Antisemitisme

Ooit was er een tijd dat joden en christenen elkaar op voet van gelijkheid afslachtten en de wederzijdse haat die dat tot gevolg had, is tot op de dag van vandaag terug te vinden, vooral in oude teksten en helaas te vaak in nog steeds gehuldigde opvattingen over de ander. Door een historisch toeval zijn uiteindelijk de christenen in de meerderheid geraakt en vanaf dat moment waren de joden het slachtoffer en de christenen de daders. De verdere geschiedenis mag bekend worden verondersteld, met als voorlopig dieptepunt de Endlösung, die weliswaar uiteindelijk net zoveel met christendom te maken had als een vis met fietsen, maar toch op onnavolgbare wijze zijn oorsprong moet zoeken in de christenheid. De eeuwenlang heersende ideeën die uiteindelijk de Endlösung mogelijk maakten, hebben een benaming gekregen: antisemitisme, en het is dankzij die Endlösung dat het woord antisemitisme een emotionele lading heeft gekregen die in geen enkele andere aanduiding die voor vergelijkbare ideeën zou kunnen worden gebruikt, terug te vinden is. Op de een of andere manier lijkt antisemitisme altijd erger dan alle andere vormen van racisme en de Endlösung wordt door velen gezien als een uniek fenomeen terwijl genocide iets is van alle tijden en plaatsen.

Door: Foto: Beny Shlevich (cc)
Foto: Kort - illustratie Sargasso

Kort | Oorlogstaal

, door

OPINIE - De wereld voert oorlog met wapens. In Nederland voeren we oorlog met woorden. Minder erg, maar helpen doet het ook niet.

Zeg iets over arme burgerslachtoffers in Gaza en je bent een terroristenvriendje en antisemiet. Zeg iets over de begrijpelijkheid van de Israëlische reactie en je bent een zionist en kindermoordenaar.

Zeg iets over inzet van militairen in het rampgebied van MH17 en je bent oorlogszuchtig. Zeg iets positiefs over de voorzichtige houding van Nederland richting Rusland en je bent een laffe pacifist die handel voor mensen laat gaan.

Publiceer zomaar een persoonlijk item van een van de slachtoffers van MH17 en je bent een aandachtshoer die over lijken gaat. Zeg iets over het het morele gehalte van voorgaande en je bent iemand van de linkse morele elite die andersdenkenden de mond wil snoeren.

Zeg iets over het verklaarbaar vinden dat ISIS doet wat ze doet en je bent een moslimvriend, jihadist en dhimmi. Enzovoort.

Hoe heftiger de gebeurtenissen in de wereld, hoe heftiger mensen op elkaar reageren. De emotie is begrijpelijk. Maar iets ingetogener mag best. En iets meer geduld. Dat geeft misschien ruimte om samen oplossingen te vinden.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Heatmap lettercombinaties uit taalgebruik reaguurders (m/v)

, door

DATA - Ergens op het internet maakte iemand een heatmap van lettercombinaties op basis van een Engelse woordenlijst. Een tweet in Nederland hierover leverde per omgaande een bak met data om een soortgelijk iets te doen.

Alleen dan net anders.

Want het gaat in dit geval niet om een woordenboek, woordenlijst of iets anders gestructureerds. Het gaat om het taalgebruik op twee nogal omvangrijke fora. Eentje waarvan vast staat dat meer dan driekwart van de reaguurders vrouw is en eentje waar zeker driekwart man is.

Zou dat nog wat leuke inzichten opleveren?

We hebben het in drie stukken opgedeeld. Allereerst alle tweelettercombinaties op basis van alle unieke woorden die we konden vinden. Daarna op basis van alle tekst (minus dingen met accenten en zo). En tot slot even de unieke letters voor de verschillende varianten.

Laten we beginnen met de 2grammen voor de unieke woorden op respectievelijk het vrouwenforum en het mannenforum. Verticaal de eerste letter, waarbij ^ staat voor blanco (dus dan tweede letter gelijk beginletter woord). En horizontaal de tweede letter, waarbij $ staat voor blanco, oftewel einde woord.
v_uniek_475
m_uniek_475

Let op, de heat map is gemaakt op basis van logaritme van de getallen. Anders was er te groot verschil tussen de hoogfrequente combinaties en de weinig voorkomende.

Foto: Joe Catron (cc)

Hosanna

, door

COLUMN - Pakweg een week voor die noodlottige pasen trok – zo luiden althans de verhalen – Jezus met zijn clubje volgelingen Jeruzalem binnen. De meute raakte daar zó opgewonden van, dat ze de Galileërs verwelkomden door takken van palmen en olijfbomen te rukken en die op de weg uit te spreiden. Dit staaltje horticultureel vandalisme wordt nog ieder jaar herdacht op palmzondag. Dat was drie dagen geleden.

De verhalen over die intocht hebben geleid tot een veelgebruikt taalkundig misverstand. Ik hoorde het onlangs VVD-fractievoorzitter Halbe Zijlstra nog zeggen op het nieuws: ‘We moeten vooral niet te snel hosanna roepen.’ Het betrof een financiële meevaller die het rijk had gehad, en Zijlstra waarschuwde voor al te uitbundig enthousiasme. Het woord hosanna is doorgaans een aanduiding van triomfantelijke blijheid. De uitdrukking blijft standaard onvertaald in de bijbel, wat dit misverstand in stand houdt.

