Kabinetsformatie – zetels tellen

Rutte kan tevreden zijn. Met ingang van morgen wordt een volgend record op zijn  conto geschreven: Rutte III is opgeklommen tot nummer drie in de top-3 van langstzittende demissionaire kabinetten. Nog acht dagen en hij stijgt hij naar de tweede plaats. Blijft de impasse in de kabinetsformatie nog een ruime zes weken duren, dan haalt Rutte III de gouden medaille in deze illustere top drie. Maar dat zal toch niet waar worden? Tot nu doet de inhoud er niet toe bij de kabinetsformatie. Er wordt mistig gedaan over iets als “geen linkse wolk”, maar qua visie hebben we nog niets gehoord. Daar doen we dan even aan mee door te kijken naar welke combinaties op een meerderheid in beide Kamers kunnen rekenen. Eerst maar eens de optie ‘re-animeren Rutte III’. Dus VVD, D66, CDA en ChristenUnie. Een niet al te riante meerderheid in de Tweede Kamer (78 zetels), maar een minderheid in de Eerste Kamer (32 zetels). De nu veelbesproken optie van VVD, D66, CDA met PvdA en GroenLinks haalt wel in beide Kamers een meerderheid: 90 zetels in de Tweede Kamer, 42 in de Eerste Kamer. Rutte vindt dat een iets te grote ‘linkse wolk’. Soms formuleert hij dat anders als ‘da’s één partij teveel voor een stabiele coalitie’. Maar deze optie geeft geen meerderheid in de Eerste Kamer. Is er voldoende steun voor een kabinet zonder een van de hoofdrolspelers? Alleen als het CDA buitenspel wordt gezet zouden VVD, D66 met PvdA en GroenLinks een minderheidskabinet kunnen vormen, met 75 zetels in de Tweede Kamer en 33 in de Eerste Kamer. Bij wetsvoorstellen heeft zo’n coalitie dan de steun nodig van de linkerflank (27 zetels in Tweede Kamer, 11 in Eerste Kamer), of van de rechterzijde (48 in Tweede Kamer, 31 in Eerste Kamer). Aangezien dan de grootste meerderheden aan rechterzijde te vinden zijn, zal de VVD vooral met wetsvoorstellen willen komen waar dat deel van het parlement de vingers bij aflikt. Als met name PvdA en GroenLinks hun achterban kwijt willen raken, moeten ze voor deze onzalige optie gaan. Dat zit er niet in. Wilt u zelf puzzelen? Hier de zetelverdelingen in beide Kamers. - Tweede Kamer Eerste Kamer VVD 34 VVD 12 D66 24 CDA 9 PVV 17 GroenLinks 8 CDA 15 D66 7 PvdA 9 Fractie-Nanninga 7 SP 9 PvdA 6 GroenLinks 8 PVV 5 PvdD 6 SP 4 ChristenUnie 5 ChristenUnie 4 FvD 5 FVD 3 Volt 3 PvdD 3 JA21 3 50PLUS 2 DENK 3 SGP 2 SGP 3 Fractie-Otten 2 Groep Haga 3 OSF 1 BIJ1 1 BBB 1 50PLUS 1

Door: Foto: © Tweede Kamer Plenaire zaal tijdelijke Tweede Kamer copyright ok. Gecheckt 28-09-2022
Foto: NiederlandeNet (cc)

Tweede Kamer incompleet

, door

Prof. Dr. Bert van den Braak, medewerker van het Montesquieu Instituut, constateerde een opmerkelijk fout bij de Tweede Kamer. Dilan Yesilgöz-Zegerius (VVD) werd op 25 mei beëdigd als staatssecretaris. Ze staat op de website van de Tweede Kamer nog steeds als kamerlid vermeld. Dat kan niet, legt dhr. Van den Braak in deze column uit.

Een Kamerlid kan volgens artikel 57 van de Grondwet niet óók minister of staatssecretaris zijn. Uitzondering: bewindslieden die al in functie waren toen ze bij de verkiezingen tot lid der Staten-Generaal werden gekozen. Anders gezegd: de uitzondering geldt demissionaire bewindslieden.

Dilan Yesilgöz-Zegerius was bij de verkiezingen geen staatssecretaris, dus haar lidmaatschap van de Tweede Kamer dient beëindigd te zijn, betoogt dhr. Van den Braak. Het is, zo stelt hij, niet zomaar een formaliteit, want “als Kamerlid is zij lid van de VVD-fractie en kan zij daarin meepraten over het verloop van de formatie”.

