Rechtsstaat Archives - Pagina 4 van 7

Foto: https://www.flickr.com/photos/ferdislife/10168897573 copyright ok. Gecheckt 25-09-2022

De publieke omroep hoort bij de democratie

1 september 2016 , 11:00 , door Elsje Moulijn

COLUMN - Een democratie heeft een veelzijdige, vrije pers nodig. Dictators begrijpen dat maar al te goed; zij schakelen kritische journalisten zo snel mogelijk uit en verbieden oppositionele media. Dit doen Erdogan en Putin, dit deden Hitler en Mao. Noord-Korea kent geen vrije pers, in het Oostblok waren geen westerse kranten verkrijgbaar, en Westerse radio- en televisiekanalen werden er gestoord.

Europese democratieën hebben vanouds een sterke en gevarieerde pers met goed verankerde publieke omroepen. De BBC, NPO, ARD en ZDF, de Frans/Duitse zender Arte, SRF, het zijn bakens van rust en vertrouwen in een steeds woeliger mediawereld. Maar de laatste jaren nemen de aanvallen op de publieke omroepen toe, niet alleen in Nederland. Zij zouden niet objectief en overwegend links zijn, en bovendien overbodig zijn geworden.

Ook de Zwitserse publieke omroep SRF krijgt steeds meer tegenwind van de rechtspopulistische volkspartij SVP. Om de kritiek vóór te zijn, vindt er geen politieke discussie meer plaats zonder een vertegenwoordiger van de SVP. De angst zit er inmiddels goed in. Maar dit mag niet baten: de SVP eist nu een halvering van het budget van de publieke omroep; het parlement spreekt hier binnenkort over. Een halvering zal het nog wel niet worden, waarschijnlijk wel weer een volgende bezuinigingsronde.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Waan van de dag

Bas Heijne: Leve de rechtsstaat!

30 januari 2016 , 14:41 , door Krekel

COLUMN - Aardig een-tweetje* tussen Bas Heijne en Geert Wilders vandaag …

]

* pun, tot mijn schaamte, intended

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De spanningen tussen directe democratie en mensenrechten

23 augustus 2016 , 19:30 , door Elsje Moulijn

COLUMN - Op 12 augustus jl. diende de Schweizer VolksPartei (SVP) een volksinitiatief in met de titel ‘Landesrecht vor Völkerrecht’. Met dit initiatief wil de SVP in de grondwet vastleggen dat het Zwitserse recht boven het internationale recht gaat. Volgens de SVP is dit nodig, omdat het internationale recht in toenemende mate de soevereiniteit van het Zwitserse volk uitholt. Het Zwitserse volk bepaalt zelf, ‘geen vreemde rechters’, is dan ook de slogan.

Al sinds de aankondiging van dit volksinitiatief in 2014 is er heftige tegenstand. Het belangrijkste argument is dat de SVP met dit initiatief de rechtsstaat en de mensenrechten aanvalt. Volgens de 75 organisaties die zich tegen dit initiatief verweren, probeert de SVP zo het lidmaatschap van het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens via de achterdeur op te zeggen. Operation Libero waarschuwt bovendien dat Zwitserland na aanname van dit initiatief internationaal geen betrouwbare partner meer is: als je een koopcontract sluit, kun je ook niet eenzijdig de voorwaarden bepalen, aldus de argumentatie.

Het Zwitserse politieke systeem, waarin het volk de hoogste macht is, leidt steeds weer tot spanningen bij internationale samenwerking. Het duurt lang voordat de Zwitsers toetreden tot internationale organisaties, als zij dit al doen. Zo werd Zwitserland pas in 2002 lid van de Verenigde Naties, en is het geen lid van de Europese Unie. Zwitserland heeft het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens pas in 1974 geratificeerd, als laatste lidstaat van de Raad van Europa.

Foto: IoSonoUnaFotoCamera (cc)

De kracht van ideeën

3 augustus 2016 , 08:00 , door Elsje Moulijn

COLUMN - Soms kunnen gebeurtenissen zo onbegrijpelijk, laag en wreed zijn, dat cynisme op de loer ligt. Mij overkwam dit de laatste weken na de reeks terroristische aanslagen in Frankrijk en Duitsland, racistische uitspraken van de gekozen Amerikaanse presidentskandidaat en de ‘overwinningsspeech’ van Nigel Farage in het Europese parlement. Is dit het begin van het einde van een lange periode van vrede, van onze democratische rechtsstaten? Bevinden we ons in een vergelijkbare situatie als in de 30’er jaren van de vorige eeuw?

