Operation Libero drijft populisten in de hoek

Onlangs publiceerde Alexander Pechtold een artikel in NRC Handelsblad met de titel: ‘Het einde van de redelijkheid? Dat geloof ik helemaal niet’. Hierin legt hij uit hoe moeilijk het is om populisme te bestrijden. ‘Als ik niet op de kletspraat van Wilders reageer, ben ik een wegkijker. Als ik er niet serieus op reageer, ben ik elitair. Als ik er wel op reageer, heb ik louter electorale motieven’, aldus Pechtold. Hij is niet de enige politicus die door populisten soms tot wanhoop wordt gedreven, politici door heel Europa en sinds Trump ook in Amerika worstelen met dit probleem. Pechtold is waarschijnlijk wel een van de grootste ervaringsdeskundigen op dit gebied, en zijn doorzettingsvermogen heeft hem al veel steun en stemmen opgeleverd. Maar desondanks staat de PVV nog steeds hoog in de peilingen, zoals Pechtold vertwijfeld toe moet geven. Ik heb goed nieuws: in Zwitserland, het land waar populisme al vele jaren zeer nadrukkelijk aanwezig is, lijkt er een antwoord te zijn gevonden. Dit antwoord heet Operation Libero.

Door: Foto: Screenshot campagnefilmpje Opération Libero, Youtube
Foto: Mike Licht (cc)

De ‘rechtse’ uitdaging?

OPINIE - Onder de schaduw van een Amerikaanse presidentskandidaat die veel op Mussolini lijkt, de schaduw van een Brexit, de schaduw van een Franse president le Pen of een minister president Wilders, worden muren gebouwd in Europa en zwemmen we in onze vakantie in zee, waarin opnieuw duizenden verdrinken.

Kant zag een eeuwige vrede naderen, maar hoe staat het er voor?

Internationaal

Europa is de wereldlijke macht voorbij en beweegt zich naar een introverte wereld van wetten en regels en supranationaal onderhandelen en samenwerken. Robert Kagan schreef dat in 2003, toen de narigheid met de euro en de Grieken nog moest komen. Hij zag meer in krijgshaftigheid.

De Verenigde Staten zijn afkomstig van Mars. De Twin Towers waren de aanleiding voor een ‘War on Terror’, zonder concreet doel of eindpunt. In oktober 2002 verschafte een meerderheid van Democraten in de Senaat Bush de ruimte voor oorlog met Irak, verbaasd gadegeslagen door politici in Frankrijk, Duitsland, België en zelfs twijfelende Britten.

Het bracht weinig goeds. Ook na de Arabische Lente bloeiden democratieën in het Midden Oosten niet. De tegenstelling tussen Sjiieten en Soennieten verscherpten en IS ontwikkelde zich. De chaos is aanzienlijk.

Economisch

Er is veel geschreven over de crisis van 2007 en de samenhangen met internationale ontwikkelingen. De lichtzinnigheid in het vastgoed en de ongebreidelde ontwikkeling van de financialisering speelden een rol.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

“Populisme op zijn slechtst”

Dat het plan op zoveel fronten niet klopt en niet kan, weet de VVD best. Wat overblijft is populisme op zijn slechtst. Je roept wat een aantal kiezers wil horen, terwijl je weet dat je het nooit kunt waarmaken.

aldus Leo Lucassen, directeur van het Instituut voor Sociale Geschiedenis en hoogleraar migratie, in de Volkskrant, over het nieuwe plan van de VVD om vluchtelingen die niet uit Europa zelf komen voortaan per definitie terug te sturen.
En ook, even verderop:

Foto: copyright ok. Gecheckt 02-03-2022

Ook het volk heeft niet altijd gelijk

COLUMN - Populisten houden van directe democratie. De Oostenrijkse ex-presidentskandidaat Hofer wil referenda invoeren, de Hongaarse premier Orbán houdt in september een referendum over het gezamenlijke Europese asielbeleid, en in het verkiezingsprogramma van de PVV staat ‘ons kroonjuweel heet het bindend referendum’.

