Politiek Kwartier | Het sociaal-liberale midden

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022
Serie: ,

COLUMN - De combinatie van D66 en de SP levert precies die sociaal-liberale standpunten op waar GroenLinks en de PvdA maar niet op kunnen komen.

Ik moest even twee keer in mijn ogen wrijven bij het uitkomen van het Amsterdamse regeerakkoord. Vooraf had ik eerlijk gezegd weinig vertrouwen in de combinatie van D66, SP en de VVD. Dus wat schetst mijn verbazing toen deze partijen kwamen met een zeer bijzonder sociaal-liberaal akkoord.

De SP bleek het onderste uit de kan te hebben gehaald bij zorg en zekerheid. Er komt steun aan uitgeprocedeerde illegalen, meer geld voor armoede en thuiszorg, en het onzalige idee voor nog meer marktwerking in de zorg wordt verlaten. Amsterdam is van iedereen, maar op het sociale vlak nog het meest van de SP.

D66 wint ondertussen doordat de bezuinigingen op cultuur worden teruggedraaid, er komt meer vrijheid in het onderwijs, er wordt fors geïnvesteerd in het OV, de 24-uurseconomie wordt gestimuleerd, ZZP-ers worden geknuffeld, en de gemeente gaat nog weed verbouwen ook.

Maar het meest positieve en vooral onverwachte is dat onder dit college een einde komt aan de dwangtrajecten voor uitkeringsgerechtigden zoals die opgelegd werden door de voormalige wethouder van Es, van nota bene GroenLinks.

Van Es zette zich linksom af tegen het landelijke beleid van tegenprestaties voor een uitkering. Rechtsom kwam haar beleid echter op bijna hetzelfde neer: onder dwang werden werklozen verplicht klusjes op te knappen. Het verschil was dat enerzijds geen verdringing van echte banen plaatsvond, anderzijds leidde de illusie dat de overheid werklozen zou moeten opvoeden tot volstrekt zinloos werk, waarmee de mensen zich niet geholpen maar gekleineerd voelden.

Waar GroenLinks zich landelijk afzet tegen betutteling van werklozen, kon ze kortom lokaal niet verzinnen hoe het beter moet.

Maar daar hebben we dan de SP voor. In Amsterdam worden mensen vanaf nu alleen maar nog aan het werk gezet tegen minimumloon. En het gaat dan niet om zieke cursusjes, maar om het uitvoeren van gemeentelijke taken.

Het is zo simpel om te bedenken. Wat doe je tegen werkloosheid? Geef de mensen een baan!

Ondertussen raakt van Es in paniek, en pleit voor een fusie tussen GroenLinks en de PvdA. Geen wonder. Met haar visie op werkloosheid als ziekte past zij prima bij die club van socialistische betutteling.

Maar ook landelijk is GroenLinks opnieuw de weg kwijt. Na de historische nederlaag in 2012 was van Ojik lang op zoek naar het sociale gezicht van GroenLinks. Bij de gemeenteraadsverkiezingen en de verkiezingen voor het Europees parlement was het vertrouwen in de partij dan ook duidelijk weer gegroeid.

Helaas bleek GroenLinks daags na die laatste verkiezingen weinig te hebben geleerd, en steunde zij de afbraak van het onderwijs door middel van een schuldenstelsel voor studenten, alsof lenen de nieuwe norm moet zijn. Een paar weken later gaf ze in de eerste kamer steun voor wetgeving waarmee flexwerkers bestreden worden, in plaats van geholpen.

Zo komen we er natuurlijk niet.

Maar laat GroenLinks en de PvdA hun eigen graf maar graven. Pechtold en Roemer verkneukelen zich ondertussen bij het wonder van Amsterdam. Laat ze dat landelijk dan nog maar eens overdoen. Als de conservatieve socialisten van de SP en de vrije marktgekkies van D66 in een innige omhelzing dat beleid uitvinden dat sociaal liberalen zouden moeten voorstaan, hebben we die clubs van betuttelende beunhazen daartussenin nergens meer voor nodig.

Reacties (13)

#1 Jos van Dijk

Van Es is inderdaad de weg kwijt. GroenLinks heeft betere perspectieven dan het opofferen van zijn programma aan het opportunisme van de PvdA. Het is trouwens ook niet aan te bevelen vanuit de beperkingen van de Amsterdamse lokale politiek een plan te maken voor de rest van de wereld.

