Ad van der Stok

90 Artikelen
1 Waanlinks
204 Reacties
Achtergrond: Jay Huang (cc)
Foto: Tim Reckmann (cc)

Weten de cultuur en horeca dat ze snel weer open kunnen?

COLUMN - Na anderhalf jaar persconferenties, coronadebatten, discussieprogramma’s, opiniestukken en andere meningen, is de scherpte wel een beetje weg. En daarom lijkt iedereen over de eenvoudige oplossingen heen te kijken. Een week geleden moesten horeca en cultuur weer grotendeels dicht. Terwijl het niet zo moeilijk is ze ook snel en veilig weer open te laten gaan.

Velen denken nu dat die drie weken niet genoeg zijn en zes weken worden. En dan drie maanden. En voor je het weet is het weer voorjaar voor we weer naar een concertje, een debat, een theatervoorstelling of het restaurant kunnen. Maar met eenvoudige middelen die voor handen zijn kunnen we dat voorkomen.

Vorige week meldde de Volkskrant dat er in Denemarken dagelijks 300.000 testen worden afgenomen. Bij ons neemt de GGD er dagelijks rond de 100.000 af. Als we in staat zijn in verhouding evenveel testen te doen, dan moet dat kunnen worden opgevoerd naar dagelijks een kleine miljoen. Maar ook met de helft komen we al een heel eind. En als we dat op korte termijn naar een schamele 200.000 dagelijkse testen kunnen opvoeren (20% van Denemarken) dan kan er ook weer wat open.

Hoe dan?

Gewoon alle bezoekers testen dus.

Foto: Global Panorama (cc)

We moeten het vaccineren op de spits drijven

COLUMN - Er zijn vaccins die in de meeste gevallen ziekenhuisopnames voorkomen. En er zijn mensen die geen vaccin willen. Die vrijheid hebben ze en moet er blijven. Maar de consequenties van die keuze liggen nu nog niet bij degene die die keuze maakt. Dat moet veranderen.

De individuele keuze om geen vaccin te nemen heeft op dit moment collectieve consequenties. In de eerste plaats omdat ongevaccineerden het virus makkelijker doorgeven en de maatschappelijke omloop dus in stand houden, of vergroten. Maar vooral omdat die keuze leidt tot overbelasting van de zorg. Ongevaccineerden komen in relatief veel grotere getale in het ziekenhuis te liggen op het moment dat ze toch corona krijgen.

Consequenties voor het individu

Je kunt die individuele keuze beantwoorden met een collectieve represaille, in de vorm van gedwongen vaccinatie, of maatschappelijke uitsluiting met de coronapas (waarvoor alternatieven te verzinnen zijn). Je kunt ook afdwingen dat de consequenties van die individuele keuze niet op een collectieve voorziening als de zorg, maar op het individu zelf wordt afgewenteld.

Stel mensen daarom voor de keuze. Laat je vaccineren en dan heb je ook recht op zorg als je met corona in het ziekenhuis belandt. Of laat je niet vaccineren, maar dan teken je voor het afzien van verdere zorg, ook als je eigenlijk toch aan de beademing moet. Het vaccin is een eerste preventieve behandeling tegen het virus. En waarom zou je in aanmerking komen voor alle gradaties van zorg daarna, als je die eerste behandeling weigert?

Foto: Yuri Samoilov (cc)

1.7G en andere alternatieven voor in de onzichtbare lockdown

COLUMN - Er werd deze week weer gesproken over een lockdown en dat bracht me in gedachte terug bij de eerste, die intelligente lockdown. Of die lockdown z’n adjectief waarmaakte? De lat lag nog laag, maar het was voorjaar, de zon stond de hele tijd aan en dat was fijn. Dat er sindsdien geen maatregel meer intelligent is genoemd is overigens wel te begrijpen.

