Kosovo verwijdert zich van EU

Israël erkent Kosovo want Kosovo erkent Israël en gaat een ambassade in Jeruzalem openen. Trump heeft het Witte Huis inmiddels verlaten, zijn erfenis werkt nog door op de Balkan. De nieuwe relaties tussen Israël en Kosovo vloeien voort uit overeenkomsten tussen de Verenigde Staten enerzijds en Servië en Kosovo anderzijds. In september vorig jaar werd deze deal, na voorbereidingen door speciale gezant Richard Grenell, in Washington gesloten. Het ging vooral om economische steun in ruil voor matigende stappen in het conflict over Kosovo. Daarnaast waren er, volgens Balkan Insight niet bindende, afspraken over herstel van joodse eigendommen die verwoest waren tijdens de Tweede Wereldoorlog, de erkenning van Israël, met Jeruzalem als hoofdstad, en de aanwijzing van Hezbollah als terroristische organisatie. Kosovo zou zich ook hebben aangesloten bij de omstreden IHRA-definitie van antisemitisme. De Palestijnse autoriteiten hadden vooraf gewaarschuwd de banden te verbreken met landen die Jeruzalem als hoofdstad erkennen. Als 'ambassadeur' van Israël heeft Trump zich bepaald verdienstelijk gemaakt. De nieuwe Amerikaanse regering heeft de erkenning van Israël toegejuicht als deel van het beleid van het land om relaties te leggen met omringende moslimlanden. Of Kosovo er mee geholpen is moet nog blijken. 'Amerika gaat ons helpen' Ook Servië zou volgens de Amerikaanse wensen zijn ambassade verplaatsen naar Jeruzalem. Maar dat land is uiteraard niet blij met de zoveelste erkenning van Kosovo, dat het nog altijd beschouwt als een Servische provincie. Voorlopig krijgt Servië nog steeds steun voor dat standpunt uit EU-landen Griekenland, Cyprus, Roemenië en Spanje. De keuze van Jeruzalem als plaats voor de ambassade in Israël vormt een nieuwe drempel voor de relaties van het land met de EU. Kosovo kreeg van de EU expliciet het verzoek dit niet te doen en zich net als alle EU-lidstaten te conformeren aan resolutie 438 van de Verenigde Naties. Daarin staat dat buitenlandse vertegenwoordigingen in Israël zich vestigen in Tel Aviv. Een EU-woordvoerder veroordeelt dan ook de stap van Kosovo:  "Kosovo heeft de integratie van de EU als haar strategische prioriteit aangemerkt. De EU verwacht dat Kosovo in overeenstemming met deze toezegging handelt, zodat zijn Europese perspectief niet wordt ondermijnd". De Kosovaarse premier Avdullah Hoti vertrouwt er op dat de Verenigde Staten het land bijstaan in het oplossen van de problemen samenhangend met de erkenning van Jeruzalem als hoofdstad van Israël. Nieuwe verkiezingen Hoti is aftredend premier nadat het Hooggerechtshof in december tot de conclusie kwam dat zijn regering illegaal is. Oorzaak: een van de parlementariërs die de coalitie in het zadel hebben geholpen is in de afgelopen drie jaar veroordeeld.  Hij had volgens de wet zijn zetel moeten opgeven. En daarmee ontvalt ook de legitimiteit van Hoti's regering. Volgende week zaterdag zijn er verkiezingen voor een nieuw parlement. De linkse, nationalistische Albanese partij Vetevendosje staat ruim voor alle anderen in de peilingen. Probleem is wel dat de populaire leider en voormalig premier Albin Kurti samen met een aantal andere kandidaten door de kiescommissie is geweigerd omdat ook hij recent een veroordeling achter de rug heeft. Die veroordeling had Kurti te danken aan het gebruik van traangas in het parlement bij een ruzie over concessies aan Servische inwoners en de ruil van een klein stukje van het grondgebied van Kosovo met buurland Montenegro. Vetenvendosje weigert een nieuwe lijst op te stellen. Het besluit van de kiescommissie is nu voorgelegd aan het Hooggerechtshof. De vraag is of hij, als hij vanwege die veroordeling niet in het parlement zitting mag nemen, nog wel weer premier zou kunnen worden. Kurti gaf woensdag de aftrap voor de verkiezingscampagne samen met de 38-jarige vrouwelijke president Vjosa Osmani van de Democratische Liga. Poetin De Servische premier Vucic heeft woensdag de Russische president Poetin telefonisch bijgepraat over het conflict met Kosovo. Poetin heeft Servië opnieuw van zijn steun verzekerd. Hij pleitte voor een 'gebalanceerde oplossing' die door de Veiligheidsraad van de VN zou moeten worden goedgekeurd. Volgens het Kremlin heeft Poetin Servië ook meer Sputnik V vaccins toegezegd. Het is de vraag of die vaccins ook geleverd worden aan de afvallige provincie. De coronastatistieken lijken er in Kosovo wat gunstiger uit te zien dan in Servië.

