Zelfmoord is geen economische keuze

Een macaber record. Nog nooit eerder pleegden zoveel mensen zelfmoord in ons land als vorig jaar. 1.854 om precies te zijn, ruim honderd meer dan in 2012. Het aantal zelfdodingen nam de afgelopen zes jaar met ruim 25 procent toe. Vooral mannen en vrouwen van middelbare leeftijd maakten een eind aan hun leven. Ook onder jongeren steeg het aantal zelfdodingen van 2 naar 3 per honderdduizend inwoners. Snelste daler was de groep tachtigjarigen, die in de jaren ’90 nog op een schier onoverbrugbare voorsprong stond. Blijkbaar is de zorg voor hoogbejaarden inmiddels een stuk beter geregeld. Of waren de huisartsen toentertijd een stuk scheutiger met het voorschrijven van de pil van Drion.

Door: Foto: WillBurton2 (cc)
Foto: Alper Çuğun (cc)

Schaarste aan talent en toegang: waarom een journalist zijn bronnen verzint

ACHTERGROND - We weten nog niks. Oké: Perdiep Ramesar is op staande voet ontslagen. Dat ontslag vecht hij aan. Er is een onderzoek ingesteld naar zijn artikelen waarover ernstige twijfels zijn gerezen. Er zijn bronnen onvindbaar of ‘zelfs verzonnen’. Het vertrouwen is ‘ernstig geschaad’. Funest, want vertrouwen is de kurk waarop redacties drijven.

De vraag rijst dan ook: hoe heeft dit kunnen gebeuren? Wat hebben Stephan Glass (The New Republic), Janet Cook (Washington Post) en de Hitlerdagboeken met dit laatste journalistieke schandaal gemeen? Schaarste. Schaarste aan talent en schaarste aan toegang.

Iedereen kan schrijven. Maar weinigen kunnen helder en duidelijk schrijven. Slechts een selecte groep is in staat mondiale kwesties (jihadisme, vrede en veiligheid, multiculturaliteit) kritisch, transparant, trefzeker, geloofwaardig en in tekst te vangen. Ramesar was een van die selecte groep. Hij heeft onmiskenbaar journalistieke talenten en een prachtige pen. Over zijn stijl is niemand gevallen en heeft hem waarschijnlijk gebracht waar hij zat: bij misschien wel de beste krant van Nederland. En: hij had toegang.

Toegang tot een wijk bewoners waar maar weinig kranten naar omkeken. NRC stationeerde er geruime tijd Carola Houtekamer en Freek Schravesande in de Schilderswijk. The Post Online stuurde Joost Bakker en Mark Koster.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Trouwredacteur verzon bronnen

…of legde ze tenminste woorden in de mond:

Trouw laat een commissie van externe deskundigen onafhankelijk onderzoek doen naar de controle op bronnen. Eind vorige week rees ernstige twijfel over de juistheid en zelfs het bestaan van opgevoerde bronnen in artikelen van één van de redacteuren. Zo kon Trouw diverse bronnen niet verifiëren. […]

Op basis van intern onderzoek, waaronder hoor en wederhoor, is besloten dat de betrokken redacteur afscheid neemt van de krant. Mede op verzoek van diens raadsman vermeldt Trouw de naam van de redacteur niet.

Foto: FaceMePLS (cc)

Anti-statiegeldlobby biedt Lidl en Aldi compensatie bij afschaffen statiegeld

ACHTERGROND - Het Centraal Bureau Levensmiddelen (CBL), de brancheorganisatie van supermarkten, en grote frisdrankfabrikanten strijden al jaren voor het afschaffen van het statiegeldsysteem voor petflessen. Maar tot dusverre weigerden supermarktketens als Aldi en Lidl zich bij deze lobby aan te sluiten.

Vorige week meldde P+ echter dat nu ook Aldi en Lidl, dankzij druk van het CBL en Coca Cola, overstag zouden zijn gegaan en eveneens voor afschaffing van het statiegeldsysteem zijn.

Opmerkelijk: volgens P+ worden Aldi en Lidl financieel gecompenseerd voor het verlies dat ze door de afschaffing van het ‘dure’ statiegeldsysteem zouden leiden. (Lees hier meer over de primeur van P+.)