Ook de lockdown waar deze week over gesproken werd deed zich vooralsnog niet al te slim voor. Want zo weinig serieuze maatregelen dat je beter van een onzichtbare lockdown kan spreken. Alsof je het virus zou kunnen laten denken dat het een echte lockdown is, terwijl stiekem het leven gewoon z’n gang gaat.

In de berichtgeving over de persconferentie – de persconferenties zelf vermijd ik zoveel mogelijk – wordt het woord lockdown niet meer genoemd. Een pakket maatregelen heet het. Maar ook aan dat pakket kan wel wat worden verbeterd, daarom enkele alternatieve voorstellen. Met name voor dat 2G, wat meer kwaad dan goed zal doen.

Alternatieven

Allereerst stel ik voor dat we iets met betonnen blokken doen, namelijk wegen blokkeren. Kijken we naar de mobiliteitsdata dan lijken de oproepen om thuis te werken nog weinig effect te hebben. Laat Rijkswaterstaat daarom de wegcapaciteit terugbrengen, door rijbanen van snelwegen af te sluiten. Maximaal twee, liever nog één baan per richting. Genoeg ruimte voor het noodzakelijk vervoer van goederen naar supermarkten. Maar te weinig om het normale verkeer te verwerken. De eerste twee dagen zal het overal in het land vast staan. Daarna bedenkt iedereen die niet echt naar z’n werk moet dat thuiswerken toch wel weer een optie is.

Foto: waltarrrrr (cc)

Bloedend Rood – hoe de SP maar niet volwassen wil worden

ANALYSE - Een jaar geleden escaleert een conflict tussen de partijtop van de SP en leden van Rood, op dat moment nog de jongerenpartij. Geradicaliseerde zolderkamercommunisten worden ze genoemd, vanwege hun communistische sympathieën. Ze willen debat over een linksere koers, tegen de zin van het bestuur. Het escaleert, of beter, het partijbestuur laat het escaleren. Het onvolwassen gedrag komt niet van de jongeren. Het bestuur van de SP ligt nu al een jaar op ramkoers met de toekomst van de eigen partij. Deze week werd een goede uitslag bij de gemeenteraadsverkiezingen getorpedeerd.

Ontbrandend conflict

Najaar 2020. In de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen ontvlamt een al langer smeulend conflict tussen partijbestuur en de jongeren van Rood. Hun verzet tegen toekomstige samenwerking met de VVD was al eerder slecht gevallen. Sommige van hen zijn binnen de SP onderdeel van discussiegroepen als communistisch platform en het marxistisch forum. Dat levert hen uit de mond van bestuurslid Arnout Hoekstra het stempel geradicaliseerde zolderkamercommunisten op. Volgens hem willen de jongeren “de bevolking bewapenen voor een burgeroorlog” (vanaf 18:36). De jongeren zelf, aangevoerd door Rood voorzitter Olaf Kemerink, zeggen dat ze niets met geweld te maken willen hebben. Ze willen op een democratische wijze invloed uitoefenen op de koers van de SP. Maar daar moet het bestuur niets van hebben.

Foto: Ministerie van Buitenlandse Zaken (cc)

Hoe Stef Blok de woningmarkt tegen het individu uitspeelde

ACHTERGROND - Stef Blok maakte er geen geheim van in het praatje dat hij in 2014 hield als minister van wonen in Rutte II. Hij deed er van alles aan om onze huurmarkt interessant te maken voor wat hij investeerders noemde. Zoals meer ruimte voor prijsverhogingen en het introduceren van tijdelijke huurcontracten. En dat is hem gelukt. Met enige regelmaat wordt er bericht dat er weer honderden of duizenden woningen zijn opgekocht.

Maar wat betekent het als investeringsmaatschappijen bestaande woningen opkopen? Kun je dat eigenlijk wel investeren noemen? En helpt het de hardwerkende Nederlanders?

Investeren?

