GroenLinks-PvdA: betaalbaar wonen voor de sociale meerderheid

Weg met de marktwerking. Leve de solidariteit. Volkshuisvesting wordt weer een publieke taak. In het alom als links gekwalificeerde concept-verkiezingsprogramma van GroenLinks-PvdA voor de Tweede Kamerverkiezingen op 29 oktober 2025 wordt dit verder uitgewerkt. Wonen is niet voor niets het eerste thema-hoofdstuk. Eindelijk wordt wonen het belangrijkste onderwerp van landelijke verkiezingen. Een belofte: 'In de eerste honderd dagen van een nieuwe regering komen we met een Herstelplan voor de Woningbouw.'  Een analyse van Jan Kok. Voor woningbouw is stevige grondpolitiek noodzakelijk Men sluit zich aan bij al die andere politieke partijen welke allemaal 100.000 woningen per jaar willen bouwen. Maar ook GroenLinks-PvdA is zich inmiddels gaan realiseren dat bij een hoog positief migratiesaldo dit niet genoeg zal zijn om de woningnood te verminderen. Dus pleit zij voor een migratiesaldo van niet meer dan 40.000 tot 60.000 per jaar. Vooral de laagwaardige arbeidsmigratie moet worden beperkt. Wil je veel en snel kunnen gaan bouwen, dan is een stevige grondpolitiek noodzakelijk. ‘Als de overheid grond opkoopt, kunnen we sneller bouwen en de huren en huizenprijzen betaalbaar houden. De overheid heeft dan een sterkere onderhandelingspositie en kan zo het proces versnellen.’ [*] Nu is het nog zo dat grondeigenaren bouw bewust uitstellen om de grondprijs te laten stijgen. Grondspeculatiewinsten moeten ten goede komen aan de samenleving, waarbij het onder andere kan worden gebruikt voor woningbouw. De partij denkt ook aan het eerste recht van koop als grond beschikbaar komt (voorkeursrecht). Dan pas kun je veel locaties bestemmen voor woningbouw. Dit moet allemaal worden opgenomen in een nieuwe Nota Ruimte. Ik vraag me dan af. Waarom geen Zesde Nota Ruimtelijke Ordening? Zo’n titel met ordening erin zou mooi verwoorden dat men wil teruggaan naar de tijden van meer overheidsregie. En, in lijn met de sociaaldemocratische volkshuisvestingstraditie, bij die nieuwe woningen moet niet uit kostenoverwegingen worden beknibbeld op het kwaliteitsniveau. Die betaalbare huurwoningen moeten van topkwaliteit zijn. 40% sociale huur in de nieuwbouw Vrijwel alle politieke partijen volgen het mantra van 30% sociale huur in de nieuwbouw. Hoewel daar in de praktijk veelal weinig van terecht komt. GroenLinks-PvdA kiest voor 40%, in navolging van bijvoorbeeld de gemeentelijke inzet in Amsterdam. Bij de nieuwbouw heeft ‘40% van de huurwoningen een huur van maximaal 900 euro per maand, en nog eens 30% van de woningen is ofwel een huurwoning tot 1200 euro, ofwel een koopwoning met een maximale koopprijs van 405.000 euro.’ Met andere woorden: 70% is, zoals dat heet, betaalbaar. Opvallend is dat GroenLinks-PvdA zich daarnaast richt op goedkope woningen met een huur onder de 700 euro per maand. Voor de bouw daarvan komen rijksleningen. Evenals trouwens voor die middenhuurwoningen. Nu ligt de netto toevoeging van sociale huurwoningen vanzelfsprekend een stuk lager dan de nieuwbouwaantallen. Want er worden nog steeds sociale huurwoningen verkocht, geliberaliseerd, samengevoegd en gesloopt. GroenLinks-PvdA zegt hier het volgende over: ‘We willen de verkoop van betaalbare huurwoningen reguleren.’ Mijn vraag: waarom niet verbieden? Wat betreft de woningtoewijzing van sociale huurwoningen was het volgende natuurlijk van GroenLinks-PvdA te verwachten. ‘We draaien de aanscherpingen van de voorrangsregeling voor statushouders daarom terug.’ De sociale meerderheid Hierboven wordt gesproken over 70% betaalbare nieuwbouwwoningen. Voor wie zijn die bedoeld? In de Woonvisie van GroenLinks-PvdA wordt beschreven dat de zorg voor betaalbare woningen meer en meer werd gericht op de allerarmsten in de samenleving. Volkshuisvesting werd steeds meer ingesnoerd. Vroeger was er volkshuisvesting met betaalbare woningen voor een brede groep bewoners en in Wenen blijkt dat nu nog steeds te kunnen. Laat Nederland weer die kant opgaan. Dit wordt in het concept verkiezingsprogramma geconcretiseerd. ‘De inkomensgrenzen gaan omhoog, zodat ook de middenklasse toegang krijgt tot betaalbare woningen. Het doel is dat tweederde van de Nederlandse huishoudens tot de doelgroep behoort.’  We hebben het hier dus over 67%, eerder was het nog 70%, betaalbare nieuwbouwwoningen (niet alleen sociale huurwoningen) voor, wat elders in de Woonvisie en in het concept verkiezingsprogramma wordt aangeduid als. ‘de sociale meerderheid’. In de Woonvisie omschreven als: 'alle mensen die iedere dag hun best doen en dit land draaiende houden'. Dit gaat wel erg in de richting van ‘de hardwerkende Nederlander' van de VVD. Woningcorporaties Nieuwe Stijl Wie moeten al die nieuwe woningen gaan bouwen? Vooral de woningcorporaties. Die krijgen bij GroenLinks-PvdA een grootse herwaardering, wat zelfs tot uiting komt in een nieuwe naamgeving: Woningcorporaties Nieuwe Stijl. In de Woonvisie trouwens nog Woningbouwverenigingen Nieuwe Stijl genoemd. Wat ik hier mis is een pleidooi voor veel meer democratie binnen die nieuwe corporaties. Het woord Woningbouwvereniging wekte de verwachting dat er afstand genomen werd van de stichtingsconstructie, wat veel meer mogelijkheden geeft voor huurdersinvloed.    Om die Woningcorporaties Nieuwe Stijl meer financiële armslag te geven, hoeven ze van GroenLinks-PvdA in ieder geval geen winstbelasting meer te betalen. Gematigde huurverhogingen ‘In tijden van hoge inflatie mogen de huren dan niet te hard stijgen. Om explosieve huurstijgingen te voorkomen, komt er een wettelijke bovengrens aan de toegestane huurstijging.’ GroenLinks-PvdA is van mening dat de lonen harder moeten stijgen dan de huren. Hierin zien we ook bij deze partij die fixatie op looninkomsten en het negeren van de veel slechtere inkomensontwikkeling onder gepensioneerden. Waarom is er niet voor gekozen de huren niet harder te laten stijgen dan een gewogen gemiddelde van de loonontwikkeling en de pensioenindexaties? ‘De wettelijke bescherming tegen woekerhuren gaat gelden voor alle huurwoningen. De markt krijgt een minder grote rol bij het bepalen van de maximaal toegestane huurprijs, doordat de koopprijs van de woning (WOZ-waarde) minder zwaar gaat meetellen in de berekening.’ Mijn vraag: waarom wordt de WOZ-waarde, die een resultante is van de oververhitte koopwoningmarkt, niet helemaal uit de puntentelling geschrapt? Hoe worden al deze plannen gefinancierd?  Die mooie plannen eisen wel ‘ongekende investeringen in woningbouw’. En voor GroenLinks-PvdA zijn dit vooral publieke investeringen. Maar die moeten niet ten koste gaan van de verzorgingsstaat. De partij denkt dan aan (met mijn vragen of opmerkingen daarachter tussen vierkante haakjes): - ‘Daarom gaan we de hypotheekrenteaftrek stapsgewijs afbouwen.’ De opbrengsten daarvan worden onder andere ingezet voor woningbouw. [Afbouwen in 8 tot 10 jaar hoorde ik ergens.] - Hogere heffingen voor de bovenlaag, de miljonairsbelasting. [Bij welk inkomen en/of vermogen ligt de grens?] - Afschaffing van fiscale voordelen 'die niet goed zijn onderbouwd'. [Dat klinkt aardig vaag.] - Fossiele subsidies afbouwen. - Bedrijven die veel CO2-uitstoten meer laten betalen. - Afromen speculatiewinsten. [Op grond of ook op vastgoed, zoals woningen?] - Versoberen van belastingkortingen voor grondbezitters. [Welke zijn dat precies?] - Afbouwen van prijsopdrijvende subsidies. [Voorbeelden?] Komt er dan nog niet genoeg geld binnen, dan moet volgens GroenLinks-PvdA de staatsschuld maar wat verder oplopen. Beter benutten van de bestaande voorraad GroenLinks-PvdA ziet ook nog een andere manier om woonruimte te creëren, namelijk in het beter benutten van de bestaande voorraad (met mijn vragen of opmerkingen wederom daarachter tussen vierkante haakjes): - Samenwonen stimuleren door de kostendelersnorm in de bijstand af te schaffen. [Deze effectieve maatregel zou de hoogste prioriteit moeten krijgen.] - Woningdelen. ‘Verhuurders gaan contracten toestaan waardoor meerdere vrienden een woning kunnen delen als volwaardig huurders.’ [Even los van het masculiene taalgebruik, wat te doen tegen de risico’s op woekerhuren en mogelijke overlast voor de omgeving?] - Woningsplitsen. ‘Voor particulieren moet het makkelijker worden om woningen te splitsen’. [Een maatregel populair bij veel politieke partijen.] - Hospitaverhuur. ‘..... helpen mensen die een kamer over hebben in hun eigen woning en die willen verhuren…..’ [Eindelijk! Maar dan moeten de woningcorporaties en de particuliere verhuurders wel verplicht worden daar toestemming voor te geven.]  Financiële steun koopstarters Naar mijn mening is een dissonant in het concept-verkiezingsprogramma van GroenLinks-PvdA de financiële steun aan starters. Allereerst het gebruik van het woord ‘starter’. Bij ‘starter’ wordt hier bedoeld ‘koopstarter’. Maar GroenLinks-PvdA, er bestaan ook ‘huurstarters’! Hierin zien we zelfs bij deze partij de kokervisie op kopen af en toe opduiken. Met een aantal maatregelen is niets mis: - Beschermen van starters via een bedenktermijn van twee weken. - Alle biedingen openbaar maken. - Een vergunning voor makelaars. - Makelaarscourtage een vast percentage, in plaats van bonusopslagen bij hogere verkoopwaarden. Maar waarom geld beschikbaar stellen aan koopstarters om hen te helpen bij het financieren van hun eerste koopwoning? Belastinggeld ook opgebracht door huurders, die hier voor het overgrote deel niet van zullen profiteren! En het drijft de woningprijzen alleen maar op. Conclusie GroenLinks-PvdA heeft na jaren weer een links woonprogramma. Waar het geld vandaan moet komen om de plannen te financieren, wordt nog een hele zoektocht. Dit programma, waarin de overheid veel invloed krijgt, staat haaks op dat van de VVD, welke partij nog steeds heilig gelooft in marktwerking. Zeker dit woononderdeel maakt een kabinet waarin GroenLinks-PvdA en VVD samen zitting nemen, erg lastig. [*] Alle citaten komen uit dit concept verkiezingsprogramma, tenzij anders vermeld Jan Kok is auteur van het studieboek voor het hoger onderwijs ‘Werken aan wonen’, samen met Siep van der Werf, en bestuurder van de Huurdersvereniging Amsterdam.

