Hitte en droogte in landen rond de Middellandse Zee

In Girona, een stad in het noordoosten van Spanje, heeft de rivier de Onya dermate lage waterstanden bereikt dat besloten is de vissen er uit te halen. Ze zijn met kleine elektrische schokken verdoofd voordat ze in plastic zakken werden overgebracht naar de rivier de Ter, 10 km verderop. Elders worden vissen gedood ter voorkoming van besmetting van het drinkwater. Spanje heeft 36 opeenvolgende maanden te weinig regen gehad. Reservoirs zijn gemiddeld op 50% van hun capaciteit, maar in de noordoostelijke regio van Catalonië en de zuidelijke regio van Andalusië is het niveau gedaald tot ongeveer 25%. Spanje wapent zich voor een nieuwe zomer met een verzengende hitte nu de temperaturen al in april tegen de 40 graden lopen. Spaanse meteorologen zien een zeer warme en droge luchtmassa uit Afrika het land binnenkomen. Daarbij komt een stabiele atmosfeer, wat neerkomt op onveranderlijk weer, en een sterke zonnenschijn. Men spreekt van 'een thermische bergkam - of golf van hoge temperaturen - die zich uitstrekt van Afrika tot het Iberisch schiereiland.'  De gemiddelde temperatuur in Spanje is sinds de pre-industriële tijd (1850 tot 1900) met 1,7 graden Celsius (ºC) gestegen, waarvan 1,3ºC in de afgelopen 60 jaar, zo werd al in 2021 gemeld in een klimaatrapport. In het slechtste geval kan de gemiddelde temperatuur volgens dat rapport in Spanje aan het einde van de eeuw met 5ºC stijgen. Water op rantsoen Voor deze zomer hebben de autoriteiten al de nodige maatregelen genomen. De buitenzwembaden gaan eerder open en er komt belastingverlichting voor boeren en tuinders met tegenvallende oogsten. Premier Pedro Sánchez zei vorige week in het parlement dat de droogte de komende jaren centraal zal staan in het politieke debat. Door de huidige beperkingen mogen de steden van Catalonië slechts 230 liter water per persoon per dag gebruiken. Dat omvat persoonlijk gebruik en ook openbare diensten zoals fonteinen of straatreiniging. Dat quotum zou nog kunnen dalen tot 200 liter. De gemiddelde persoon verbruikt alleen al voor huishoudelijk gebruik ongeveer 116 liter per dag. De regering van de regio overweegt nu boetes in te voeren voor steden die te veel water verbruiken. De gemeente L’Espluga de Francoli, 100 kilometer ten westen van staat al op rantsoen. Elke nacht tussen 22.00 uur en 07.00 uur wordt de huishoudelijke watervoorziening voor de 3.600 inwoners afgesloten. Drie keer per week brengt een tankwagen water om de voorraden aan te vullen. Aan de overkant van de MIddellandse Zee, in Tunesië, geldt een dergelijke rantsoenering inmiddels al voor de gehele bevolking. Het land heeft al vier jaar met extreme droogte te kampen. Ook in vier Franse regio's zijn eerder dit jaar maatregelen genomen om te bezuinigen op het gebruik van water. Italië kende vorig jaar onder de ergste droogte in 70 jaar. De Po - de langste rivier van het land - veranderde in een lange strook zand. Een abnormaal droge winter bracht weinig verlichting voor de boeren. Het Gardameer bereikte zijn laagste winterniveau in meer dan 30 jaar en onthulde een zandpad naar het afgelegen eiland San Biago. Het langdurige droge weer verwoest de gewassen van het land. Volgens de belangrijkste boerenorganisatie van Italië heeft de sector vorig jaar zo'n 6 miljard euro verloren en de verwa chting is dat 300.000 bedrijven nog meer zouden verliezen als de droogte niet stopt. Voedselvoorziening De droogte gaat gevolgen hebben voor heel Europa. Spanje heeft een belangrijke functie in de voedselvoorziening van de rest van Europa. Spaanse ecologen waarschuwen dat het land binnenkort misschien niet in staat zal zijn om graangewassen zoals tarwe en gerst te verbouwen. "Er is onomkeerbare schade aangericht aan meer dan 3,5 miljoen hectare gewassen", waarschuwt de belangrijkste Spaanse boerenorganisatie COAG. Tekorten aan populaire Spaanse groenten en fruit en dus prijsstijgingen dreigen - ook in de noordelijke landen. Droogteperiodes kenmerken het Middellandse Zee gebied. Maar het probleem is volgens de ecoloog Sergio Vicente-Serrano, "dat we de afgelopen jaren ook last hebben gehad van een gebrek aan neerslag tegen de achtergrond van een opvallende temperatuurstijging." Bosbranden In Zuid-Frankrijk brak vorige week zondag de eerste bosbrand van het nieuwe seizoen uit en verbrandde meer dan 1.000 hectare land langs de Middellandse Zeekust. Het vuur en verspreidde zich over de grens naar het noordoosten van Spanje. Tijdens een bezoek aan het gebied zei de Franse minister van Binnenlandse Zaken, Gérald Darmanin: "Het brandseizoen begint vroeg vanwege de opwarming van het klimaat." De droogte die Frankrijk vorig jaar trof, is verergerd door een tekort aan regen de afgelopen winter, waardoor de toch al dorre bossen een nog groter risico lopen. En dat verhoogt de risico's voor toeristen komende zomer.  Vorig jaar moesten in de buurt van Bordeaux in Frankrijk 11.000 mensen worden geëvacueerd. In Spanje is in totaal 267.939,64 hectare natuur verwoest wat drie keer zo veel is dan het jaar daarvoor in 2021. Gevreesd moet worden dat landen rond de Middellandse Zee ook dit jaar weer te maken zullen krijgen met enorme brandschade, maar ook met teruglopende inkomsten uit de toerisme-industrie.

