Zou Poetin politiek denken?

Poetin is de meester van de verdraaiing, van de strategische relativering, van het imperialisme in vermomming. Het laatste heeft hem de herovering van de Krim opgeleverd en een uitermate onstabiele grens met de EU. Is er voor het beleid van Rusland een politieke of ideologische rechtvaardiging die een beetje te volgen valt? Dat zou kunnen helpen, want het beleid van de EU munt ook niet uit door consistentie en overzicht. Politieke theorievorming wordt gevoed door de tijdgeest. Het boek dat ik besprak in mijn laatste post, Poetin democraat, was dus voor die vraag interessant. Wat houdt Russen bezig, na het instorten van het communisme? Is er een behoefte die door Poetin wordt bediend? Mijn beeld is dat er een gat zit in de Russische ideeëngeschiedenis, die door de val van het communisme nu duidelijker wordt. Bestaat er, door dat gat, überhaupt politiek denken van enig niveau in Rusland? Of wordt teruggegrepen op (soms obscuur) traditionalistisch denken en vervulbare nostalgie naar een groot Russisch verleden?

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 25-08-2022

Quote du jour | Preparations for a great war

In the near term, it should be assumed that the principal objective of Russia’s clear demonstration of power is to exert pressure on the West, to force it to make further concessions on the issue of Ukraine and confirm the Russian Federation’s position as a superpower. However, given the length and scale of the enterprise – an increasingly prominent effect of which is the progressive militarisation of the state – the consequences of these apparent preparations for war may be far more serious.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Pavel Kazachkov (cc)

Escalatie in Oekraïne

ANALYSE - De toenemende direct Russische betrokkenheid bij het conflict in de Oekraïne, maakt een overwinning van Kiev steeds minder waarschijnlijk.

Separatisten hebben volgens de BBC een nieuw front geopend in het uiterste zuid-oosten van Oekraïne.

De burgemeester van Novoazovsk, aan de Zee van Azov, meldt dat ’tientallen’ tanks en gepantserde voertuigen zijn doorgedrongen tot het plaatsje.

Een blik op de kaart leert dat deze troepen niet uit gebied onder controle van de separatisten afkomstig kunnen zijn en direct uit Rusland moeten zijn gekomen.

Tegelijkertijd verliest het Oekraïense leger, na weken van geleidelijke successen, terrein rondom het noordelijker gelegen Loegansk als gevolg van een hevige tegenaanval van separatisten.

Deze ontwikkelingen kunnen niet los worden gezien van de steeds openlijker militaire steun die Rusland de separatisten geeft, variërend van materiaalleveringen, artilleriebeschietingen en de directe inzet van Russische soldaten, zoals blijkt uit de tien Russische paratroopers die onlangs door het Oekraïense leger werden gevangen genomen en, aldus verschillende Russische oppositiekranten (als ik de BBC mag geloven), mysterieuze begrafenissen van soldaten die zouden zijn omgekomen tijdens ‘exercities’.

Dmitri Gorenburg schrijft naar aanleiding hiervan het volgende:

One can invade a country through a direct frontal assault. Or one can do it in secret, a little bit at a time. The Russian government has chosen the second path. It doesn’t make it any less of an invasion.

It also means that the Minsk talks are almost certainly a diversion, meant to distract Western leaders from the reality of what is happening on the ground. The idea is that as long as world leaders think there is a chance at successful peace talks, they will refrain from strong words or actions condemning what Russia is doing in Ukraine. This seems to be working out for Russia so far, but it should not distract us from events on the ground.

I should be clear that I don’t think Russia is currently planning a full takeover of any part of eastern Ukraine. The goal remains what it has been for months now: to ensure that Ukraine remains unstable and weak. For now, in order to accomplish this goal, Russia needs to make sure the separatists are not defeated and remain a viable force. Both the escalation in assistance and the opening of the new front are a response to the losses that the separatists had suffered in recent weeks.

Foto: Valdemar Fishmen (cc)

De Oekraïnecrisis

OPINIE - Veel verandert, maar tussen staten blijft ook veel hetzelfde. De retoriek over Oekraïne geeft veel ter overdenking. Hakenkruizen op een nationale vlag, Russen die hun nationale gevoel scanderen op straat. Is het echt en oprecht? Veroorzaakte het ‘westen’ destabilisering en toonde Putin beheersing?

‘Ooit was Europa in tweeën gespleten. De twee delen werden West en Oost genoemd. De tweedeling zelf werd dikwijls betiteld als “Jalta”. Ze werd belichaamd in het beton van de Berlijnse Muur.’ Het zijn de magistrale openingszinnen van het boek In naam van Europa van Timothy Garton Ash over de deling van Europa en de hereniging van Duitsland. (p.7)

Ik vind dat ik een wat luchtige toon heb gekozen in mijn eerste verhalen over Oekraïne. De honger van de Russische beer en de kleumende jager is een mooie metafoor voor Russische diplomatie: de beer zou door het opeten van de jager warmte verschaffen en de beer zou zijn honger stillen. Dat is een mooi ´compromis’, in Russische stijl, met Poetin als drager van een wat lompe traditie.