De signalen zijn niet vrolijk, maar er is hulp. Ik wil het deze week dan ook graag hebben over twee boeken die mij de laatste weken hebben geïnspireerd: Tolstoj’s meesterwerk Oorlog en vrede *), en het minder bekende Geschichte eines Deutschen van Sebastian Haffner **). Om met het laatste boek te beginnen, dit is een verslag van het leven in Duitsland in de periode van 1914 tot 1933. Haffner woonde en studeerde in Berlijn, waar hij de opkomst van de Nazi’s van dichtbij meemaakte. In 1938 emigreerde hij naar Engeland waar hij, nog voordat de Tweede Wereldoorlog begon, zijn herinneringen aan deze jaren opschreef. De manier waarop hij de dagelijkse toenemende Nazi-onderdrukking beschrijft, is beklemmend maar zeker voor ons, in deze verwarrende en gevaarlijke tijden, heel waardevol. Haffner laat ons zien hoe de maatschappij langzaam, in hele kleine stapjes doorlopend verandert, tot er op een gegeven moment geen weg terug meer is.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Mededeling

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Quote du Jour

Quote du Jour | De rechtsstaat wordt voor onze ogen verkracht

18 december 2015 , 14:00 , door Prediker

Het gaat hier heel essentieel om de rechtsstaat. Het Ministerie van Justitie, dat is een heel apart ministerie, het is iets anders dan Verkeer & Waterstaat of Onderwijs ofzo, omdat ook de politiek onderworpen is aan de rechtsstaat.

En dat Ministerie van Justitie verbindt als het ware de politiek met de rechtsstaat. Daar moet je dus op een aparte manier mee omgaan. In sommige landen heeft die minister van justitie ook een aparte status. In Engeland is het The Lord Chancellor, en in Amerika The Attorney General. Niet zomaar een minister maar een heel specifieke magistratelijke positie.

Maar in Nederland hebben kabinetten dat omgebouwd tot een Ministerie van Veiligheid en Justitie, veiligheid voorop en de rechtsstaat ondergeschikt aan de veiligheid, en dat zie je ook op de manier waarop daar beleid wordt gevoerd. Dat gaat nu over ‘boeven vangen’, met allerlei stoere praat en stevige inzet, en de zorgvuldigheid van de procedures wordt ondergeschikt gemaakt aan de efficiëntie van de criminaliteitsbestrijding.

En dat komt hier samen. Dat ook op een gewone politieke manier, zoals dat ook bij andere departementen gebeurt, Kamerleden daar in contact treden met partijgenoot-ministers en mee gaan helpen beleid te voeren. Terwijl dat hier juist niet zou moeten, en je juist dáár vanaf zou moeten blijven.

Foto: Ministerie van Buitenlandse Zaken (cc)

Revolte en verzet

4 maart 2016 , 11:00 , door Joost van Spanje

ANALYSE - “Geert Wilders brengt democratie en rechtsstaat in gevaar,” aldus PvdA-voorzitter Hans Spekman in februari in NRC Handelsblad. Zolang Wilders geen wet overtreedt is het oordeel daarover aan kiezers. Als kiezers zijn democratische geloofsbrieven ook betwijfelen heeft Wilders een probleem.

“Dan komt er een revolte.” Dat zei PVV-leider Wilders op een persconferentie op 29 januari als antwoord op zijn eigen vraag: wat zou gebeuren als “ik straks de grootste ben en andere politici willen niet met mij samenwerken”? Later zei hij dat hij geen revolte wilde, maar “opstand” vreesde. Hij hoopte dat die “democratisch en geweldloos” zou verlopen. Slechts een waarschuwing?

Schrijver en journalist Bert Wagendorp gelooft er niets van, blijkens zijn column in de Volkskrant van 11 februari: “Nu zegt Wilders dat hij niet dreigde met een revolte, maar er juist voor waarschuwde. Een moeilijke stijlfiguur, vond Diederik Samsom, maar zo moeilijk is die niet. De maffia past hem al eeuwenlang met veel succes toe bij het afpersen: dringend waarschuwen voor brand in de tent.”

NRC Handelsblad zag er de dag ervoor een ander strafbaar feit in: Wilders is de eerste Nederlandse politicus “die sinds Pieter Jelles Troelstra (SDAP) in 1918 oproept tot revolutie.” Ook een ernstig delict. Niettemin vervolgde de krant luchtig dat Wilders’ woorden terecht niet serieus worden genomen, want ze passen “in het daderprofiel van de populist die leeft van aandacht van de media.”

