Waarom loting geen oplossing is voor democratisch tekort

De afgelopen weken is David Van Reybrouck niet weg te denken uit de nationale media. Onder meer in Buitenhof, de Correspondent, de Volkskrant en Trouw kaart hij terecht een aantal problemen aan met het functioneren van de representatieve democratie. Armen Hakhverdian en Van Reybrouck discussiëren elders over de vraag of die problemen zich inderdaad uiten in een structurele vertrouwenscrisis. Evenzo interessant als het vertrouwensvraagstuk is de prikkelende oplossing die Van Reybrouck aandraagt. Hij stelt meermalen dat loting van politieke functies democratischer is dan verkiezingen, omdat kiezers momenteel alleen kunnen stemmen op professionele politici met 'geld, diploma’s of connecties.' Door loten zou 'het onderscheid tussen bestuurders en bestuurden verval[len].' Loten is niet democratischer dan verkiezingen, en kan zelfs afbreuk zou kunnen doen aan de democratie.

Door: Foto: The Reboot (cc)
Foto: grueneberlin (cc)

Wat is er gebeurd bij de Duitse Groenen?

ANALYSE - Ze stonden er zo goed voor, de Duitse Groenen. De Groene doorbraak zou er komen: een verhaal waarmee de Duitse groenen ook sociaal-liberale FDP-kiezers en waarde-conservatieve CDU-kiezers konden aanspreken. Een groene deelstaatspremier in conservatieve staat als Baden-Wuerttemberg. Peilingen die tot in de hemel groeiden.

Gisteren, op 22 september was de partij ‘bitter teleurgesteld‘ over de uitslag. In plaats van winst te behalen verloor de partij. Niet met schokkend veel: zo’n 2.3 van de 10.7%. De partij verloor maar vijf van haar 67 zetels. Wat is er gebeurd?

Peilingen Gruenen copy

In de figuur hierboven zie je het verloop van de peilingen sinds januari. Het is een zevendaagsgemiddelde van alle peilingen die op Wikipedia verzameld worden. Het verloop van de peilingen laat zien dat de partij er eigenlijk hele jaar goed voorstond: permanent en vrij stabiel rond de 14%. Dat zou een overwinning betekenen, maar geen monsterzege. Vanaf midden augustus komt daar de klad in: de partij daalt vrij gestaag. De virtuele winst verdampt en wordt ingewisseld voor een bescheiden verlies.

Het is daarom gemakkelijk om de schuld te geven aan de affaires die de Groenen achtervolgden in de laatste maanden: een discussie over het standpunt van de partij over pedoseksualiteit in de jaren ’80, een voorstel voor een verplichte vegetarische dag in kantines. De uitstraling van de mannelijke lijsttrekker, Trittin. Een slimme campagnewatcher die ik gister sprak, Jelmer Uitentuis zei: ‘De Duitse Groenen hebben verloren, omdat ze er niet op gerekend hebben dat ze zouden verliezen’. Ze hadden hun verdediging niet op orde.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-03-2022

Volledig op de hoogte voor Duitse verkiezingen

ACHTERGROND - Beslagen ten ijs komen voor de Duitse verkiezingen? Ewald Engelen biedt de helpende hand met een aantal leestips (via Tegenlicht).

The New German Question – Timothy Garton Ash (The New York Review of Books)

Brits historicus Timoty Garton Ash, in Tegenlicht eerder te zien in de aflevering ‘De Arabische lente en wij‘, schrijft in The New Review of Books het artikel ‘The New German Question’.

There is a new German question. It is this: Can Europe’s most powerful country lead the way in building both a sustainable, internationally competitive eurozone and a strong, internationally credible European Union? Germany’s difficulties in responding convincingly to this challenge are partly the result of earlier German questions and the solutions found to them. Yesterday’s answers have sown the seeds of today’s question.

lees  ‘The New German Question’

‘Ja, ik ben ook woedend’ – Koen Haegens (De Groene Amsterdammer)

In de serie ‘Heerlijke nieuwe wereld’ interviewt Koen Haegens de Duitse socioloog Wolfgang Streeck. Over de uitgestelde crisis die al in de jaren ’70 begon en hoe nu toch een nieuwe oplossing moet worden bedacht:

Ik denk daarom dat we zijn aanbeland in een fase waarin de oude oplossingen niet meer werken, en er een geheel nieuwe oplossing moet worden bedacht. Dat lijkt mij een behoorlijk treffende definitie van een crisis, niet?