Het interview met een onderuit gezakte Poetin deed me aan die beer denken, maar ook aan Alice in Wonderland. Alice komt Humpty Dumpty tegen: ‘When I use a word,’ Humpty Dumpty said in rather a scournful tone, ‘it means just what I choose it to mean – neither more nor less.’ Zo zat Poetin daar, betekenis gevend aan woorden zoals hij wilde, met de vrijheid van zijn aanzienlijke macht.

Quote du Jour | Chekisty Mind-Set

The martial mind-set of the chekisty gives their thinking a distinctly teleological flavor; that is, the ends justify the means. Feeling surrounded by enemies, certain that only they understand what is needed to save the country, and operating with impunity, the only limits to chekisty action are those of their own imaginations and consciences — and there is considerable evidence that their consciences are no limit at all.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Russische soldaten over de geheime oorlog in Oekraïne

Soldaten aan het front in de Oekraïne vechten in paramilitaire uniformen die ze zelf moeten betalen, en worden in het geniep begraven, aldus een reportage in Newsweek:

“When we were on the train to Rostov last month, I had no idea we were to go to Ukraine; we all believed they brought us to a base for the usual routine exercises. If I knew it was for war, I’d have quit back in Kostroma, as I have two little children at home,” the paratrooper of the 331st regiment of Russia’s 98th Guards Airborne Division, says. (…)

Who was Russia’s main enemy? That answer seemed instantly ready: “America.” In a few days on the front lines under constant fire, the Kostroma paratrooper “dried up down to the bones”, not from the lack of food but from the constant fear of death, he said, that he had never experienced before.

Laat Poetin de Oekraïense separatisten vallen?

Het lijkt er wel op:

As the Ukrainian army chases separatists from the strongholds they’ve held for months, Moscow has barely said anything—despite its springtime rants about protecting Russians wherever they may be in the world. […]

As I wrote back in May, now that he’s sown chaos in Ukraine—but uneager to participate in someone else’s civil war—President Vladimir Putin has thrown the rebels under the bus. In June, rebel leader Igor Strelkov said that “Putin betrayed us,” and that betrayal has only deepened as Kiev launched its all-out offensive last week. Moscow, having started all this, has offered no help to the rebels.

The betrayal, it seems, may be even nastier than that. According to a Ukrainian security council spokesman, the Russians have sealed their border, shutting down three key crossings. Not only are they not letting men and materiel into Ukraine from Russia, but they’re also blocking men and materiel from flowing in the opposite direction. That is, the very men that Moscow has riled up to the extent that they have taken up arms and are ready to die in order to get the region out of Ukraine and into Russia are not welcome to seek refuge in Russia. (Not even, it seems, the ones originally from Russia.)

Tientallen doden bij gevechten in Oekraïne

Dat schrijft de Volkskrant.

Overigens is iemand hier flink aan het jokkebrokken:

in de loop van de ochtend [werd] bekend […] dat er opnieuw gevechten zijn uitgebroken in het oosten. Ditmaal tussen grenstroepen en gewapende lieden die vanuit Rusland de grens wilden oversteken. Na de gevechten werden meerdere voertuigen in beslag genomen. Daarin troffen de grenstroepen kalasjnikovs, granaatwerpers en diverse explosieven aan.

President Poetin roept Kiev en de regionale separatistenleiders op om de crisis op een vreedzame manier op te lossen, melden Russische media vandaag. Net als gisteren eist hij ook vandaag dat de Oekraïense troepen onmiddellijk stoppen hun eigen bevolking aan te vallen.

Nogmaals Poetin en extreem-rechts

Wederom een aardige analyse. De conclusie:

The Kremlin’s cooperation with the European extreme right, while reflecting the ideological affinity between the two parties, is a marriage of convenience for Putin who would be ready to dump his partners when he no longer needs them to implement his political and economic agenda. The Kremlin’s ‘ideal version’ of the EU is not a homogeneously white, pious, socially conservative union, but more of a corrupt, ‘Berlusconized’ Europe

‘Laten we het succes van de Oekraïense revolutie niet vergeten’

Zo maant Damon Golriz, onderzoeker bij het instituut Internationale Vrede, Recht en Veiligheid, in een opiniestuk in Trouw:

Door de provocatie van Rusland in Oekraïne is de succesvolle revolutie in dat land geheel vergeten […]. ‘Feit is dat de moed van het Oekraïense volk velen weer hoop en optimisme voor civiele ongehoorzaamheid bracht.’

Maar goed, de bad guy verjagen is pas een eerste stap. Een fatsoenlijk alternatief vinden voor de verdreven dictator/dief/autocraat is veel moeilijker. Niet heel veel revoluties zijn daarin geslaagd…

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende