De Paspoortwet: handen af van mijn lichaam!

Op Sargasso bieden we regelmatig ruime voor gastbijdragen. Hier een uitgebreide analyse van de problematiek rondom het vastleggen van biometrische gegevens en privacy door mr Robin Caron. Hij voerde in 2009 samen met vereniging Vrijbit de juridische strijd tegen de door de Paspoortwet verplichte opslag van biometrische gegevens in paspoort, ID-kaart en digitale overheidsregisters. Maandag 29 november start in Den Haag het proces van Stichting Privacy First en 22 mede-eisers tegen de Paspoortwet. De omstreden opslag van biometrische gegevens in Nederland dient om principiële en om veiligheidsredenen te worden stopgezet wegens strijd met hogere verdragen. Het is de hoogste tijd dat, afgezien van de juridische slag tegen wet, alsnog een werkelijke maatschappelijke discussie gevoerd wordt over de wenselijkheid van opslag en toepassing van biometrie. De Secretaris-Generaal van de Raad van Europa wordt dringend verzocht om Nederland snel ter verantwoording te roepen op grond van art. 52 EVRM. In afwachting daarvan is een oproep aan alle Nederlandse gemeenten op z’n plaats om de huidige opslag per direct te schorsen.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Mijn vingerafdrukken mag je hebben, maar niet als identificatiemiddel

Vingerafdruk (Foto: Flickr/Jack Spades)

Utrechts brekebeenburgemeester Aleid Wolfsen heeft zichzelf weer eens in het nieuws gebracht. In een uitspraak met een lokaal huis-aan-huiskrantje zei hij: “Vingerafdrukken zeggen niets over iemand persoonlijkheid, dus zijn ze niet persoonlijk.” Nu is het gedeelte na ‘dus’ pertinent onwaar. Als vingerafdrukken niet persoonlijk zouden zijn, zouden ze ook niet geschikt zijn voor identificatie.

Het interessante is het gedeelte voor de komma. Wat Wolfsen daar zegt is namelijk feitelijk wel juist. Mijn vingerafdrukken zeggen niets over mij dan wat de vorm van de ribbels op de huid van mijn vingertoppen is. Als ik nadenk over hoe privacygevoelig ik bepaalde informatie vind op basis wat je er over me kunt afleiden, dan kom ik op deze lijst:

  • Dagboek
  • Medische dossier
  • Volledige DNA-sequentie
  • Financiële gegevens
  • Vakantiefoto’s
  • Pasfoto
  • Adresgegevens
  • Vingerafdrukken
  • Naam

    De volgorde heeft een persoonlijke component, maar vingerafdrukken zullen bij niemand hoog scoren. We laten ze immers de hele dag overal achter. Als we dat echt een probleem hadden gevonden, dan hadden handschoenen wel tot de standaard kleding behoord, net als de onderbroek.

    Teun gaf de volgende reactie op Wolfsens Quote van de Dag:

    De lengte van uw geslachtsdeel of de hoeveelheid haar op uw aars zegt niks over uw persoonlijkheid, meneer Wolfsen, dus laat maar zakken, die broek.

    Maar dat snijdt daarom ook geen hout. Wat privé wordt geacht en wat niet, is namelijk een kwestie van cultuur.

    Dat cultuuraspect verklaart waarschijnlijk ook de weerstand tegen de opslag van vingerafdrukken. Het nemen van vingerafdrukken was tot voor kort een handeling die uitsluitend bij criminelen werd uitgevoerd. Zelfs CPB-voorzitter Kohnstamm wijst op die culturele connotatie als hij zegt dat de Nederlander wordt behandeld als ‘een potentiële crimineel’ als de vingerafdrukken worden opgeslagen in een database. Terwijl als de keuze is tussen een pasfoto en een vingerafdruk in een database, eerstgenoemde toch duidelijk meer informatie bevat die privacygevoelig kan zijn. Huidskleur, geslacht en leeftijd zijn niet uit een vingerafdruk af te leiden, wel van een foto.

    Met privacygevoeligheid van de vingerafdruk an sich valt het dus wel mee. Toch is het een buitengewoon onverstandig idee ze op grote schaal voor identificatie te gebruiken, juist omdat we er zo gemakkelijk mee omgaan en ze overal achterlaten. Stel dat je kan betalen met je vingerafdruk. Dan is skimmen een kwestie geworden van een vettig plankje, plakband en siliconenrubber. Wie geeft om privacy is daarom tegen de opslag van vingerafdrukken, niet om de reden dat opslag van de vingerafdrukken zelf zo belastend is, maar omdat de wel privacygevoelige informatie die ermee beveiligd wordt dan wel eens heel gemakkelijk bereikbaar zou kunnen worden voor kwaadwillenden.

  • Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

    Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

    Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

    Vorige Volgende