In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
WW: Uitstervende achternamen
De woensdagmiddag is op GeenCommentaar Wondere Woensdagmiddag. Met extra aandacht voor de nieuwste ontwikkelingen in Wetenschap- en Techniekland.
(Update: Zie nu ook de grote GeenCommentaar Naam-uitsterf Calculator!)
Voor Nederlanders is het altijd gniffelen als we naar een wedstrijd van het Zuid-Koreaans elftal kijken: “Lee speelt naar Lee, Kim passt de bal aan Lee, die hem doorgeeft aan Kim”, enzovoorts. Dat er zoveel (Noord -en Zuid-)Koreanen met dezelfde naam voorkomen is allesbehalve toeval: er bestaan in totaal maar iets van 250 Koreaanse familienamen en sterker nog: bijna de helft van de 80 miljoen Koreanen is in het bezit van één van de drie meest voorkomende familienamen: Kim, Lee en Park.
Een minder extreem voorbeeld van een volk met relatief weinig namen is dat van Chinese namen: 22% van de bevolking heeft een van de drie meest populaire achternamen (Lee, Wang en Chang) en 96% van de bevolking heeft een naam uit de top 200.
Deze homogeniteit is ons Nederlanders vreemd: wij zitten hier met meer dan 68.000 verschillende achternamen. Zelfs de meest populaire naam -“de Jong”- wordt volgens de site van het Meertens Instituut gebezigd door nog geen 90.000 mensen: op 16 miljoen is dat nog geen half procent.
Hubbert Peak Theory of Rock – Dutch edition
Via de onderstromen van het hele grote interweb bereikt ons vandaag dit leuke artikel. Daarin staat visueel de relatie tussen de olieproductie van de VS en het aantal rockklassiekers per jaar. Altijd leuk voor een discussie na een paar wijntjes. Echter, een oplettend redactielid riep “Maar hoe zit dat dan in Nederland??” Dat moet je natuurlijk niet tegen mij roepen. Met behulp van Peakoil collega Rembrandt en ons eigen archief hebben we vervolgens vliegensvlug de Nederlandsche situatie in kaart gebracht:
Linkeras en de staafjes zijn dus het aantal hits in dat jaar uit de top2000 van 2008 en de linkeras en lijn geven het aantal miljoenen liters opgepompte olie van het Nederlandsche vaste land weer. Heel manipulatief hebben we het pompen van olie van het continentale plat (maar nog steeds Nederlandsch gebied) buiten beschouwing gelaten.
Aan u de vraag om de relatie uit te leggen. Het is in ieder geval duidelijk dat bij ons i.t.t. de VS de olieproductie voor loopt op de hitacceptatie.
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.
Tweede Kamer overwegend gevuld met alfa’s
“Er zit ook niemand meer in de politiek die weet hoe de dingen echt in elkaar zitten of hoe je ze moet bouwen.” Aldus mompelde een collega tijdens een discussie. De context is me ontschoten, de opmerking is me bijgebleven, te meer omdat ik net het opleidingsniveau had uitgezocht.. Waren er nog wel kamerleden die weten hoe je daadwerkelijk iets moet bouwen? Het duurde een paar weken voor ik weer de tijd had om het een beetje uit te zoeken. Gelukkig bleek het mee te vallen op dat punt. Er waren ten minste vijf mensen die iets als werktuigbouwkunde hadden gestudeerd.
Wat wel opviel, terwijl ik toch aan het turven was, was het overwicht van de alfa’s. Driekwart van de kamer is gevuld met mensen die politicologie (13), geschiedenis (8), rechten (23) en meer van dat soort studies gevolgd hebben. Dat is natuurlijk geen bewijs dat ze ook werkelijk alfa zijn. Maar bij gebrek aan beter was dat het criterium.
Daarom is er ook 11% waar het niet van te bepalen is. In die groep zitten ook een paar economen.
Tot zover weer uw hokjesgeestreporter.
De welgestelden wisselen de VVD in voor D66
In drie gastbijdragen presenteert Jasper Soetendal op verzoek van Sargasso enkele opvallende resultaten uit Weetwaar.com. Weetwaar.com is een onderzoeksinitiatief van Braxwell Labs waar geografische, demografische, politieke en economische informatie gecombineerd wordt in verrassende visualisaties.
In hoeverre bepaalt je banksaldo je politieke voorkeur? En hoe verandert dit in een ontzuilde, polariserende samenleving?