Zwitserland is hierbij het lichtende voorbeeld – de Duitse AfD wil ‘meer Zwitserland voor Duitsland’, en Wilders pleitte in november 2015 in de Volkskrant voor bindende referenda volgens Zwitsers voorbeeld. Maar dat het ook in Zwitserland niet altijd rozengeur en maneschijn is, laat het Masseneinwanderungsinitiative van de rechts-populistische SVP wel zien.

In februari 2014 stemden de Zwitsers over de vraag of Zwitserland de immigratie weer zelfstandig moet gaan sturen. Er waren direct al zorgen dat de aanname van dit initiatief in strijd zou kunnen zijn met de bilaterale overeenkomsten met de EU. Hierin hebben de EU en de niet-EU-lidstaat Zwitserland afspraken gemaakt over het vrije verkeer van goederen, diensten, financiën én personen.

De SVP wuifde alle zorgen weg: wij gaan gewoon met de EU onderhandelen over het beperken van de immigratie, de EU heeft per slot veel belang bij een goede relatie met Zwitserland. Het initiatief werd hierop met een uiterst krappe meerderheid – 50,3% – aangenomen. Het beperken van de immigratie uit de EU was een feit. Of toch niet?

Foto: Hans Porochelt (cc)

Oostenrijk kan niet kiezen

COLUMN - Gisteren moesten de Oostenrijkers hun nieuwe president kiezen. Omdat de kandidaten van de middenpartijen in de eerste ronde waren afgevallen, ging deze verkiezing tussen twee kandidaten: van links en extreem-rechts. De Oostenrijkers moesten kiezen tussen groen en bruin, tussen oud en jong, tussen samenwerking en alleengang. Tussen Van der Bellen en Hofer. Ze kwamen er niet uit, ‘s avonds stond de teller nog steeds op 50/50. De briefstemmen, die vandaag worden geteld, zullen de winnaar bepalen. Deze politieke impasse legt de wortels van het huidige Europese probleem bloot: we hebben het centrum, het midden opgeblazen en onszelf opgezadeld met de uitersten.

Democratie is synoniem met compromissen sluiten. Kiezers hebben verschillende meningen, verschillende belangen, verschillende ideeën. In een verkiezingscampagne kan elke partij zijn eigen denkbeelden compromisloos uitdragen, maar in de politieke dagelijkse realiteit is het devies: luisteren, overleggen, onderhandelen en gezamenlijk een voor iedereen acceptabele oplossing zoeken.

Voor de kiezer, die op een belofte had gestemd, is dat vaak moeilijk te verkroppen. Politici leggen de achtergrond van gemaakte compromissen niet altijd duidelijk uit. Dit kan verschillende redenen hebben, bijvoorbeeld omdat het onderhandelingsproces ingewikkeld was of omdat het compromis voor henzelf niet gemakkelijk was. Menig politicus had graag meer voor zijn kiezers, voor zijn eigen ideeën en principes binnengehaald, maar heeft voor het gezamenlijk belang water bij de wijn moeten doen.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Maak Europa en de EU weer sexy

COLUMN - Wij leven in een tijd van hoge snelheid, van continue prikkels, van snelle veranderingen. Winkelen is allang shoppen geworden en moet een belevenis zijn. Vakantie betekent avontuur, in Azië door de jungle trekken, op de mountainbike door de Alpen rijden of met de bus dwars door Iran reizen. We houden van veel en van samen, van collectieve vreugde – Koningsdag of een wedstrijd van Oranje – en van collectief verdriet – de dood van Prince of de aanslagen in Parijs en Brussel. En we houden niet van saaiheid, van traagheid, van het grijze midden. Dat is niet sexy.