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nieuwe verkiezingen voor Eerste Kamer

ANALYSE - In Buitenhof vroeg presentatrice Marcia Luyten hoogleraar staatsrecht Wim Voermans naar de mogelijkheden voor het kabinet om een weerspannige Eerste Kamer aan te pakken. Voermans noemde als theoretisch machtsmiddel dat de regering de Eerste Kamer zou kunnen ontbinden. Dat idee is niet nieuw. Normaal gesproken hebben dergelijke verkiezingen weinig zin. De leden van de Provinciale Staten blijven immers zitten en zullen doorgaans niet anders stemmen dan bij de vorige verkiezingen. Maar in dit geval was er iets bijzonders aan de hand: diverse leden van provinciale staten hadden in 2011 ‘strategisch’ gestemd op een kandidaat van een andere partij, een D66-Statenlid had op knullige wijze een ongeldige stem uitgebracht en daarmee een zetel voor zijn partij verspeeld, een Zeeuws Statenlid was in een schimmige Torentjesdeal betrokken en last but not least had een hele reeks PVV-Statenleden de partij van Geert Wilders de rug toegekeerd. Dat maakte een andere samenstelling van de Eerste Kamer beslist reëel.

50PLUS en Onafhankelijke Senaatsfractie

Inmiddels zijn er nog enkele ontwikkelingen te noemen die een andere samenstelling van de Eerste Kamer bij nieuwe verkiezingen aannemelijk maken. In de staten van Flevoland heeft een lid zijn oude partij GroenLinks vaarwel gezegd en onderdak gevonden bij D66. Nu is dat gelet op de geringe stemwaarde van Flevoland (op Zeeland na de laagste) niet zo relevant, maar de breuk tussen 50PLUS en de Onafhankelijke Senaatsfractie (OSF) is dat wel. 50PLUS besloot bij de vorige Eerste Kamerverkiezingen de zieltogende OSF, die op eigen kracht geen zetel had kunnen halen, in de lucht te houden met wat extra stemmen, in ruil voor een aan 50PLUS-gelieerde lijsttrekker voor de Onafhankelijken. Die heeft inmiddels weer gebroken met de club van Jan Nagel, wat vermoedelijk betekent dat de OSF steun van 50PLUS bij nieuwe verkiezingen kan vergeten. De OSF verdwijnt dan uit de Senaat en haar zetel komt aan een andere fractie toe.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Ferdinand Reus (cc)

Verkiezingen in Mali op oude voet

ANALYSE - Morgen zijn de eerste verkiezingen in Mali sinds de staatsgreep van maart 2012 en de Franse interventie begin dit jaar. Zijn de lessen geleerd en is Mali er klaar voor of blijft alles bij het oude? Manon Stravens, die vier jaar voor ICCO in Mali werkzaam was, blikt vooruit.

‘De mensen halen hun verkiezingspas op. Niet om te stemmen, maar uit nieuwsgierigheid, omdat het op een bankpas lijkt en de meesten hebben dat niet.’ De gebruikelijke spot van goede vriend Mo slaat digitaal nog altijd aan. De biometrische verkiezingspas NINA (nationaal identificatienummer), is geproduceerd door het – uiteraard – Franse bedrijf Morpho en is een primeur voor Mali. Gemaakt voor zo’n zeven miljoen Malinezen die dit weekend naar de stembus moeten gaan. Mooi pasje met een mooie naam. En vooral minder fraudegevoelig. Of het ding erin gaat slagen de gebruikelijke < 30% opkomst op te krikken en een legitieme, maar vooral veranderingsgezinde regering op het pluche te krijgen, is de grote vraag.

Naweeën

Mali staat in het teken van de snel naderende verkiezingen op 28 juli. Een eventuele tweede ronde is gepland op 11 augustus. De verkiezingen moeten de constitutionele orde herstellen na de uit de hand gelopen staatsgreep van maart 2012. Nog middenin de naweeën van de oprukkende rebellen en de Franse interventie van begin dit jaar, of ze staat alweer voor de volgende vuurproef. De nationale noodtoestand is er speciaal even voor opgeheven. Niet omdat er geen noden meer zijn, maar omdat het campagnecircus toch ooit van start moest kunnen gaan. De kandidaten hebben een schamele twintig dagen om een half onherbergzaam land, dertig keer zo groot als Nederland, door te toeren.

Foto: Een andere reuzedam in Brazilië, de Sobradinho dam in deelstaat Bahia (Wikimedia / Luan)

Belo Monte-dam, media-bedreiging (alweer), verkiezingsstrijd

ELDERS - Deze week vanuit Latijns-Amerika: de Belo Horizonte Monte-dam, de stroom berichten over geweld tegen media en journalisten duurt voort, en de Venezolaanse verkiezingsstrijd wordt ook in het parlement zelf gewelddadig.

Om met het laatste te beginnen: sinds de nipte verkiezingsoverwinning van Chavista-kandidaat Nicolas Maduro op diens rivaal Henrique Capriles is het onrustig in Venezuela. Gewelddadige incidenten na de verkiezingen eisten al zeven dodelijke slachtoffers en Capriles’ formele betwisting van het resultaat bij het Venezolaanse Hooggerrechtshof betekent dat de bron van de spanning voorlopig blijft voortbestaan. Die spanningen leiden ook tot hevige botsingen in het parlement. Oppositieleden gingen met een spandoek in protest tegen het besluit van Chavista-voorzitter Diosdado Cabello om alleen parlementsleden spreekrecht toe te kennen die de overwinning van Maduro erkenden. Vervolgens ontstond een knokpartij tussen regerings- en oppositieleden, waarbij rake klappen vielen.

Niet alleen de oppositie in Venezuela, ook journalisten moesten het deze week weer ontgelden in Zuid-Amerika. Met name de moord op twee zoons (20 en 21 jaar oud) van een Mexicaans onderzoeksjournalistenkoppel is een nieuw dieptepunt in dit thema – hoewel de moorden volgens autoriteiten niet in verband staan met het journalistieke werk van de ouders. Maar de cijfers liegen er niet om: geweld tegen journalisten leidt nauwelijks tot veroordelingen. In Colombia overleefde onderzoeksjournalist Ricardo Calderón een kogelregen, die volgens hemzelf ook direct in verband staat met zijn werk. Op Twitter was #NoNosCallarán (ze zullen ons niet doen zwijgen) trending topic. Dezelfde situatie van straffeloosheid die in Colombia en Mexico heerst leidt ook in de rest van het continent tot grote zorgen over het toenemende gevaar voor (lokale) journalisten.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: flickr.com/glorious_journey_photography

Zuid-Amerika: Kirchner’s slechte week, Paraguay kiest, mijnbouw in Amazone

ELDERS - Deze week vanuit het Latijnse continent: een bak slecht nieuws voor de Argentijnse regering, Paraguay heeft een nieuwe doch controversiële president en een Peruaanse Indianenleider bedankt Canada voor steun in de strijd tegen de mijnbouw.

Allereerst Argentinië. Het was niet de beste week voor presidente Cristina Fernández de Kirchner. Op 18 april was het weer tijd voor een massademonstratie tegen haar regering en beleid.

Directe aanleiding was de voorgestelde hervorming van het gerechtelijk apparaat. Volgens Kirchner’s Peronisten gaat het om een democratisering van justitie, maar critici vrezen een groeiende concentratie van macht in de handen van de zittende regering. Bovenop de demonstratie kwamen twee onprettige feiten, ironisch genoeg juist vanuit juridische hoek: rechters keurden belangrijke punten van een omstreden hervorming van de mediawet af en schuldeisers wezen het Argentijnse voorstel af dat de huidige schuldencrisis op moest lossen. Gelukkig is de presidente een ware kampioen wanneer het aankomt op politiek struisvogelen. Maar het is de vraag hoelang de problemen genegeerd kunnen worden, zeker met congres- en presidentiële verkiezingen in het vooruitzicht – zelfs een heroïsche TV-serie over de Argentijnse strijd in de Falklandoorlog kan dan waarschijnlijk de aandacht niet meer afleiden.

Het tweede nieuws komt uit Paraguay, waar een nieuwe president is gekozen nadat de vorige, Fernando Lugo, vorig jaar het politieke slachtoffer werd van een zachte coup. Tijdens de campagne van winnnende kandidaat Horacio Cartes werd hij beschuldigd van fraude en banden met de drugshandel. Ook werden hem homofobe uitlatingen kwalijk genomen hoewel hij sinds de verkiezingen zijn excuses daarvoor heeft aangeboden.

