Kunst op Zondag | Kopje thee

Wij hebben geen theecultuur. De Britten wel en vandaar dat zij al eeuwen de wereld langs de meetlat van een kopje thee leggen. Als iets hen niet bevalt heet het dan ook ‘not my cup of tea’ te zijn. Het is niet zo heel aardig een willoos voorwerp tot instrument van het menselijk beoordelingsvermogen te maken. Wij trekken het kopje thee daarom uit die onverdiende beklemming. Want thee is knusse gezelligheid. Wel behoorlijk elitair en voorbehouden aan dames van stand: Marie Bracquemond - Le goûter (Middagthee), 1880 Of in ieder geval voor het vrouwelijk smaldeel der ‘gegoede burgerij’: Mary Cassatt - The Tea, 1880 Maar dat ooit elitaire kopje thee is nu een attractie voor iedereen. https://www.youtube.com/watch?v=ptyKbDsXT5E Die draaiende kopjes komen uit het verhaal over een idioot theekransje (hoofdstuk 7 uit ‘Alice in Wonderland’). Vereerd met menig sculptuur. Harry Marinsky - The mad tea party, 1994 Allemaal een beetje zoetsappig. Wat goed kan als het bijvoorbeeld om aardbeienthee met twee scheppen suiker gaat. Maar dat terzijde. Een volledig uit de hand gelopen ‘mad tea party’ was de Boston Tea Party. Een groepje als indianen verklede anti-belasting kolonisten overvielen Britse schepen die thee aan land wilden brengen. De thee belandde in het water van de haven van Boston. Naar verluid was dit een van de acties die uiteindelijk leidden tot de onafhankelijkheid van de Verenigde Staten. Nathaniel Currier - The Destruction of Tea at Boston Harbor, 1846 Overigens is thee tot op vandaag niet zo’n heel onschuldig drankje. De BBC bracht in februari aan het licht op theeplantages van Unilever en James Finlay & Co in Kenia vrouwen al jaren misbruikt worden. Niet alleen in Afrika, ook in Bangladesh, India en Sri Lanka is thee is nog steeds een van die producten dat samen gaat met uiteenlopende vormen van uitbuiting. Dat is op geen enkele manier met de mantel der liefde te bedekken. Of wat voor mantel dan ook. Meret Oppenheim - Object, 1936 Zouden theedrinker wezenlijk verschillen met en koffiedrinkers? Zoals Frank Zappa ooit een verschil zag tussen wijndrinkers en bierdrinkers. In zijn autobiografie ‘The Real Frank Zappa Book’ schreef hij: I have a theory about beer: Consumption of it leads to pseudo-military behavior. Think about it-winos don't march. Hoe dat met theedrinkers zit kunnen we achterhalen als we heel verschillende karakters ter theekrans zetten. Graffitti-artiest Jef Aerosol deed dat. ‘Edgar Allan Poe has invited John Lee Hooker to his little Boston tea party ! (but John Lee would prefer one bourbon, one scotch, one beer...)’ Jef Aerosol - Little Boston tea party, 2015 Edgar Allen Poe in Boston is geboren, maar wat verder het verband is tussen de stad en John Lee Hooker? Misschien de blues? Daar zou Poe nogal last van gehad te hebben, volgens de makers van deze Edgar Allen Poe thee: “This dark, earthy blend evokes the damp tombs of Poe's stories.” Tot slot en terzijde: Ziet u op de terrassen wel eens het schuim van bier uit snorren druipen? Gek eigenlijk dat er geen bierglas is uitgevonden die dat kan voorkomen. Het ‘snorrenkopje’ kan dat wel: ‘The Ringling Brothers with their moustache cups’. Prettige dag verder

Door: Foto: Jo Zimny (cc)
Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | Thee voor Raqqa

Goed, het lukt dus aardig om binnen de kortste keren vergeldingsbombardementen uit te voeren op Raqqa, hoofdkwartier der jihadisten en thuis van nog veel meer ongelukkigen die er toevallig woonden toen het onheil uit de woestijn kwam aanwaaien met Toyota’s en moderne wapens waarvan we ons nog altijd afvragen hoe die in hun handen hebben kunnen vallen. De fanatici hebben om onze haat verzocht en wij hebben hen op hun wenken bediend. De rest lijdt honger en krijgt van ons niets, behalve granaatsplinters als ze pech hebben.