Want hosanna is de Griekse weergave van het Hebreeuws hosjia-na of hosja-na, dat ‘red toch’, of ‘red ons’, betekent. Het woord is – net als de naam ‘Jezus’ trouwens – afgeleid van het werkwoord jasja. Het moet wel leuk blijven, dus ik zal u de ingewikkelde Hebreeuwse werkwoordsafleidingen besparen. Belangrijk om te onthouden is dat dit werkwoord in de Hebreeuwse bijbel wordt gebruikt bij gebeurtenissen die voor het Joodse volk van centraal belang zijn. Bijvoorbeeld wanneer na de doortocht door de Rietzee – onder leiding van Mozes – het verzopen Egyptische leger op het strand ligt en de Israëlieten gered blijken te zijn. Bij dat ‘redden’ moet u dan ook beslist denken aan de connotatie ‘verlossen’, ‘bevrijden’.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Spraakverwarring

, door

COLUMN - Toen ik in het tweede jaar van mijn tweede studie zat, werd ik door een docent aangemoedigd mee te doen aan het prestigieuze concours “International Contest for Outstanding Students of the Japanese Language”. Nooit gehinderd door zelfonderschatting toog ik spoedig naar de Laan der Dinges te ‘s-Gravenhage, alwaar het concours plaats vond, in de statige villa van de Japanse ambassade.

In de wachtkamer begreep ik de omvang van mijn overmoed. Alle aanwezigen zaten in het laatste jaar van hun studie. Ze keken meewarig naar mij, die driftig doorging met wat ik de hele reis had gedaan: Japanse karakters in mijn hoofd stampen. Ik nam altijd overal een zakschriftje mee vol met die rabiate dingen, die zo vreselijk zijn om te leren en des te makkelijk om te vergeten. Elke student Japans of desnoods Chinees (het Chinese schrift is makkelijker) zal dit beamen.

Ik zat daar dus ijverig te blokken, onder de neerbuigende blikken van mijn opponenten. Zij maakten daar zelfs opmerkingen over, zo van ‘Goshie, ben jij nog met karakters bezig? Dat doen we al lang niet meer hoor.’ Na het schriftelijk onderdeel werden wij een voor een binnen geroepen.

Ik won.

Dat betekende dat ik voor drie weken naar Japan moest, als afgevaardigde van Nederland te midden van een bonte stoet studenten Japanologie uit de hele wereld. En dus mijn kleuter achter moest laten bij zijn stokoude vader, een figuur van de bovenste plank, zware alcoholist en notoire verwaarlozer van baby’s.

Foto: Simon Scarfe (cc)

Taal over woningmarkt verhardt

, door

ANALYSE - Zou de manier van spreken over de woningmarkt een aankondiging zijn van de sociale verhoudingen die op komst zijn? Tom van Doormaal  las wat Engelse publicaties en werd daar ongerust van: de taal van de borreltafel dringt door tot de kwaliteitskranten.

Over het verkopen van woningen door corporaties horen we weinig. Dat is maar goed ook, want het is een slecht idee. Hoe slecht kun je zien door naar de Engelse praktijk te kijken. Daar is het “Help to buy”-programma van kracht, waarmee starters aan een koopwoning worden geholpen. Maggy Thatcher draait zich om in haar graf, want het uitdelen van geld zou haar een gruwel zijn.

Kopen en starters

Martin Wolf schrijft er op 10 oktober over in de Financial Times (paywall): hij meent dat de regering de starters helemaal niet helpt, maar juist ‘de samenzwering versterkt van degenen die de prijs van de huisvesting hoog houden: huidige eigenaren, bankiers, bouwers.’  Nu hebben die wel een belang bij een stabiel prijsniveau, maar het radicale taalgebruik valt op voor een deftige krant.

Vraag en aanbod worden geacht op elkaar te reageren door veranderingen in de prijs, anders faalt de markt. En dat is in hoge mate het geval: ‘It’s the supply, stupid,’ schrijft Wolf.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Niels Beune (cc)

Gebarentaal ligt onder vuur

, door

OPINIE - Gebarentaal was essentieel voor de emancipatie van dove mensen. Maar gebarentaal ligt onder vuur. Onterecht, constateert sociologe Anja Hiddinga.

Dat er in Nederland dove mensen wonen is de afgelopen decennia steeds zichtbaarder geworden. Wij kijken niet meer op van doven in de media, in bioscoopfilms of van gebarentaaltolken in TV programma’s. Cursussen gebarentaal zijn in trek, de tolkenopleiding gebarentaal aan de Hogeschool Utrecht loopt vol en het is in de mode om – horende – pasgeborenen ‘babygebaren’ te leren.

Maar terwijl serieuze aandacht van de horende wereld voor gebarentaal en gebarentaalgebruikers groeit, wordt nu door sommige experts het belang van gebarentaal in de opvoeding van jonge dove kinderen ter discussie gesteld. Deze kinderen, van wie de jongste generatie voor meer dan 90 procent een elektronische binnenoorprothese (CI) heeft, zouden geen baat meer hebben bij gebarentaal. Sterker nog, het gebruik van gebarentaal zou hen in de weg zitten bij het verwerven van de gesproken taal.

Wetenschappelijke publicaties met deze strekking roepen in kringen van taalkundigen en pedagogen veel kritische vragen op over de methodiek en conclusies van het onderzoek. Maar terwijl discussies daarover in de vakliteratuur volop gaande zijn, verschijnen inmiddels berichten in de media met een bepaalde strekking: de rol van gebarentaal in het leven van jonge dove kinderen in Nederland lijkt te zijn uitgespeeld.

Vorige Volgende