Foto: Roel Wijnants (cc)

Werken moet lonen – maar voor wie eigenlijk?

De VVD hamert er al decennia op: werken moet lonen. Het is het mantra dat in elke verkiezingscampagne en elk verkiezingsprogramma weer opduikt. Het is een uitspraak waarmee ze de ‘hardwerkende Nederlander’, die normaal eerder geneigd is links te stemmen, proberen over te halen op hun elitepartij te stemmen, en het werkt. Maar wie kijkt, ziet dat deze leus vooral wordt ingevuld door één specifieke route: het verlagen of beperken van uitkeringen en toeslagen. Niet omdat men de lonen actief wil verhogen, maar omdat men zo de bodem steeds wat verder uit het sociale vangnet zaagt.

Het is een strategie die in theorie alleen zin heeft als het systeem waar de VVD zelf voor staat niet functioneert. Want als werk eerlijk werd beloond, als werkgevers hun mensen zonder dwang en dreiging een fatsoenlijk loon betaalden, dan hoefde je geen mensen in armoede te duwen om ze ‘te prikkelen’ om te werken. In een gezonde economie zou de vergelijking simpel zijn: een baan biedt meer bestaanszekerheid, perspectief en waardering dan een uitkering, zonder dat je daarvoor de uitkering kapot hoeft te bezuinigen. Maar ook: in een gezonde economie zouden werkgevers een eerlijk loon bieden

Maar de praktijk laat zien dat dit beleid vooral een race to the bottom in gang zet. Want als je de onderkant van het vangnet steeds verder naar beneden trekt, dan krijgt de arbeidsmarkt één duidelijke boodschap: het loont om lage lonen te blijven betalen, zeker als je bestaansonzekerheid bij mensen uitspeelt. En waarom zou een werkgever het minimumloon substantieel verhogen, als de overheid er tegenwoordig alles aan doet om de afstand tot de bijstand via armoede te creëren? De werkende arme, ooit in Nederland bijna een contradictio in terminis, is inmiddels een structureel onderdeel van onze economie geworden.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Paul Hajenius Te huur Te duur, via Straatpoëzie, CC BY-NC-ND 4.0

VVD’s vrijheden op de woningmarkt

een gastbijdrage van Jan Kok

Het conceptverkiezingsprogramma van de VVD voor de Tweede Kamerverkiezingen van 29 oktober 2025 is volgens Yvonne Hofs in De Volkskrant van 28 juli 2025, p. 4 ‘onversneden rechts’. Later in haar artikel noemt ze dit programma trouwens ‘rechtser dan rechts’, maar dan zou het logischerwijs radicaal-rechts moeten zijn. Dat lijkt mij een stap te ver.
Dat onversneden rechtse geluid komt ook naar voren in de paragraaf die over wonen gaat.

Alles draait om (individuele) vrijheid bij de VVD, what’s in a name. Het is wel de vrijheid van de bovenlaag, ten koste van de rest.

In dit artikel ga ik dieper in op vier voor de VVD cruciale thema’s in de woonparagraaf: eigenwoningbezit (de vrijheid van de woningkoper); vrije huur (de vrijheid van de woningverhuurder); sociale huur (de beperkte vrijheid van de sociale huurder); deregulering (de vrijheid van de bewoner).

Voordat ik dat ga doen, nog kort iets over de bouwplannen van de VVD. De partij wil ‘met sturing vanuit het Rijk dertig nieuwe grootschalige woonwijken’ bouwen. ‘Dat willen we zowel in dichtbevolkte gebieden, zoals Utrecht, als dunbevolkte gebieden, zoals Flevoland.’ De VVD wil er een wedstrijd van maken: ‘Gemeenten die bouwrecords breken krijgen een financiële bonus om in nieuwe woningbouwplannen te investeren.’

Foto: Roel Wijnants (cc)

Geert Wilders en aangifte-ambivalentie

Veertien moslimorganisaties hebben aangifte gedaan tegen Geert Wilders. Het is een logische stap. Je mag verwachten dat mensen zich verweren tegen haatspraak, zeker als die zich structureel richt op een bevolkingsgroep. Het recht is er niet om stof te verzamelen in wetboeken, maar om te worden toegepast. Volkomen terecht.

En toch wil ik het niet. Niet omdat Wilders beschermd moet worden tegen de wet, maar omdat elke aangifte hem voedt. Het is zijn zuurstof, en met de verkiezingen in aantocht, zie ik de zetels alweer stapelen. Iedere keer dat hij de rol van vervolgde vrijheidsstrijder kan spelen, trekt hij zijn electoraat dichter naar zich toe. Het is een theater dat hij al twintig jaar perfectioneert: slachtoffers van zijn woorden worden figuranten in zijn verhaal.

Er zit ook iets onbevredigends in het vertrouwen op juridische procedures tegen politieke retoriek. De rechter kan een uitspraak doen, maar het gif blijft circuleren. Haal je het van X/Twitter, dan duikt het op in talkshows. Haal je het uit talkshows, dan wordt het gedeeld in appgroepen.

Misschien is dat de conclusie: dat een aangifte nooit het echte probleem oplost, maar hooguit het decor even verandert. Het publiek blijft hetzelfde, de hoofdrolspeler ook. En zolang we in dit land blijven doen alsof haatspraak een meningsverschil is dat je in de rechtszaal kunt afhandelen, zullen we keer op keer toekijken hoe dezelfde man het toneel betreedt met dezelfde teksten, alleen in per verkiezing een net iets groter theater.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Stem anders (Studio Wiersema, stemanders.nu, overgenomen met toestemming) copyright ok. Gecheckt 16-02-2023

Xenofoob marktfundamentalisme uit verkiezingsprogramma VVD speelt populisten in de kaart

ANALYSE, LONGREAD - door Bram van Gendt

De VVD heeft als eerste partij haar verkiezingsprogramma bekendgemaakt. Het ligt in de lijn der verwachting dat er (helaas) een coalitie gesmeed moet worden met de VVD, omdat het in de peilingen toch nog ongeveer twintig zetels vertegenwoordigt. Daarom wil ik in dit stuk nader ingaan op de standpunten van deze partij; met welke plannen zal de VVD aan de onderhandelingstafel verschijnen. Daarnaast neemt de VVD een zeer gewichtige positie in binnen het publieke debat (en dus tijdens de verkiezingscampagne); als centrumrechtse partij -althans in naam- bepaalt zij welke rechtse ideeën binnen het discours als toelaatbaar worden beschouwd en welke niet. De VVD fungeert daarmee, of beter gezegd: zou moeten fungeren, als poortwachter tegen radicaal-rechtse denkbeelden. Zo bakent de partij af wat als ‘acceptabel’ en ‘normaal’ wordt gezien. Ik zal hiervoor eerst thematisch de standpunten behandelen, waarna ik tot een ideologische duiding kom van het verkiezingsprogramma.

Bestaanszekerheid: Wonen, Werk en Inkomen

De VVD wil de “ingewikkelde herverdelingsmachine” een halt toeroepen. Werken moet weer lonen. Hiervoor wil de VVD de marginale druk reduceren, en moeten toeslagen en uitkeringen “hervormd” worden. Op deze manier tracht de VVD het bovengenoemde rechtvaardigheidsgevoel van “werken moet lonen” te bevredigen.

Foto: Poster Boy (cc)

Terug van zomerreces voor Gaza debat

ANALYSE - Op verzoek van de SP onderbreekt de vaste commissie voor Buitenlandse Zaken de zomervakantie voor een debat over de crisis in Gaza. Het debat is vanmiddag live te volgen via de website van de Tweede Kamer en de app Debat Direct.

De fracties van GroenLinks-PvdA, VVD, D66, CDA, SP, DENK, PvdD, ChristenUnie, Forum voor Democratie en Volt stemden in met het verzoek. De fracties van PVV, NSC, BBB en SGP waren tegen. Van JA21 was geen reactie ontvangen.

Dat was een week eerder wel anders. Een soortgelijk verzoek van GL-PvdA en D66 haalde geen meerderheid.

GL-PvdA, D66, SP, DENK, PvdD, en Volt stemden in met het verzoek. PVV, NSC, BBB en SGP waren tegen en van VVD, CDA, ChristenUnie, FvD en JA21 waren geen reacties ontvangen.

Vertaald naar Kamerzetels (23-juli = verzoek GL-PvdA, D66, 29-juli verzoek SP):

Wat was er in één week veranderd? Het verzoek (23 juli) van GL-PvdA en D66 was aldus gemotiveerd:

Volgens de VN zijn de afgelopen weken meer dan 1000 Palestijnen in Gaza vermoord die in de rij stonden voor voedsel, elke dag sterven mensen door geweld en hongersnood, en de Israëlische regering zet de plannen voor een etnische zuivering voort
Vorige week hebben de Europese ministers van buitenlandse zaken geen enkele sanctiemaatregel ingesteld tegen Israël, in afwachting van verbetering van de situatie. Aangezien daar duidelijk geen sprake van is, willen we een debat met de minister

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: "Tucker Carlson" by Gage Skidmore is licensed under CC BY-SA 2.0

Tucker Carlson pro-Palestina? Ik ben in de war

Ik moet iets bekennen. Ik kreeg laatst van een kennis een interview van Tucker Carlson doorgestuurd en dacht: “Huh? Is hij… pro-Palestina?”.