Ik zeg: olie en bloem. Als het lukt bommen te gooien, moet het toch ook mogelijk zijn om voedseldroppings te organiseren om te laten zien dat we de armzalige burgers van Raqqa niet vergeten zijn. En ik zeg: thee. Kilo’s en kilo’s thee, in zakjes, in balen, rozenthee, muntthee, kamille. We zullen ze de thee door de strot duwen tot ze er scheel van zien.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Volentekriebels | Geniet ervan

COLUMN - Een overzicht van een aantal mediahypes in 2012. En een suggestie voor het komende jaar. Doe ook mee, stop met thee!

Nog zeven nachten slapen en één avond opblijven en het is 2013. Daarmee komt een einde aan de campagne Kony 2012. Voor de mensen met een haperend declaratief geheugen: Joseph Kony is de Johannes de bultrug van de eerste twee weken van maart 2012. Hij is geen stervend zeezoogdier maar een boze gemene neger die kindsoldaatjes ronselt, vrouwen verkracht en mensen doodt. Dat vonden we heel erg en daarom moest Kony worden opgepakt en berecht.

Omdat Kony hot was, besteedde De Wereld Draait Door aandacht aan het onderwerp. Op 9 maart sprak Matthijs van Nieuwkerk erover met Willemijn Verloop van Warchild en de in Uganda geboren tv-presentator Adrew Makkinga (fragment hier). Verloop zegt in de uitzending dat ze het briljant vindt dat jonge mensen nu betrokken zijn met wat er gaande is in Centraal Afrika. Makkinga is cynischer. Dit is twee, drie dagen een hype, denkt hij, daarna zijn we het weer vergeten. Tafeldame Theo Maassen gaat daarin mee. Maar dat is buiten Van Nieuwkerk gerekend. Matthijs noteert dat DWDD met regelmaat op het onderwerp terug zal komen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 30-10-2022

Met gewoon Jos door Gewoon NL, afl. 4: Ommen

Waarin uw verslaggever de charismatische Jos Kuintjes volgt op zijn campagne door gewoon Nederland. Vandaag: Ommen. Waar gewoon Jos een vrij ongewoon theetje serveert bij de Christelijke Boeren- en Tuindersbond.

REPORTAGE – “Is iedereen een beetje gewoon?” Jos’ enthousiaste begin kan op weinig respons rekenen. Zijn reputatie is hem duidelijk nog niet vooruit gesneld. Of wel natuurlijk en moeten ze hier niets van Jos’ nuchtere gewoonheid hebben. We hebben ons verzameld in het clubhuis van korfbalclub RODKA74, Jos zal spreken voor de Christelijke Boeren- en Tuindersbond. Vrij norse mannen die met de handen over elkaar wachten op wat komen gaat. Ze lurken een beetje aan hun thee.

“Vandaag wil ik het met u hebben over drugs. Zoals wij hier in Nederland met drugs omgaan, dat is niet gewoon. Het moet maar eens afgelopen zijn met dat halfslachtige gedoe. Wat dat betreft is Nederland natuurlijk nooit gewoon geweest. Net zoals de rest van de wereld. Als het om drugs gaat, raakt iedereen overspannen. Want het gaat om onze jeugd, en de jeugd heeft de toekomst, en die moet je niet verpesten. Afijn, u kent het riedeltje. Onzin natuurlijk. Drugs moet je gewoon legaliseren.”

Jos kijkt de zaal rond. Hij neemt een slok van zijn thee. De zaal zit er nog hetzelfde bij. Ik neem ook een slok van m’n thee. Vreemde thee. Ik kijk naar het labeltje van een theezakje dat in een pot hangt. GEWOON T., lees ik. Jos gaat verder. “Nederland is altijd een land van compromissen geweest. Van bemiddelen. Van polderen. Dat heeft Nederland groot gemaakt. Daardoor was Nederland al die jaren zo gewoon. Niet links, niet rechts, maar gewoon. Maar als het gaat om drugs was Nederland gewoon dom. Want hoeveel belastinggeld heeft de staat wel niet misgelopen door het gebruik van softdrugs wel toe te staan, maar het verkopen ervan niet? U hier, tuinders in hart en nieren, u hier had multimiljonair kunnen zijn door uw kennis en ervaring niet alleen in te zetten om de mooiste viooltjes en hortensia’s te kweken, maar om de beste wiet van de wereld te maken. En al die talentvolle scheikundigen die ons land telt, hadden, in plaats van het najagen van de Nobelprijs, de beste LSD, XTC, GHB of weet ik veel wat voor drugs kunnen maken. En wij hadden de Afghanen kunnen helpen door hun opium te importeren en er de beste heroïne ter wereld van te maken. De Nederlandse economie, zo durf ik u wel te zeggen, had niet in een crisis gezeten als dat allemaal legaal was geweest en als de staat daarover belastinggeld had mogen innen. Dat hele vermaledijde huishoudboekje was gigantisch op orde geweest.” Luidkeels gegaap in de zaal.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Bedreigingen stoppen doe je zo(!)

