SyRI is watching you

Iedere keer wordt aangegeven dat er waarborgen in het systeem zitten. Maar iedere keer schuift het gebruik weer een stukje verder op. Toen het nieuws over SyRI naar buiten kwam, schoot me onmiddellijk de uitspraak "1984 wasn't meant to be an instruction manual" te binnen. Het koppelen van overheidsdatabases en daarmee op basis van risicoprofielen alle burgers screenen om te zien of er iemand fraude pleegt (of per ongeluk geen snars van de duizenden regels snapt), lijkt namelijk rechtstreeks overgenomen uit dat boek. Deze zoveelste inbreuk op de privacy van de burger door de overheid bleek zonder stemming door beide Kamers heen te zijn gegaan.

Door: Foto: Sargasso achtergrond wereldbol
Foto: Kat N.L.M. (cc)

Opvlieger

COLUMN - Twee weken geleden schreef ik dat al die slimme technologie waarmee we ons huis en onszelf behangen, makkelijk tot grove privacy-schendingen kan leiden. Eind vorige week ondersteunde PinkRoccade die stelling. Het automatiseringsbedrijf kwam met een monter filmpje waarin werd geschetst hoe onze eigen wearables kunnen omslaan in bewakingsapparatuur en met gemeentelijke databanken kunnen worden verbonden.

PinkRoccade voorzag een zonnige toekomst waarin een verhoogde hartslag hebben en gaan zweten terwijl je ’s avonds in een buurt rondloopt die als minder veilig wordt beschouwd, volstaat om de meldkamer van de politie te waarschuwen. De politie kan dan de smartphones van mensen in de buurt uitlezen: zij zijn nu immers verdacht, want potentiële dieven of aanvallers. Komen de verdachten de kant van de zweter-met-het-bonkende-hart op? Dan fluks hun gemeentelijke gegevens oproepen: als ze zelf niet in die buurt wonen, is dat extra verdacht! Hup, daar rijdt de politiewagen uit, die onderweg alvast een bericht stuurt naar de smartphones van de verdachten: jongens, kappen nâh, we hebben jullie in de smiezen!

Stereotype profilering, buurten zwartmaken, ongeoorloofd koppelen van bestanden, passanten op grond van andermans hartslag meteen maar als verdachten aanmerken, systematische privacy-schending: het zat allemaal terloops verstopt in PinkRoccades ideaalbeeld. Voor onze eigen veiligheid is het goed als wij burgers onze privacy volledig opgeven, beweren ze. Dat passanten de rest van hun leven te boek staan als ‘verdacht’, of zelfs als ‘betrapt, maar ternauwernood verijdeld door de politie’, wanneer iemand ’s avonds op straat een opvlieger of een stevige hoestbui heeft, kan PinkRoccade bar weinig schelen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Geef je leven aan PinkRoccade

Als de overheid zelf niet al zoveel mogelijk data wilde verzamelen, dan fluisteren de commerciële adviseurs ze het wel in. Uiteraard zorgen ze er wel voor dat u niet te veel de stuipen op het lijf wordt gejaagd:

Het uitgangspunt van PinkRoccade Local Government is dat de burger baas is en blijft over zijn of haar eigen data. De burger kiest zelf welke data hij/zij deelt met bedrijven en de overheid.

Kijk en huiver over de toekomstvisie van PinkRoccade.

Foto: Carlos Luna (cc)

Handlangers van Google, dat zijn wij

De digitale wereld is bijna alomvattend. Tussen jou en je vrienden zit Facebook en Whatsapp. Tussen jou en je muziek zit Spotify. Tussen jou en wat je leest en kijkt, zitten Amazon, Bol.com, Blendle en Netflix. En Google zit als grootste speler op dit terrein tussen jou en wat je zoekt, wilt weten, inplant, waar je heen gaat en hoe je daar komt.

Hans de Zwart, directeur van Bits of Freedom, laat ons voelen hoe diep we ons in het virtuele bevinden tijdens de eerste Privacyrede die SETUP samen met Studium Generale organiseerde.