En juist dat laatste is de EU, een bedachtzame, schijnbaar kleurloze, ondoorzichtige overlegorganisatie. Een vergadertafel waar 28 verschillende landen het eens moeten zien te worden over de meest uiteenlopende thema’s, waar wordt gehandeld, onderhandeld, waar wordt gegeven en genomen, en waar dan uiteindelijk een soms onbegrijpelijk compromis uitrolt. Daar wordt de kiezer van de 21e eeuw echt niet blij van. Want dat is niet sexy.

Dan de beloftes van de PVV, UKIP, het Front National, de SVP, de AfD: stem op ons, dan wordt ons land weer soeverein, onafhankelijk, kunnen wij weer zelf internationale verdragen afsluiten en onze grenzen bewaken. Dan hebben wij onze eigen munt weer, dan betekenen wij weer iets in de wereld. Natuurlijk gaan wij ook handelen met die anderen, maar dan alleen nog op ónze voorwaarden. Wij bepalen zelf wie er naar ons toe mag komen, we willen alleen nog maar harde werkers die ons geld brengen, want bij ons geldt: eigen volk eerst! Dat is toch een veel aantrekkelijkere boodschap? Een heldere visie, een glanzende toekomst! Dat is pas sexy!

Foto: IISG (cc)

Politieke partijen in verval

Fantastische puzzel: waarom koerst het slimste kamerlid strak af op een verwoestende nederlaag voor zijn organisatie? Voor wie het niet begrijpt: ik heb het over Diederik Samsom. Waarom legt zijn partij hem geen strobreed in de weg? In de partij roeren zich ontevredenen: linksom, sommige oude bestuurders. Maar de partijtop lijkt tevreden.

Is het de essentie van de sociaaldemocratie: schipperen tot niemand meer weet waar je voor staat? Is het een wanprestatie van de organisatie, van de politieke partij die Partij van de Arbeid heet? Is het een probleem van het functioneren van politieke partijen en algemener van aard? Of heeft de PvdA de geschiedenis tegen?

Ik onderzoek en twijfel. Voor wie het wil weten, ik voel me sociaaldemocraat, maar niet echt vertegenwoordigd door een partij die de koers nogal kwijt lijkt te zijn. Exit is geen optie. Mijn stem is te zwak om gehoord te worden. Mijn trouw verbaast me zelf het meest.

Schipperen der sociaaldemocraten

Zondig zijn ze, de sociaaldemocraten. De scheiding in de Internationale, aan het begin van de twintigste eeuw, leidde tot het Leninistische communisme aan de ene kant en de socialisten, die geloofde in de parlementaire weg en de kleine hervormende stappen.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: ed_needs_a_bicycle (cc)

Modernisering en identiteit

Beleven we het einde van de geschiedenis? Niet echt. De wereld lijkt op zoek naar identiteit. Maar die is door de sociale media toch steeds eenvoudiger te vinden? Er is altijd wel een hoekje van het web waar je soortgenoten treft. De identiteit die je dan ontwikkelt, ontwikkelt dan vooral een controverse met de anderen, lijkt het.

Natuurlijk, het recept van nuchterheid en rationeel blijven denken wordt veel aangeboden. Maar we kiezen toch vrij vaak voor gevoel, voor een identiteit, die we worden geacht te bezitten. Na 1989 is Poetin toch een oude bekende en populair bij zijn volk. Na 2011 is niet Arabische democratie en vrijheid, maar oorlog en chaos gekomen.

Rationaliteit is schaars. Wat moet EU-voorzitter Rutte doen? Een vliegende kraai kijkt naar beneden.

Europa

In Duitsland valt Angela Merkel op. Probeert zij met “wir schaffen das” een grote gedachte waar te maken? Verweer te voeren tegen een herlevende bruine straatterreur? In Der Spiegel no.4 wordt zij “die Einsame” genoemd. Een woord van Vaclav Havel scheen haar te inspireren: “Hoop is niet de overtuiging dat een kwestie goed zal verlopen. Hoop is de zekerheid dat een zaak zin heeft, ongeacht hoe die afloopt.”