Foto: NASA-beelden van zich terugtrekkende gletsjer in Zuid-Peru (opklik voor GIF)

Zuid-Amerika: verkiezingen, gletsjer en FARC

ELDERS - Deze week vanuit Zuid-Amerika: Venezolaanse verkiezingen, klimaatverandering en smeltende gletsjers in Peru en oja: het Colombiaanse vredesproces was er ook nog – een analyse.

De kortste verkiezingscampagne voor Venezuela in lange tijd – en hij is krap gewonnen door de kandidaat uit het Chavista-kamp, Nicolás Maduro. Maduro, die erin slaagde op geraffineerde wijze elke schijnbare PR-flater om te zetten in een Geuzennaam. De overwinning was krapjes, dat wel: 50,7% voor Maduro, 49,1% voor de oppositiekandidaat Henrique Capriles. Die roept dan ook, zoals FT schrijft, dat het resultaat niet legitiem is en dat er een hertelling moet plaatsvinden, iets waartegen Maduro tijdens zijn overwinningsspeech zei geen bezwaar te hebben. Voorlopig is het dus weer fijn speculeren over politieke crises en omwentelingen in het post-Chávez tijdperk.

Vanuit Peru deze week beelden van gletsjers die in een toenemend tempo wegsmelten uit het Andesgebied in het noorden van het land. ‘Waar eerder wintersporters voor de belangrijkste inkomsten zorgden, zal dat nu de klimaatveranderingstour zijn’, schrijft The Guardian bij zijn slideshow. Inventiviteit kan de lokale bewoners in elk geval niet worden ontzegd. Diezelfde inventiviteit op het gebied van early warning-systemen beschermt de bevolking tegen overstromingen van smeltwater – en er zijn meer voordelen.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: apparena (cc)

Oostenrijk heeft een nieuwe ’tegenpartij’

ELDERS - In Oostenrijk hebben kiezers gezorgd voor de definitieve afgang van Haider’s extreem-rechtse partij en de entree van een Canadese miljardair.

Oostenrijk is net als Duitsland een federale Bondsrepubliek met deelstaten. In de deelstaten Karinthië en Neder-Oostenrijk zijn afgelopen zondag verkiezingen gehouden.

In de zuidelijke deelstaat Karinthië werd de FPK weggevaagd door De Groenen en de Sociaaldemocratische SPÖ. Karinthië was ooit de machtsbasis van Jörg Haider, de rechts-extremistische politicus die in 2008 bij een met veel geruchten omgeven auto-ongeluk om het leven kwam. De FPK is nu vanwege corruptieschandalen gedecimeerd. De landelijke variant van Haider’s politieke familie, de BZÖ, kon zich wel handhaven.

In Neder-Oostenrijk (rond Wenen) overwon de christelijk volkspartij ÖVP. De sociaaldemocraten haalden daar het slechtste resultaat ooit. Ook de FPÖ, de oorspronkelijke landelijke partij van Haider, later zijn concurrent op rechts, verloor fors.

Nieuw in beide deelstaten is de partij (zelf spreken ze over het Team) van de Oostenrijks-Canadese miljardair Frank Stronach (80). Hij is de grote uitdager van de politici van de oude partijen die hij ‘stieren zonder ballen’ noemt.

Stronach,  zoon van een vakbondsactivist en een fabrieksarbeidster, emigreerde in de jaren vijftig naar Canada en werd daar rijk met Magna, een bedrijf in auto-onderdelen met 115.000 werknemers. Een paar jaar geleden was hij nog een serieuze kandidaat om Opel over te namen van General Motors. Stronach heeft zijn bedrijf vaarwel gezegd en wil nu in zijn oude vaderland een en ander recht komen zetten onder het motto: niet lullen maar poetsen. Hij vindt dat er al genoeg denktanks zijn.’Ik richt een do-tank op,’ zei hij tijdens zijn campagnetour. Als succesvol zakenman staat hij zich voor op zijn kennis van de economie. En op dat gebied moet het roer om, ook in Europa. Ondanks het feit dat zijn land betrekkelijk weinig heeft geleden onder de eurocrisis. De euro hoeft niet afgeschaft te worden, maar Stronach is wel te porren voor een noordelijke en een zuidelijke variant met wisselende koersen. Een Oostenrijkse euro is meer waard dan een Griekse euro.

Vorige Volgende