Dit nooit meer!

Het was een ontroerend gezicht, hoe de emotioneel gebroken fans van Maccabi Tel Aviv thuis kwamen nadat ze vorige week het slachtoffer werden van antisemitisch geweld in Amsterdam, tijdens wat door sommige media een nieuwe "Kristallnacht" werd genoemd. Maar ondanks al deze ellende bleven ze optimistisch, hielden duidelijk vertrouwen in de mensheid. Ze zochten steun bij elkaar door het gezamenlijk zingen van Israëlische volksliedjes in de hal van het vliegveld. Zoals "Het IDF gaat Arabieren neuken" en "Waarom is er geen school in Gaza? Er zijn geen kinderen meer". Een mooi en aangrijpend gezicht. Ik pinkte een traantje weg. Hoe hadden de Amsterdammers niet kunnen begrijpen dat alles wat de supporters wilden een beetje begrip was? Werd dat niet duidelijk door dezelfde volksliedjes die ze zongen in de metro hier? En dat het heel kwetsend was dat er Palestijnse vlaggen in de stad hingen. Fijn dat ze deze vlaggen zonder geweld verwijderden, pech dat er eentje vlam vatte, kan gebeuren. En dat ze gebruik maakten van hun vrijheid van meningsuiting door Amsterdammers er subtiel op te wijzen dat er ook andere zienswijzen zijn op het conflict. Aardige mensen. En die taxichauffeur die waarschijnlijk ongelukkig viel en werd geholpen door de supporters? Ook hartverwarmend. Dat ze voorafgaand aan de wedstrijd door de minuut stilte voor de Spaanse overstromingsslachtoffers heen joelden is ook begrijpelijk, daarmee vroegen ze aandacht voor het feit dat Spanje een wapendeal niet door liet gaan. Hoe moet het land zich nog verdedigen tegen agressie? Hebben we niets geleerd van Oekraïne? Zien we hun nood niet? Volstrekt logisch ook dat de politie vooraf geen gevaar zag in het bezoek van deze groep liefdevolle toeristen. Overal waar ze komen zijn ze immers geliefd, bijvoorbeeld in Athene, afgelopen maart, waar ze een voorbijganger vriendelijk wezen op het gevoelloos dragen van een Palestijnse sjaal. Kortom, uit alles blijkt dat deze modelsupporters zich zoals het hoort verre houden van racisme. Ook in eigen land worden ze op handen gedragen, en zijn zelfs politiek actief! Kom daar maar eens om bij Nederlandse voetbalfans. Dit zijn duidelijk mensen die je graag ziet in je stad en het is een schande hoe ze in ons land behandeld zijn. Onze welgemeende excuses aan elke Israëliër, en we zeggen vol overtuiging en met het schaamrood op onze kaken: "Dit nooit meer!".

Door: Foto: David Lisbona (cc)
Foto: Afbeelding door de auteur gemaakt met Bing

Eigen volk eerst, dát is wat ze willen

OPINIE - een gastbijdrage van Ginny Mooy, eerder verschenen op haar eigen website.

“Je moet erboven staan. Je moet ERBOVEN STAAN!” Ik zie hem nog zo goed voor me, al is het nu meer dan drie decennia geleden. Zijn halflange, rode haar driftig wapperend, zijn knalrode wangen, hoeveel moeite hij moest doen om zijn stem kalm te houden, zijn hete adem in mijn gezicht. Zijn neusvleugels, wijd opengesperd, spraken boekdelen. Kalm was hij zeker niet. Maar ik kwam niet om hem heen, hij hield me vast, versperde me de weg, trok me terug als ik toch dreigde te ontsnappen. “JE MOET ERBOVEN STAAN!”

Daar stonden we, bij het houten bankje naast de zandbak tegenover mijn huis. Zijn kleine pupillen stonden strak op mij gericht, terwijl ik alleen maar naar dat bankje kon blijven staren. ‘Gin’ stond daar in mijn handschrift. Met een grote, dikke streep erdoorheen. En daaronder stond in koeienletters gekalkt: “GA TERUG NAAR JE EIGEN LAND.” Wáár moest ik boven staan? Ik wilde nergens boven staan. Daar verderop liep hij, mijn buurjongen, ik wilde hem vragen waarom, misschien wilde ik hem wel slaan, weet ik veel, gewoon de confrontatie aangaan. Maar ik mocht niet. Ik moest ‘erboven staan’. Nou was ik 12 en had ik geen idee wat dat betekende, maar ik wist genoeg. Meneer ‘erboven staan’ was 14 en mijn buurjongen 15. De angst was gewoon te ruiken en het was niet de mijne.

Foto: Sebastiaan ter Burg (cc)

Dat mag je óók (al niet meer) zeggen

RECENSIE - Het genootschap Onze Taal heeft onder deze titel een leerzaam boekje uitgegeven over hedendaagse taalgevoeligheden. Taal is de afgelopen jaren, in navolging van Angelsaksische landen, ook in Nederland een strijdperk geworden. Bepaalde termen zijn in de ban geraakt omdat ze als beledigend en stigmatiserend werden ervaren. Maar niet door iedereen. Tegenstanders ervaren nieuwe regels als ideologisch geïnspireerde dwingelandij. Taalkwesties dragen zo bij aan de polarisatie in het publieke debat. Tijd dus voor een verhelderende gids: welke woorden kunnen, en welke juist niet (meer)?

Taalkundige Vivien Waszink inventariseert ‘wat er allemaal gebeurt op het gebied van schurende taal, genderinclusief woordgebruik en het weergeven van diversiteit.’ Het aardige van haar benadering is dat zij nieuwe woorden en uitdrukkingen voornamelijk beschrijft, verklaart en van de nodige achtergrondinformatie voorziet, maar nergens voorschrijft. Je kunt er mee instemmen, je kunt er ook afstand van nemen. Genderneutraal taalgebruik wordt steeds vaker de norm. ‘Dames en Heren’ wordt ‘Beste reizigers’. Dat went best snel. Maar kan al het mannelijke en vrouwelijke volledig uit het publieke discours worden geweerd?

Het is het goed om kennis te nemen van wat er op dit gebied leeft. Achter de taalkwesties worden veel bredere maatschappelijke kwesties zichtbaar. Ze roepen de vraag op of taal de weg kan zijn tot rechtvaardiger maatschappelijke verhoudingen, meer diversiteit en minder ongelijkheid. Taal is een peilstok voor verdergaande veranderingen in de samenleving. Maar die veranderingen vragen tijd en vooral inspanning op andere gebieden zoals wetgeving en verdeling van de welvaart. Alleen woorden zijn niet in staat het denken van mensen een andere richting te geven. Alleen als we steeds meer vrouwelijke directeuren tegenkomen raken we het beeld kwijt dat een directeur altijd een man is. Ik denk dat voor een volgende generatie een arts een vrouw is, terwijl ouderen haar nu nog vaak als verpleegkundige (of nog erger ‘verpleegster’) zien. Daar kun je met goedbedoelde taalrichtlijnen niet tegen op.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Grapperraus

Behalve in een ketel rechtsstatelijkheid is demissionair minister Grapperhaus kennelijk als kind ook in een ketel racisme gevallen. In een Kamerdebat sprak hij met klem tegen dat Nederland een narcostaat is: “nee, want dan stond hier iemand met een exotische achtergrond.” Bij1-Kamerlid Simons wees hem er fijntjes op dat de drugshandel evengoed een oer-Hollands fenomeen is.

Grapperhaus had natuurlijk allang weg moeten zijn, vanwege zijn verantwoordelijkheid voor de rafelende rechtstaat waardoor we als samenleving steeds weerlozer worden (en vanwege zijn vermogen om boeken te schrijven over dit verval zonder enige hint naar zijn eigen rol hierin) maar nu kon dit toch echt niet meer uitblijven: Grapperraus!

Foto: K@mphuis (cc)

Ongehoord

ANALYSE - Met enige verbazing las ik het bericht dat D66’er Tjeerd de Groot een journalist en cameraman van Ongehoord Nederland tegenover een aantal Tweede Kamer bezoekers voor “fascisten” uitmaakte. Wat niet verbaasde, was dat hij kort daarna zijn woorden introk. In dit land houden we van benoemen, behalve als het over extreemrechts gaat, want zodra je daar spijkers met koppen slaat, lopen ze zielig de uitzending uit, of doen zelfs aangifte, zoals bovengenoemde journalist Jonathan Krispijn vlak na het voorval deed. De slachtofferrol, die kennen ze op rechts wel.

