Don’t lead us back to war

De kop boven dit artikel stond afgelopen vrijdag op de voorpagina van het grootste dagblad van Kenia, de Daily Nation. De twee partijen die na bloedige verkiezingen van anderhalf jaar geleden de macht deelden, zitten formeel nog samen in de regering, maar spreken niet meer met elkaar, stelt de krant. De politici stellen hun onderlinge machtsstrijd boven de belangen van het land. Ook de invloedrijke kerken hebben tegen nieuw geweld gewaarschuwd, net als de moslimleiders. Terwijl president Mwai Kibaki (die de verkiezingen vermoedelijk verloor) bekvecht met premier Raila Odinga (die vindt dat hij eigenlijk president moet zijn), zijn er tekenen dat de partijen hun milities weer aan het bewapenen zijn. Een voormalig parlementariër uit Odinga's kamp heeft het Internationaal Strafhof in Den Haag gevraagd een onderzoek naar Mwai Kibaki te beginnen wegens betrokkenheid bij doodseskaders. De staat van de mensenrechten in het land ligt sowieso onder vuur van de Verenigde Naties. Ondertussen komt de internationale diplomatie, die het vorige conflict oploste, op gang. 's Werelds beroemdste half-Keniaan, Barack Obama, riep beide leiders op om tafel te gaan zitten. Het zal vermoedelijk niet de laatste oproep zijn.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Was het geweld in Kenia te voorspellen?

Onrust in Afrika (Foto: hdptcar/Flickr)Het is op dit moment goed mis in Kenia. Hoewel de rust in de hoofdstad wedergekeerd lijkt te zijn vreest men in de rest van het land nog steeds voor een burgeroorlog, en mogelijk zelfs etnische zuiveringen. Kenia werd echter lange tijd juist gezien als het voorbeeld voor de regio. Het meest stabiele land in Afrika, met een opkomende economie en sterk groeiende middenklasse. Het geweld kwam dan ook als een verrassing voor de Westerse wereld. Maar was dit wel zo’n plotselinge omslag die niemand had kunnen zien aankomen?

Voordat de onrust in Kenia begon las ik een theorie die door de recente gebeurtenissen in Kenia kracht wordt bijgezet. Waar wij westerlingen denken dat democratie overal ter wereld op dezelfde manier wordt ervaren is dit waarschijnlijk juist regiogebonden. Zo zou men in Afrika het democratische proces fundamenteel anders ervaren, veel meer langs de traditionele stam-lijnen. Een politicus komt vooral op voor de welvaart en rechten van zijn stam.

De stam, het eigenbelang en de belastingen
Nu lijkt dat nog niet zo wereldschokkend, immers elke politieke partij komt op voor haar eigen kiezers. In Afrika lijkt dit echter vaak verder te gaan. Een politicus bestuurt niet zozeer het land voor het volk, maar men zet zich blijkbaar enkel in voor de eigen stam. Zo denkt men anders over belastinggeld. Een Afrikaanse politicus ziet belastinggeld niet zozeer als de collectieve opbrengsten van het volk, voor het volk. Nee, hij ziet dit als geld dat het volk aan hem persoonlijk geeft om te gebruiken voor persoonlijke doeleinden. Belastinggeld is niet meer van het volk, maar van de individuele politicus, om mee te doen wat hij wil, iets dat vaak tot exorbitante zelfverrijking leidt, maar ook tot het aanwenden van alle gelden enkel en alleen voor de eigen stam.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.