  • Volgende discussie
#2 nome

Op de tweede rang is eigenlijk te goed voor Peevandeaa en GrLk in Amsterdam. Denkend aan alles wat ze kapot hebben gemaakt, alleen al in onze woonomgeving/wijk, wens ik ze volledige vergetelheid toe. Hun arrogantie, zelfingenomenheid, eigendunk, visieloosheid en opportunisme mogen als een nachtkaars uitdoven. Amen.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#3 mbmb

fijn dat gejubel. De praktijk is natuurlijk dat coalitieakkoorden bij uitstek jubelstukken zijn. Je zet de theorie en plannen van D66/SP af tegen de praktijk en uitvoering van GL/PvdA. Zo lust ik er nog wel een paar.

Ik bedoel: ik vind ook dat het goed klinkt, maar ben hier in Arnhem vaak genoeg voor de gek gehouden door de d66/sp combinatie om blindelings vertrouwen te hebben in de beloftes van het akkoord.

Maar dat zal dan wel de schuld zijn geweest van de coalitiepartner VVD.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#4 Emile M

Het sanctiebeleid was tot voor kort van rijkswege opgelegd. Je kunt dat dus niet onmiddellijk op het conto van Van Es schrijven.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#5 roland

Als GroenLinks zich nauwelijks van de PvdA kan onderscheiden is opgaan in die partij maar het beste.

Ook het A’damse akkoord kent vreemde voorstellen, zoals 70 km op de uitvalswegen (hoezo duurzaam?) of de verandering van het A’veenlijnplan, waarbij de vorige D66 fraktie nooit enig verzet tegen dat plan vertoonde.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#6 Klokwerk

@Jos: Dat zou ik ook denken alleen zullen ze dan nog even heel goed over hun perspectieven moeten nadenken want het gemodder zoals boven beschreven kan deze sociaal-liberaal absoluut niet waarderen.

@Nome: Als je die eigenschappen in de politiek loochent kan je D66 en de SP ook wel afschrijven. Of gelijk het hele politieke bedrijf. Verder moet ik zeggen dat als ik Amsterdam met het landelijk en andere gemeenten vergelijk, ik toch echt niet kan zeggen dat we al jaren zulk klotebeleid hebben. Zeker, er kon genoeg beter, maar dit college moet zich nog wel bewijzen.

@Mbmb: Ik heb ook het concept akkoord tussen GL en D66 gelezen als vergelijkingsmateriaal. Dat was wat mij betreft al een stuk minder. Maar inderdaad, we moeten nog zien wat ervan waargemaakt wordt. Goede intenties mag ik echter ook graag benoemen. Er zijn al teveel slechte ideeën om de goede niet aan te moedigen.

@Emile: Was het maar waar. Ik heb enkele malen met van Es persoonlijk van gedachten gewisseld over de toekomst van het DWI. Zij gelooft heilig in het heropvoeden van werklozen, en wilde er voor het stedelijke partijprogramma absoluut niet van afwijken. Daarbij is het landelijk beleid niet gewijzigd, alleen maar strenger geworden. Dat is gelijk het bedreigende: als Vliegenthart dit beleid wil doorzetten komt hij onherroepelijk met Den Haag in botsing.

@Roland: Ik zie in dat geval wel een gat op groen-sociaal-liberaal ontstaan. Ik ben dan wel te spreken over deze samenwerking en concludeer luchtig dat D66 en de SP het landelijk ook maar samen mogen doen, ik zelf zou niet weten wat ik dan zou moeten stemmen want ik heb niks met dat navelstaarderige terug-naar-de-jaren-70 socialisme met nationalistische trekjes van de SP, en ik vind dat vrije-marktdenken van D66 waar iedere sociale voetnoot inmiddels uit verdwenen is ronduit gevaarlijk. Ze zouden maar de verkeerde partner krijgen of de verkeerde zaken uitruilen…

En zeker, geen enkel akkoord is 100% OK, volgens geen enkele burger denk ik. Maar de issues in dit akkoord die ik noem waren voor mij wel key-issues.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#7 Anna

Ha, mevrouw van Es krijgt de zwarte Piet, wat een ironie!

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#8 Goeroeboeroe

Hoe het in de praktijk gaat worden, moet je nog afwachten. Maar ik ben ook min of meer van m’n stoel gevallen van verbazing. Positieve verbazing.
Ook op het gebied van milieu kan GroenLinks nog wat leren van dit akkoord trouwens.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#9 roland

@8: “op het gebied van milieu kan GroenLinks nog wat leren van dit akkoord”
Zoals??