Door: Foto: Alabama Extension (cc)
Waan van de dag

Dutch Overshoot Day

, door

Als iedereen zou consumeren zoals we dat in Nederland doen, zouden we per vandaag alle grondstoffen die de aarde in een jaar produceert al opgebruikt hebben. In het huidige tempo doen we dat namelijk in slechts 102 dagen. En vandaag is het dus onze ‘Dutch Overshoot Day’. Dat klinkt alarmerend en dat is het ook. ‘Als iedereen zou leven zoals de gemiddelde Nederlander, zouden we 3,6 Aarde’s nodig hebben’, berichtte Overshootday.org vorig jaar, eveneens op 12 april. Sterker nog, ‘de ecologische voetafdruk van Nederland is meer dan 7 keer zo groot als de Nederlandse biocapaciteit’, aldus het persbericht van dit jaar. We zijn immers een klein land met een grote voetafdruk.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Photo by no one cares on Unsplash

Landbouwinnovaties overlaten aan de markt, moet en kan het anders?

, door

We innoveren erop los om efficiënter voedsel te produceren. Maar vernieuwende technologieën zoals de genetische modificatie van gewassen hebben een keerzijde: grote commerciële boerenbedrijven profiteren en kleinere, arme boeren blijven achter. Hoe creëren we een voedselsysteem dat niet alleen duurzamer is maar óók eerlijker is?

Ontbossing, verlies van biodiversiteit door monocultuur, chemische vervuiling door pesticiden en klimaatverandering. De lijst met uitdagingen voor ons voedselsysteem lijkt oneindig. Tegelijkertijd heeft de wereld steeds meer monden te voeden. Hoe lossen we dat op? “Vrijwel iedereen is het erover eens dat innovatie een belangrijke bron is om deze uitdagingen aan te gaan,” benadrukt innovatiewetenschapper dr. Koen Beumer.

Zo zorgen robotisering en automatisering van de landbouw ervoor dat ons land inmiddels 24 uur per dag bewerkt kan worden. Genetische modificatie verbetert onze landbouwgewassen door ze bijvoorbeeld ziekteresistent te maken, en met vleesvervangers proberen we de vleesindustrie drastisch te verminderen. Maar deze voedselinnovaties hebben een keerzijde, vertelt Beumer. Ze worden voornamelijk ontwikkeld via het marktsysteem gericht op het Westen. “En dat werkt ongelijkheid in de hand.”

Een tekortschietende markt

Hoe werkt dat precies? Voor het ontwikkelen en verspreiden van deze landbouwinnovaties is het marktsysteem erg effectief gebleken. “De markt is een specifiek soort economie waarbij goederen en diensten worden uitgewisseld met het gebruik van geld”, legt Beumer uit. Voor het ontwikkelen van nieuwe landbouwinnovaties, is winstmaximalisatie hierdoor de belangrijkste drijfveer. Nieuwe technologieën moeten dus geld opleveren en dat zijn ze vooral als ze op grote schaal ingezet kunnen worden.

