West-Antarctica en de Thwaitesgletsjer

Het lijkt welhaast eeuwen geleden, maar tot in februari zijn wij drukdoende geweest met het schrijven van een boek en wat daarbij (en daarna) zoal komt kijken. Het lezen van allerlei nieuwe artikelen over het klimaat die mij interesseren was er nogal bij ingeschoten. Het fijne daarvan is dan weer dat ik nu een dikke digitale stapel over van alles en nog wat heb liggen om eens te bekijken. In die stapel zat een artikel over West-Antarctica en de Thwaitesgletsjer en vol goede moed was ik daar eind februari ingedoken, tot het Corona-virus toch vrij plotseling mijn wereldje en aandacht begon te domineren. Inmiddels is dat een beetje gezakt en heb ik de West-Antarctica-draad opnieuw opgepakt. Bij mij wil het bekijken van zo’n artikel wel eens ietwat uit de hand lopen, het gevolg daarvan staat onder dit overzichtsplaatje van West-Antarctica. [caption id="attachment_316384" align="aligncenter" width="450"] Overzicht van West-Antarctica. Bron: CarbonBrief.[/caption] West-Antarctica staat al erg lang in de belangstelling van de wetenschap. Al in 1968 was er een glacioloog, John Mercer, die het volgende schreef: If the apparent warming trend is real and continues until hypsithermal [met hypsithermal bedoelt men de warme periode in het begin van het Holoceen – JH] conditions are reached and exceeded, whether because of industrial pollution of the atmosphere or for any other reason, the West Antarctic Ice Sheet will become a threat to coastal areas of the world within 6 m of sea level. Tien jaar later werkte Mercer dit verder uit in een Nature artikel dat ging over de mogelijke gevolgen van het versterkte broeikaseffect op de ijskap van West-Antarctica. Mercer schreef daarin het volgende: If the CO2 greenhouse effect is magnified in high latitudes, as now seems likely, deglaciation of West Antarctica would probably be the first disastrous result of continued fossil fuel consumption. A disquieting thought is that if the present highly simplified climatic models are even approximately correct, this deglaciation may be part of the price that must be paid in order to buy enough time for industrial civilisation to make the changeover from fossil fuels to other sources of energy. Mercer trok zijn conclusies uit de toenmalige kennis over de ijskap tijdens het geologische verleden en de nog ruwe kennis over het gegeven dat de ondergrond van de ijskap onder de zeespiegel lag. Het vervuilen van de atmosfeer met een berg broeikasgassen is ons in ieder geval gelukt en het afsmelten van de ijskappen op West-Antarctica is gaande en aan het versnellen. Het IPCC rapporteerde in hun SROCC-rapport van 2019 een massaverlies van 53 gigaton aan ijs over 1992-1996 en 159 gigaton over 2012-2016 voor alleen al dat gebied. In de klimaatwetenschap heeft men al heel lang de indruk dat de ijskap van West-Antarctica wellicht niet erg stabiel is. Relatief kleine klimaatveranderingen kunnen dan een grote invloed hebben. Een groot gedeelte van de ondergrond van de ijskap in dit gebied ligt beneden het zeeniveau en er zijn diverse plekken waar het landinwaarts dieper is dan aan de kust. Door inwerking van warm water op de plek waar het ijs nog vastzit aan de bodem (de ‘grounding line’ – grondlijn) kunnen de ijsplaten – die de ijskap als het ware stutten en het stroomproces van ijs richting zee vertragen – sneller instabiel worden. Dit proces wordt afgekort met MISI – Marine Ice Sheet Instability. Een ander proces dat een rol speelt bij het ijsverlies van de ijskappen heet MICI – Marine Ice Cliff Instability. Zie figuur 2 voor een schematische weergave van beide processen (uit IPCC SROCC, figuur CB8.1). Meer over deze processen in dit blogstuk van Hans: “Het nieuws over Antarctica is meestal geen goed nieuws”. [caption id="attachment_316387" align="aligncenter" width="450"] Schematische weergave van twee processen, afgekort met MISI en MICI, waardoor een ijskap versneld massa kan verliezen. Bron: IPCC SROCC Fig. CB8.1[/caption]

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update maart 2020

, door

DATA - Al weken lang zeer blauwe lucht door de plotse verandering in het vliegverkeer. Welke invloed zal dit op korte en lange termijn hebben op het klimaat? Het is een bijzondere tijd. Maar daardoor lijkt het ook alsof bepaalde klimaatonderzoekers even geen tijd hebben voor het basiswerk. Dus de cijfers laten soms wat lang op zich wachten. Maar hier alsnog de update voor maart 2020.
De eerste drie maanden van 2020 waren bijzonder warm, zonder een directe aanleiding zoals een stevige El Nino.