Wanneer noem je iets eigenlijk investeren? Koop je een brood, dan noem je dat geen investering. Je koopt het om het te eten, je consumeert het. De economische waarde ervan verdwijnt. Koop je een huis, dan wordt het je bezit en dan kun je er in wonen. Maar de koop van een huis is ook geen investering. Het gebruik van het huis verandert nauwelijks iets aan de economische waarde. De woningprijs kan stijgen of dalen, zeker, maar dat staat los van jouw individuele aankoop. En mocht dat de reden voor koop zijn, dan is speculeren een beter woord. Een investering is iets dat nu geld kost, maar in de toekomst economische waarde oplevert. Koopt de bakker een oven, dan is dat een investering omdat hij er verse broden mee kan maken om te verkopen.

Foto: Roel Wijnants (cc)

De ChristenUnie heeft wèl een sleutel tot de formatie in handen

COLUMN - De formatie lijkt een patstelling, ook nadat Kaag dit weekend met haar ogen knipperde. Maar is het niet. Vijf middenpartijen kunnen alleen bewegen door hun verlies te nemen en weigeren dat allemaal. Maar de zesde partij heeft de oplossing in handen. Door een stap te zetten waarbij ze zelf wint, kan ze de formatie vlot trekken. Het probleem is dat ze niet bij machte lijkt haar macht ook echt te gebruiken.

Vijf partijen hebben zichzelf in een positie gemanoeuvreerd, waar ze niet zonder gezichtsverlies uitkomen. Dat geldt voor VVD en CDA als ze alsnog met GroenLinks en de PvdA gaan onderhandelen. Dat geldt voor de PvdA en GroenLinks als ze elkaar loslaten. En dat geldt voor D66 als ze alsnog met de ChristenUnie om tafel gaat.

Diezelfde posities zetten zich voort in het alternatief dat Kaag dit weekend nogmaals aanhaalde. Een zespartijenkabinet met ChristenUnie, maar dus ook met de PvdA en GroenLinks. Een optie waarvan Rutte eerder heeft aangegeven daar niets in te zien. Meer partijen dan nodig voor een meerderheid en niet stabiel (waarmee hij niet op het CDA doelt). Maar waarmee hij vooral zegt niet met links te willen. En dat is precies wat Kaag wel blijft willen.

De koning en de Gouden Koets

We gaan niet de geschiedenis herschrijven met restauratie dus hij is gewoon eheheh gerestaureerd ehe ehe dat ie weer in z’n oude glorie hersteld is. En er wordt een discussie gevoerd en ik vind het mooie van luisteren dat je niks hoeft te zeggen.

Koning Willem Alexander op het achtuurjournaal op prinsjesdag. De ehehe’s heb ik er niet bij verzonnen en ik vind ze in dit geval wel van gevoeligheid getuigen. Er wordt weleens gezegd dat de koning te ver van de bevolking af staat. En natuurlijk is dat zo, hij is tenslotte koning! Maar dat wil niet zeggen dat hij sentimenten onder de bevolking niet waarneemt. Uit zijn weifelende spreken blijkt ook dat hij hier zelf geen uitgesproken mening over heeft.

Foto: G8 UK (cc)

Een formatie-ideetje: onderhandel zonder partijleiders

COLUMN - Nu het al een half jaar niet over de inhoud gaat, kunnen we in ieder geval concluderen dat niet de inhoud, maar de hoofdrolspelers de formatie klem zetten. En daar is wel iets aan te doen.

Beste Johan Remkes: vervang die hoofdrolspelers!

Natuurlijk snap ik best dat het de partijleiders zijn die normaal gesproken zo’n formatie doen. Maar een groot nadeel is toch de vermoeidheid na anderhalf jaar corona en een half jaar schaduwvechten. Ze zijn moe, ze zijn elkaar moe en wij zijn ze moe. En energie om nog over een schaduw heen te springen is er al helemaal niet meer.