Tot zo ver de column van Bert van den Braak.
Dit ‘foutje’ heeft ook nog andere gevolgen. De zetel van Yesilgöz-Zegerius dient leeg te zijn, want er is nog geen opvolger/vervanger benoemd. De Tweede Kamer zou momenteel dus 149 leden moeten tellen. De VVD-fractie telt nog steeds 34 leden, terwijl dat nu 33 leden moet zijn. In de recente stemmingen wordt de VVD echter nog voor 34 leden gerekend.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: NiederlandeNet (cc)

Kiesdrempels: Als je vriendje in de sloot springt, doe jij het ook

, door

OPINIE - Voorstanders van verhoging van de kiesdrempel zwengelen de discussie herhaaldelijk aan met feitenvrije argumenten en gaan niet in op feitelijk onderbouwde kritiek. Dat betoogt universitair hoofddocent in Politieke Wetenschappen aan de Universiteit van Amsterdam Tom van der Meer, op Stuk Rood Vlees.

Het is een déja-vu discussie. Vorige week was het VVD-partijvoorzitter Henry Keizer die mocht stellen dat een kiesdrempel toch echt noodzakelijk was. Het idee lijkt onuitroeibaar, met name bij de VVD. Alleen al in de afgelopen twee jaar hebben de volgende prominenten gepleit voor de invoering van een kiesdrempel: toenmalig VVD-voorzitter Benk Korthals, VNO-NCW-voorzitter Bernard Wientjes, VVD-senator Heleen Dupuis, oud-VVD-Tweede-Kamerlid Arend Jan Boekestijn, D66-senator Roger van Boxtel, RTL-journalist Jos Heymans, en bij Nieuwsuur het trio Hans Hoogervorst (voormalig VVD-minister), Aart Jan de Geus (voormalig CDA-minister), en Rick van der Ploeg (voormalig PvdA-staatssecretaris).

Dat laatste item is exemplarisch. Hoogervorst noemde het Nederlandse staatsbestel ‘volledig kapot’. De Geus vond dat nieuwe partijen zich eerst maar moesten bewijzen, iets dat hij liever aan een kiesdrempel dan aan de kiezers overlaat. Volgens Van der Ploeg kijken zijn Engelse collega’s meewarig naar het Nederlandse systeem omdat de regering in het Verenigd Koninkrijk tenminste een duidelijk mandaat krijgt. Veel Britse politicologen die ik ken plaatsen – zeker na de laatste verkiezingen – juist vraagtekens bij hun eigen kiesstelsel.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Coalitie VVD / PVV / CDA heeft geen meerderheid stemmen

, door

Deze gastbijdrage is weer van Ad van der Stok.

Het lijkt een noviteit in de Nederlandse politieke geschiedenis, een meerderheidskabinet dat met een minderheid van de stemmen gekozen is. Mocht het ervan komen dan zal die twijfelachtige eer aan het kabinet van VVD, PVV en CDA ten deel vallen. Want op basis van de nu beschikbare gegevens heeft deze coalitie 49,58 % van de stemmen. Dat is bijna 39 duizend stemmen minder dan de helft van het totaal aantal uitgebrachte stemmen, ongeveer 0,6 zetel tekort dus.

Dinsdag brengt de kiesraad de definitieve uitslag naar buiten. Maar op basis van het aantal binnenlandse stemmen, de bekend gemaakte percentages van de iets meer dan 35.000 buitenlandse stemmen, en de hier uitgelegde rekenmethode, zal deze coalitie niet aan een meerderheid van de stemmen komen.

Hoe dat kan? De VVD heeft 30,72 zetels behaald, 30 direct en de eerste restzetel. Het CDA heeft 20,50 zetels behaald, 20 direct en één restzetel. Tot slot de PVV die 23,15 zetels kreeg, maar daarmee toch op 24 komt. Ze krijgt de laatste restzetel die daarmee voorbij gaat aan de lijstverbinding PvdA / GroenLinks. Met een kleine 12 duizend stemmen extra hadden zij die extra zetel gekregen en zouden VVD, PVV en CDA niet verder dan 75 kamerzetels zijn gekomen. De verdeling van de restzetels maakt ’t mogelijk dat met een minderheid aan stemmen, toch een meerderheid aan zetels te behalen is. Het doet denken aan Gore versus Bush, waarbij de eerste met ongeveer een half miljoen stemmen voorsprong toch verloor.4-6

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Uitslagen verkiezingen Tweede Kamer 2010

, door

Officiële uitslag Kiesraad 15-6 (pdf).

