljard kuub liggen. […]

Verschillende oppositiepartijen hadden er bij de minister op aangedrongen om de gasproductie nog verder omlaag te brengen naar 30 miljard kuub. Uit onderzoeken naar de gaswinning werd namelijk duidelijk dat er mogelijk een relatie bestaat tussen het dichtdraaien van de gaskraan en de afname van het aantal bevingen. Ook zou de hevigheid van de bevingen hierdoor af kunnen nemen.

Bovendien zou 30 miljard kuub voldoende zijn om aan de exportverplichtingen van het Nederlandse gas en de binnenlandse vraag te voldoen, zeiden de oppositiepartijen.

Leegte (VVD) krijgt 5 dagen na dato podium om te zeggen dat zijn schoffering Groningers “verdraaid” is weergegeven

René Leegte (VVD) krijgt 5 dagen na dato podium om zonder weerwoord te zeggen dat zijn schoffering Groningers “verdraaid” is weergegeven. Zie ook RTVNoord of hele artikel via Blendle (€).
Kennelijk voelt hij zijn verdere toekomst in de olie/gas-industrie in gevaar komen. Maar hij durft de confrontatie met de Groningers zelf niet aan.
Hier het artikel waarin we de opmerkingen van Leegte wereldkundig maakten.
En hier een stuk over het werkelijke debat dat over het gas in Groningen gevoerd zou moeten worden.

Foto: 350 .org (cc)

Verslaafd aan aardgas

OPINIE - Het wereldkundig maken alhier van de schoffering door Tweede Kamerlid René Leegte (VVD) richting de Groningers kost hem in ieder geval het woordvoerderschap over de Groningse gaswinning.

Zijn uitspraken zijn echter geen incident, maar een uiting van een dieper liggende problematiek: een verslaving aan goedkoop aardgas. En verslaafden doen alles om hun verslaving in stand te houden. Zelfs hun democratische rol verzaken en anderen met de gebakken peren opzadelen.

Aan de basis van dit verhaal ligt het goedkope aardgas in het noorden des lands. Reeds enige decennia levert dat onze schatkist de extra ruimte op om zowel links als rechts gaten te stoppen. En het bedrijfsleven kan profiteren van een lage energierekening. Iedereen blij.

Natuurlijk weet iedereen dat de voorraad eindig is. En natuurlijk is inmiddels overduidelijk dat de snelle winning leidt tot aardbevingen. En dat die aardbevingen schade aanrichten bij mensen die eigenlijk nauwelijks profiteren van dat gas onder hun voeten.

Tot voor kort konden de randstedelijke kolonialisten de klachten van het Groningse gepeupel wegwuiven. En tijdens de crisis zou het natuurlijk heel stom zijn om de gasgeldkraan dicht te draaien.

Maar nu zijn er drie zaken die toch wel heel erg duidelijk maken dat het anders moet.

Allereerst blijft daar het feit dat de eigen voorraad opraakt. En als die voorraad opraakt en we nog niet afgekickt zijn, zullen we ons nog afhankelijker maken van het Russische gas. Geopolitiek gezien ongeveer het stomste wat je kan doen.

Vorige Volgende