En nu is het zo dat ons parlementaire stelsel sinds honderd jaar politieke partijen centraal stelt. En dat levert allerlei problemen op. Zoals het door partijen ondermijnen van het individuele mandaat van kamerleden door het afdwingen van fractiediscipline. Maar in dit geval bieden die politieke partijen misschien een oplossing.

Laat Remkes gaan onderhandelen met de voorzitters van de zes welwillende partijen. Zo’n voorzitter is toch ook een soort partijleider. De secondanten mogen dan gewoon blijven zitten vanwege de link met de fracties en de partijleiders en hun inhoudelijke kennis. Dan kan Kaag even bijkomen van haar verliezingsoverwinning van vorige week en kan Rutte zich eindelijk eens gaan verdiepen in wat demissionair eigenlijk betekent.

Foto: Yuri Samoilov (cc)

Een coronapas is te verdedigen, maar dit kabinet niet

COLUMN - De bestuurlijke gedachtenkronkels die tot de coronapas leiden zijn onnavolgbaar. En met dat gebrek aan helderheid is heel veel mis.

In de afweging over de coronapas lijken mij drie grondrechten in het geding, gelijke behandeling (artikel 1 GW), onaantastbaarheid van het eigen lichaam (artikel 11 GW) en de volksgezondheid (artikel 22). Om die volksgezondheid draait het kabinetsbeleid al anderhalf jaar. Het kabinet wil de zorg best overbelasten, maar niet teveel overbelasten. Vaccins helpen daarbij en dat leidt tot de vraag of de staat vaccinatie mag afdwingen. De vraag over gelijke behandeling komt in beeld op het moment dat mensen een ongelijk risico vormen voor elkaar en de gezondheidszorg. Gevaccineerden belanden nauwelijks in het ziekenhuis en geven het virus veel minder door. En mensen die negatief getest zijn geven het derhalve ook niet door. Dus mag je het ongelijke risico dat mensen vormen doorvertalen in ongelijke toegang tot het openbare leven?

Zie daar de context. Maar waar zijn de heldere afwegingen van het kabinet?

Je zou kunnen zeggen dat, om een volgende lockdown te voorkomen, we van die drie grondrechten er op dit moment maar twee volledig kunnen handhaven.

Verdedigen we de gelijke behandeling en onaantastbaarheid van het lichaam, dan blijft de zorg overbelast. Uitvallend zorgpersoneel. Uitgestelde behandelingen die niet worden ingelopen waardoor geneeslijk zieken toch overlijden. Of houden we de zorg overeind net als de gelijke behandeling? Dat kan ook. Dan moeten we vaccinatie verplicht stellen. Dan dooft deze variant uit en kan de zorg op adem komen en gewone behandelingen hervatten. Of voorkomen we verplichte vaccinatie en houden we de zorg overeind? Dat kan door te morrelen aan die gelijke behandeling. Dat is wat de coronapas doet.

Foto: PhareannaH[berhabuk] (cc)

Hoe lang duurt het voordat demissionair iets betekent?

COLUMN - Zou Mark Rutte het onderhandelen verleerd zijn? Sinds de verkiezingen van 17 maart houdt hij zich er in ieder geval niet mee bezig. Wel met andere zaken. Eerst z’n leugentjes en daarna z’n radicale ideeën. En sindsdien met het positioneren van zichzelf voor het moment dat de onderhandelingen toch van start gaan. Belangrijk want de kijker moet niet het idee krijgen dat hij bij de start heel hard naar links rent. Dus waar staat de fotograaf van de T? Rechts van Wopke blijven en zorgen dat dat linkse wolkje buiten beeld blijft.

Maar onderhandeld wordt er dus niet.

Betekent formeren onderhandelen?