Door al die aandacht voor het virus verschijnt er weinig nieuws over ander klimaatonderzoek. Of het kan natuurlijk ook zijn dat het ondersneeuwt tussen alle andere berichten.
Intussen zit menigeen te kijken of de huidige dip in gebruik energie in de wereld ook zichtbaar gaat zijn in het niveau van CO2 van de atmosfeer. Persoonlijk verwacht ik dat dit niet snel zichtbaar is.

En ondanks dat de opwarming dus evident doorgaat, proberen bepaalde ontkenners zich in werkelijk kolderieke bochten te wringen om toch voor te geloven in een komende ijstijd.

Het overzicht van de wereldwijde temperatuurafwijkingen is gebaseerd op de metingen van RSS MSU TLT 4.0, GISS – gistemp v4, Hadcrut4 (4.6), NOAA/NCEI (NOAAGlobalTemp v5), Copernicus ERA5 en JMA.
We nemen daar maandelijks het gemiddelde van en bepalen ook nog het lopende gemiddelde over alle metingen van 36 maanden (drie jaar), 132 maanden (elf jaar) en dertig jaar. Let op: het gaat hier om gemiddelde afwijkingen over meerdere reeksen met verschillende referentieperiodes. Getallen bieden dus alleen een indicatie van de trend.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Bron Oxfam copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Recensie Planet of the Humans (2019)

, door

ANALYSE - De documentaire Planet of the Humans van regisseur Jeff Gibbs en producent Michael Moore maakt de tongen over duurzame energie los. Aan het eind van de film blijkt de centrale stelling dat alleen minder consumeren en minder mensen een oplossing bieden. De weg daarnaartoe leidt langs veel halve onwaarheden en verouderde informatie over duurzame energie en de milieubeweging, en langs een van de vaste stokpaardjes van producent Michael Moore: de 1% heeft de macht gegrepen. In een reactie op de commotie geeft Michael Moore aan dat het gelukt is om het debat te openen:

Onder welke steen de beste man de afgelopen 20 jaar gelegen heeft weet ik niet, want het debat over bio-energie woedt al jaren. Net zoals er al jaren stil aandacht is voor de nadelen van wind- en zonne-energie, voor het feit dat elektrische auto’s de files niet gaan oplossen en voor het feit dat enkel en alleen de overschakeling op duurzame energie niet afdoende gaat zijn om binnen de ecologische grenzen te blijven. Zoals er ook al decennia aandacht en beleid is om de groei van de wereldbevolking indirecte af te remmen, bijvoorbeeld door beter onderwijs voor meisjes en door seksuele voorlichting. Directere vormen voor het afremmen van de bevolkingsgroei, zoals de één kind politiek in China, hebben zacht gezegd nogal nare bijwerkingen gehad.

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update februari 2020

, door

DATA - Oh ja, dat klimaat. Dat trekt zich natuurlijk weinig aan van zo’n tijdelijk voorbijrazend virusje. Zal misschien net een beetje merkbare impact hebben op het tempo van de opwarming, maar het stoppen? Ha!
Maar goed, de maker van de grafiek is dan wel weer totaal geabsorbeerd door dat virus. Dus een zeer korte update. De op twee na hoogste afwijking van de wereldtemperatuur werd in februari geconstateerd. En dat zonder nog steeds enige El Nino. Als we klaar zijn met dat rottige virus, moeten we toch echt weer hard aan de slag voor het klimaat.


Nieuws? Ook weinig tijd voor gehad. Alleen een artikel over het smelten van de Noordpool.
Wanneer is de eerste virusmars?