Foto: Abhi Sharma (cc)

Een buitengewone en bizarre verkiezingscampagne

RECENSIE - © Uitgeverij Scriptum boekomslag De slag om het witte huisTerwijl een van de hoofdrolspelers zijn verlies nog altijd niet wil toegeven geeft Pieter Uittenbogaard ons in De slag om het Witte Huis alvast een terugblik op de campagne voor de Amerikaanse presidentsverkiezingen die vanwege de pandemie en de rassenrellen in een bijzondere crisissfeer verliep.

‘Van Iowa tot Wisconsin’ is de ondertitel van Uittenbogaards bijzonder boeiende chronologische verslag van een campagne die nog lang van invloed zal zijn op de Amerikaanse politieke verhoudingen. Het begint allemaal in Iowa, al in het voorjaar van 2019, omdat daar op 3 februari 2020 de eerste voorverkiezingen worden gehouden. Voor de Democraten hebben zich in totaal 28 kandidaten gemeld. Uiteindelijk wint Buttegieg nipt van Sanders,  die wel de meeste stemmen maar niet de meeste gedelegeerden wint. Warren komt op de derde plaats en Biden komt niet verder dan 13% en zes gedelegeerden.

Uittenbogaard ging in Iowa mee met op campagne met inmiddels totaal vergeten kandidaten als Eric Swalwell en Wayne Messam. In zalen en zaaltjes, op pleinen en in huiskamers presenteren de kandidaten zich en lopen de leden van de Democratische partij zich warm voor de verkiezingen. We zien een levendige democratie met een grote betrokkenheid van kiezers en debatten die over de inhoud gaan. Maar dat gaat snel veranderen. Na de primaries in Iowa gaat de coronacrisis de campagne overheersen en het politiegeweld dat de aanleiding is voor de Black Lives Matter beweging. De democratie aan de basis, zoals Uittenbogaard die ons in zijn eerste deel laat zien, komt niet meer terug.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: GPA Photo Archive (cc)

De tirannie van verdienste

RECENSIE - De meritocratie moest een correctie zijn op de privileges van een rijke, aristocratische elite. Nu bedreigt een nieuwe, hoog opgeleide elite de democratische verhoudingen.

Eind jaren vijftig publiceerde de Britse socioloog Michael Young een boek onder de titel The rise of the Meritocracy. Hij reageerde op de onderwijspolitiek van de Britse Labourpartij die de klassenmaatschappij wilde doorbreken met een sociale ordening op basis van talent. Young schreef een dystopie over de gevolgen die dit streven zou hebben in jaren dertig van de 21e eeuw. Zijn verhaal loopt uit op een opstand van de onderklasse van ongediplomeerden tegen de hoog opgeleide elite. De waarschuwing, die in zijn als satire begrepen boek besloten lag, werd niet gehoord.