Foto: UN Women Africa (cc)

Schotland helpt door cycloon geteisterd Malawi

, door

Een van de resultaten van de laatste VN-klimaatconferentie in Sharm-el-Sheikh vorig najaar was de erkenning van de noodzaak voor rijke landen om arme landen te helpen die grote schade ondervinden van de klimaatopwarming. Er is een nieuw fonds opgericht voor landen die het meest door klimaatverandering zijn getroffen. Dat is hard nodig omdat de gevolgen van de klimaatverandering steeds vaker zichtbaar zijn in een aantal Afrikaanse en Aziatische landen: enerzijds extreme droogte, anderzijds alles verwoestende tropische stormen en overstromingen. In Glasgow, waar de voorlaatste klimaatconferentie werd gehouden, heeft de regering al eerder haar verantwoordelijkheid genomen. Het besef dat de rijkste landen door de CO2 uitstoot de grootste verantwoordelijkheid dragen voor de klimaatverandering was voor Schotland reden om extra in te zetten voor projecten die de nadelige gevolgen daarvan in een arm land als Malawi moeten beperken.

Malawi is de afgelopen weken tot twee maal toe getroffen door de cycloon Freddy. De storm is volgens de Wereld Meteorologische Organisatie de langst aanhoudende tropische cycloon ooit geregistreerd. Hevige regenval heeft geleid tot aardverschuivingen, waardoor vele huizen zijn verwoest en duizenden mensen dakloos zijn geraakt. Er zijn inmiddels honderden doden geteld. Daarbovenop komt een uitbreiding van de cholera-epidemie die al langer gaande was in het land. Van internationale hulp is nog weinig sprake, zei de arts Lisanne Glas gisteren in een van de zeldzame rapportages over de ramp in de Nederlandse media. ‘Tanzania en Zambia hebben helikopters gestuurd en het Verenigd Koninkrijk een team van hulpverleners’, vertelt Glas. ‘Maar een massale stroom van internationale hulp, bijvoorbeeld uit Europa, daar is geen sprake van. En dat terwijl deze storm het gevolg is van klimaatverandering die juist door het Westen wordt veroorzaakt.’ Deze week hebben we opnieuw gehoord dat het met de aanpak van de klimaatverandering ook nog steeds niet erg opschiet.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Closing Time | Miraculous Activist

, door

Morgen gaat Extinction Rebellion demonstreren tegen de enorme fosssiele subsidies van onze overheid door de A12 tussen het Ministerie van Economische Zaken en de Tweede Kamer te blokkeren. Afgelopen week kreeg de demonstratie er een doel bij: opkomen voor demonstratievrijheid, toen het OM besloot acht zeven XR-activisten te arresteren, zuiver omdat ze opriepen tot een protest.

De rationale van de overheid – het blokkeren van een snelweg is strafbaar, dus dit is opruiing en daarmee verboden – kan misschien redelijk klinken, maar is het niet. Amnesty International en het Europees Hof voor de Rechten van de mens zijn het daar alvast mee oneens.

Foto: Sjoerd Luidinga (cc)

Doorpakken met stikstofreductie

, door

ANALYSE - Het belangrijkste signaal van de afgelopen verkiezingen is dat de kiezer een hekel heeft aan onduidelijkheid en getreuzel

Na de afgelopen verkiezingen horen we velen beweren dat het nu gepast zou zijn pas op de plaats te maken met het stikstofbeleid voor de landbouw. Dat is echter precies de verkeerde conclusie.

Uitgesproken voor- en tegenstanders van stikstofreductie in de landbouw hebben zich in de eerste kamer volkomen gelijkwaardig verdeeld. Tegenover de 16 zetels in de eerste kamer voor BBB, die graag het beleid wil afzwakken, staan er bijna evenveel van GroenLinks en de PvdA, voor wie het allemaal niet snel genoeg gaat. Tegenover de 4 zetels van Wilders, die zijn hakken in het zand wil zetten, staat met hetzelfde aantal zetels de partij voor de Dieren, die het liefst de bio-industrie morgen helemaal wil afschaffen. En de SGP, die vooral niets wil veranderen, heeft één zetel minder dan Volt, die ook op dit dossier vooral juist veel en snel wil veranderen.

De zetels van Ja21, die geen verandering wil, staan qua aantal weer gelijk aan die van de SP, die de megastallen wil sluiten. En dan hebben we nog 50+ en de onafhankelijken, die beide over het hele stikstofvraagstuk zo vaag mogelijk verkiezen te doen. Kortom, uitgesproken voor- en tegenstanders van harde maatregelen in het stikstofdebat staan er na deze verkiezingen links en rechts van het kabinet precies even sterk voor.

