Ethisch witwassen

Jeroen van der Ham is onderzoeker en docent bij de opleiding System and Network Engineering van de Universiteit van Amsterdam. Hij schrijft voor het Rathenau Instituut een serie blogs over ethische vraagstukken bij data-onderzoeken. In deze bijdrage laat hij zien hoe er bij samenwerkingen tussen onderzoekers en bedrijven een verschil kan zijn in de ethische standaarden waarmee wordt gewerkt. Facebook is een bedrijf dat leeft op gedeelde data. Mensen worden lid van Facebook om status updates te delen met vrienden, op de hoogte te blijven van wat anderen doen en berichtjes naar elkaar te sturen. Facebook analyseert en filtert de data en probeert op die manier een zo prettig mogelijk beeld te geven van wat er om je heen gebeurt. Door je gedrag kan Facebook leren wie je goede vrienden zijn en wie je vage kennissen. De status-updates van die mensen worden ook op die manier behandeld. Maar in januari 2012 ging Facebook nog een stapje verder: onderzoekers wilde kijken of het mogelijk was om emoties te beïnvloeden door de filtering van berichten aan te passen. Te kijken of gebruikers ook minder vrolijk werden als er minder vrolijke berichten getoond werden, of juist blijer als er minder verdrietige berichten getoond werden.

Quote du Jour | Rectal rehydration

Het Amerikaanse senaatsrapport over folteringen door en in opdracht van de CIA is afgelopen dinsdag publiek gemaakt, en de media zijn in een staat van grote verontwaardiging.

The summary is filled with examples of torture and abuse that shock the conscience. For example, at least five CIA detainees were subjected to “rectal rehydration” or “rectal feeding” in order to establish total dominance over the prisoner. Some detainees were placed in ice water “baths.” Others were threatened with handguns and power drills (…) An al Qaeda suspect known as Abu Zubaydah, became “completely unresponsive with bubbles rising through his open full mouth” during a particularly aggressive session of waterboarding. Another detainee died due to hypothermia in a freezing prison.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Stefano Corso (cc)

Taxi’s en regenbogen: anonimisering geen gemakkelijke opgave

DATA - Jeroen van der Ham is onderzoeker en docent bij de opleiding System and Network Engineering van de Universiteit van Amsterdam. Hij schrijft voor het Rathenau Instituut een serie blogs over ethische vraagstukken bij data-onderzoeken. In deze bijdrage laat hij zien dat het goed anonimiseren van open data geen eenvoudige opgave is.

In 2013 kwam Chris Whong erachter dat de data van alle taxi-ritten in New York City opvraagbaar was via de Amerikaanse variant van een verzoek op de Wet Openbaarheid Bestuur (WOB).

Na het invullen van wat formulieren en een paar dagen wachten ontving hij een USB stick met daarop bijna 20 Gigabyte aan data over de taxi-ritten in New York City in de afgelopen jaren. Elke taxi-rit was beschreven door een regel met daarin onder meer het begin- en eindtijd, vertrekpunt en eindpunt en het aantal passagiers. De prijs en de fooi waren in een apart bestand meegegeven. In de originele data was al deze data gekoppeld aan een taxi. In een poging die identiteit te verhullen, maar toch nuttige data op te leveren was dit versleuteld meegeleverd in de geopenbaarde data.

Chris Whong heeft mooie plaatjes en visualisaties gemaakt met de data die hij kreeg. Populaire plekken waar taxi’s langsrijden, frequentie waarmee taxi’s rijden, de inkomens en fooi verdeling, enzovoort. Hij heeft de data ook beschikbaar gesteld voor anderen, zodat andere “civiele hackers” ermee aan de slag konden.

Foto: Kentucky Country Day (cc)

Jong geleerd

COLUMN - Schoolboeken zijn deels digitaal geworden: leerlingen doen hun taken achter de computer. Software houdt bij wat ze gedaan hebben, welke cijfers ze haalden, hoe snel ze waren, waar ze goed in zijn, waar ze blunderen en wat ze over moesten doen. Digitaal lesmateriaal is iets totaal anders dan gewoon maar een boek op de computer: de software observeert en categoriseert al doende elk kind dat met zulk digitaal lesmateriaal werkt.

Die gegevens worden teruggestuurd naar de uitgevers van de schoolboeken. Zij beschikken daardoor over een schat aan informatie over de deelnemende scholieren: inmiddels zitten er al ruim een miljoen leerlingen in hun systeem. En omdat ze dat wel handig leek, hebben de uitgevers van de scholen bedongen dat die tevens de persoonsgegevens van de kinderen naar hen zouden doorsluizen. Daaronder vallen ook gegevens over de ouders. Dit alles wordt verzameld in Basispoort, een portal waarin digitale lesmethodes voor de basisschool worden beheerd.