Het overzicht van de wereldwijde temperatuurafwijkingen is gebaseerd op de metingen van RSS MSU TLT 4.0, GISS – gistemp v4, Hadcrut4 (4.6), NOAA/NCEI (NOAAGlobalTemp v5), Copernicus ERA5 en JMA.
We nemen daar maandelijks het gemiddelde van en bepalen ook nog het lopende gemiddelde over alle metingen van 36 maanden (drie jaar), 132 maanden (elf jaar) en dertig jaar. Let op: het gaat hier om gemiddelde afwijkingen over meerdere reeksen met verschillende referentieperiodes. Getallen bieden dus alleen een indicatie van de trend.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Waan van de dag

Vliegen – het hoger onderwijs geeft het goede voorbeeld

, door

In het hoger onderwijs, zeker aan universiteiten, vliegt men zich het heen en weer. Conferenties en congressen zijn in de wetenschap nog altijd erg belangrijk. Maar dat vliegen gaat minder worden:

Zomaar in het vliegtuig stappen naar Lyon is er voor medewerkers van de universiteit vanaf september niet meer bij. Een treinrit naar die Zuid-Franse stad neemt minder dan zeven uur in beslag en dus is het vliegtuig vanaf volgend jaar geen optie meer. Hetzelfde geldt voor werkreizen naar Londen, Zürich en Berlijn.

Het niet meer toestaan van korte vluchten is een van de maatregelen die het college van bestuur volgend jaar wil laten ingaan. Alleen met ‘zwaarwegende’ redenen zouden medewerkers onder de zeven-uurregeling uit kunnen komen.

Foto: Infraroodverwarming, plafondmontage © Eigen foto Krispijn Beek

Een jaar met infraroodverwarming

, door

Sinds maart 2019 verwarmen we ons huis met infraroodverwarming. Tijd voor een nieuwe aflevering in de reeks op weg naar een aardgasvrij huis, waarin ik toelicht hoe we tot onze keuze zijn gekomen en om te evalueren hoe het eerste jaar ons bevallen is. Waarbij ik niet alle details langsloop, wie meer wil weten verwijs ik door naar de evaluatie op mijn eigen blog. Het is wel goed te beseffen dat ik het gasverbruik om heb gerekend van kubieke meters naar kilowattuur. Waarbij een kubieke meter gas gelijk staat aan 9,77 kWh.

Situatie huis

We wonen in een rijtjeshuis van 119 m2 met bouwjaar 1991 en energielabel C. We hebben al de nodige maatregelen in huis genomen, van een zonneboiler tot zonnepanelen en HR++ ramen op de zuidzijde van de zolder. We verbruiken rond de 700 m3 aardgas per jaar voor verwarming en warm water (omgerekend zo’n 6.800 kWh aan aardgas, waarvan 5.600 kWh voor verwarming), en rond de 3.300 kWh elektriciteit. Ons aardgasverbruik ligt laag doordat we een deel van ons warm water opwekken met behulp van een zonneboiler. Onze stroom wekken we op met zonnepanelen op ons dak (2.300 kWh) en met winddelen (1.500 kWh).

Foto: Karen Eliot (cc)

Meer klimaat-twijfel met Clintel

, door

VERSLAG - In de week dat het KRO-NCRV programma Pointer een kritische uitzending heeft over het ‘klimaatsceptische Clintel’, vindt er ook een bijeenkomst plaats in Giessen, gemeente Altena. Clintel is uitgenodigd door Wim Verbaarschot van Altena Klimaat van Tafel. Wim Verbaarschot heeft voor de PVV Noord-Brabant op de kieslijst gestaan en is in het dagelijks leven proces-operator bij Shell Moerdijk.

Volgens eigen zeggen is Verbaarschot op zoek naar ‘een ander geluid’, volgens hem is de huidige klimaatverandering puur natuur en heeft de mens geen invloed. Hij zegt dat het CO2 gehalte de temperatuur volgt, in plaats van andersom. Dat dit massaal wordt tegengesproken door klimaatwetenschappers en door wetenschappers bij zijn werkgever Shell, deert hem niet.

Kortom, echt een avond waar Clintel bij past. Oprichter Marcel Crok krijgt het woord.

