Polen hopeloos verdeeld

De spreekwoordelijke Poolse landdag is terug in Warschau. In de Poolse hoofdstad bezetten leden van de oppositie het parlementsgebouw. Ze zijn van plan daar tijdens de Kerstdagen bij toerbeurt te blijven zitten uit protest tegen autocratische tendenzen van de PiS-regering die in het parlement een absolute meerderheid heeft. Vorige week vrijdag begon het protest naar aanleiding van een wetsvoorstel dat de aanwezigheid van de pers bij parlementszittingen dreigde te beperken. Een Kamerlid werd door de voorzitter wegens aanhoudende protesten uit de zaal verwijderd, waarop de volledige oppositie voortzetting van het debat blokkeerde. De PiS-meerderderheid trok zich vervolgens terug in een aparte zaal om de besluitvorming over de begroting voor 2017 in beslotenheid af te ronden. Daarin is ook een verlaging van de pensioenen van ambtenaren van de voormalige communistische inlichtingendienst voorzien. Reden voor de PiS om de oppositie, voornamelijk burgerlijke liberalen, uit te maken voor 'communisten' en 'dieven'. De gebeurtenissen in het parlement leidden tot massale demonstraties in het weekend. Het Comité ter verdediging van de Democratie (KOD) heeft opgeroepen tot een nieuw 'Maidan'. Ook PiS-aanhangers demonstreerden tegen de pogingen om het land te 'destabiliseren', zoals het op de regeringsgetrouwe publieke televisie werd genoemd. De verdeeldheid in Polen is compleet.  De EU waarschuwt voor de laatste maal.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: WCN 24/7 (cc)

Schaliegas passé?

ELDERS - Je hoort niet veel meer over de omstreden exploitatie van schaliegas.

In Nederland heeft minister Kamp een moratorium op proefboringen naar schaliegas afgekondigd. Het Britse bedrijf Cuadrilla dat in de Noordoostpolder en bij Boxtel proefboringen wilde beginnen stapte vorige week naar de rechter. Cuadrilla bestrijdt dat het opschorten van de proefboringen ook zou inhouden dat de eerder gegeven licenties niet kunnen worden verlengd. Het bedrijf hoopt in de toekomst alsnog aan de slag te kunnen gaan. Volgens Milieudefensie is er na de Parijse klimaatakkoorden minder reden dan ooit om door te gaan met schaliegas. Het zou de afgesproken terugdringing van CO2-uitstoot ernstig in gevaar brengen. Van de kant van het ministerie werd betoogd dat proefboringen andere mijnbouwactiviteiten in het gebied zouden kunnen frustreren. Met name boringen naar aardwarmte in de diepe ondergrond zijn dan zo goed als onmogelijk. De  actiegroep Tegengas uit de Noordoostpolder wijst op de schade voor de landbouwsector.

In het Verenigd Koninkrijk heeft Cuadrilla meer succes. Daar heeft de regering ondanks de lokale bezwaren een vergunning afgegeven voor een nieuwe proefboring in Lancashire in het noordwesten van Engeland. De beslissing van de regering kwam een dag nadat er een meerderheid was bereikt voor ondertekening van de Parijse akkoorden ter beteugeling van de CO2 uitstoot. Kennelijk heeft de Britse regering geen boodschap aan deze internationale overeenkomst, reageert Kevin Anderson, hoogleraar energie en klimaatveranderuing aan de universiteiten van Manchester en Uppsala (Zweden).

Foto: Aleks Grynis (cc)

De waarheid over Smolensk

ELDERS - Nationalistisch Polen kan zijn hart ophalen aan de film ‘Smolensk’ over het vliegtuigongeluk in Rusland in 2010 waarbij de Poolse president Lech Kaczynski, zijn vrouw en 94 regeringsfunctionarissen omkwamen.

President Duda, premier Szydlo, partijvoorzitter Jaroslav Kaczynski, de tweelingbroer van Lech, en vele andere prominenten van de regerende Partij Recht en Rechtvaardigheid (PiS) woonden deze week in het Poolse nationale theater de première bij van een film die de waarheid over het vliegtuigongeluk van zes jaar geleden moet laten zien: het was een aanslag. De film, die eindigt met een explosie in het toestel van de Poolse luchtmacht dat een hoge regeringsdelegatie vervoerde, is gebaseerd op het onderzoek van een commissie van PiS-parlementariërs die twee jaar geleden al tot de conclusie kwam dat er sprake was van een samenzwering. Dat is in strijd met eerdere Poolse en Russische onderzoeken die uitwezen dat het ongeluk het gevolg was van slechte weersomstandigheden (dichte mist) en fouten van de verkeersleiding op het militaire vliegveld van Smolensk en/of van de Poolse piloten van de Tupolev. De Russen hebben alle verantwoordelijkheid van de hand gewezen.

De Poolse minister van Defensie Antoni Macierewicz heeft nu aangekondigd cockpitgesprekken openbaar te maken die nieuw licht op de zaak zullen werpen. Volgens Macierewicz, die een nieuwe onderzoekscommissie van de PiS-regering leidt, zitten de Russen achter het grootste vliegtuigongeluk in de Poolse geschiedenis. Om dat aan te tonen heeft hij in juni alle lichamen van de omgekomen passagiers weer laten opgraven. Nu het kabinet de posten van hoofdaanklager en minister van Justitie heeft samengevoegd, heeft de partij het nieuwe onderzoek stevig in de hand, schrijft de NRC.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Andy Armstrong (cc)

NAVO op oorlogspad

OPINIE - Volgende week vindt in Warschau een topconferentie plaats van NAVO-landen. De confrontatie met Rusland is het belangrijkste agendapunt en in dat licht zal opnieuw een verhoging van defensie-uitgaven worden geëist.

Polen en de Baltische landen zijn dit voorjaar overspoeld met NAVO-troepen. In mei trainden 1500 soldaten in Polen voor de Very High Readiness Joint Task Force, een soort verzekering voor de NAVO-partners langs de Russische grens dat het bondgenootschap bij Russische agressie snel kan ingrijpen.

In Estland oefende de NAVO diezelfde maand vlak bij de Russische grens in de operatie Spring Storm. Afgelopen maand was Polen het toneel van de Anaconda manoeuvres met 25.000 militairen. Duitsland, dat een leidende rol speelt bij al deze oefeningen, heeft zijn militaire aanwezigheid in de Baltische landen verhoogd. Meer oefeningen zijn voorzien voor dit jaar in de Oostzee, de Zwarte Zee en in Litouwen.*

De Estste denktank ICDS heeft input geleverd voor de NAVO-top in Warschau met een rapport getiteld Closing the Baltic gap. Het is geschreven door voormalige NAVO-generaals. Zij zeggen onder andere: “De NAVO moet een signaal naar Rusland geven dat in geval van agressie tegen een NAVO-bondgenoot er niet zoiets is als een beperkt conflict voor het Bondgenootschap, maar dat Rusland zal worden bestreden op alle terreinen en zonder geografische beperkingen.”

Foto: magro_kr (cc)

Polen onder druk

ELDERS - De EU heeft de Poolse regering (opnieuw) onder druk gezet om wijzigingen in de benoeming van het Hooggerechtshof terug te draaien en de rechtsstaat te herstellen. De Polen zijn meer bezig met de economie. Migranten worden geweerd, behalve als ze uit Noord-Korea komen en bereid zijn slavenarbeid te verrichten.

Het conflict met de EU is ontstaan na het aantreden van de nieuwe regering van de partij Recht en Rechtvaardigheid (PiS). Die weigert drie rechters te aanvaarden die onder het vorige parlement zijn benoemd. Verder is een voor haar nadelige uitspraak van het hof nog steeds niet gepubliceerd in het staatsblad. De officiële waarschuwing, die commissaris Timmermans deze week heeft afgegeven,  is een eerste stap. Bij een voortdurende weigering van Polen om te voldoen aan de eisen van de EU kan het proces leiden tot het onthouden van het stemrecht. Zover zal het niet komen want alle 27 andere lidstaten moeten met een dergelijke maatregel instemmen en er is weinig kans dat Orbán’s Hongarije Polen zal afvallen. De Poolse regering kan ook rekenen op de steun van Slowakije dat in juli het voorzitterschap van de EU van Nederland overneemt.

Polen wijst net als Hongarije elke bemoeienis van de EU met wat men noemt interne aangelegenheden van de hand. De Poolse regering weet zich ondanks heftige oppositie gesteund door een meerderheid van de bevolking, die de forse verhoging van de kinderbijslag en het minimumloon toejuicht. Tussen 2010 en 2015, dus in de periode van de vorige regering, is het aantal extreem-arme mensen gestegen van 5.8 tot 6.5 procent. Het aantal bijstandtrekkers steeg van 7,4 tot 12,2 procent van de bevolking.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Closing Time | Bovska

We blijven nog een dagje in Polen, deze keer met Bovska, een zangeres die met haar bandje nog niet de moeite heeft genomen om marketing buiten de grenzen te bedrijven. En dat is jammer, want bovenstaand nummer is zo aanstekelijk dat het ook op Nederlandse podia goed zou doen.

Mocht u hierna nog geen genoeg hebben van Poolse zangeressen, dan kunt u een kijkje nemen bij Mela Koteluk, Mary Komasa (nsfw) of Dumplings.

Foto: Európa Pont (cc)

Orbán gaat Europa veranderen

ELDERS - Na Nederland en het Verenigd Koninkrijk gaat Hongarije de Europese Unie in september op de proef stellen met een referendum.

“Bent u het er mee eens dat de Europese Unie mag beslissen dat niet-Hongaarse burgers zich zonder instemming van het nationale parlement in ons land mogen vestigen?” Met deze vraag zet de Hongaarse premier Viktor Orbán de bijl aan de wortels van een gezamenlijk Europees asielbeleid. En van de toekomst van de Europese samenwerking in het algemeen. Want zoveel is duidelijk: als een lidstaat zich naar willekeur kan onttrekken aan gezamenlijk overeengekomen en door nationale parlementen geratificeerde regels en wetten is het einde in zicht van de EU.

De andere optie is natuurlijk dat Hongarije de EU verlaat. Premier Orbán is er van overtuigd dat het zover niet zal komen. Integendeel, hij denkt dat hij met zijn koers Europa kan veranderen. Want, zegt hij, overal in Europa keren mensen zich tegen de migratiepolitiek van de EU. Het gaat hier volgens hem niet om mensenrechten maar om veiligheid. Niemand geeft zomaar de sleutel van zijn huis aan vreemden. Brussel zal dit referendum niet kunnen negeren. Ook als het Europese Hof de eerder door Hongarije en Slowakije ingediende bezwaren tegen de quota-regeling van vorig jaar verwerpt zal het referendum laten zien dat niet de Brusselse elite, maar de inwoners van landen het voor het zeggen hebben in Europa, aldus de Hongaarse premier.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Vorige Volgende