Foto: Geopende detonatiepot op binnenvaarttanker

Open brief ronde tafel varend ontgassen 7 maart 2023

, door

BRIEF - Naar aanleiding van de motie d.d. 24 januari 2023 is er besloten op 7 maart een ronde tafelgesprek te organiseren. In dit debat dient U naar mijn mening goed beslagen ten ijs te komen. Dit is alleen mogelijk, wanneer U over voldoende kennis / feiten inzake het ontgassingsdossier beschikt. Staat U mij als ‘klokkenluider’ toe U bij dezen informeel en geheel vrijblijvend van de nodige kennis / feiten te voorzien. Deze informatie is een aanvulling op mijn open brief aan de heer Harbers d.d. 30 januari 2023.

Feiten m.b.t. de uitgestoten dampen

Ontgassen is het met behulp van veel lucht uitstoten van gevaarlijke dampen uit de ladingtanks van een tankschip, daar een volgende lading niet met de dampen van de vorige lading in aanraking mag komen. Alle door tankers naar de vrije atmosfeer uitgestoten dampen zijn afkomstig van stoffen, die in Tabel C van het ADN worden opgesomd. Deze hebben inzake minerale oliën alle het predicaat ‘milieugevaarlijk’ ( bijlage 1 ). Behalve dat deze dampen een gevaar voor het milieu opleveren, hebben veel stoffen bij de classificatie in kolom 5 van Tabel C tevens de letters CMR staan ( zie bijlage 2 ). Dit betekent dat de betreffende stoffen en inherent hieraan de van deze stoffen afkomstige dampen carcinogene, mutagene en reproductie-toxische eigenschappen hebben.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Closing Time | We All Have An Impact

, door

De Britse artiesten Pessimist en Loop Faction maakten samen onder de naam Boreal Massif het album We All Have An Impact (2019), met geen vrolijk thema: “the destruction of the natural world and our ecosystems”. Misschien dat juist triphop met die typische afwisseling van doordringende beats en melancholische melodieën zich wel goed leent voor dit thema: “That you’re left to consider both raving and global disaster.”

Foto: Photo by Sander Weeteling on Unsplash

“Voor mij zijn technologische oplossingen een last resort”

, door

INTERVIEW - door Laura Mol

Al eeuwenlang proberen we het land met dijken, molens en deltawerken te beschermen tegen het water. Maar er loert ook een ander gevaar. Het grondwaterpeil is te laag en natuurwater is vervuild. Hoe voorkomen we een watercrisis?

Het lijkt misschien een beetje gek om na een natte herfst stil te staan bij de waterproblemen die we in Nederland hebben. Toch is het volgens experts twee voor twaalf. We hebben steeds meer last van lange droge periodes waardoor er een tekort aan regenwater dreigt. Bovendien is het Nederlandse water sterk vervuild. Volgens hydroloog dr. Niko Wanders (UU) moeten we aan droogte werken als het nat is. We spreken hem in aanloop naar het Science Café over water op 24 mei én omdat hij recent een grote beurs ontving voor zijn onderzoek naar meerjarige droogte.

Niko, gefeliciteerd met het binnenhalen van je beurs. Waarom is dit project zo belangrijk?
“Sinds 2018 hebben we, met uitzondering van 2021, bijzonder droge zomers gehad. Dat is natuurlijk zorgwekkend. Wij willen uitzoeken wat de impact is van meerdere droge jaren achter elkaar, wat dat doet met de natuur en het grondwater. Daarnaast willen we in kaart brengen hoe ons eigen watergebruik daar invloed op heeft.”

Experts spreken van meerdere watercrises. Er is droogte, maar we hebben ook te maken met sterk vervuild water, door het gebruik van pesticiden bijvoorbeeld. Is er een verband tussen droogte en waterkwaliteit?
“Tot op zekere hoogte wel. Als het in een bepaald gebied te droog is, wordt de concentratie slechte stoffen hoger en dus nog schadelijker voor de natuur. Er is tegenwoordig ook veel discussie over het grondwaterpeil. Dat hebben we historisch gezien altijd laag gehouden, omdat we droge grond beschikbaar willen houden voor de landbouw. Maar het zorgt er ook voor dat regenwater in natuurgebieden snel wegstroomt, omdat het grondwater in het gebied eromheen laag is. Water stroomt nu eenmaal van hoog naar laag. En dus worden natuurgebieden droger.”

Droogte wordt ook wel een onzichtbaar probleem genoemd. Waarom?
“Dat komt omdat het merendeel van ons water in de grond zit. En dát is het water dat we in ons dagelijks leven gebruiken. Om te drinken, om akkers mee te besproeien, of om van alles mee te produceren. Het zichtbare water in rivieren en sloten gebruiken we bijna niet. Wanneer de waterreserves opraken, het grondwater zakt of wanneer water verontreinigd is, dan zien we dat niet. Droogte komt heel langzaam, als je het eenmaal doorhebt, dan is het al veel te laat.”