Ja mensen, het echte slachtoffer is hier Krispijn en op Twitter liet hij weten dat de kwalificatie door De Groot hem echt pijn deed, want zijn “Joodse voorouders zijn slachtoffer geworden van echt fascisme”. Samen met zakelijk directeur van Ongehoord, Reinette Klever, deed hij aangifte. Het mooie van een aangifte is dat daar één en ander onder de loep genomen wordt, en ik dacht, laten we De Groot even helpen.

Het begin van Ongehoord Nederland

Ergens in 2019 kwamen 4 initiatiefnemers met het idee een omroep op te richten. Onder hen waren Joost Niemöller en Arnold Karskens. Beiden hebben journalistieke ervaring maar komen al jaren niet meer aan de bak in het reguliere circuit. De 2 anderen zijn ex VVD’er Ybeltje Berckmoes-Duindam en de PVV liefhebbende acteur en schrijver Haye van der Heijden.

Foto: National Park Service (cc)

Racisme, klassenstrijd en geloof

RECENSIE - In 1931 werden negen zwarte Amerikaanse jongens van 13-20 jaar in Alabama aangeklaagd voor verkrachting van twee witte vrouwen. De jongens zaten, op zoek naar werk, in een trein en kregen ruzie met een groep witte jongeren die zwarten het recht ontzegden om met de trein te reizen maar vervolgens door hen uit de trein werden gegooid. Ze schakelden de politie in die nogal willekeurig negen zwarte jongens arresteerde. De vrouwen beschuldigden hen van verkrachting, wat nooit werd bewezen. Op de 13-jarige na, die levenslang kreeg, werden alle jongens in eerste instantie ter dood veroordeeld. De rechtszaak met een geheel witte jury, is een voorbeeld geworden van racistische rechtspraak in het zuiden van de VS. Uiteindelijk is de doodstraf niet uitgevoerd. De Scottsboro Boys zaten wel verschillende gevangenisstraffen uit. De wereldwijde aandacht voor het proces heeft een schat aan literatuur, films en muziek opgeleverd.

De geschiedenis van de Scottsboro Boys wordt in het boek Voor elkaar met elkaar: Black Lives Matter van Chris Beuker beschreven aan de hand van de acties van de moeder van twee van hen, Ada Wright. Zij heeft zich onvermoeibaar ingezet voor haar zonen Andy en Roy. Ada kreeg daarbij de steun van de Amerikaanse Communistische Partij en de internationale communistische beweging. Ze maakte in het kader van de solidariteitsbeweging van de Internationale Rode Hulp een tour door Europa en bezocht in 1932 ook Amsterdam, Delft en Friesland. In de Diamantbeurs in Amsterdam zei ze volgens De Tribune ‘onder grote bijval’: door te vechten voor de Scottsboro-jongens vecht je tegelijkertijd voor de bevrijding van alle werkers, blanken en zwarten. In dezelfde geest had ook Anton de Kom over de zaak geschreven in Links Richten in een fragment uit zijn nog te verschijnen boek Wij slaven van Suriname. Beuker constateert dat een passage waarin De Kom zich tot de Nederlandse arbeiders richt opvallend genoeg niet is opgenomen in de uiteindelijk in Nederland gepubliceerde versie van zijn boek: ‘en gij Nederlandse proletariërs (…) gij die de schuld niet deelt der overheerschers omdat gijzelve overheerscht werd, gij zult de voorvechters van onzevrijheid met ons liefhebben en hun beeltenis zal meegedragen worden in Uw stoeten naast die van Lenin op de dag dat de groote afrekening met het kapitalisme zal plaatsvinden.’

