Boycot om te beginnen de politiek

Woensdag kregen we weer een voorproefje van wat ons te wachten staat aan de universiteiten. Jarenlang is ons voorgehouden dat onderwijsinstellingen natuurlijk ‘neutraal’ moeten zijn, en zo staat het zelfs in het hoofdlijnenakkoord van de toekomstige nieuwe regering: politiek neutraal is het ideaal. Maar ondertussen kunnen de partijen die sympathiek staan tegenover de regering in ruste, nu ze de macht hebben of minstens ruiken, het ook niet laten om zich meteen te gaan bemoeien met het beleid van de universiteiten. Verontrustend was het verslag van het Hoger Onderwijs Persbureau gisteren over een door de SGP ingediende Kamermotie. In de nu aangenomen motie roept de Kamer de regering universiteitsbesturen op om “niet onder druk de banden met Israëlische instellingen te verbreken”. Die druk zou dan komen van “studenten, academisch personeel en demonstranten [die] op intimiderende wijze druk uitoefenen” voor een boycot van Israëlische academische instellingen. Rusland Ik heb hier al geschreven wat ik van een academische boycot vind: ik ben ertegen. De universiteit is een manier waarop internationaal debat wordt georganiseerd, en zulk debat breek je nooit systematisch af. Ik vind ook niet dat we Rusland moeten boycotten, of Iran, of Noord-Korea. Praten is altijd beter dan niet praten, dat vind ik. Maar wie oefent er hier nu eigenlijk druk uit op het universiteitsbestuur, en misschien zelfs op intimiderende wijze? Er valt niet te ontkennen dat er onacceptabele incidenten zijn geweest, gisterenavond hebben enkele demonstranten zich op mijn eigen universiteit overgegeven aan doelloze vernielzucht, maar is het niet minstens net zo intimiderend als parlementariërs zich bemoeien met wat de universiteiten wel of niet moeten doen? Is dat wel eens eerder gebeurd? Ik kan me er geen voorbeelden van herinneren. Oh nee, toch wel: de boycot van Rusland van twee jaar geleden. Die lijkt feitelijk ook afgedwongen te zijn door de toenmalige regering. Gevaarlijk Het is dan ook eigenlijk niet helemaal eerlijk om deze oneigenlijke politieke druk op het wetenschappelijke beleid alleen aan de dames en heren van de toekomstige coalitie toe te schrijven. Een brief over deze kwestie door minister Dijkgraaf (D66) is minstens even verontrustend. In die brief zegt Dijkgraaf ook al dat de universiteiten de banden niet moeten verbreken, omdat onze relaties met Israël al zo lang duren en er zulke belangrijk onderzoek is gedaan. Maar dat geldt voor Rusland allemaal net zo goed. En waarom zouden colleges van bestuur niet naar de studenten moeten luisteren, maar wel naar de minister? Waarom moet alles zo top-down georganiseerd zijn in het wetenschappelijke bedrijf? Omdat die betaalt? Maar in een goed georganiseerde samenleving moet een minister dat doen met als enige verlangen dat er goed onderwijs en goed onderzoek wordt gedaan, en laat die daarbij over aan de bestuurders hoe ze dat het best kunnen organiseren. Het is heel gevaarlijk als de universiteiten nu steeds instrumenten worden van de grillige politiek – gevaarlijk voor een goede wetenschap, en daarmee uiteindelijk voor ons allemaal. Dat zou mijn ideale wereld zijn: we boycotten niemand, want we voeren met iedereen het academische debat. Het enige dat het universiteitsbestuur boycot zijn moties van de Tweede Kamer die zich bemoeien met zaken die hen niet aangaan. We regelen die dingen zelf wel – democratisch.

Door: Foto: Belgian Presidency of the Council of the EU 2024 (cc)
Foto: Diederik van Dijk, CC BY-SA 4.0, via Wikimedia Commons.

SGP is constitutioneel kompas kwijtgeraakt

, door

COLUMN - van Prof. Dr. Bert van den Braak.

Woensdag 28 februari was er een unicum in de Tweede Kamer. Dat deed zich voor bij de behandeling van het wetsvoorstel om een elfde gemeente toe te voegen aan de lijst van gemeenten waar het coffeeshop-experiment mag plaatsvinden. SGP’er Diederik van Dijk diende een motie in om de Kamer te laten uitspreken dat het D66-initiatiefvoorstel over het invoeren van de gesloten coffeeshopketen dient te worden ingetrokken. Dat wetsvoorstel ligt bij de Eerste Kamer.

Van Dijk stelt: het door de Tweede Kamer op 21 februari 2017 aangenomen initiatiefvoorstel is op grond van artikel 82, 1e lid een initiatiefwetsvoorstel van de Tweede Kamer geworden en zij gaat erover.