Voelen beleidsmakers en politici dat er iets moet gebeuren?
“Het besef begint te komen. Het kost veel tijd om maatregelen te implementeren, maar het moet veel sneller. Ik moet wel zeggen dat er in 2022 minder problemen waren dan in 2018, terwijl het neerslagtekort even groot was. Dus de maatregelen die toen genomen zijn, hebben enig effect. Maar de veranderingen moeten structureel zijn. Het grondwaterpeil moet omhoog. Dat betekent vernatting van veen- en weidegebied. Vroeger dachten we dat alles maakbaar was, nu moeten we meebewegen met de natuur. Dat betekent soms natuurgebied of landbouwgrond opgeven en sloten dempen. We moeten minder gericht zijn op het afvoeren van water, en er alles aan doen om het vast te houden.”

Zijn er technologische oplossingen die een uitweg kunnen bieden, bijvoorbeeld het ontzilten van zeewater dat we als drinkwater kunnen gebruiken?
“Voor mij zijn technologische oplossingen een last resort. Dat doe je alleen als je alle andere oplossingen al hebt geprobeerd. Het ontzilten van zeewater is bovendien helemaal niet duurzaam. Het kost heel veel energie, stoot CO2 uit, en is hartstikke duur.”

Wat kunnen wij zelf betekenen in de watercrisis?
“We moeten met z’n allen minder water gaan gebruiken. Alleen dan kunnen we voorkomen dat er drastische maatregelen moeten worden genomen. Maar dat gaat niet vanzelf. Ik zou ervoor willen pleiten om een prijskaartje te hangen aan overmatig watergebruik. Begrijp me niet verkeerd, schoon drinkwater is noodzakelijk voor ieder huishouden en het is ook belangrijk dat het betaalbaar blijft. Volgens de WHO is er per huishouden 50 tot 100 liter water nodig. Nou, laten we in Nederland een maximum van 120 liter aanhouden. We zouden ervoor kunnen kiezen dat je voor iedere liter meer een hoger tarief betaalt. Er zou ook wetgeving kunnen komen die ons verplicht om regenwater van het dak op te vangen. Zo’n wet hebben ze in België. Schoon water is schaars en daar mogen we met z’n allen best weleens wat vaker bij stilstaan.”

Foto: Nuon (cc)

De Polderwachter & de Danseressen van Don Quichot

, door

ACHTERGROND - De polderwachter kreeg de vraag of hij een verhaal wilde maken over windturbines. U weet wel: die moderne windmolens waarmee we zelf onze eigen schone groene energie op kunnen wekken. Maar hoe schildert hij ze af: Zijn het de reuzen waar Don Quichot tegen vocht of moeten we ze zien als vrolijke danseressen op het polderpodium? De polderwachter ziet de danseressen, maar als hij op internet kijkt of als hij het vraag aan zijn gasten in de polder dan lijkt het vaak vrij heftig: “Vogels worden doormidden gehakt”, “Man slaapt in auto na komst windturbine”. Dan wordt het een lelijk portret.

Wat is de polderwachter?

Een boswachter zonder bos, maar met weilanden. De polderwachter maakt wandelingen in de polder, op klompen, met een polsstok. Als ‘beeldend kunstenaar’ werkt hij aan de verbeelding van de polder. Niet met objecten, niet met schilderijen, maar met mooie, spannende verhalen en af en toe een indrukwekkende gebeurtenis. Nederlands enige polderwachter heeft zijn thuisbasis op Fort Maarsseveen aan de rand van de Bethunepolder in Maarssen. In deze polder vinden de meeste activiteiten van de polderwachter plaats.

Situatie Maarssen

In Maarssen denken mensen dat er plannen zijn voor windturbines. Voor zover Sargasso kan nagaan zijn het college en de raad van Stichtse Vecht (waar Maarssen toe behoort) tegen windturbines (opgenomen in het coalitieakkoord). De provincie Utrecht heeft alle gemeenten in juli 2022 gevraagd extra locaties voor windenergie aan te wijzen, omdat de balans tussen wind- en zonne-energie naar mening van de provincie scheef is. RTV Utrecht berichtte in december dat een aantal gemeenten windlocaties heeft aangedragen. Stichtse Vecht behoort daar niet toe en heeft in haar reactie het standpunt uit het coalitieakkoord herhaald.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende