Kunst op Zondag | Herinnert u zich deze nog?

Uit Kunst op Zondag 3 februari 2019: iemand liet iets in elkaar storten en dat kreeg applaus.... https://www.youtube.com/watch?v=dQceZY_Q_9w Prachtig? Prachtig! Het is natuurlijk even intrigerend als spectaculair dat hij al die moeite met één enkele trap in elkaar laat donderen. Maar het oeuvre van Aeneas Wilder omvat meer dan dat. Bij sommige van zijn constructies vraag je je af wanneer het vanzelf in elkaar stort. Meer dus in de herhaling en hier. Vraag aan alle curatoren in Nederland: wanneer krijgen we Aeneas Wilder en zijn werk weer eens hier te zien?

Door: Foto: Joan (cc)
Foto: Schermafbeelding Documentaire Kunstparade Binnenhof met Tirzo Martha

Kunst op Zondag | Zitten, zat, gezeten, nu ga ik staan!

DOCUMENTAIRE - Is het toeval dat juist tijdens de renovatie van het Binnenhof de parlementaire democratie een schokkende verandering ondergaat? En wat gaat die verandering ons brengen?

Tijdens de renovatie van het Binnenhof krijgen twaalf kunstenaars een opdracht om nieuw werk te maken. Een project van Atelier Rijksbouwmeester en gebruikers van het Binnenhof (Eerste Kamer, Tweede Kamer, Raad van State, ministerie van Algemene Zaken en de gemeente Den Haag).

Van 27 tot en met 30 mei dit jaar vond de eerste editie van de Kunstparade Binnenhof renovatie plaats. Beeldend kunstenaar Tirzo Martha werd door de Eerste Kamer gevraagd zijn visie op de betekenis van het Binnenhof in een tijdelijk kunstwerk te vatten.

Het werd een performance en installatie over de zetel. Tirzo Martha zei:

De beweging van verkozen worden, een zetel innemen en weer afstaan probeer ik in dit beeld te vangen

Tirzo Martha nodigde burgers uit hun stoel toe te voegen aan de installatie. Aan elke stoel zat natuurlijk een verhaaltje vast.

Het kunstwerk ‘Zitten, zat, gezeten, nu ga ik staan!’ ging over meer dan zetels die na verkiezingen telkens door anderen ‘bezeten’ worden. Het ging ook over reflectie. Hoe en wat hoor en zie je in deze 17 minuten durende documentaire, gemaakt door Kristiaan Asscheman.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Maria Willems (cc)

Kunst op Zondag | Watou kunstenfestival 2022

VERSLAG - Het is zondagmiddag 17 juli en het is boven de dertig graden. We bevinden ons enkele kilometers buiten Watou. Daar, te midden van de weilanden, mais- en hoppevelden is er geen schaduw en brandt de zon acht uur per dag op de kunstenaar Mikes Poppe die daar als een soort boetedoening een beeld achter zich aansleept. Elke dag weer hetzelfde parcours, elke dag weer acht uur lang onder de brandende zon loopt Mikes Poppe daar zijn achtjes, en dat beeld wordt met het uur zwaarder natuurlijk, maar de kunstenaar sleept het beeld het oneindigheidssymbool door. Elke bocht, keer op keer weer. Het spoor is inmiddels al uitgesleten. En het beeld van meer dan 60 kilo, een replica van Michelangelo’s Stervende Slaaf, werkt niet echt mee. Dit is zwaar, dit is gekkenwerk, dit moet een grap zijn, wie bedenkt zoiets, dit is kunst.

Mikes Poppe is helemaal in het zwart gekleed, inclusief hoed. Om zijn schouders draagt hij een juk met daaraan vier metalen kettingen. Daar zit dat beeld aan vast. Poppe loopt vier, vijf, zes stappen en stopt dan even. Dan volgen er weer zes stappen. Fascinerend. En dat acht uur per dag. De route die Mike en het beeld hebben afgelegd is al ingesleten in het weiland. Ik had geen idee waar ik naar zat te kijken, maar ik zat op het puntje van mijn strobaal.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Duo’s

Er was geen specifieke aanleiding, maar ik struinde door het archief van Kunst op Zondag om eens na te gaan of er wel aandacht aan duo’s is besteed. En jawel hoor.

Dat kan bijna ook niet anders want in de tien jaar dat er voor deze rubriek 657 stukjes zijn  geproduceerd (momenteel leest u de 658e) is er ook werk van een aantal stelletjes tentoongesteld in onze virtuele kunstgalerie.

Het zou een onderwerp op zich kunnen zijn gezien de vele Nederlandse en internationale kunstenaarsduo’s. We halen er nog eens een paar naar boven, die op enigerlei wijze een verband met de huidige tijd hebben.

Zorgrobot?