Foto: Truthout.org (cc)

Wat doen populisten beter – of niet?

OPINIE - De politieke overeenkomsten in de verschillende landen zijn boeiend. Wat hebben de populisten  Trump, Le Pen en Wilders gemeen? Huffington zag Trump als theater, maar is daarvan genezen. Le Pen doet het goed, maar de macht is buiten haar bereik.
Zijn de vluchtelingen het probleem? Of dekt het iets anders af? En waarom lijkt de gevestigde politiek geen antwoord te hebben op de vragen van de kiezers?

Nationaal sentiment

In de V.S. zien we Donald Trump bekende kreten slaken: geen moslim meer toelaten, voordat we hebben uitgevonden “what the hell is going on”. De stelling roept juridische vragen op over de grondwettelijkheid. Wat Trump doet lijkt spontaniteit van een lompe miljonair, maar het is misschien veel doordachter. Huffington zag Trump vooral als vertier, maar komt daarvan terug.

Marine le Pen verpakt haar teleurstelling na zondag j.l.: het gaat niet langer om links en rechts, maar om mondialisten en patriotten. Dat is haar beeld van een nieuwe tegenstelling. De strategie van de overige partijen om het Front National te neutraliseren was effectief, maar de stemmenwinst voorspelt toch een presidentschap.

Haar politieke vriend, Geert Wilders, zit in een soortgelijke positie: niemand wil politiek met hem samenwerken, maar de PVV staat hoog in de peilingen. Hoe het land geregeerd moet worden met deze krachtsverhoudingen in de peilingen, is niet helder. Niemand ziet een coalitie voor zich onder leiding van premier Wilders.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Foto: David Pinto - Bron: Youtube copyright ok. Gecheckt 10-11-2022

Gezocht: politiek onderdak

COLUMN - Voor Nederland (VNL) is het nieuwe tehuis van twee politieke avonturiers. Afgelopen maand presenteerde VNL David Pinto als kandidaat-Tweede Kamerlid. Een dolende ziel, net als VNL-leider Bram Moszkowicz. De geschiedenis leert dat avonturiers soms voor succes zorgen. En vaak voor ruzie.

“Zelden diende zich een aspirant-politicus aan die het zo overduidelijk om zichzelf te doen is,” schrijft politiek commentator Paul Jansen in de Telegraaf over Moszkowicz. Volgens Jansen had Moszkowicz ook Wilders zijn diensten aangeboden. Eerder had hij samenwerking met Pim Fortuyn overwogen. Dit najaar lonkte hij naar D66: “Als Pechtold mij zou vragen: ‘Bram, kom je?’, dan zou ik daar serieus op ingaan.”

Naast Moszkowicz haalde VNL emeritus hoogleraar Pinto binnen. Opmerkelijk, want Pinto was in mei nog gastspreker bij een boekpresentatie van PVV-ideoloog Martin Bosma, samen met PVV-leider Geert Wilders. Bovendien was Wilders onlangs nog bij hem thuis. “De PVV wilde me ook graag op de lijst bij de volgende verkiezingen,” zegt Pinto in de Volkskrant, “maar uiteindelijk kan ik me meer vinden in VNL.”

Pinto heeft zich wel vaker in een partij kunnen vinden. Hij was actief voor PvdA, D66, VVD, Leefbaar Nederland, Amsterdam Leeft! en de Politieke Partij Pinto, aldus NRC Handelsblad. Vorig jaar nog dook Pinto op als lijsttrekker van Onbevreesd, Modern en Authentiek (OMA) te Amsterdam. Lijsttrekker wilde hij ook worden bij Leefbaar Nederland, in 2001. Pinto verloor die lijsttrekkersverkiezing van Pim Fortuyn.

Vorige Volgende