De man die jarenlang de posterboy was van Fox News, die immigranten als existentiële dreiging afschilderde, instemmend knikte terwijl hij Poetin en Andrew Tate interviewde en Black Lives Matter demoniseerde als cultureel marxisme in de praktijk, zat ineens te brommen over Israël als agressor, over oorlogsmisdaden in Gaza en, jawel, over Amerikaanse medeplichtigheid bij de aanval op Iran.

Mijn links-progressieve brein stond even stil.

Niet omdat ik dacht dat Carlson plots de kant van Iran en onderdrukten had gekozen. Maar door de plotse realisatie hoe goed dit zogenaamd ‘pro-Palestina-geluid’ past in zijn oerconservatieve, isolationistische wereldbeeld. Wat op het eerste gezicht klinkt als empathie is blijkbaar meer een strategisch kanon in zijn oorlog tegen de ‘liberale elite’, en de steun aan Israël is daar onderdeel van.

Amerika voor alles, en dus: Israël niet meer

Carlson heeft al jaren een broertje dood aan wat hij ziet als het Amerikaanse imperium. Buitenlandse oorlogen, morele verplichtingen, miljardensteun aan verre bondgenoten, volgens hem allemaal verlengstukken van de ‘deep state’ en haar eeuwige kruistocht tegen de gewone Amerikaan.

Foto: Wilhelm Lappe (cc)

Israëls ankerpunt in Europa

Duitsland lijkt nu eindelijk ook bereid om na te denken over sancties tegen Israël. Gisteren bezocht minister van Buitenlandse Zaken Johann Wadepul Jeruzalem, vandaag gaat hij naar Ramallah. Israël moet “onmiddellijk, alomvattend en duurzaam hulp bieden voor de catastrofale situatie in de Gazastrook”, zei hij bij zijn vertrek. Meer dan 200 acteurs, muzikanten en mediamensen hebben er deze week bij bondskanselier Friedrich Merz (CDU) op aangedrongen om de wapenleveringen aan Israël te stoppen en verdere sancties op te leggen. Voor coalitiepartij SPD is de erkenning van een Palestijnse staat geen taboe meer. Wadepul herhaalde voor zijn vertrek naar Israël het Duitse standpunt inzake de erkenning van Palestina als zelfstandige staat: dat ziet de Duitse regering pas als het eind van een proces naar langdurige vrede. Maar, voegde hij er aan toe, Duitsland zal unilaterale stappen niet onbeantwoord laten. Daarmee doelde hij kennelijk op een (niet-bindende) resolutie van de Knesseth waarin algehele inlijving van de West-Bank wordt geëist. We hebben duidelijkheid van Israël nodig dat het geen beleid van uitzetting of actieve annexatie voert, zei Wadepul donderdagavond tegen journalisten. Hij waarschuwde het land voor de dreigende internationale isolatie en bood Duitse hulp aan.

De Duitse steun aan Israël wordt doorgaans verklaard uit het verleden. Israël is voor Duitsland ‘staatsraison’, aldus Angela Merkel in 2008. Dat zou inhouden dat het land onder alle omstandigheden prioriteit geeft aan de veiligheid van de Joodse staat. De schuldgevoelens over verschrikkingen van de Holocaust hebben achtereenvolgende Duitse regeringen sinds de oorlog gemotiveerd tot een onvoorwaardelijke steun aan Israël. Kritiek werd steevast weggewuifd als antisemitisme. Duitsland was ook een van de eerste landen die de omstreden definitie van antisemitisme van de International Holocaust Remembrance Alliance (IHRA) accepteerde. Eind vorig jaar heeft de Duitse Bondsdag nog een resolutie aangenomen om antisemitisme harder te straffen. Dit naar aanleiding van het toenemend protest tegen de oorlogsmisdaden van Israël in Gaza. Inmiddels blijkt uit een opinieonderzoek dat driekwart van de Duitsers van mening is dat de Duitse regering de druk op Israël moet verhogen. Ondanks, of -zo mag je hopen- juist vanwege het verleden.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: ChatGPT Image stempotlood stembiljet

Daar komen de ‘nieuwe’ partijen

ANALYSE - Sargasso speurt sinds 2012 bij elke Tweede Kamerverkiezing naar nieuwe partijen. In de aanloop naar  de TK-verkiezingen in oktober gaan we dat ook deze keer weer doen.

In  een vorig artikel wezen we op vijf politieke partijen, die niet eerder aan de TK-verkiezingen deelnamen, maar wel geregistreerd staan bij de Kiesraad. Inmiddels zijn daar vier partijen bij gekomen.

Wie politieke ambities heeft moet snel zijn. Vier augustus is de laatste dag dat men nog de partijnaam kan laten registreren bij de Kiesraad. Een krap maandje later (1 september) moet de waarborgsom voor de kandidaatstelling betaald worden en 15 september moeten de definitieve kandidatenlijsten ingeleverd zijn.

Een overzichtje van de vier recentelijk geregistreerde ‘nieuwelingen’.

1. Partij Helder

Deed een poging eerder mee te doen onder de naam Groen Rechts. De partij haalde toen het stembiljet niet. Men was te laat begonnen met de voorbereidingen en kreeg te weinig ondersteuningsverklaringen om in genoeg kiesdistricten deel te nemen.

Vanaf maart 2023 heeft men aan een doorstart gewerkt en nu heeft de partij helder wat men wil en met welke mensen men politiek Den Haag denkt op te schudden.

De partij staat lange termijnoplossingen voor en afficheert zich als een middenpartij: “Wij hebben daarbij geen grootse linkse idealen die toch niet gerealiseerd gaan worden. En zijn ook niet van het rechts populisme dat elke samenwerking uit de weg gaat of roept dat ze gehinderd worden door wetten (die nota bene door rechtse partijen zijn aangenomen de laatste 15 jaar)”.

Foto: Alex Radelich on Unsplash

De nieuwe ’terrorist’ is jong, idealistisch én… pacifist

Dus. In het Verenigd Koninkrijk is het eindelijk zover: verf is officieel gevaarlijker dan een vuurwapen of een in elkaar geknutseld explosief. De actiegroep Pro Palestine Action is daar onlangs op de terrorismelijst gezet, nadat ze onder andere een vliegtuig hadden beklad op een luchtmachtbasis. Niet met explosieven, niet met biologische wapens, maar met rode verf. Toegegeven, ze brachten aanzienlijke schade toe, maar de Britse autoriteiten deden een ‘hold my beer’ en gingen los.

De overheid kwalificeerde de groep daarna namelijk als een “terroristische organisatie” onder de Terrorism Act 2000. In die wet staat dat terrorisme geweld of dreiging met geweld moet zijn, gericht op het beïnvloeden van de overheid of het intimideren van het publiek. Maar Pro Palestine Action gebruikt verf, kettingen, spandoeken en lawaai. Geen wapens, geen gijzelaars, geen explosieven. Toch is het kennelijk genoeg voor een label dat ooit was gereserveerd voor mensen met bomgordels en kalasjnikovs.

We zitten met een inflatie van het begrip ‘terrorisme’. Net als bij inflatie van geld: als je te veel drukt, verliest het zijn waarde. Als alles terrorisme is, is niets het nog echt. En het wordt gevaarlijk als dat etiket willekeurig op activisten geplakt wordt, louter omdat ze effectief zijn. Want laten we wel wezen: Pro Palestine Action heeft met hun acties aandacht gegenereerd, de wapenhandel ontmaskerd en de ongemakkelijke banden tussen het VK en Israël blootgelegd. Precies dát maakt ze bedreigend. Niet omdat ze geweld gebruiken, maar omdat ze het geweld van de status quo zichtbaar maken.

Vorige Volgende