Burgers in beraad voor het klimaat

Het is een primeur: het eerste burgerberaad van de provincie Gelderland en het eerste burgerberaad in Nederland voor het klimaat! We zijn in september gestart met 150 burgers en op dit moment wordt de laatste hand gelegd aan het advies. Het Gelders Burgerberaad Klimaat adviseert de provincie over het vernieuwen van het Gelders Klimaatplan. En ik ben erbij, want ik ben één van de geselecteerde burgers. Burgerpanel Voorafgaand aan het burgerberaad vond er een online onderzoek plaats: het burgerpanel. Via ouderwetse post zijn duizenden burgers gevraagd om de provincie te adviseren wat betreft maatregelen om CO2-uitstoot in te perken. 3.363 burgers hebben hier aan meegedaan; zij gaven voor 12 voorgestelde maatregelen aan in hoeverre de provincie daar op in moet zetten volgens hen. Ze konden schuifjes verplaatsen van 'minimaal inzetten' naar 'maximaal inzetten'. Volgens deze raadpleging zijn de populairste maatregelen: ‘energieverbruik vanbedrijven helpen verminderen’, ‘stimuleren van zonnepanelen op daken’ en ‘bestaande huizen duurzamer maken’. Het rapport van de uitkomsten is via de website van Gelderland te bekijken. Maar dat was nog niet alles! De deelnemers werden uitgenodigd om zich op te geven voor het burgerberaad dat in vier dagen verspreid over vier maanden verder gaat werken aan een zwaarwegend advies. Uit de geïnteresseerden werden 150 deelnemers gekozen. Zij zijn zo goed als mogelijk een representatieve afspiegeling van de Gelderse inwoners. En zo geschiedde dat een groep Gelderlanders in september voor het eerst bijeenkwam om dit avontuur aan te gaan. Hieronder volgt een verslag van het proces tot nu toe. De uitkomsten zijn er nog niet, dus daarvoor moet je nog even geduld hebben. Om je alvast een idee te geven: hier staat de korte versie van het huidige Gelders Klimaatplan, met veel plaatjes. En met maatregelen voor vijf sectoren: gebouwde omgeving, mobiliteit, industrie en bedrijven, landbouw en landgebruik, en duurzame energie. En hier staat meer informatie als ook de lange versie. Bijeenkomst 1: Kennismaken Het burgerberaad werd met veel enthousiasme geopend door de gedeputeerde en medewerkers van de provincie. Er kwam ook een bekende Nederlander (voor mij onbekend) aan te pas die ons met evenveel enthousiasme digitaal toesprak. Iedereen had er zin in. De eerste dag diende vooral als kennismaking en introductie, om de deelnemers te laten landen in het forum en om hun eerste input op te halen. Het was wel meteen te merken dat de uitverkoren burgers hun taak serieus nemen. Toen we in groepen van ca. 30 mensen uiteen gingen om kennis te maken en te bespreken wat er nodig is om dit forum tot een succes te maken, werden er in meerdere groepen belangrijke kwesties aangekaart. Zoals representativiteit: in hoeverre was de groep echt representatief? Er waren namelijk wat aanleidingen om te denken dat de groep dat niet zou zijn, zoals: bijna iedereen is wit. Bij de kennismakingsbingo leek het ook alsof er weinig huurders aanwezig waren. En zijn er genoeg jongeren? Daarnaast waren er nog vragen over het proces: hoe gaat het proces verlopen en wat wordt daarin van ons verwacht? Oftewel wat zijn de kaders van het forum. Als ook: welke experts komen aan het woord, zijn zij wel onafhankelijk, en is het mogelijk voor het burgerforum om hier invloed op uit te oefenen? Onze vragen werden serieus genomen. In de middag en tijdens de tweede bijeenkomst ging de organisatie hier meer op in. Gedurende het proces is te merken dat de organisatie zeer openstaat voor suggesties en opmerkingen. Op iedere bijeenkomst zijn er grote witte papieren opgehangen waar we onze tips en tops op kunnen aangeven. De medewerkers komen in presentaties en e-mails regelmatig terug op onze feedback en op wat ze ermee gedaan hebben. Ook is de Radboud Universiteit bij iedere bijeenkomst aanwezig om ons te onderwerpen aan twee vragenlijsten: één vooraf en één achteraf. Ze doen onderzoek naar het forum. De sfeer was erg