Deze omslag is dus op zijn zachtst gezegd opmerkelijk, want in 2012 gaf Aldi in een interview met Trouw (bron: Levensmiddelenkrant) aan door te willen met het statiegeldsysteem. Volgens Aldi was het systeem kostendekkend.

Eerder dit jaar gaf ook Lidl in een interview met Trouw aan dat het afschaffen van statiegeld juist contraproductief is. Door het statiegeld loopt de hoeveelheid hergebruikte polyethyleentereftalaat (PET) in nieuw verkochte flessen bij Lidl op van 30% in 2010 naar 60% in 2014. Marlijn Somhorst, verantwoordelijk voor het duurzaamheidsprogramma bij Lidl in Nederland, zegt zelfs (bron: Distrifood):

we willen graag naar flessen van honderd procent hergebruikt materiaal. Om daar te komen, hebben we de door de klant gebruikte flessen hard nodig, en ons recyclingsysteem is daarbij een prachtig instrument.

Ga je mengen met andere verpakkingen, zoals in de oranje container gebeurt, dan raakt de kunststofstroom steeds verder vervuild totdat je er alleen nog fleeces en bermpaaltjes van kunt maken. Dan ben je aan het downgraden. Voor de frisdrankflessen heb je dan nieuwe PET nodig. In ons systeem maken we van gebruikte flessen nieuwe flessen. Het afval wordt grondstof dat zijn kwaliteit en waarde behoudt

Foto: Calcio Streaming (cc)

Hoezo, bekentenis?

OPINIE - Als iemand door de politie wordt verhoord en toegeeft dat hij iets heeft misdaan, dan heet dat een bekentenis. Naar mijn idee zeg je dat alleen als iemand iets toegeeft dat werkelijk verkeerd was: je bekent dat je een greep in de kas hebt gedaan of arsenicum deed in de koffie van je schoonmoeder, maar je erkent dat je je haar hebt geblondeerd of dagdroomt astronaut te zijn.

Ik heb het voor de zekerheid nog even nagezocht in de Van Dale, maar ook daarin lees ik dat “bekennen” wil zeggen dat je uitkomt voor iets verkeerds. Het is geen juridische term, maar het woord maakt duidelijk dat datgene wat wordt toegegeven, niet is zoals het hoort.

Homoseksualiteit is geen misdrijf en ook geen overtreding. Het is daarom dat ik me wat stoor aan het taalgebruik van een stukje 9 januari in Trouw:

Met de openlijke bekentenis van Thomas Hitzlsperger dat hij op mannen valt, is er weer een stap gezet in de strijd voor acceptatie van homoseksualiteit binnen de voetbalwereld.

Vanwaar zo’n formulering? Ik ken Trouw niet als een krant die homo’s terug in de kast wil hebben. Misschien is er een journalist aan het woord die niets moet hebben van homoseksualiteit en zich freudiaans verschreef toen hij het ANP-persbericht bewerkte, maar je zou denken dat er dan een eindredacteur is die ingrijpt.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

’16 jaar oude auto van Aaf Brandt Corstius gestolen’

En Trouw, naar verluidt een soort van kwaliteitskrant, wijdt hier een nieuwsbericht aan:

De 16 jaar oude auto van schrijfster Aaf Brandt Corstius en journalist Gijs Groenteman is gestolen. Dat schrijft zij in haar column in de Volkskrant. Het gaat om een blauwe Toyota Picnic die vrijdag is weggehaald in Amsterdam.

Echte kwaliteitsjournalistiek! Vooral ook die bronvermelding.

UPDATE: In hetzelfde rijtje nieuwsberichten: Johan Cruijff ziet ‘zo veel vreemde dingen’:

Foto: IFPRI -IMAGES (cc)

Afrika moet zelf voor zijn eten zorgen

OPINIE -  ‘Afrika heeft grote agrobedrijven nodig,’ kopte het interview met Rabobank-analist Justin Sherrard  afgelopen dinsdag in Trouw. Jasper van Dijk en Eric Smaling, parlementariërs van de SP, hebben hun twijfels of grote multinationals wel zo goed zijn voor Afrika.