Foto: Marines (cc)

Iets doen

11 september 2014 , 07:00 , door Karin Spaink

COLUMN - We moeten iets doen, zegt de een na de ander, want ’t gaat niet goed daar met dat IS. Wat nut en zin zou kunnen hebben: daar heeft amper iemand een notie van. Veel verder dan bommen werpen en de tegenstanders bewapenen komen de ideeën niet, terwijl het zeer de vraag is of dat ene mallemoer helpt. Bommen zijn nuttig wanneer je infrastructuur wilt vernielen, maar werken als strategie alleen wanneer je doelwit een afgebakend territorium heeft; anders worden de mensen die je beschermen wilt, even hard het slachtoffer. En meer wapens ertegenaan gooien blijkt meestal verduveld slecht uit te pakken: zie Afghanistan, Syrië en Irak.

Maar we moeten toch iets doen?

Het hoofd koelhouden lijkt me de eerste stap. Ons eindelijk eens realiseren dat niet een diffuus westers ‘wij’ de grootste klappen krijgt, maar de bevolking in Syrië en Irak. Dat ook moslims massaal over de kling worden gejaagd. Dat de inzet weliswaar formeel religie is, maar het au fond vooral om botte macht gaat. Dat de vrouwen wier zedigheid zo belangrijk geacht wordt, zonder pardon worden gebruikt als voer voor verkrachting.

Wat niet helpt, is zeggen dat ‘ze’ het daar maar moeten uitzoeken. Wat evenmin niks helpt, is eisen dat ‘we’ nú iets moeten doen terwijl je niet grondig nadenkt wat dan wel. Wat niet helpt, is ingrijpen zonder bondgenootschappen te sluiten met groepen mensen die ter plekke dreigen het slachtoffer te worden. Wat niet helpt, is meer dood en verderf zaaien. Wat niet helpt, is de immens grote vluchtelingenkampen zoals die bijvoorbeeld al jaren in Libanon bestaan, nog langer aan hun lot over te laten. Wat niet helpt, is meer jongemannen zonder enig perspectief laten opgroeien. Wat niet helpt, is denken dat je de oplossing moet zoeken in nog meer geweld gebruiken.

Waan van de dag

Nieuwe wet opent alle computers voor politie

30 november 2015 , 10:25 , door Martijn Tonies

De gelegenheid maakt de dief, luidt een Nederlands spreekwoord.

Vlak voor het weekend begon, gooide de ministerraad er afgelopen vrijdagmiddag nog snel een belangrijk persbericht uit.

…

De conceptwet geeft de politie ongekend veel bevoegdheden. Ze mag stiekem inbreken in computers, data kopiëren, toevoegen en wissen. De politie mag meekijken met webcams, afluisteren via de microfoon van een computer en live meekijken wat iemand typt.

Onder het mom van terrorismebestrijding komt ons kabinet met een wet die verregaande inbreuk op de privacy goedkeurt.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: RXAphotos (cc)

Henk en Ingrid hebben het niet gedaan

24 juni 2014 , 13:00 , door Jeroen Laemers

OPINIE - Gisteren gelezen op een Engels blog:

When we talk about fascism and far right politics, we are too quick to talk about the role working class people play in driving it forwards, and too slow to talk about the responsibility of journalists, academics, politicians, scientists, and all sorts of other middle class professionals who have historically been central to the rise of fascism whenever it has occurred.

En alsof je de duvel op zijn staart trapt, is hier Elsevierredacteur Eric Vrijsen op de website van zijn werkgever:

Bij terugkeer in Nederland zullen [Syriëgangers] hun gevechtservaringen, trauma’s en frustraties concretiseren in geweld tegen Nederlanders. […]
Justitie zal er uiteindelijk niet aan ontkomen om deze ‘veteranen’ preventief op te sluiten. Zo ontstaat een Nederlandse versie van Guantánamo Bay. De PvdA waarschuwt daar nog tegen, maar op den duur zal ook deze partij moeten meegaan in de trend van een keiharde aanpak.

Ofwel: de Nederlandse rechtsstaat mag op de mestvaalt. Gewoon een beetje preventief staatsautoritarisme in de onvermijdelijke clash tussen beschaving en bruine mensenbarbarij.

En Elsevier heeft uiteraard de reputatie van een fatsoenlijk blad voor de beter gesitueerden. De verslaggevers en redacteuren dragen op de meegeleverde foto’s keurige overhemden en dassen. Vrijsen zelf afficheert zich als gestudeerd politicoloog.