Crok over Pointer

Crok valt met de deur in huis: handen omhoog voor wie de uitzending van Pointer gezien heeft over ‘klimaatsceptici’? Of, zoals Crok zegt, “mensen die met gezond verstand naar een complex vraagstuk kijken”. Verder vertelt Crok dat hij fan is van de journalistieke website ‘Follow the Money’ (FTM), althans, totdat ze dit stuk publiceerden: “Klimaatsceptisch Nederland profiteert nog altijd van netwerk en geld uit fossiele industrie“.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Marc Veraart (cc)

Clintel: koudste winter van de eeuw

, door

SATIRE - Volgens de klimaatrealistische stichting Clintel heeft Nederland zojuist de koudste winter van deze eeuw meegemaakt. Dit zou blijken uit onafhankelijk onderzoek dat door de stichting zelf verricht is.

‘Het heeft vrijwel continu gevroren’, zegt woordvoerder Ronald Plasterk namens de stichting. ‘Eigenlijk is het merkwaardig dat er geen Elfstedentocht gereden is. We kunnen daaruit alleen maar concluderen dat de organiserende vereniging meegaat in de doemverhalen over het klimaat. Hoe dan ook, we zijn blij dat er nu eindelijk harde data bestaat om onze stelling te ondersteunen dat er geen klimaatcrisis bestaat.’

De meetreeksen van Clintel laten zien dat de gemiddelde dagtemperatuur in Nederland in januari en februari vier graden onder nul was, met uitschieters naar min achttien. Dat deze metingen sterk afwijken van de officiële reeksen komt volgens Clintel omdat het KNMI zijn meetinstrumenten bewust op warme plaatsen opstelt, met het doel de klimaathoax te continueren. Het KNMI zet daar tegenover dat Clintel zijn thermometers heeft opgehangen in de koelhuizen van de Nederlandse zuivel- en vleesindustrie.

‘Dat is anekdotisch bewijs van generlij waarde’, werpt Plasterk tegen. ‘Als je de lengte- en breedtegraden van onze waarnemingspunten neemt en dan de variantie berekent van de afstand tot het geografische zwaartepunt van Nederland, zul je zien dat onze meetpunten evenwichtiger gespreid zijn dan die van het KNMI. Wij gaan niet mee in de redenering dat de stukjes Nederland van het KNMI meettechnisch superieur zouden zijn. Als je pretendeert uitspraken over heel Nederland te kunnen doen, is het irrelevant waar je precies meet. De gemiddelde uitkomst zou overal hetzelfde moeten zijn.’

Foto: Toshiyuki IMAI (cc)

Wereldtemperatuur | Update januari 2020

, door

DATA - Als we dan toch een bruggetje moeten slaan tussen het Covid19 virus en het klimaat: de aarde heeft koorts en de mens is het virus.
Maar die vergelijking gaat vervolgens volledig mank verder. Dus vergeet maar weer.
Het aparte is wel dat door Covid19 er minder gevlogen wordt en een deel van de industrie op zijn gat ligt. Dus tijdelijk minder uitstoot.

Neemt niet weg dat januari 2020 de warmste januari uit onze reeks is. Er is verder dus totaal geen reden voor optimisme.


Maar omdat mijn aandacht de afgelopen weken naar Covid19 uitging, weinig nieuws gevolgd mbt klimaat. Dus twee magere linkjes.
Eentje over de CO2 footprint van voedsel. Niet volledig, wel interessant.
En eentje over het bewijs voor relatie CO2 en opwarming. Een standaard opmerking die van ontkenners komt: “maar er is totaal geen wetenschappelijk bewijs dat CO2 ook daadwerkelijk een broeikas gas is, laat staan dat er een directe koppeling is tussen niveau CO2 en huidige opwarming”. Afijn, hier staat alles op een rijtje. Bookmarken en als standaard antwoord gebruiken.

Het overzicht van de wereldwijde temperatuurafwijkingen is gebaseerd op de metingen van RSS MSU TLT 4.0, GISS – gistemp v4, Hadcrut4 (4.6), NOAA/NCEI (NOAAGlobalTemp v5), Copernicus ERA5 en JMA.
We nemen daar maandelijks het gemiddelde van en bepalen ook nog het lopende gemiddelde over alle metingen van 36 maanden (drie jaar), 132 maanden (elf jaar) en dertig jaar. Let op: het gaat hier om gemiddelde afwijkingen over meerdere reeksen met verschillende referentieperiodes. Getallen bieden dus alleen een indicatie van de trend.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Vorige Volgende