Met New Labour herhaalde Tony Blair rond de eeuwwisseling de boodschap uit de jaren vijftig: ‘Wij geloven dat mensen in staat moeten zijn om op te klimmen op grond van hun talenten en niet op basis van hun afkomst of privileges.’ In The Guardian reageerde de inmiddels 85-jarige Young met ontsteltenis. Het leek er op of zijn voorspelling ging uitkomen. ‘Ik verwachtte dat de armen en de achtergestelden de pineut zouden worden, en dat blijkt ook zo te zijn. (…) Het is nogal zwaar om in een samenleving die zozeer hecht aan de verdienste te worden weggezet als iemand die het daaraan ontbreekt. Nog nooit eerder werd een onderklasse in moreel opzicht zo radicaal moreel uitgekleed.’

Foto: Gage Skidmore (cc)

Straks komt alles goed

RECENSIE - In haar baksteen van een boek, ‘Een geschiedenis van de Verenigde Staten’, probeert Julli Lepore de moed erin te houden.

‘Dergelijke mannen neigen altijd naar de kranten- en de amusementswereld. Ze combineren een morbide gepreoccupeerdheid met het publiek met een fabelachtige lage mening over de mentaliteit en het morele karakter van het publiek. Ze denken dat de politiek als communicatiemiddel, en zelfs de natie zelf, er allemaal is voor hun persoonlijk plezier.’

Dit gaat niet over Donald Trump. Dit zei Orson Welles in 1941 over de hoofdpersoon in zijn film Citizen Kane, het verhaal van de krantenmagnaat Kane die de wereld wil beheersen. Kane was, zoals iedereen weet, gebaseerd op een échte krantenmagnaat, William Randolph Hearst. Het plot van de film leek zó sterk op de Hearst-biografie Imperial Hearst, dat Welles een proces aan zijn broek kreeg wegens plagiaat. Welles ontkende het boek zelfs maar te kennen. Hearst, Kane, volgens hen was het gewoon een Amerikaans type. Hij had gelijk. Op dit moment wordt de Amerikaanse politiek gedomineerd door exact zo’n megalomaan.

Maar laat ik beginnen met te zeggen dat ‘Deze Waarheden. Een geschiedenis van de Verenigde Staten’, veel te dik is. De uitgever heeft op de stofomslag laten zetten: ‘Voor wie Amerika écht wil begrijpen’. Daarvoor moet de lezer ruim duizend bladzijden lezen. En bij auteur Jill Lepore is dat geen onverdeeld genoegen. Ze schrijft prima, helder, maar ‘dicht’. Ze wil niks ongezegd laten. De feiten en feitjes tuimelen over elkaar heen. Een boek voor de doorzetter, zeg maar. Maar wat wél geniaal is aan dit boek, is de timing.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Mike Herbst (cc)

Speculaties over pardon voor Snowden

NIEUWS - Komt aan de ballingschap van Edward Snowden een einde?

De afluisterpraktijken van de Amerikaanse nationale veiligheidsdienst NSA, die bekend werden door onthullingen van klokkenluider Edward Snowden, waren illegaal. Dat is na zeven jaar door een Amerikaanse rechtbank in San Francisco vastgesteld. Volgens het federale hof was het spionageprogramma, waarmee op grote schaal telefoon- en internetgegevens van Amerikaanse burgers werden verzameld, in strijd met de wet. Snowden vluchtte voor zijn onthullingen naar Hongkong en zit nu al jaren in ballingschap in Moskou. In de Verenigde Staten is hij tot nu toe altijd gezien als een misdadiger.

Snowden twitterde dat hij zelf nooit verwacht had dat hij ooit nog eens erkenning zou krijgen voor zijn onthullingen. De American Civil Liberties Union (ACLU) beschouwt de uitspraak als een overwinning voor de privacyrechten.