Ironie is een lastige stijlfiguur. Het is bij uitstek een vorm die onherkenbaar wordt als je ‘er niet bij was’. Want wat bedoelt een voetbaltrainer met ‘mooie bal!’? Die bal kan zowel in de kruising hangen als meters over de lat vliegen.
Teletekst voorziet in een ironieteken voor doven en slechthorenden: (!).
Op internet wordt zo hard geschreeuwd dat dit teken overbodig lijkt. En zo kan het gebeuren dat een politicus met relativeringsvermogen noch besef van context aangifte doet van bedreiging op een weblog en dat een OM met weinig gevoel voor verhoudingen op internet de fundamentalistisch-atheïstische weblogger (Bert Brussen) aanklaagt voor het citeren van een bedreiging (een tweet van Mohamed Ghabri waarin hij een ‘rijkelijke beloning’ beloofde voor degene die Wilders’ keel van links naar rechts of vice versa doorsnijdt).
Wat de weblogger hier nekt, is dat hij weliswaar bekend en berucht is, maar slechts in beperkte kring. Bij het OM kennen ze hem overduidelijk niet. Wat ze bij het OM wél doen, is het bloedserieus nemen van iedere bedreiging en iedere verwijzing naar een bedreiging waar de ironie niet vanaf druipt.
Wat het OM had moeten doen, was de twitteraar, de blogger en Geert Wilders uitnodigen op het bureau voor een kopje thee. Dan had Mohamed Ghabri aan Bert Brussen kunnen uitleggen wat hij bedoelde met zijn tweet en dan had Brussen aan Geert Wilders kunnen uitleggen wat hij bedoelde met zijn blogpost en dan had Wilders kunnen zeggen: “Jongens, ik word knettergek van dat getwat. Het is tijd dat we accepteren dat iedereen verschillend is en dat we samen gaan werken aan de echt grote problemen in deze wereld.” (!)

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Gebruik je kop eens vaker

Mijn werk brengt me regelmatig bij verschillende bedrijven. Altijd sleep ik een mok met me mee om de koffie uit de automaten uit te drinken. Met enige regelmaat komt dan de vraag voorbij “Waarom drink je nog uit een mok? Het is toch bewezen dat bekertjes milieuvriendelijker zijn!“.
Dat is vermoeiend. Ik heb die onderzoeken nooit gezien en kan ze dus ook niet weerleggen. Natuurlijk had ik het vermoeden dat het om een verdraaid onderzoek ging, maar daar bleef het ook bij. Tot afgelopen weekend de volgende kop voorbij kwam:
“Plastic bekers milieuvriendelijker dan mokken”

Door het redesign kon ik hem niet gelijk oppakken. Maar nu ben ik er toch eens lekker voor gaan zitten en heb het rapport van TNO van voor tot achter gelezen. En ja hoor, een kop zonder bodem weer. Een uit de context gerukte conclusie die zwaar aangezet is in het belang van de belangenvereniging van plasticbekermakers die het onderzoek betaald hebben. Zucht.
Goed geformuleerd is de conclusie dat een wegwerpbekertje (1 keer gebruiken) minder belastend voor het milieu is dan een mok die je vier keer of minder hergebruikt voor hem af te wassen in een vaatwasmachine of met heet water en sop.

Oftewel, onder heel specifieke omstandigheden is een wegwerpbeker beter voor het milieu. Ja, dat had ik ook zonder onderzoek wel kunnen zeggen. Maar om uit dit onderzoek nou te gaan lopen leuren met de kop “Plastic bekers milieuvriendelijker dan mokken” is weer een typisch voorbeeld van luie journalisten die zich voor het karretje van een of andere industrietak laten spannen.
Het beroerde is echter dat zo’n kop wel blijft hangen. Dus de komende tien jaar zal ik de opmerking wel blijven horen. Gelukkig kan ik ze dan wel van repliek dienen.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.