Het initiatiefvoorstel werd in 2015 ingediend door Vera Bergkamp en door haar in 2017 met succes verdedigd in de Tweede Kamer. Daarmee werd het inderdaad formeel een initiatiefvoorstel van de Tweede Kamer. Die droeg Bergkamp op het wetsvoorstel in de Eerste Kamer te verdedigen. Zij gaf die verdediging in juni 2021 (na haar verkiezing tot Kamervoorzitter) over aan haar fractiegenoten Joost Sneller en Sjoerd Sjoerdsma.

Formeel is het de Tweede Kamer die kan besluiten tot intrekking. Dat is sinds 1945 zeven maal gebeurd. Zo werd in 1956 een eerstelezingsvoorstel over regeling van een parlementsloze periode (ingediend door P.J. Oud) ingetrokken. Hetzelfde gold in mei 2023 met een initiatiefvoorstel van VVD en CDA over het laten vervallen van het verplichte voorzitterschap van raadscommissies door raadsleden, Statenleden en eilandsraadsleden.

Doneer!

Mededeling

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Schermafbeelding videostream Tweede Kamer stemmingen moties 18 maart 2020

De onrechtsstatelijke motie-Stoffer c.s. en de positie van belangengroepen

, door

COLUMN - van Prof.Mr. Aalt Willem Heringa

Motie nr. 36169-37, van Stoffer (SGP)/Van der Plas (BBB)/Eerdmans (JA21), in februari aanvaard met 81 stemmen voor, lijkt erg voorzichtig geformuleerd: deze motie verzoekt de regering te verkennen of er nadere vereisten met het oog op representativiteit moeten worden gesteld in de context van art. 3:305a BW. Dat wil zeggen ten aanzien van civiele procedures (zoals Urgenda).

Kennelijk geldt dat verzoek niet waar het betreft bestuursrechtelijke procedures.

Maar los daarvan: de motie verlangt dat een financiële bijdrage wordt gevraagd van de personen tot bescherming van wier belangen de rechtsvordering strekt en dat de rechter een indringende toets op de representativiteit gaat stellen.

Beide zijn rare eisen: belangenorganisaties hoeven toch niet representatief te zijn om naleving van regels te kunnen eisen? Naleving van regels, van het recht, is toch iets wat per definitie in ons aller belang is. En niet iets dat alleen kan worden gekocht door financiële bijdrages of het meten van representativiteit. Representatief voor wat? Een percentage van de bevolking door het overleggen van een peiling? Absurde eisen natuurlijk.

Nog absurder is de achterliggende gedachte dat de toegang tot de rechter beperkt moet worden, omdat die op basis van algemeen belang acties verzocht wordt zich bezig te houden met de vraag of de overheid zich aan het recht houdt. Daarmee vraagt de meerderheid van de Tweede Kamer aan de regering om na te denken over het indammen van de bevoegdheid van de rechter om ook de wetgever, dan wel de uitvoerende macht, aan het recht te houden. Dat is ten principale niet veel anders dan de plannen van de regering Netanyahu in Israël om aan het Hooggerechtshof de bevoegdheid te ontnemen om zich uit te spreken over de rechtmatigheid van wetgeving; en niet anders dan wat dichterbij huis in Polen en Hongarije is aangevat met acties om de rechterlijke macht onder de meerderheidscontrole van de regeringspartij te brengen.

Foto: heckrund (foto: Rinke Hoekstra) copyright ok. Gecheckt 06-11-2022

“Echte” natuur moet vooral geld opleveren: vertroebelde discussie over Oostvaardersplassen

, door

ACHTERGROND - Recentelijk is de discussie rond de Oostvaardersplassen opnieuw opgelaaid. Omdat het gebied sinds kort onder de verantwoordelijkheid van Provincie Flevoland valt, zagen de VVD en SGP van Flevoland hun kans schoon. Ze kwamen prompt met een voorstel om het gebied open te stellen voor publiek, en de populaties grote grazers in toom te houden door veel meer afschot. Het voorstel is een drastische breuk met het beleid tot nu toe, waarbij het doel vooral was het gebied zo veel mogelijk met rust te laten zonder ingrijpen van de mens.

De discussie hierover is vooral politiek, want het raakt aan de vraag wat we willen met het gebied. Het is echter wel zaak om de politieke discussie te stoelen op een wetenschappelijke basis van feiten. De wetenschappelijke discussie over wat die feiten zijn zou daarom dus eerst gevoerd moeten worden. Daarbij valt op dat we eigenlijk nog nauwelijks weten hoe dingen werken in de natuur en dat het merendeel van de beweringen die gedaan wordt op drijfzand berust.