In tegenstelling met eerdere uitspraken van Amerikaanse overheidsfunctionarissen is er volgens rechter Marsha Berzon geen enkel bewijs dat het telefoonregistratieprogramma van de NSA een terroristische aanslag heeft gestopt. De NSA bracht zelf één geval in de rechtzitting ter tafel, maar dat werd door de rechter behalve illegaal ook als irrelevant ter zijde geschoven.

Trump gaat de zaak bekijken

Uitspraken van president Trump hebben speculaties op gang gebracht dat de Amerikaanse regering Snowden zou willen ontslaan van rechtsvervolging. De president heeft Snowden in het verleden meermalen uitgemaakt voor ‘verrader’, ‘spion’ en ‘een gevaar voor het land’. Onlangs zei hij in een interview dat er veel mensen zijn die vinden dat hij niet eerlijk is behandeld. Op een persconferentie zei hij dat hij de zaak nog eens zou willen bekijken.

Foto: sushiesque (cc)

Scrabblewoorden en misdaden

OPINIE - De Amerikaanse bond die officiële scrabble-toernooien organiseert, de North American Scrabble Players Association (NASPA) heeft 226 woorden geschrapt uit de lijst van bij wedstrijden toegestane woorden. Het gaat vooral om beledigingen voor zwarte mensen en homofobie, maar ook een Ierse pejoratieve term voor een plattelandsbewoner staat op de lijst. De fabrikant van Scrabble, Hasbro,is akkoord met de aanpassing van de woordenlijst, die ook gaat gelden voor online versies van het spel. Dat betekent dat alle Engelstalige spelers met de lijst verboden woorden te maken krijgen.

De voorzitter van de NASPA, John Chew,  schrijft aan zijn leden: “Als we een scheldwoord leggen, zeggen we daarmee eigenlijk dat ons verlangen om punten te scoren in een woordspelletje voor ons zwaarder weegt dan de bredere functie van het scheldwoord als middel om een groep mensen te onderdrukken.” Een van initiatiefnemers, Josephine Flowers, heeft er nog andere gedachten bij: ‘Je zou daar een wedstrijd van 45 minuten kunnen zitten terwijl je alleen maar naar dat woord kijkt. En als je de persoon die het heeft gespeeld niet kent, dan vraag je je af:”Werd het als een flauw woord neergezet, of was het het eerste woord dat in hen opkwam?”‘

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Peoples' Social Forum (cc)

Brand!

RECENSIE - Een pleidooi voor een radicaal nieuwe groene politiek

Een jaar of tien geleden bezocht de journaliste Naomi Klein een conferentie van het Heartland Institute, een conservatieve Amerikaanse denktank. Zij had toen al twee veelbesproken boeken geschreven met kritiek op het kapitalisme en de Amerikaanse hegemonie: No Logo over de consumptiecultuur, de merkendrift en de globalisering, en The Shockdoctrine over het misbruik dat kapitalisten maken van economische en politieke crisissen om landen naar hun hand te zetten. Het Heartland Institute is bekend geworden als bron en aanjager van degenen die de wetenschappelijke consensus over de opwarming van de aarde verwerpen. Op de conferentie die Klein bijwoonde werden de waarschuwingen tegen de klimaatbeweging in alle toonaarden gehoord. De grote noemer is het dreigende verlies van de vrije markteconomie en de American way of life. Het hele idee van klimaatverandering is een ‘Trojaans paard, bedoeld om het kapitalisme af te schaffen en door een soort ecosocialisme te vervangen’ en om ‘de Amerikaanse manier van leven te transformeren in het belang van de mondiale herverdeling van rijkdom.’

