Vrouwen, van godin tot slavin

“The Nazi killing machine was undoubtedly a male-dominated affair. But according to new research, the participation of German women in the genocide, as perpetrators, accomplices or passive witnesses, was far greater than previously thought.”
(New York Times)

Ilse Koch en Irma Grese waren weliswaar beruchte kampwachten. Maar de deelname van vrouwen aan de Holocaustmachine werd toch altijd als een uitzondering gezien. Nieuwe onderzoeksbevindingen laten zien dat het toch ietsje anders lag. Wendy Lower, een Amerikaanse onderzoekster die in München woont, heeft de aandacht gevestigd op bijvoorbeeld gewone Duitse vrouwen die uit eigen beweging naar de bezette gebieden in het oosten gingen, waar openlijk genocide bedreven werd. ‘Duizenden zou een conservatieve schatting zijn,’ aldus Lower. De meesten kregen geen bloed aan hun handen, maar de daden van degenen die dat wel kregen lijken des te perverser omdat ze opereerden buiten het concentratiekampsysteem, op eigen initiatief. In vooraanstaande literatuur werden vrouwen tot nu toe niet genoemd.

Erna Petri was bijvoorbeeld getrouwd met een SS-officier die in Polen een soort plantage runde compleet met huis in koloniale stijl en slaven. Zij bekende dat ze zes Joodse kinderen in de leeftijden van 6 tot 12 vermoord had. Ze kwam ze tegen terwijl ze in haar rijtuig uit rijden was. Zelf was ze op dat moment een 25-jarige moeder van twee kinderen. De bijna naakte Joodse kinderen waren ontsnapt uit een trein naar Sobibor. Petri nam ze mee naar huis, gaf ze te eten, bracht ze naar het bos, en schoot ze één voor één dood. ‘Ze tartten onze notie van wat normaal vrouwelijk gedrag is. Maar het nazisysteem zette alles op z’n kop,’ aldus Lower.