The day after: reddingsplan voor euro

Belangrijke vergaderingen vinden in de politiek altijd 's nachts plaats. Vannacht spande het erom voor de euro. Zou hij vallen? Of net niet? Vandaag, the day after, daalt het stof neer, de maatregelen zijn duidelijk. Wat is er besloten? De Griekse schulden worden voor de helft kwijtgescholden. Dit doen de banken op 'vrijwillige' basis. Merkel en Sarkozy meldden dat er slechts één voorstel aan de banken is gedaan, ruimte voor onderhandelen was er niet. Sarkozy: ,,we hebben ze geinformeerd." Een faillisement van Griekenland wordt hiermee vermeden. Ook krijgt, in de woorden van Rutte, het Europese noodfonds EFSF de slagkracht van een Bazooka. Het fonds uitgebreid naar een garantstelling van 1000 miljard euro. De lidstaten hoeven hiervoor niet dieper in de buidel te tasten

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Arm Europa

In Brussel heerst opluchting dat er ter elfde ure toch een omvangrijk en veelomvattend akkoord is gesloten. Er is echter weinig reden voor opluchting. Europa is, in navolging van de VS, geconfronteerd met een harde realiteit.

Opvallend aan het akkoord is dat de Griekse staatsschuld is gehalveerd. Normaal gesproken spreek je dan van een faillisement, maar omdat banken ‘vrijwillig’ hun verlies pakken, mag het niet zo heten. Opvallend vond ik ook het bedelrondje dat de EU-landen bij Brazilië, China en het IMF maken.

De Britse filosoof John Gray sprak net na de bankenval in 2008 zijn verwondering uit over de grote val de Verenigde Staten. Ja, het is al langer bekend dat de VS hun hegemonie verliezen, maar dat het zo snel kan gaan, had hij in ieder geval niet verwacht. De afgelopen drie jaar heeft deze opvatting gesteund. Je hoeft geen Otto von Bismarck te heten om te zien dat de strategische positie van de VS in de wereld een paar flinke klappen heeft gekregen.

Europa is al honderd jaar in verval, tenminste op internationaal-politiek gebied. Je hoefde ons niet te bellen als er ergens wat powerplay tentoongespreid moest worden – wie moest je immers bellen? Maar we konden onszelf tenminste nog wel op de borst kloppen dat Europa toch nog wel economisch gezien het grootste jongetje van de klas was. En dat gaf in ieder geval achter de schermen een hoop leverage.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: copyright ok. Gecheckt 18-03-2022

Cruciaalste EU-top tot nu toe…

Vanavond komen de Europese leiders van de zeventien eurolanden in Brussel bijeen om te komen tot een allesomvattende oplossing voor de schuldencrisis in Europa. Onderdelen van die oplossing kunnen zijn: een forse uitbreiding van het Europese noodfonds, het gedeeltelijk kwijtschelden van de Griekse staatsschuld en een bijdrage daarin van Europese banken die op hun beurt weer gevaar lopen bij een Grieks faillisement. Maar waarschijnlijk zal deze oplossing nog niet alle details bevatten en dus ook niet in staat zijn de onrust op de financiële markten weg te nemen. China heeft aangeboden bij te dragen aan het noodfonds in ruil voor inspraak in het IMF. De machtsverhoudingen in de wereld kantelen als een gestrand containerschip voor de kust van Nieuw-Zeeland, de vraag is: welke containers vallen er het eerst? Zeker is dat ook u in een van die containers zit. De Volkskrant voorspelt onheil als de euro uiteenspat: een bankrun in de PIIGS landen, faillissementen in heel Europa, crashende beurzen en verdampende pensioenen. De NOS verzorgt extra journaals, maar u leest het het eerste op twitter (lijstje eurokrise experts), reaguren doet u in de open draad zolang er nog stroom is.

Foto: copyright ok. Gecheckt 28-09-2022

Worden wij de Grieken van de woningmarkt?