De ‘klimaatontkenners’ van het Heartland Institute hebben volgens Klein met deze waarschuwingen goed opgelet. Want daar gaat het inderdaad om. De klimaatcrisis is voortgekomen uit ‘dé grote leugen waarop ons economisch model is gebaseerd: dat de natuur oneindig is (…) De klimaatcrisis roept fundamentele vragen op over de op expansie en extractie gerichte houding die onze relatie met de natuur zo lang heeft bepaald.’ Achter het probleem van de klimaatverandering zit het probleem van de uitbuiting van mens en natuur, de kern van het dominante neoliberale economische model. Klimaatontkenners keren zich niet zomaar tegen wetenschappelijke feiten. Ze zijn bang voor de maatschappelijke en economische implicaties van die feiten. Hun politieke agenda verdient daarom meer aandacht dan hun volledig gebiased wetenschappelijk discours.

Foto: pmonaghan (cc)

Coronaclusters in Amerikaanse gevangenissen

Uitbraken van het coronavirus in overbevolkte Amerikaanse gevangenissen leiden tot het vrijlaten van gedetineerden, maar zelfs onder de huidige alarmerende omstandigheden lijkt er geen bereidheid om iets substantieels te doen aan ‘mass incarceration’.

Cook County Jail in Chicago is volgens de New York Times op dit moment de grootste bron van coronabesmettingen in de VS. Op zaterdag telde de gevangenis 304 besmettingen onder gedetineerden en 213 onder gevangenismedewerkers; zondag stierf de derde gedetineerde aan corona. Ook in de gevangenis op Rikers Island in New York City neemt het aantal besmettingen in zorgwekkend tempo toe. In gevangenissen in California groeide het aantal besmettingen in een week met een factor zeven onder gedetineerden en een factor drie onder personeel. De meest dodelijke uitbraak in een gevangenis tot nu toe vindt plaats in de federale gevangenis in Oakdale, Louisiana, waar zes gedetineerden zijn overleden aan corona.

In verschillende staten worden gedetineerden vrijgelaten, waarbij het meestal gaat om kwetsbare groepen, maar activisten, advocaten en wetenschappers waarschuwen dat bestuurders niet snel genoeg handelen en dat de aantallen te klein zijn om de veelal overbevolkte gevangenissen te kunnen ontlasten. In de VS is een schrikbarend hoog aantal mensen gedetineerd: gemiddeld bijna 700 per 100.000 inwoners en in sommige staten gaat het aantal richting 1 op de 1000 – ter vergelijking: in Nederland zijn het er zo’n 60 per 100.000.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: copyright ok. Gecheckt 25-10-2022

Assange gekooid

VERSLAG - De Britse oud-diplomaat en mensenrechtenactivist Craig Murray woonde vorige week in Londen het proces bij over de uitlevering van Julian Assange aan de Verenigde Staten. Murray’s verslag is te vinden op zijn blog: Your man in the public gallery. Hier enkele fragmenten uit zijn rapportages.

Het proces is weliswaar openbaar, maar er zijn welgeteld zestien plaatsen gereserveerd voor het publiek. Murray ging er om zes uur ’s morgens voor in de rij staan om een van die plekken te bemachtigen. Julian Assange woont het proces bij in een kogelvrije glazen kooi waardoor hij ten eerste niet alles goed kan volgen en ten tweede geen direct contact kan hebben met zijn verdedigers. Een martelinstrument volgens Murray. Pogingen van zijn verdediger Fitzgerald om hem gewoon een plaats te gunnen in de rechtszaal (‘hij is toch geen terrorist’) liepen spaak op de eis van rechter Vanessa Baraitser dat daarvoor eerst een verzoek moest worden ingediend ingediend om hem op borgtocht vrij te laten. Zelfs aanklager Lewis vond dat te ver gaan. Tevergeefs.

Murray verbaast zich over de weinig objectieve houding van rechter Baraitser, zoals blijkt uit de behandeling van aanklager enerzijds en verdediger anderzijds. Ze onderbreekt Fitzgerald voortdurend in zijn betoog en vraagt naar verduidelijking. De -in de ogen van Murray althans- kromme redeneringen van de aanklager laat ze zonder commentaar of vragen passeren.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Vorige Volgende