Er was een tijd dat formeren onderhandelen betekende. Dat partijen lange onderhandelingssessies belegden, partijprogramma’s naast elkaar legden en over allerlei thema’s overeenstemming probeerden te bereiken. Daarbij zou een partij met 34 zetels zich kunnen laten gelden door duidelijk te maken dat twee linkse splinters met samen 17 zetels, alleen achter de komma iets in de melk te brokkelen hebben. Meedoen, prima, maar de verkiezingsuitslag bepaalt de verhoudingen. We zijn tenslotte een democratie. Dus Rutte doet de persconferentie en Klaver en Ploumen mogen als Irma Sluis op de achtergrond stilletjes gebaren dat ze het liever iets linkser hadden gezien.

Foto: Ministerie van Buitenlandse Zaken (cc)

De VVD heeft een prima alternatief voor Rutte als premier

COLUMN - Nee, het is nu niet aan de orde. Maar na april, de maand van de tegenmacht, die er niet kwam. De radicale ideeën bij nieuwsuur, die er niet waren. De inhoud waarover het moest gaan, wat zonder inhoudelijke onderhandelingen niet gaat. Drie maanden stilstand levert zomaar weer een reden om te beginnen over de positie van Rutte. En dan hoop je dat hij klaar staat in de coulissen. Al zit hij er vermoedelijk niet op te wachten. Dat mag geen beletsel zijn. Het hoeft ook geen vier jaar te duren.

De VVD heeft dus een uitstekende opvolger voor Rutte in huis. Niet Edith Schippers, of Jeanine Hennis-Plasschaert. Maar iemand die als minister-president voldoende autoriteit zou hebben om zich boven de partijen op te houden. En één van de zeldzame VVD-ers met moreel gezag. Bovendien iemand die wel raad weet met de voormalige bestuurspartij, die begint met de c van corruptie.

Hij gaat zichzelf niet op de borst slaan, daarom moeten anderen dat doen.

Ervaring

Zo is het best handig als een premier iets weet en begrijpt van belangrijke dossiers. Denk bijvoorbeeld aan de woningbouw. Het is alweer even geleden, maar als staatssecretaris van VROM zat volkshuisvesting en stadsvernieuwing vier jaar lang in zijn portefeuille. Verder snapt hij als (voormalig) commissaris van twee woningbouwcorporaties waarschijnlijk ook hoe de sociale huursector is klemgereden. Dat helpt bij de herintroductie van een minister van Volkshuisvesting.

Foto: PhareannaH[berhabuk] (cc)

Hoe PvdA, GroenLinks en de ChristenUnie Rutte schaak kunnen zetten

COLUMN - Drie kleine partijen hebben samen veel macht. Samen kunnen ze het richtingloze voorspel voor het echte onderhandelen een duwtje geven, zodat de formatie eindelijk kan starten. Dan moeten Segers, Ploumen en Klaver samen wel iets doen wat ze niet gewend zijn: hun macht gebruiken.

Over rechts of met de SP

Laten we eerst kijken naar wat er op de flanken mogelijk is aan meerderheidscoalities, want op die laatste is Rutte nog steeds uit. In theorie is er over rechts, hoe onwaarschijnlijk ook, nog wel iets mogelijk. Een coalitie van 6 partijen, bestaande uit VVD (34), CDA (15-1), PVV (17), FvD (8-3), Ja21 (3) en de SGP (3) heeft op dit moment 76 Tweede kamerzetels. Als Maxime Verhagen nog partijleider was geweest, had hij het zeker geprobeerd. Maar los van de door diverse partijen uitgesloten PVV en FvD zitten er met het CDA en FvD twee instabiele partijen tussen. En oud zeer kan samenwerking tussen FvD en Ja21 in de weg zitten. Al met al weinig kansrijk.

Iets minder onrealistisch lijkt een optie met de SP. Voor de VVD zou dat samengaan met CDA en D66. Maar dan zou iemand een onwillige SP, een instabiel CDA en twee (neo)liberale partijen bijeen moeten brengen. En ze komen in de Eerste Kamer ook nog veel zetels tekort. Een eerste inhoudelijke verkenning over prangende sociaal economische thema’s – denk aan de woningmarkt en de arbeidsmarkt – zal snel de laatste blijken.

Vorige Volgende