We leven te veel op krediet. Wat we de Grieken verwijten, doen we zelf ook. Nederland heeft in relatieve zin de grootste hypotheekschuld van de wereld. We weten wat voor risico’s dat heeft, maar er wordt niets aan gedaan. Prof. dr. Dirk Brounen is hoogleraar Real Estate Economics aan de Tilburg University, in deze gastbijdrage legt hij uit waarom het tijd is dat de overheid de aftocht blaast uit de woningmarkt.

Als het gaat om de subsidiering van sociale huurwoningen staat Nederland op de blacklist van Europa. Europa creëert druk, maar we hebben nog geen straf gekregen. Dus is ook hier de hervorming niet dringend. Maar wat lang duurt, komt soms te laat.

Uitstelgedrag, daar hebben wij allemaal wel eens last van. Zo ‘pieken’ studenten graag vlak voor het tentamen en wachten docenten vervolgens tot het einde van de termijn met het nakijken ervan. Niets menselijks is ons vreemd. Maar sommige zaken kun je beter niet uitstellen.

Neem nou de discussie over het hervormen van de Nederlandse woningmarkt. Dit is een schoolvoorbeeld van Nederlands overheidsbeleid dat van kabinet tot kabinet wordt doorgegeven als een hete aardappel. Terwijl een flinke koerswijziging nodig is om dit belangrijke dossier binnen onze economie weer vlot te trekken. Is het woningmarktdebat echt te ingewikkeld, of zijn de electorale belangen te groot?

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De euro en de echte integratie

Dit weekend hebben de regeringsleiders het over onze euro’s. Liggen we er wakker van? De top zal niet alle problemen oplossen, maar het wordt wel een stap in de goede richting, volgens Minister Schäuble. Maar zou er echt iets bedacht zijn? De euro is al ruim een jaar in zwaar weer en alle pressie vanuit de markt, heeft vooral  te weinig beleid opgeleverd.  De druk  van de financiële markten veroorzaakt  te weinig besluitkracht van de politiek.  Zo ontstaat een  reeks van crises.

De kern lijkt me de verhouding tussen het geld en de nationale staat. De regeringsleiders durven daar niets mee te doen, omdat men de anti-europese stemming vreest. De uitkomst van de top wordt dus vermoedelijk een mengsel van het voorafgaande beleid. Dat zal niets oplossen. De vraag past ook of de electoraten zo anti-europees gestemd zijn; misschien zijn de leiders vooral bang voor een Frans en Nederlands  “neen”, of voor een Duits “nein”. Maar is daar een goede reden voor?

Geld werkt door het vertrouwen dat het waarde heeft. Britse militairen hebben na de oorlog in Indo- china monopoly-geld uitgegeven en dat heeft op behoorlijke schaal gefunctioneerd als echt geld: als je gelooft dat het waarde heeft en daar naar handelt, vervult geld zijn functie als ruil- en betaalmiddel. Het vertrouwen in geld is gebaseerd op macht, vooral macht van de staat en van een centrale bank, die er voor zorgen dat de waarde gewaarborgd is en behouden blijft. De symboliek is welsprekend: een staatsman wordt afgebeeld op het bankbiljet, de bankpresident ondertekent de  gedrukte belofte dat je de tegenwaarde in goud kunt krijgen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 22-09-2022

Mag ons OV-bedrijf een echt bedrijf zijn?

In onze nieuwe rubriek De Praktijk, vertellen vakmensen vanaf de werkvloer over hun werk, de samenleving, dilemma’s en politiek. De rubriek verschijnt voorlopig wekelijks. De auteurs zijn vakmensen die openhartig zullen berichten en daarom vaak onder pseudoniem schrijven. Vandaag schrijft OV-man over zijn frustratie: is het OV-bedrijf een publieke dienst of een echt bedrijf. Politici kies!