Het interview met Rabobank-analist Justin Sherrard (Trouw, 22 oktober) vestigt de aandacht op het groeiende handelstekort van Afrikaanse landen op het gebied van landbouwproducten. Op mondiale schaal is de scheefgroei inmiddels erg groot. Dat de (droge) landen van het Arabisch schiereiland forse netto importeurs zijn ligt voor de hand, maar ook China, Zuid-Korea en Japan geven jaarlijks per saldo tientallen miljarden dollars uit aan de import van landbouwproducten. De Verenigde Staten, Australië, Argentinië en Nederland staan nadrukkelijk aan de andere zijde van dit deel van de handelsbalans.

Het feit dat de savanne in Zuid-Amerika in snel tempo verandert in één groot sojaveld is voor een groot deel toe te schrijven aan de groeiende voedselbehoefte van China. Grote delen van Afrika lijken wat betreft landschap, regenval en bodemvruchtbaarheid op Zuid-Amerika en je zou ze inderdaad als ‘ongebruikt landbouwareaal’ kunnen betitelen, zoals Sherrard doet. De vraag is of Afrika gebaat is bij een zoete inval van de multinationals die Sherrard noemt. Met de regelmaat van de klok wordt namelijk melding gemaakt van schrijnende gevallen van landroof, waarbij grote arealen land op ruwe wijze worden omgetoverd tot plantages, met verwoesting van de bodemvruchtbaarheid en verdrijving van lokale bewoners tot gevolg.

Foto: Anders Sandberg (cc)

Silvain Ephimenco over de Ibn Ghaldoun

OPINIE - Trouwcolumnist Silvain Ephimenco stort zich vol overgave op de examenfraude bij de Ibn Ghaldoun. Zo ook in de weekendkrant van 22 juni 2013. Over deze school, zijn leerlingen en de islam leren zijn stukjes ons niets, maar ze laten wel heel aardig zien hoe je onderbuiken bespeelt, zegt Bart Voorzanger.

Gisteren werd bekend dat alle vwo- examenkandidaten van de Ibn Ghaldounschool in Rotterdam op de hoogte waren van de examenfraude. Niemand van deze leerlingen die islamitisch worden opgevoed, deed zijn mond open.

Wat die opvoeding ermee te maken heeft, wordt later duidelijk. Islamitisch onderwijs wordt volgens Ephimenco gerechtvaardigd met een verwijzing naar de normen en waarden van de islam, maar daar zie je bij deze kinderen hier en nu mooi niets van terug. En dat laatste klopt, althans in dit specifieke geval. Geen ouder die dat niet betreuren zal, maar ons gedrag wordt nu eenmaal niet alleen bepaald door de normen en waarden die we van onze officiële opvoeders meekregen, en dat al zeker niet ons gedrag in de roerige levensfase waarin eindexamenkandidaten verkeren.

Peer group

Jongeren zijn eerst en vooral lid van een ‘peer group’ en zo’n groep stelt zijn eigen normen en waarden die van die van thuis aanzienlijk kunnen verschillen. De zich bij ontgroenings- en andere rituelen beestachtig misdragende Corps-studenten van nog niet eens zo heel lang geleden, kwamen zonder uitzondering uit door en door keurige families en waren zonder uitzondering door en door keurig opgevoed. In hun studiejaren was daar weinig van te merken, maar een enkele uitzondering daargelaten zijn het later zelf ook weer door en door keurige burgers geworden. Het duurt even voor de ‘peer group’ z’n invloed verliest en de opvoeding van thuis en school weer begint door te schemeren. Het zou een godswonder zijn als dat bij een islamitische opvoeding anders lag.

Dronkers stopt met z’n schoolcijferlijsten

NIEUWS - Hoogleraar Jaap Dronkers stopt met de schoolcijferlijsten (pdf). Lange tijd werden deze door Trouw gepubliceerd, waarna een paar jaar geleden de Volkskrant het stokje overnam. De lijsten ware verre van onomstreden. Nu vindt Dronkers het dus genoeg:

Maar het gedoe erom heen, begint mij tegen te staan. Dat kost vele dagen werk, het geeft veel stress en de publieke steun is gering. Na 17 jaar stop ik daarmee.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Vorige Volgende