Ugo Janssens, Vrouwen, van godin tot slavin. 30.000 jaar mysterie Witsand Uitgevers, Gent, 2010. 458 p. ; foto’s, bibliografie, register. ISBN 978 94 9038 217 9; € 22,50 Dit is een gastbijdrage van Jef Abbeel. Dit boek handelt over de rol van de vrouw in de geschiedenis, vanaf de prehistorie tot nu en vooral over de wijze waarop mannen over vrouwen dachten en schreven. De auteur start in de Steentijd en vertelt ons dat recent onderzoek uitwijst dat de mannen / jagers of vissers minder voedsel naar huis brachten dan de vrouwen / verzamelaars en plukkers van vruchten, planten en kleine dieren. Deze laatste activiteit was namelijk voorbehouden aan vrouwen, kinderen en ouderlingen en hun bijdrage aan het dagelijkse voedsel liep op tot 70 %. Bovendien speelden ze een rol in het opjagen van wild en de verwerking van het vlees. Janssens neemt van Gimbutas over dat de vrouw de gelijke was van de man, omdat onder hedendaagse jagers en verzamelaars beide seksen gelijk zijn in aanzien en rechten, wat ons een riskante hypothese lijkt. Hij leidt het ook af uit archeologisch onderzoek, dat aantoont dat ze op dezelfde wijze begraven werden. En hij verwijst naar onderzoekers en Griekse historiografen zoals Herodotos en Diodoros van Sicilië, die stellen dat er minstens tijdelijk en plaatselijk een matriarchale cultuur was, o.a. bij de amazones. Hij vernoemt ook de tegenstanders van deze hypothese.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
“The behavioural changes due to contraceptive use are likely to affect those skills that are already better developed in women compared to men like, for example, memory.”
(Telegraph)
Precies 50 jaar nadat voor het eerst “de pil” in de Verenigde Staten op de markt verscheen, is het effect ervan nog altijd niet volledige duidelijk. De maatschappij en vrouwen zijn er in ieder geval sterk door beïnvloed. Als je toch op zoek bent naar momenten in de geschiedenis die een omwenteling teweeg brachten, look no further, 18 augustus 1960.
“The Nazi killing machine was undoubtedly a male-dominated affair. But according to new research, the participation of German women in the genocide, as perpetrators, accomplices or passive witnesses, was far greater than previously thought.”
(New York Times)
Ilse Koch en Irma Grese waren weliswaar beruchte kampwachten. Maar de deelname van vrouwen aan de Holocaustmachine werd toch altijd als een uitzondering gezien. Nieuwe onderzoeksbevindingen laten zien dat het toch ietsje anders lag. Wendy Lower, een Amerikaanse onderzoekster die in München woont, heeft de aandacht gevestigd op bijvoorbeeld gewone Duitse vrouwen die uit eigen beweging naar de bezette gebieden in het oosten gingen, waar openlijk genocide bedreven werd. ‘Duizenden zou een conservatieve schatting zijn,’ aldus Lower. De meesten kregen geen bloed aan hun handen, maar de daden van degenen die dat wel kregen lijken des te perverser omdat ze opereerden buiten het concentratiekampsysteem, op eigen initiatief. In vooraanstaande literatuur werden vrouwen tot nu toe niet genoemd.
Erna Petri was bijvoorbeeld getrouwd met een SS-officier die in Polen een soort plantage runde compleet met huis in koloniale stijl en slaven. Zij bekende dat ze zes Joodse kinderen in de leeftijden van 6 tot 12 vermoord had. Ze kwam ze tegen terwijl ze in haar rijtuig uit rijden was. Zelf was ze op dat moment een 25-jarige moeder van twee kinderen. De bijna naakte Joodse kinderen waren ontsnapt uit een trein naar Sobibor. Petri nam ze mee naar huis, gaf ze te eten, bracht ze naar het bos, en schoot ze één voor één dood. ‘Ze tartten onze notie van wat normaal vrouwelijk gedrag is. Maar het nazisysteem zette alles op z’n kop,’ aldus Lower.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Vandaag wederom een gastblog van Justine Pardoen, hoofdredacteur van Ouders Online en Mijn Kind Online. Het stuk is ook op haar site te lezen.
De Amerikaanse psychiater Louann Brizendine schreef twee interessante boeken: eentje over de vrouwelijke hersenen en eentje over de mannelijke hersenen. Dit tweeluik is een aanrader voor de vakantiekoffer. Ga je met een partner van het andere geslacht op pad? Ruil dan halverwege van boek. Je blik verandert geheid: op je partner, jezelf én je kinderen. Vandaag deel 2: goed vaderschap zit tussen de oren (lees deel 1 hier).
Om samen het bejaardentehuis te halen, moet je natuurlijk wel veel eerder in je leven de goede keus maken. Bovendien wil je dat je man ook een goede vader voor je kinderen is. Niet alle mannen zijn goede vaders als ze jong zijn. Er zijn mannen die te onrustig zijn om op het nest te blijven zitten. Vaak worden deze rokkenjagers alsnog rustiger als ze de vijftig gepasseerd zijn, en kunnen ze zich alsnog ontpoppen als goede vaders.
Wat nu blijkt, is datgene wat een man tot een goede vader maakt, in z’n genen zit. Er zijn mannen die niet aan kinderen moeten dénken en het is sneu als een vrouw steeds dit type man kiest, juist als ze kinderen wil. Maar gelukkig komen de meeste vrouwen al snel tot de juiste conclusie: you can’t have it all. Een man voor het wilde leven, of een man voor de kinderen. Dit dilemma los je niet op door je man naar een therapeut te slepen of er een vals boek over te schrijven.
Vandaag een gastblog van Justine Pardoen, hoofdredacteur van Ouders Online en Mijn Kind Online. Het stuk is ook op haar site te lezen.
De Amerikaanse psychiater Louann Brizendine schreef twee interessante boeken: eentje over de vrouwelijke hersenen en eentje over de mannelijke hersenen. Dit tweeluik is een aanrader voor de vakantiekoffer. Ga je met een partner van het andere geslacht op pad? Ruil dan halverwege van boek. Je blik verandert geheid: op je partner, jezelf én je kinderen. Vandaag deel 1: het verschil tussen mannen- en vrouwenhersenen.
Sinds de jaren ’70 heeft het hersenonderzoek een grote vlucht genomen, omdat er vanaf dat moment onderzoek gedaan kon worden naar werkende hersens bij levende mensen. Het nature-nurture debat is sindsdien voorgoed ten einde gekomen: we worden bepaald door onze hersens, die weer beïnvloed worden door genen en hormonen. En we worden bepaald door onze omgeving, onze opvoeding en dingen die we meemaken. Het is niet óf de opvoeding die ons bepaalt, óf onze aanleg. Het is van allebei wat, in een ingewikkeld samenspel.
Wat duidelijk wordt uit het moderne hersenonderzoek, is dat het een stuk ingewikkelder is dan we dachten en dat het soms ook heel anders zit dan we hadden gewild. Zo valt door het hersenonderzoek niet meer te ontkennen dat er verschillen zijn in de hersenen van mannen en vrouwen en dat die verschillen verband houden met verschillend voorkeursgedrag. Dat levert interessante informatie op.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.