Ons bedrijf is verzelfstandigd en dus officieel een eigen bedrijf. Ik zeg officieel, want de praktijk ziet er heel anders uit. De verzelfstandiging houdt vooral in dat we continu een wedstrijd moeten spelen waar de regels telkens van veranderen. Het gevolg is dat we de kwaliteit van onze publieke dienstverlening niet kunnen garanderen. Een relaas over privatisering van een publieke dienst, gezien vanuit een betrokken personeelslid.

Ik ben 30 jaar werkzaam bij het openbaar vervoer en we zijn de laatste jaren steeds verder in een stroomversnelling van veranderingen terecht gekomen. Toen ik met privatisering te maken kreeg dacht ik in mijn naïviteit dat een “tak van dienst” van de (semi-) overheid een volledig zelfstandig bedrijf zou worden, zoals alle andere bedrijven.

Al vanaf 2000 hebben we ons als bedrijf voorbereid en in 2007 gingen we los. De privatisering werd al verzelfstandiging genoemd en nu we hier 4 jaar mee werken vind ik het eens tijd worden om te kijken wat dit in de praktijk inhoudt.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Met ons gaat het prima! Of toch niet?

Met de banken gaat het weer prima, lijkt het nu de Q3-cijfers binnenkomen.

Citigroup: winststijging van 68 procent afgelopen kwartaal. Citigroup koopt een vervolging af voor 285 miljoen dollar. De bank stelde voor ruim een miljard dollar een stinkend schuldenpakket samen, verkocht die door en speculeerde vervolgens op de verliesgevendheid ervan.

Morgan Stanley: verzevenvoudigd zijn winst.

Bank of America boekt kwartaalwinst van 5,9 miljard dollar (mede door de verkoop van aandelen in een Chinese bank).

Maar er is ook treurig nieuws:

Goldman Sachs leidt een verlies van 33 procent ten opzichte van Q2.

JPMorgan verliest 4 procent ten opzichte van Q2.

In werkelijkheid gaat het niet zo goed met de banken. En dat zou komen door overijverige wetgevers en toezichthouders. Zo mogen banken niet meer in extreem risicovolle producten handelen.

Maar klappen vallen ook bij de consumentenbanken. In de VS is het normaal dat bankklanten voor heel veel diensten een extra toeslag moeten betalen. Het gebruik van je pinpas kost bij Bank of America bijvoorbeeld vijf dollar per maand – ook al gebruik je ‘m niet. Pinnen bij een andere bank kost minimaal $2,50. Als een cheque uitschrijft die niet voldoende gedekt is, dan kost je dat minstens dertig dollar. Een melkkoe waar toezichthouders terecht een einde aan proberen te maken.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Sterke arbeidsbescherming leidt tot hogere werkloosheid

De werkloosheid in Nederland is relatief laag, maar dat is geen enkele reden om achterover te leunen. Het starre arbeidsbestel vormt een ernstige bedreiging voor de toekomst. Invoering van het Deense ‘flexicuritymodel’ kan die bedreiging verminderen en de arbeidsparticipatie ten goede komen, stelt J.Paul Elhorst, bijzonder hoogleraar Regionale Economie aan de Universiteit van Groningen.

Met een percentage van 4,2 heeft Nederland de laagste werkloosheid in de Europese Unie. Op het eerste gezicht lijkt dat alle reden om tevreden te zijn. Maar: de jeugdwerkloosheid is in Nederland met meer dan 7 procent hoog en de werkloosheidsverschillen tussen de Randstad en andere landsdelen, vooral Noord-Nederland, zijn zeer aanzienlijk. Daarnaast ligt vanwege de eurocrisis een wereldwijde recessie op de loer die de werkloosheid gemakkelijk kan doen oplopen tot in dubbele cijfers.

