Politiek Kwartier | Het sociaal-liberale midden

De combinatie van D66 en de SP levert precies die sociaal-liberale standpunten op waar GroenLinks en de PvdA maar niet op kunnen komen. Ik moest even twee keer in mijn ogen wrijven bij het uitkomen van het Amsterdamse regeerakkoord. Vooraf had ik eerlijk gezegd weinig vertrouwen in de combinatie van D66, SP en de VVD. Dus wat schetst mijn verbazing toen deze partijen kwamen met een zeer bijzonder sociaal-liberaal akkoord. De SP bleek het onderste uit de kan te hebben gehaald bij zorg en zekerheid. Er komt steun aan uitgeprocedeerde illegalen, meer geld voor armoede en thuiszorg, en het onzalige idee voor nog meer marktwerking in de zorg wordt verlaten. Amsterdam is van iedereen, maar op het sociale vlak nog het meest van de SP. D66 wint ondertussen doordat de bezuinigingen op cultuur worden teruggedraaid, er komt meer vrijheid in het onderwijs, er wordt fors geïnvesteerd in het OV, de 24-uurseconomie wordt gestimuleerd, ZZP-ers worden geknuffeld, en de gemeente gaat nog weed verbouwen ook. Maar het meest positieve en vooral onverwachte is dat onder dit college een einde komt aan de dwangtrajecten voor uitkeringsgerechtigden zoals die opgelegd werden door de voormalige wethouder van Es, van nota bene GroenLinks.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022
Foto: Jeroen Mirck (cc)

De sociaalliberalen van weleer zijn niet meer

OPINIE - D66 is langzamerhand een klassiek liberale partij geworden, vindt Sjoerd Verest.

D66 is in the winning mood. In de peilingen staat de partij al maanden boven de twintig zetels en na de gemeenteraadsverkiezingen werden ook de Europese verkiezingen door de democraten glansrijk gewonnen.

Er moet echter een kanttekening worden geplaatst bij dit succes. Hoewel D66 zich nog altijd steevast neerzet als een progressieve en sociaal-liberale partij die vooruit wil en taboes tracht te doorbreken, lijkt bij de partij soms nauwelijks meer sprake van deze progressieve en sociaal-liberale signatuur. D66 bezigt veelal nog slechts calculerende economische motieven in haar politiek; sociale en zelfs liberale beginselen zijn naar de achtergrond gemanoeuvreerd.

Vrijheid voor iedereen

Het progressieve sociaal-liberale gedachtegoed kenmerkt zich door een veranderingsgezinde houding en uit zich in het streven naar persoonlijke vrijheden voor ieder individu, zoals in ethische kwesties of met betrekking tot de vrijheid van meningsuiting. Dat elk mens persoonlijke vrijheden moet kennen, betekent echter niet, zoals de door D66 zo bewonderde sociaal-liberaal J.S. Mill al verwoordde, dat een individu maar ongelimiteerd zijn eigen vrijheid kan najagen.

De vrijheid van een ander mag door het nastreven van de eigen vrijheid nooit ingeperkt worden. Iedereen moet immers kunnen beschikken over een hoge mate van vrijheid. Dit houdt indirect ook in dat de overheid zich dient in te spannen om een ieder in vrijheid te kunnen laten leven, door bijvoorbeeld een bepaald inkomen te garanderen en het gebruik van onderwijs en zorg voor iedereen toegankelijk te maken. Progressieve sociaal-liberalen staan dan ook niet onwelwillend tegenover de herverdeling van inkomen en sterke sociale voorzieningen die individuele vrijheid mogelijk maken. Tot slot maken sociaal-liberalen zich sterk voor het milieu en bestuurlijke vernieuwing.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: copyright ok. Gecheckt 21-09-2022

De agenda van D66, GroenLinks en de PvdD

ANALYSE - De stelling was: D66, GroenLinks en de Partij voor de Dieren zullen hecht moeten gaan samenwerken om een kans te maken in de toekomst nog mee te tellen. In een paar stukken behandelt Klokwerk het waarom, het hoe en het waartoe daarvan. In dit stuk een voorstel voor de gezamenlijke agenda.

In het vorige deel van deze serie heb ik de overeenkomsten tussen deze drie partijen op een rij gezet. De algemene reactie op dit laatste stuk was er één van verbazing. Verbazing over zoveel overeenkomsten, onder mensen die dachten dat de partijen teveel van elkaar zouden verschillen.

En dat is nu juist het probleem.

D66, GroenLinks en de Partij voor de Dieren delen een mijns inziens zeer relevante agenda op het gebied van Milieu, Europa, Mensenrechten en de Sociale Zekerheid. Met deze agenda wijken ze gezamenlijk sterk af van alle andere partijen. Maar zelfs de kiezer die één van die partijen stemt realiseert zich dat vaak niet eens.

Deze agenda moet beter te verkopen zijn dan nu gebeurt. En dat is inhoudelijk volgens mij prima te doen.

Een duurzame economie

D66, GroenLinks en de PvdD staan voor een zeer verregaande vergroening van de economie, door middel van het omlaag halen van de loonbelasting en dit te compenseren door vettaksen, groentaksen, vleestaksen en meer van dit soort belastingen op vervuiling en ongezond gedrag.