Te gelde maken

Het VVD/SGP voorstel zelf is weinig concreet. Er wordt op z’n hoogst gesuggereerd dat het gebied overbelast is door grazers, maar de bewoordingen daarin zijn zorgvuldig gekozen: “onderzoek doen naar de draagkracht van het gebied” en “aantallen grazers in overeenstemming brengen met de draagkracht”. De harde conclusies vallen vooral buiten het voorstel om: zowel woordvoerders van SGP en VVD hebben in de media meermalen geroepen dat de aantallen grote grazers volkomen uit de hand lopen, dat het gebied zwaar overbelast is, en dat dat een onaantrekkelijke kale vlakte tot gevolg heeft. Harde woorden die niet in het voorstel zelf staan, en die ook nergens op gestoeld zijn.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Waan van de dag

Klimaatlabel politieke partijen 2019

, door

ANALYSE - In de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen van 2017 heeft Sargasso het klimaatbeleid uit alle verkiezingsprogramma’s beoordeeld. Voor de provinciale verkiezingen is dat ondoenlijk met een redactie vol vrijwilligers. In tegenstelling tot de Tweede Kamerverkiezingen in 2017 speelt klimaatbeleid nu wel een landelijke rol, waarbij de provinciale statenverkiezingen een dubbel belang hebben. Klimaatbeleid voor de eigen provincie en de leden van de provinciale staten kiezen de nieuwe leden van de Eerste Kamer.

Foto: Opgelet, onderstaande tekst kan sporen van ironie bevatten

KRAS | De leden van GeenPeil

, door

GeenPeil, de partij die gaat doen wat de leden willen, mikt op 20.000 à 30.000 leden. Dat komt in de buurt van het ledental van de SGP. Maar, schreven de GeenPeil-bobo’s vanochtend in de krant, “wie serieus denkt dat de 150 huidige leden van de Tweede Kamer stuk voor stuk meer weten dan de straks 20.000, 30.000 of meer leden van GeenPeil, heeft ten diepste minachting voor de kiezer”.

Die kan Kees van der Staaij in zijn zak steken. Als hij zijn leden – erkend trouwe kiezers – niet continu peilt, heeft hij ten diepste minachting voor hen, hoe hard ze ook voor hem applaudisseren op het jaarlijkse congres.

Foto: Hennie Cuper (cc)

Een klok in de moskee

, door

COLUMN - Het verkiezingsprogramma van de SGP bevat een opmerkelijk punt: de partij wil gebedsoproepen van de moskee verbieden. Fractievoorzitter Kees van der Staaij keert zich tegen de ‘islamisering van de publieke ruimte’. ‘Gemeentebesturen zeggen niets te kunnen doen’, zegt hij. ‘Dan wordt het tijd dat de Kamer in actie komt. Wat ons betreft klinkt de oproep helemaal niet, maar als daar geen meerderheid voor is, dring het dan zoveel mogelijk terug.’

Gemeentebesturen kunnen niets doen -dat moet Van der Staaij ook weten- vanwege de vrijheid van godsdienst en het respect voor gelovigen waardoor zijn eigen orthodoxe groepering ook alle ruimte krijgt om vrouwen te discrimineren en niet-gelovigen op zondag in bepaalde plaatsen te dwingen zich aan de voorgeschreven rust van kerkgangers te houden.

Van de vergelijking met klokgelui wil Van der Staaij niets weten. De islamitische gebedsoproep is ‘een geloofsbelijdenis’, en die wil hij niet horen. Beierende klokken zijn neutraal. Een opvallend argument voor een partij die, afgaand op haar uitingen, voor weinig anders bestaat dan het publiekelijk afleggen van geloofsbelijdenissen. Wat de immer rechtsstatelijke Van der Staaij hiermee doet is in feite de overheid oproepen om te discrimineren op grond van religie. Is hij misschien net als Rutte bang kiezers te verliezen aan de PVV?

Quote du Jour

Quote du Jour | Híj heeft ons gemaakt – en niet wij

, door

“Weet dat de HEERE God is;
Híj heeft ons gemaakt – en niet wij –…”

Psalm 100 vers 3

Dat een groot aantal protestantse predikanten de Nashville verklaring heeft ondertekend, welke begint met bovenstaand Bijbel-citaat, is niet bepaald onopgemerkt gebleven. De verklaring lijkt echter volledig voorbij te gaan aan de biologische realiteit. Biologie-docent Steven Geurts geeft daarom even een biologie-lesje:

Conclusie:

Nog afgezien van deze biologische insteek, is het nog maar de vraag of de Bijbel homoseksualiteit wel echt verbiedt.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

Mededeling

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Volgende