Wegkijken voor gevorderden

Wegkijken: bewust de andere kant opkijken, omdat je niet wil zien wat zich afspeelt. Onlangs voltrok zich een prachtig staaltje ‘wegkijken’ in de Tweede Kamer, naar aanleiding van een ingediende motie. Nu moet je in formatietijd altijd terughoudend zijn bij het beoordelen van ingediende moties. Partijen die niet aan het onderhandelen zijn maken graag van de gelegenheid gebruik om tientallen ongedekte moties in te dienen, waarin met zoveel woorden staat: “wij willen dat de regering alles beter maakt”. Wanneer onderhandelende partijen die moties dan niet steunen, omdat ze niet gedekt zijn en ze zitten te onderhandelen, kan de indienende partij heel hard schreeuwen: “kijk, die onbetrouwbaren! Ze maken hun verkiezingsbeloftes niet waar!”. Er is zelfs een nieuw woord voor geïntroduceerd: de treitermotie.*) Maar dit terzijde De motie waar ik het in dit stuk over wil hebben, is in ieder geval geen treitermotie. Het is een simpel verzoek om “de toereikendheid van het sociaal minimum, met name de bijstand, fundamenteel te onderzoeken en te evalueren”. Er zijn namelijk signalen van het NIBUD dat in sommige situaties mensen onder het bestaansminimum raken.

Door: Foto: frankieleon (cc)
Foto: Matt Stoller (cc)

Decadentie

ELDERS - Het onderscheid tussen ‘nette armen’ en ‘luie uitvreters’ is niet alleen in de VS diepgeworteld, maar ook in Nederland.

Programma’s in de VS die bedoeld zijn om de armen te helpen, zijn steeds minder gericht op de allerarmsten, zo meldde The Washington Post onlangs. Terwijl werkende families met lage inkomens op steeds meer potjes een beroep kunnen doen (wat overigens bijzonder gunstig uitpakt voor grote bedrijven die hun werknemers graag een zo laag mogelijk minimumloon willen betalen), vallen alleenstaanden en mensen zonder werk in toenemende mate buiten de boot.

Behalve dat deze verandering ook de belangen van grote werkgevers dient, heeft deze tevens een ideologische achtergrond:

Politics in America broadly divide the poor into two groups: those who struggle for reasons beyond their control and those who remain poor because they haven’t tried. The distinction separates the earnest from the lazy, the working class from the welfare queens, the “deserving poor” from those who’d use public assistance as an excuse to avoid getting a job. […]

And, as a result, our welfare system now no longer primarily serves the poor who are most in need of aid, research suggests.

Het onderscheid tussen ‘nette armen’ en ‘luie uitvreters’ is oud. Kern van dit onderscheid is de tegenstelling tussen mensen die met grote tegenzin op andermans zak teren en mensen die schaamteloos de hand ophouden.

Nette armen, of the deserving poor, horen zich te schamen voor hun situatie. En bij schaamte hoort het doen van boete: het zichzelf ontzeggen van iedere mogelijke luxe. Want zolang er sprake is van enige luxe, kan immers geen sprake zijn van echte armoede.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.