Alleen weet niemand wat de educatieve uitgeverijen – waaronder giganten zoals ThiemeMeulenhoff, Malmberg en Noordhoff – vervolgens met al die gegevens van en over de kinderen (en hun ouders) doen. Accountantsbureau PwC, dat de kwestie op verzoek van staatssecretaris Dekker van Onderwijs al in april van dit jaar onderzocht, betoont zich bepaald geschrokken in zijn rapport.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Rechten atheïsten wereldwijd onder druk

Zo meldt de Volkskrant:

Nederland behoort tot de weinige landen die volgens de IHEU het predikaat ‘vrij en gelijk’ verdienen, omdat ongelovigen er niet worden achtergesteld. In deze categorie vallen verder België, Sierra Leone, Kosovo en Taiwan.

In alle andere landen bestaan, in het gunstigste geval, wetten die religies of godsdienstige burgers bevoordelen. Discriminatie van anderen is dan een automatisch gevolg. ‘Het bevorderen door de staat van godsdienstige privileges is een van de meest voorkomende vormen van tegen atheïsten gerichte discriminatie’, aldus de IHEU.

Foto: Jason Rosenberg (cc)

Veroordeling én vrijspraak in eerste ‘Jihadstelzaak’

ACHTERGROND - De rechtbank in Den Haag heeft eergisteren de Amsterdammer Maher H. (20) als eerste teruggekeerde ‘jihadganger’ in Nederland een onvoorwaardelijke vrijheidsstraf opgelegd. Volgens het Openbaar Ministerie (OM) nam hij in Syrië deel aan de gewapende strijd. Het OM eiste drie jaar cel, de rechtbank nam die strafmaat over. Zijn vrouw, Sukri F, werd vrijgesproken van onder meer de verdenking van ronselen. Wat zijn de consequenties en welk ‘gevoel’ blijft hangen?

De rechtelijke uitspraak is volgens het OM essentieel voor de aanpak door Justitie en verschillende veiligheidsdiensten van teruggekeerde strijders. Het OM windt er sinds de introductie van het Actieprogramma Integrale Aanpak Jihadisme geen doekjes meer om en pakt Syriëgangers bij terugkomst direct op bij verdenking van terrorisme, waaronder aansluiting bij IS en Jabhat al-Nusra volgens hun definitie valt. De rechter ging echter een forse stap verder door – nogal verrassend – in algemene zin te verkondigen dat deelname aan het gewapende conflict in Syrië hoe dan ook strafbaar is volgens het Nederlands recht.

Peter Plasman – de advocaat van Maher – sprak bij Pauw dan ook minder verrassend de verwachting uit dat uitgaande van dit vonnis iedere landgenoot die nu waar dan ook ter wereld ten strijde trekt tegen een dictatoriaal regime als terrorist zal worden beschouwd en bij terugkomst een gevangenisstraf te wachten staat.

Bewijslast en gevolgen van het vonnis

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Vermiste student Mexico geïdentificeerd aan de hand van botresten

Geen verrassing:

Een van de 43 studenten die in september in Mexico verdwenen, is geïdentificeerd. Botresten die in het zuidwesten van Mexico zijn gevonden, blijken van de 19-jarige Alexander Mora te zijn. Dat schrijft persbureau AP op gezag van een familielid van het slachtoffer.

Mora is de eerste student die is geïdentificeerd. De familie is vrijdag op de hoogte gesteld.

Meer achtergrond hier.

Weer een Amerikaanse politieagent die niet wordt vervolgd voor de dood van een arrestant

In de VS is dit business as usual: als politieagent is het de facto legaal om arrestanten te doden:

Protesters poured onto the streets of New York late Wednesday, upset over a grand jury’s decision not to indict a police officer in the death of Eric Garner.

They marched at the same time U.S. Attorney General Eric Holder announced that federal officials were moving ahead with a civil rights investigation.

Garner, an unarmed black man, died in July after a white officer, Daniel Pantaleo, put him in a chokehold. Garner’s death was later ruled a homicide. […]

During the fatal encounter July 17 on Staten Island, Garner raised both hands in the air and told the officers not to touch him. Seconds later, a video shows an officer behind Garner grab him in a chokehold and pull him to the sidewalk, rolling him onto his stomach. The New York City Police Department prohibits chokeholds.

“I can’t breathe! I can’t breathe!” Garner said repeatedly, his cries muffled into the pavement.

Russen creëren nieuwe eigendomsverhoudingen op de Krim

Want wie houdt ze tegen?

[…] an Associated Press investigation throughout [Crimea] found many instances of less noble practices: legal owners strong-armed off their premises; buildings, farms and other prime real estate seized on dubious pretenses, or with no legal justification at all; non-payment of the compensation mandated by the Russian constitution; and targeting of assets belonging to or used by the Crimean Tatar ethnic minority and the pro-Kiev branch of the Orthodox Church.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Vorige Volgende