In het akkooord staat: “in 2020 het aandeel duurzaam opgewekte energie binnen Amsterdam met 20% laten toenemen. Het energieverbruik in de hele stad willen we met 20% reduceren”
– Als dat laatste aannemelijk wordt, zou dat heel mooi zijn.
Het eerste voornemen is onbegrijpelijk, het huidige aandeel + 20% is minimaal.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#10 Molenaer

@6: Ik denk dat u zichzelf hopeloos tegenspreekt. Maar dat doet u wel op een heel stijlvolle manier.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#11 Klokwerk

Dank. Ik kan op zich wel snappen waar u die contradictie ontwaart, maar volgens mij is het een schijnbare contradictie. Ik steun de programma’s van beide partijen op zich niet, maar wel waar ze samen op uitkomen. En verder ken ik het verschil tussen theorie en praktijk wel, maar als de eerste niet deugt, is het tweede sowieso mislukt. Zo ja, dan past toch op zijn minst het voordeel van de twijfel.

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#12 gronk

Terzijde:

Ik heb enkele malen met van Es persoonlijk van gedachten gewisseld over de toekomst van het DWI. Zij gelooft heilig in het heropvoeden van werklozen,

Wat mij nou zo opvalt bij de hele werklozen-behandeling is dat je niet iedereen over een kam kunt scheren. Maar UWV/CWI/DWI doen dat allemaal wel. Je hebt bouwvakkers die je inderdaad naar vijf uitzendbureaus moet schoppen, kansloze 55-plussers, studenten die net op de arbeidsmarkt komen, hoogopgeleide dertigers die de pech hebben ontslagen te worden want crisis, en tenslotte ook nog lui die gewoon echt niet willen. Als het DWI ook maar een beetje serieus werk zou maken van hun dienst, dan zouden ze onderscheid maken en die groepen allemaal een eigen aanpak geven. Want het heeft geen enkele zin om een student op een ‘reintegratiecursus’ te zetten, voorzover dat soort activiteiten uberhaupt zin hebben.

Had ze daar nog een mening over, of wat zou haar mening daarover kunnen zijn?

  • Volgende discussie
  • Vorige discussie
#13 Klokwerk

Die is er zeker – het DWI deelt mensen in in vijf categorieën op basis van de ‘afstand tot de arbeidsmarkt’ en stemt daar de strategie op af. Dus dat is in zekere zin al staande praktijk.

Mijn punt, dat dwang sowieso leidt tot misstanden, ging er bij van Es niet in. Zij vond (en vindt waarschijnlijk) dat de overheid er ook voor zoiets is als bestwil. Ik geloof zelf helemaal niet in ‘gedwongen motivatie’. Dat is voor mij een psychologische tegenspraak.

Ik weet dat dit een kwestie van visie is. Daar kan je anders over denken, en het laatste woord is hier nog niet over gesproken. Voor mijn stelling pleit dat eigenlijk nauwelijks is aan te tonen dat enig re-integratietraject ooit gewerkt heeft, maar tegen mijn stelling pleit dat alle mislukkingen natuurlijk nog geen bewijs zijn voor dat er geen methode zou zijn die wél werkt en goed is voor mensen. Je kan nog zoveel zwarte zwanen aanwijzen, het is nog geen bewijs voor dat er geen witte bestaan. Van Es gelooft in het zoeken naar die methode waarbij de overheid mensen wél gedwongen motiveert. Voor mij is dat een valkuil.

Wat voor van Es pleit is dat ze meer bereid is dan ik te zoeken naar het individuele uitzonderlijke geval. En ze doet het ook daadwerkelijk uit idealisme. Dat blijkt uit haar verdediging tegen mijn bijkomend argument, namelijk dat áls de overheid erin zou slagen mensen gedwongen te motiveren, dit helemaal niet nuttig is in tijden van werkeloosheid, waarin al heel veel intrinsiek gemotiveerde mensen aan de kant staan. Zij noemt dat de zwakke mensen aan hun lot overlaten. Als de werkeloosheid weer aantrekt, stelde ze, zijn die mensen die je nu met rust laat nog verder weg van de arbeidsmarkt geraakt.

Mocht haar visie kloppen, dan zit daar natuurlijk wel wat in.

  • Vorige discussie