Sommige zaken lijken zo vanzelfsprekend dat ze geen uitleg meer krijgen. Vaak leidt dat tot onbegrip en misverstanden. Dus voordat ik vertel waarom Nederland zijn voordeel zou kunnen doen met het Deense flexicuritymodel, eerst even de basics. Een werknemer levert voor het verhuren van zijn arbeidskracht vrije tijd in. In ruil daarvoor ontvangt hij een salaris. Met dat loon kan hij voorzien in de kosten van zijn levensonderhoud én andere goederen en diensten kopen en consumeren. Het salaris dat een werknemer ontvangt, vormt maar  een deel van de totale kosten die een werkgever bereid is te maken zolang deze door verkopen uit productie worden goed gemaakt. Bij tegenvallende verkopen, bijvoorbeeld door een terugval van de economie, kan het voorkomen dat de verdiensten niet langer opwegen tegen de kosten en dat de werkgever zijn werknemers wil ontslaan. Dat laatste kan in Nederland niet zomaar, want werknemers genieten arbeidsbescherming. Als ontslag vanwege de arbeidsbescherming niet mogelijk blijkt, wordt een werkgever dus gedwongen in te teren op zijn financiële reserves.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Crisiskoorts

Journaliste Karin Spaink heeft last van crisiskoorts. Haar ijldromen brachten haar langs de randen van financiële en sociale afgronden, van bonussen en armoede. Of was het geen droom? De bijdrage was ook te lezen in het Parool.

De meeste banken zijn weer opgestaan en keren als vanouds bonussen uit. In de zakenwereld stijgen de topsalarissen, vaak ook de winsten. Wel zijn er veel werknemers weggesaneerd, een noodzakelijke ingreep om weer gezond te worden. Toch bedreigt de crisis ons nog uit alle hoeken. Om ons stelsel van groei en krediet in stand te houden, moeten alle overheden derhalve fors bezuinigen en daarnaast investeren in bedrijven en banken.

Ik had koorts, zoveel was duidelijk. Want wie ijlt, heeft een volkomen eigen logica: je huishouding wordt gedreven door onnavolgbare, oververhitte dromen.

Zwetend belandde ik bij het Amerikaanse CBS. De cijfers duizelden me voor de ogen. In Amerika leeft een op de zes mensen momenteel onder de armoedegrens. Een op de zeven heeft geen zorgverzekering. Een op de acht huizen staat er leeg: de bewoners moesten vertrekken omdat ze de hypotheek niet meer konden betalen. Een op de tien Amerikanen is werkloos, zonder uitzicht op een baan. De inkomensongelijkheid in het land is de laatste decennia fors toegenomen. Ondertussen schreeuwde de Tea Party me toe dat Obama een vieze socialist was.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Er tikt een tijdbom onder de wereldeconomie

Terwijl alle ogen gericht zijn op de kapitaalposities van banken en overheden, missen we een belangrijk gevaar voor de wereldeconomie: verstoorde handelsbalansen tussen landen. Die zullen een toenemend protectionisme uitlokken, met mogelijk desastreuze gevolgen, betoogt Simon Tilford, chief economist at the Centre for European Reform.

The developed world’s slide into recession threatens an outbreak of protectionism. Unlike in 2008, governments now have few tools with which to combat a renewed economic downturn, which raises the likelihood of it developing into a slump. If so, protectionist pressure is certain to build. The country that moves first to erect trade barriers will no doubt take the blame for the resulting damage to the trading system. But the real villains will be the countries that skew their exchange policies, tax systems and industrial structures to gain export advantage. The irony is that the countries that are most dependent on free trade – those that produce more than they consume – are the biggest obstacle to a sustained recovery in the global economy. They need to change course before it is too late: all will suffer if countries move to erect new trade barriers, but the surplus economies will suffer most.

Surplus country governments regularly exhort deficit countries to pay-down debt, save more and ‘live within their means’. But the real problem facing the global economy is an acute lack of aggregate demand. The world is awash with savings, but there is a dearth of profitable investment opportunities, which in turn reflects the weakness of consumption. The answer is not therefore for everybody to save more. This will be disastrous: it will further depress consumption and hence investment, and aggravate fiscal problems. If countries with big trade deficits (and correspondingly high levels of indebtedness) are to save more, surplus countries (those that live within their means) will have to save less and spend more.

Vorige Volgende