Laatste update: 11 juni 2010 – 13:50 uur
Percentage stemmen geteld: 100%

2006 2010 +/- # Partij Stemmen % Zetels Stemmen % Zetels Zetels 1 CDA 2.608.573 26,5 41 1.281.137 13,6 21 -20 2 PvdA 2.085.077 21,2 33 1.847.776 19,6 30 -3 3 SP 1.630.803 16,6 25 924.977 9,8 15 -10 4 VVD 1.443.312 14,7 22 1.926.551 20,5 31 9 5 PVV 579.490 5,9 9 1.453.944 15,5 24 15 6 GL 453.054 4,6 7 627.912 6,7 10 3 7 CU 390.969 4,0 6 305.628 3,3 5 -1 8 D66 193.232 2,0 3 653.265 6,9 10 7 9 PvdD 179.988 1,8 2 122.257 1,3 2 0 10 SGP 153.266 1,6 2 163.512 1,7 2 0 11 PVDM 12 Nieuw NL 0 2.136 0,0 0 0 13 TON 0 52.735 0,6 0 0 14 MenS 0 26.224 0,3 0 0 15 Heel NL 0 1.343 0,0 0 0 16 Partij één 0 2.087 0,0 0 0 17 Feijen 0 7.440 0,1 0 0 18 Piratenpartij 0 10.570 0,1 0 0 19 EPN 0 949 0,0 0 0

Reageren in het café-postje

Twee opmerkingen:
– Lijstverbindingen PvdA-GL en CU-SGP
– VVD kreeg in 2006 22 zetels maar raakte er tussendoor 1 kwijt aan Rita Verdonk (TON). Dit is niet zichtbaar in het staatje van 2006

Andere uitslagenpagina’s:

NOS
AD
Volkskrant
NRC
Telegraaf
Stemmen kiezers buiten Nederland
Bronnen:
– Getallen 2006
– Kieslijst 2010

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

CoalitieChecker: PvdA en VVD weer op oude sterkte

, door
GC CoalitieChecker logo

We hebben het een poos zonder coalitiechecker moeten stellen, maar er is voldoende veranderd voor een update. Het CDA en de PvdA houden elkaar in evenwicht met 30 zetels, en de VVD nadert met rasse schreden. De partij staat zelfs op een plus van 5 ten opzichte van de huidige kamerbezetting.

De partijen die daaronder lijden zijn vooral de SP en de PVV. Het vreemde is, dat nu de VVD en PvdA weer op oude sterkte zijn, je je af kan vragen waar de extra PVV-stemmers – plus 9 ten opzichte van 2006 – nu vandaan moeten komen. CDA en SP lijken de meest logische kandidaten, maar dat is wel iets anders dan we de afgelopen jaren hebben moeten aanhoren.

Uw eigen theorieën en speculaties over de meest waarschijnlijke coalities kunt u als vanouds kwijt in de comments.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Quote van de Dag: Snijden in aantal bestuurders

, door

“Provincies moeten zich beperken tot fysieke kerntaken, zoals infrastructuur en ruimtelijke ordening; knopen doorhakken als er een weg aangelegd moet worden. Sociale taken zoals jeugdzaken moeten naar de gemeenten. Die liggen daar meestal al. De colleges kunnen dan teruggebracht worden, bijvoorbeeld van acht gedeputeerden naar vier, drie of zelfs twee gedeputeerden. Ook gemeentebesturen kunnen terug van acht naar vier wethouders. Nederland heeft de hoogste bestuursdichtheid ter wereld. Dat moet minder. Ik vind persoonlijk dat we nu het momentum hebben.”

Ivo Opstelten, partijvoorzitter van de VVD, wil snijden in het aantal bestuurders op gemeentelijk en provinciaal niveau. Hoogmoed of realisme?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Europa weer iets minder democratisch

, door
Vlag EU (Foto: Flickr/opendemocracy)

Een van de weinige ietwat democratische organen van de Europese Unie is sinds gisteren weer iets minder democratisch geworden: het Europarlement heeft de minimale grootte van de fracties in het Europarlement verhoogd, van 20 naar 25 zetels.

Dit maakt het uiteraard moeilijker om fracties te vormen. En geen deel uitmaken van een fractie in het Europarlement betekent bijvoorbeeld dat je geen mogelijkheid hebt om amendementen in te dienen in de plenaire vergadering, mag je geen kandidaat voordragen voor het voorzitterschap van het parlement, en krijg je minder kantoorruimte en subsidie.

Uiteraard is dit besloten door de grotere fracties in het parlement, en hebben vooral splintergroeperingen er last van. Bijvoorbeeld, de extreemrechtse fractie ITS was al versplinterd, maar kan het nu helemaal vergeten als fractie.

Ook andere kleine – vaak eurosceptische – fracties komen zo in de verdrukking, zoals die waar de CU en de SGP in zitten.

Niet dat ik persoonlijk om dat verlies treur, maar het is – om de woorden van de SP aan te halen – wel gek dat een democratisch gekozen orgaan met zo’n 750 leden minder fracties telt dan het Nederlandse parlement.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.