De zorg dreigt te bezwijken onder de coronapandemie. Al zouden er op wonderlijke wijze een fiks aantal ic- en verpleegbedden bij komen, dan nog is de vraag waar de extra handen aan die bedden vandaan moeten komen.
Hadden we veel eerder robotica moeten ontwikkelen? Tja, als ook de zorgrobot overwerkt raakt dan wordt het toch dweilen met de wonden open….

Sun Yuan en Peng YuCan’t Help Myself,  2016.

Sun Yuan en Peng Yu zagen we in deze rubriek eerder in 2013 en in een special in 2015.

Slavernijmonument Tilburg

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Eenvoudig stil

De ene ramp na de andere catastrofe. Niets lijkt goed te gaan. De lontjes worden nog korter dan de dagen. Een beetje hypochonder vermoed al snel het eind der tijden.

En dan is het nog een herfst ook. Alsof we niet genoeg herrie aan ons hoofd hebben met het getetter in de media, rukt de wind aan bladeren en dakpannen. Klapperende windvanen ratelen als mitrailleurs.

Ik mag zo graag eenvoudig stil. [1]

Jim van der Woude – Plat du Jour, 1987

Jim van der Woude – Kopzeer aan die waanzee, 1983

René van ’t Hof – Café Lehmitz, Theatergroep Carver, 1991 [2]

René van ’t Hof – Dag vlieg, 2014

Coda:

De ene rel na de andere clash. Alles lijkt fout te gaan. De avonden zijn langer dan het geduld. De moed zakt in de schoenen want aan optimisme is geen beginnen aan.

Voor iedereen die zich wel eens verloren voelt: ga er eens uit. Naar Hotel Perdu.

Prettige zondag verder. [3]


Zugabe:

[1] De Horde was een van de gezelschappen die zijn voortgekomen uit Hauser Orkater. De voorstelling ‘Ik mag zo graag eenvoudig stil’ (1982) ging over het naderende einde van de wereld.

Foto: rocor (cc)

Kunst op Zondag | De kunst van een lesje leren

Zo’n kabinetsformatie is geen a-b-ceetje. Vooral omdat er eentje zich voor dood houdt en de tijd neemt om te kijken hoe de hazen lopen. De dans om de macht strompelt nog wel even verder. Omdat de ‘premier danseur’ machtseigenwijs is en de anderen het vertikken hem voorgoed een lesje te leren.

Een lesje leren, hoe doe je dat eigenlijk? Vandaag bieden we uw drie performances en we adviseren u dringend deze alle drie helemaal tot u te nemen.

Les 1.

Dit jaar had Joseph Beuys honderd jaar kunnen worden, ware het niet dat hij kort voor zijn 65e overleed. Hij was graficus, beeldhouwer, performancekunstenaar en politicus, onder andere als mede-oprichter van Die Grünen. Niet te beroerd om een clipje op te nemen en ‘Sonne statt Reagan’ te zingen.

Beuys was ook een meesterlijke leraar. Hij kon een complex iets als kunst uitleggen aan een dode haas.

Joseph Beuys – How to Explain Pictures to a Dead Hare, 1965.

Les 2.

Dat lesje is door menigeen goed onthouden. John Baldessari reageerde op de les van Beuys.

John Baldessari – Teaching a Plant the Alphabet 1972 (start vanaf 1 minuut 50″).

Les 3.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Doe het veilig met NordVPN

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Foto: Jeremy Brooks (cc)

Kunst op Zondag | Water naar de zee

Hoe nietig een mens wel is, valt af te meten aan de hoeveelheid water die een mens naar zee kan dragen.

Het zou in een flesje kunnen.

U zag Wim T. Schippers op 6 december 1963 een flesje Green Spot limonade leeggieten in de Noordzee bij Petten. Een ‘waarachtig oninteressant feit’, speciaal voor de pers ‘herhaalde daad die eerder plaatsvond op 29 oktober 1961’.

Dat kon toen nog: een Amerikaans product in zee flikkeren.

De Amerikanen hielpen niet alleen ons land te bevrijden van de Duitse bezetters, maar overspoelden ons land ook met een tsunami aan Amerikaanse waar.
Inmiddels weten we dat je niet zomaar alles in zee kan storten zonder onze habitat in gevaar te brengen. Kunnen we dan nog wel water naar de zee dragen? Jawel….

Geïnspireerd door het werk van Richard Long (‘art made by walking in landscapes’) schonk kunstenaar Bruno van den Elshout zich in het Kröller-Müller Museum een glas water in, liep nog even langs de aldaar tentoongestelde werken van Richard Long (From the River, Wood Line en Stone Line), verliet het museum en liep, met het glas water, in vijf dagen naar het Haagse Zuiderstrand om daar het glas leeg te drinken.

Foto: Joan (cc)

Kunst op Zondag | Het grote gebeuren

Kunt u zich voorstellen dat straatartiesten gevaarlijk zijn?, vroegen we u, omdat in het centrum van Amsterdam een verbod op straatoptredens van kracht is.