Sporen die we online achterlaten zijn moeilijk uitwisbaar. Alles lijkt traceerbaar. En het is lang niet alleen de overheid die we moeten wantrouwen. Meestal zijn het juist commerciële bedrijven die onze gegevens bewaren en geïnteresseerd zijn in waar we ons geld uitgeven. Het doel is niet te zien wat we doen, maar ons gedrag te voorspellen. Het verzamelen van data en het opstellen van profielen is de sleutel daartoe. Maar de hoofdrolspeler in het surveillancecircus, dat zijn we zelf.

Googles ogen, oren, handen en voeten

De Zwart noemt veel voorbeelden van manieren waarop we zelf bedrijven als Google en Amazon helpen de controle te vergroten. Google Maps gebruikt satellietfoto’s. Google Streetview gebruikt auto’s met camera’s. Google Glass gebruikt jou voor de plekken waar de satellieten en auto’s niet kunnen komen. In cafés, winkels of bij mensen thuis.

Foto: Gerard Stolk (cc)

Maar helpt het snuffelen van de AIVD op sociale netwerken ook?

ACHTERGROND - Er was een heel klein beetje ophef vorige week over het CTIVD rapport aangaande het bespioneren door de AIVD van mensen op sociale media. De AIVD had namelijk niet helemaal de wettelijke regels gevolgd. Halfslachtige excuses en verbetermaatregelen door de minister en het verhaal verdwijnt naar de achtergrond.

Alweer.

De essentie gaat wederom aan menigeen voorbij.

De vraag is niet of de AIVD wel op deze manier de privacy van burgers mag schenden. De vraag is of het zinvol is.

De veronderstelling is namelijk dat het ‘helpt’. Dat met het in de gaten houden van tientallen (misschien wel duizenden) burgers op online fora daadwerkelijk aanslagen voorkomen worden. En dat een beetje privacy-inbreuk en af en toe een onschuldige burger lastig vallen te rechtvaardigen is. Ze noemen dit ook wel het proportionaliteitsbeginsel.

En ook in dit rapport staat niet wat al die inbreuken op de privacy nou echt opgeleverd hebben.

Het dichtst in de buurt komt deze zin:

Het ging hierbij om grotere webfora waarbij de te verwachten opbrengst in geen verhouding stond tot de inbreuk op de persoonlijke levenssfeer van die gebruikers van de webfora op wie lopende onderzoeken niet gericht waren.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

‘Als we de groten niet willen grijpen, dan pakken we toch gewoon de kleintjes’

De overheid gaat aan risicoprofilering doen om mogelijke fraudeurs te identificeren. Het zegt veel hoe de overheid tegen de burger aankijkt: inherent crimineel en frauduleus. En het dan nog steeds gek vinden dat de burger de politiek niet meer vertrouwt. Zoals een spreekwoord luidt: Wie kaatst kan de bal verwachten.

Update (10:00 uur, Steeph):
Overheid heeft zeker 5000 databases met persoonsgegevens. Dus genoeg materiaal.
Meer uitleg hier.

(via)

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Politiek Kwartier | Facebook-manipulatie

COLUMN - Hoe Facebook door informatie te selecteren blikvernauwend werkt en radicalisering stimuleert.

Facebook is meer dan een speeltje. Facebook biedt een belangrijk platform om relaties en een netwerk te onderhouden.

Facebook is echter alles behalve een neutraal platform. Facebook bepaalt voor zijn gebruikers wat belangrijk is. Door middel van de informatie die Facebook over gebruikers via onder meer de “like”-knop vergaart wordt de informatie die op de zogenaamde newsfeed wordt aangeboden gesorteerd en sterk beperkt.

Twee recente artikelen hierover vielen mij op. Ten eerste een artikel van iemand die bij wijze van experiment alles maar dan ook alles van zijn tijdlijn op Facebook like-te. Hij rapporteert niet alleen dat daarop de reclame zijn vrienden van zijn tijdlijn verdrukte (voorspelbaar), maar ook – en dat is opmerkelijk – dat de politieke extremen zijn tijdlijn begonnen te overheersen. Tegelijkertijd overheersten zijn activiteiten de newsfeed van zijn connecties.

Een tweede artikel kwam van iemand die de hele “like” of “vind ik leuk”-knop in de ban had gedaan. De resultaten van dit testje zijn wat vager en worden vertroebeld doordat de gebruiker ook aangaf meer reacties te plaatsen. Hij rapporteert in ieder geval een meer humane newsfeed.