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Closing Time | Alabama

Op 15 september1963 verloren vier Afro-Amerikaanse meisjes: Addie Mae Collins (14), Cynthia Wesley (14), Carole Robertson (14) en Carol Denise McNair (11) hun leven door een bomaanslag door de Klu Klux Klan. Die aanslag staat bekend als de 16th Street Baptist Church Bombing. Onder de trap bij de kerk waren door de Klu Klux Klan 19 staven dynamiet aangebracht. De ontploffing leidde tot vier doden en vele gewonden onder de kerkgangers.

Foto: De Universiteit Leiden heropende op 17 september 1945 - foto publiek domein copyright ok. Gecheckt 30-10-2022

‘Woke’? Het is juist belangrijk dat universiteiten diverser en inclusiever worden

Waarom wordt streven naar diversiteit en inclusie toch steeds met zoveel nadruk in het controversiële getrokken? Ik las het stuk over ‘wokeness’ op de universiteiten in het NRC met stijgende verbazing en irritatie. Dat wil zeggen: wat de studenten te berde brachten klonk allemaal heel vooruitstrevend, en deels herkenbaar. De verbazing trof de manier waarop sommige van mijn collega’s ergens nog steeds vast lijken te zitten in een soort intuïtieve koudwatervrees; de irritatie betrof de frequentie waarmee de woordelijke erkenning van de noodzaak van diversiteit en inclusie bij sommigen steeds maar weer gepaard moet gaan met angstige verwijzingen naar een mythisch ‘klein groepje’ dat mogelijk wel heel erg ver gaat in hun streven naar diversiteit en inclusie. De vrees voor een paar studenten aan de radicalere kant van het spectrum lijkt het zo soms te winnen van de urgentie om daadwerkelijk te veranderen. Dat is onterecht. Niet de splinter, maar de balk is het probleem.

De laatste jaren zag ik die balk, met name op het punt van etnische diversiteit, bij herhaling van nabij. Zo sprak ik eens met iemand over uitingen van academici op de sociale media, en pas achteraf realiseerde ik mij hoe iedereen wiens uitingen in dat gesprek omschreven waren als ‘provocatief’ of uitgesproken een kleurrijke migratieachtergrond had. Ik zag biculturele studenten zoeken naar onderwerpen die aansloten bij hun belevingswereld in een intellectuele traditie die hen steeds weer terug naar Europa duwt. Ik zag het ontstaan van een zeer ongemakkelijk gesprek toen een wetenschapper van kleur iets opmerkte over het gebruik van bepaalde etnische parameters in een onderzoek.

Foto: Gerard Stolk (cc)

Riskante bijwerkingen van de Kukuru-podcast

COLUMN - van Alexander Beunder.

Genoeg over Shambala, het drankje dat helpt ‘je innerlijke guru’ te vinden en ‘je hart te openen’. De Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) kondigde onlangs aan het kruidendrankje te onderzoeken, nadat in het televisieprogramma Radar vraagtekens werden gezet bij de veiligheid ervan. Als er voor december een uitspraak volgt, kan het wellicht alsnog veilig in de surprise of onder de kerstboom. Of moet het voorgoed in de ban.

Het zou zonde zijn als men door de Shambala-affaire het hele Kukuru afschrijft. Zo heet de populaire spirituele podcast van BNNVara-dj Giel Beelen waarmee hij Shambala lanceerde. Het is een serie diepzinnige gesprekken met bijvoorbeeld rapper Typhoon, Emile Ratelband, en vooral heel veel spirituele denkers, schrijvers en life-coaches. ‘Handige tools voor een optimaal leven’ is de slogan.

Met taal als ‘De Wereld Ontwaakt’. Zo heet de achtdelige serie gesprekken met de jonge wereldberoemde guru Bentinho Massaro. De eerste aflevering begint wat vreemd, met de constatering van Massaro dat landen op spiritueel niveau van elkaar verschillen. De vraag die hierop volgt, van Beelens sidekick Thijs Lindhout: ‘Zit er ook een bepaalde – ik wil het woord haast niet gebruiken – hiërarchie in ofzo, bepaalde levels?’ Maar Massaro weerspreekt dat en het gesprek heeft een niet al te serieuze toon. Later in de show zegt Beelen bovendien: ‘Ik wordt altijd een beetje kriegelig van levels omdat je dan al snel in een soort ranking van mensen komt.’

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Volgende