Dan maar een stukje verderop gekeken en in Floradorp, een buurt in Amsterdam-Noord, kwamen we kunst op straat tegen.

Een heuse Mondriaan op boogiewoogie muziek. Het blijkt om ‘Het Grote Gebeuren’ te gaan. Een project van Guda Koster en Frans van Tartwijk. Toen door de lockdown de kunst zich digitaal terugtrok, wilden zij met hun werk de straat opgaan om kunst terug te brengen in de publieke ruimte.

Het leidde tot vier performances, die plaats vonden tussen half juni en 10 juli. Ze zijn gefilmd en nu in de internetionale publieke ruimte te zien. Tevens zijn er posters van gemaakt die door heel Amsterdam zijn opgehangen.

In Amsterdam-West, bij het standbeeld van Domela Nieuwenhuis, zien we figuur met een houten bak om zijn/haar middel, waarop een socialistisch-realistisch mozaïek is te zien. De figuur komt in beweging zodra er socialistisch repertoire uit de dertiger jaren klinkt (herkent u iets?).  Een performance over verleden en toekomst, over utopie en ideologie, aldus de kunstenaars.

Kijk ook naar de overige twee performances. In park Frankendael (Amsterdam-Oost), over dieren die leegte vullen die door de lockdown is ontstaan en wandelende architectuur op de Amsterdamse Zuidas.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Dunk 🐝 (cc)

Kunst op Zondag | Sorrymuseum

De uitgever van het bekende Van Dale woordenboek heeft een rubriek waarin elke werkdag een ‘Woord van de Dag’ wordt besproken. Om bij de tijd blijven struinen redacteuren media af op zoek naar nieuwe woorden. De rubriek ‘Woord van de Dag’ voorziet een vondst van commentaar.

Wij kwamen, puur toevallig, deze tegen: sorrymuseum. Gevonden in een Belgische krant, die er het Afrikamuseum in Tervuren mee bedoelde, maar jaren daarvoor al genoemd door kunstenaar Ton Paauw die een ‘sorrymuseum’ voor ogen had.

Terzijde: Van Ton Paauw loopt momenteel de expositie ‘Kunst van het vinden’, in het Buitencentrum van de Schoorlse Duinen.

Ton Paauw stelde zich voor dat de meest uiteenlopende excuses tentoon zouden worden gesteld.  ‘Woord van de Dag’ citeerde: ‘Ik stel me verschillende zalen voor. Een zaal waar een wassen beeld van Bernhard bezig is met een minnares. Zo van, sorry Juliana. Een Rijkman Groenink-zaal. Heeft die geen sorry gezegd? Komt-ie in stock, want dat excuus komt nog wel.’ Andere ruimten kunnen wat Paauw betreft gewijd zijn aan zaken als het slavernijverleden, waar sorry wat hem betreft op zijn plaats is, aan overspel, de windmolens bij Urk.

Het inspireerde ons tot het virtuele sorrymuseum van vandaag. Kijkt u verder.

Foto: © Ketefactory stil tentoonstellingsfolder 2019 copyright ok. Gecheckt 23-11-2022

Kunst op Zondag | Stil

Wie alleen de bekende musea bezoekt om kunst te bewonderen, mist een hoop. Er is een scala aan expositieruimten en galerieën, waar veel boeiende kunst te zien is.

Ik bedoel niet de commerciële galerietjes waar de Corneilles als warme broodjes over de toonbank gaan en nep als kunst wordt verkocht. Ik doel op galeries die nog levende en werkende kunstenaars presenteren. En de talrijke, vaak door kunstenaars gedreven projecten en exposities die een bijna museaal karakter dragen.

Een mooi voorbeeld is de Schiedamse Ketelfactory. Weliswaar een gevolg van drankgebruik, maar dankzij de grondleggers Kim Zeegers en Winnie Teschmacher nu al weer 10 jaar een mini-museum met bijzondere tentoonstellingen en projecten als ‘Door het beeld’ en ‘Snapshot of an larger order’.

De Ketelfactory viert het 10-jarig bestaan met de tentoonstelling ‘stil’ (tot 14 juli nog te zien). Alle kunstenaars die eerder in de Ketelfactory te zien waren, zijn gevraagd ‘stilte’ uit te drukken in een werkje van niet groter dan 30 cm2. Het resultaat: 64 visies op een hoogst uitzonderlijke expressie. Want heeft u wel eens werkelijke stilte waargenomen? Of echte stilte geproduceerd?

Misschien is het een kwestie van oefenen. Performancekunstenares Marina Abramović geeft regelmatig workshops en leert anderen zich voor te bereiden op het uitvoeren van performances. Het zijn oefeningen in stilte. Eén zo’n oefening is ‘kijken naar primaire kleuren’: een uur lang naar een geel, rood of blauw vlak kijken (in dit filmpje te zien op 4 min. 23”).

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Volgende