Voor alle Nederlandse gemeente heeft Weetwaar.com het besteedbaar inkomen vergeleken met de resultaten van de Europese Verkiezingen van 2009. Onderstaande figuur toont dat voor vrijwel alle partijen er geen of nauwelijks correlatie bestaat tussen belastbaar inkomen in een gemeente de de lokale verkiezingsuitslag. Alleen voor D66 en VVD geldt: hoe hoger het belastbaar inkomen, hoe hoger de verkiezingsuitslag.
Rijk kiest D66
Hoe ‘rijker’ een gemeente, des te hoger het percentage D66-stemmers; Niet de zo voor de handliggende VVD, maar D66 gooit relatief de hoogste ogen in de rijkere gemeentes.
De figuur toont eveneens aan dat dit tijdens de Tweede Kamerverkiezingen van 2006 (de grijze bolletjes) nog niet zo was: toen was er een overduidelijke, sterke correlatie tussen inkomen en VVD-stemmers. 3 jaar later hebben de partijen stuivertje gewisseld en mag D66 zich meer dan ooit verheugen op goede uitslagen in welgestelde gemeenten.
Laten we een stapje dieper kijken. Eerst naar de correlatie tussen besteedbaar inkomen en de VVD-verkiezingsuitslag. Onderstaande afbeelding toont een ‘komeet’ van gemeenten, met een staart van welgestelde gemeentes met hoge inkomens en veel VVD-stemmers. Opvallend is echter een vreemde uitschieter vanenkele gemeenten met benedengemiddelde inkomens. 5 gemeentes uit eenzelfde regio bovendien: Asten, Someren, Deurne, Helmond en Laarbeek. Wat is er aan de hand in Oost-Brabant? Een lokale VVD-coryfee? Hans van Baalen noch Mark Rutte komt uit deze regio.
In de volgende diagram een zelfde afbeelding voor D66. De figuur ziet er vergelijkbaar uit, maar met uitschieters op andere vlakken. Verschillende universiteitssteden zijn positieve uitschieters en scoren flink hoger. De écht rijke gemeenten daarentegen blijven nog wat achter. De aanhang van D66 is er bovengemiddeld hoog, maar gezien de hoge inkomens liggen daar nog kansen voor Pechtold en de zijnen.
Scorebordjournalistiek? Misschien. De verschillen in de correlatie n.a.v. de recente Europese verkiezingen zijn minimaal, maar de verschuiving ten opzichte van de laatste Tweede Kamerverkiezingen zijn onmiskenbaar.
Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.
Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.
Loonsverhoging? Verhuizen!
In drie gastbijdragen presenteert Jasper Soetendal op verzoek van Sargasso enkele opvallende resultaten uit Weetwaar.com. Weetwaar.com is een onderzoeksinitiatief van Braxwell Labs waar geografische, demografische, politieke en economische informatie gecombineerd wordt in verrassende visualisaties. Vorige aflevering.
Je buurman verdient uiteraard altijd meer dan hij verdient. En zelf verdien je lang niet zo veel als je eigenlijk zou verdienen. Uit onderstaande afbeelding lijkt er echter een eenvoudige oplossing te zijn: verhuizen!
Wanneer van alle gemeenten in Nederland de centrale ligging wordt afgezet tegen de lonen (het besteedbaar inkomen van werkende inwoners), lijkt er een opvallend verband te bestaan: hoe centraler gelegen, hoe hoger de lonen.
In dit geval is de centrale ligging gedefinieerd als de afstand (hemelsbreed) tot de vijf dichtstbijzijnde Nederlandse hoofdkantoren van de 25 aan de AEX genoteerde bedrijven. Zoals uit onderstaande afbeelding blijkt houdt dit in dat de Randstad en in mindere mate Brabant als ‘centraal gelegen’ beschouwd worden.
In deze regio’s is het besteedbaar inkomen van de beroepsbevolking hoger dan in de ‘afgelegen’ regio’s. De statistische correlatie is niet bijzonder sterk, maar de afbeelding toont een duidelijke trend. Daarbij zijn er enkele positieve uitzonderingen zoals Rozendaal (Gld), Haren en Tynaarlo te noteren, alsook enkele centraal gelegen gemeente waar minder verdiend wordt: bijvoorbeeld Bunschoten en Katwijk.
Waar komt dit verband vandaan? Zijn voor vergelijkbare beroepen de lonen in ‘de provincie’ inderdaad lager dan in de Randstad? Betaalt een werkgever inderdaad meer aan de buurman omdat ‘ie net iets dichter bij kantoor woont? Of is er sprake van een brain-drain die (potentiële) grootverdieners naar de Randstad doet trekken? Stof ter discussie en verder onderzoek!
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.