Foto: copyright ok. Gecheckt 15-03-2022

Google spreekt recht

ACHTERGROND - Een discutabel vonnis van het Europese Hof in uitvoering.

Ze hebben er zelf niet om gevraagd bij Google. Maar een uitspraak van het Europese Hof van Justitie dwingt hen alle verzoeken van mensen die een een zwarte bladzijde uit hun verleden willen wegmoffelen individueel af te handelen. Meer dan 90.000 verzoeken zijn inmiddels ingediend, waarvan 5.500 uit Nederland. Tot nu toe heeft Google meer dan de helft van de verzoeken ingewilligd. Dat betekent overigens niet dat de gewraakte in informatie is verwijderd. Het Hof heeft alleen bepaald dat bij een zoekactie op de naam van iemand resultaten met achterhaalde en voor de persoon schadelijke informatie onzichtbaar moeten worden gemaakt. Het gaat dus om delisting en niet om deleting. De oorspronkelijke informatie, bijvoorbeeld een krantenpagina, blijft via andere wegen nog wel toegankelijk. Verder gaat het alleen om zoekacties met Google naar pagina’s binnen het domein van EU-lidstaten (inclusief de EFTA-landen die de betreffende richtlijnen ook hebben aanvaard).

Google heeft aan de Article 29 Working Party, een adviesgroep van de Europese Commissie over de uitvoering van de Europese privacyrichtlijn inzicht gegeven in de stand van zaken en hun werkwijze bij de uitvoering van het vonnis van het Europese Hof. In september is op basis van de verstrekte informatie een advies van WP29 te verwachten.

OM en AIVD hebben via Belastingdienst toegang tot gegevens die ze zelf niet mogen verzamelen

Daarnaast gaat ook de Belastingdienst zelf ook heel ver bij het verzamelen van allerhande gegevens, zo meldt De Correspondent:

[…] een aantal recente voorvallen laat zien dat de Belastingdienst soms wel erg ver gaat in het bevredigen van de eigen informatiebehoefte. Waar een overheidsdienst als de politie aan zeer strenge regels is gebonden, kent de fiscus nauwelijks beperkingen in het verzamelen van informatie over burgers. Daarbij zoekt de Belastingdienst bovendien de grenzen van de wet op, of gaat daar zelfs overheen.

Uit onderzoek Lees hier meer over deze wettelijke achterdeur van De Correspondent blijkt daarnaast dat andere overheidsinstanties, zoals de AIVD, MIVD en het Openbaar Ministerie, toegang kunnen krijgen tot de goudmijn aan gegevens die bij de Belastingdienst ligt opgeslagen. Dat kan, zo blijkt uit ons onderzoek, via een wettelijke ‘achterdeur’, die hen in staat stelt om gegevens op te vragen die ze niet zelf mogen vorderen of minder lang mogen bewaren.

Het gaat daarbij niet alleen maar om de persoonsgegevens van miljoenen Nederlanders over werk-, loon- en banktransacties, maar ook over informatie over kentekens, beelden van kentekenregistraties, parkeergedrag en het OV-reizigersgedrag.

‘Deze achterdeur staat wagenwijd open’, zegt emeritus hoogleraar strafrecht Theo de Roos verbaasd wanneer ik hem de bevindingen voorleg. ‘Dit is heel bedenkelijk en een open uitnodiging voor andere overheidsinstanties. Een officier van justitie die niet meer dan een verdenking heeft van een strafbaar feit, kan al gegevens opvragen.’

‘Dat gaat inderdaad extreem ver,’ bevestigt ook Guido de Bont, hoogleraar Belastingrecht. ‘De politie heeft veel wettelijke beperkingen, maar het ligt gewoon allemaal bij de fiscus en geen haan die ernaar kraait. We hebben een monster gecreëerd.

CBP: Mobiele providers zouden surfgedrag klanten moeten bijhouden

Om klanten te behoeden voor hoge kosten zouden de mobiele providers moeten gaan bijhouden welke sites deze bezoekt en welke apps deze gebruikt, en hoeveel data dat per site of app kostte.

Dat zo goed als elke telefoon daar al standaard geìnstalleerde applicaties voor heeft die niet zo privacygevoelig zijn ontgaat de privacywaakhond blijkbaar.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Vorige Volgende