goed. Ik had lang niet iedereen gesproken, maar de aanwezige burgers hebben hart voor de zaak. Als dit 'gemiddelde Gelderlanders' zijn, dan gaat het helemaal goed komen met die CO2-uitstootreductie. Maar met het burgerforum? Ik vroeg me toch af of we genoeg waren opgeschoten. We hebben in totaal immers maar vier dagen. Het voelde toen al als te weinig tijd. Bijeenkomst 2: Uitdagende vragen Aan het begin van de tweede dag kwam de organisatie terug op het onderwerp representativiteit. Ik weet niet of ik helemaal overtuigd ben, maar het zou een vrij representatieve groep zijn wat betreft 'relevante kenmerken'. Hoewel ik het belang van representativiteit erken, vraag ik me ook af of het bij dit onderwerp uitmaakt. Het lijkt me in ieders belang om het klimaatprobleem aan te pakken, al kunnen de meningen over de manier waarop verschillen per groep natuurlijk. Dat bleek ook uit het burgerpanel trouwens: zie het rapport, pagina 8. Er stonden dit keer in ieder geval ook vrouwen op het podium. Daar hadden de deelnemers om gevraagd na de eerste bijeenkomst waarbij dat niet zo was. Op deze dag in oktober spraken we met experts. We mochten bij ze aanschuiven en ze bevragen. We waren ingedeeld op basis van onze opgegeven voorkeuren. Ik vind veel onderwerpen leuk en ik was ingedeeld bij: verduurzaming industrie, natuur en milieu, en windenergie. Ook deze dag vond ik wat verwarrend. De thema's die aan bod kwamen zijn ook gewoon erg complex en er spelen veel tegengestelde belangen; het is niet voor niks dat het klimaatprobleem nog bij lange na niet is opgelost. Daarom zou ik zeggen dat we veel meer tijd nodig hebben om deze lastige kwesties te doorgronden. Nu zaten we in groepjes van zo'n 6-8 deelnemers aan tafel met één expert en één gespreksleider. Het is lastig om zo'n gesprek goed te organiseren en ik had het idee dat we niet veel verder kwamen dan te luisteren naar de experts (en mondige deelnemers) hun zienswijzen en stokpaardjes. Natuurlijk beantwoordden ze onze vragen, maar of je daarmee per se tot de kern komt? Dat hangt van de expert af. Er werd ons niet gevraagd om meteen met oplossingen te komen, maar om 'uitdagende vragen (dilemma’s)' op te schrijven. Met deze vragen gaan we de volgende keer mee verder en daar gaan we ons advies over uitbrengen. Ook mogen we informatievragen opschrijven: welke informatie missen we en hebben we nodig om tot ons advies te komen? Dan zal de organisatie voor de juiste informatie en experts zorgen om het forum hierin te ondersteunen zodat wij zo goed mogelijk ons werk kunnen doen. In mijn hoofd vormt zich de gebruikelijke brei aan milieu- en klimaatgerelateerde problemen. Gaan we nou de goede kant op met dit proces? De vierde (vrij gekozen) expertronde eindigt voor mij somber: de expert, een andere deelnemer en ik betwijfelen of het allemaal wel snel genoeg gaat, de aanpak van de grote problemen waar we voor staan. Kleine stapjes zijn nuttig, maar is het genoeg? En in hoeverre gaat dit forum er aan bijdragen? Maar de adviezen moeten natuurlijk nog geschreven worden. In de week na de bijeenkomst, bundelt de organisatie onze 'uitdagende vragen' en informatievragen per onderwerp en dit wordt met de deelnemers gedeeld. Wij mogen aangeven aan welke onderwerpen we willen werken tijdens bijeenkomst 3. Er wordt door de organisatie herhaaldelijk benadrukt dat de burgers geen experts hoeven te zijn. Dit kan aan mij liggen, maar het blijft me lang onduidelijk wat er dan wel van ons wordt verwacht. Aangeven wat wij, de burgers van Gelderland, belangrijk vinden? Bijeenkomst 3: Deeladviezen Op bijeenkomst 3 moet het gaan gebeuren! We gaan in groepen verder met de 13 meest gekozen onderwerpen en per onderwerp krijgen we een procesbegeleider die de vaart erin houdt. We destilleren de 'uitdagende vragen' tot drie vragen waar we in groepjes van vier personen aan gaan werken. Ik ben ingedeeld bij een onderwerp waar ik de vorige keer informatie over heb ingewonnen, en tot mijn vreugde wordt de door mij opgeschreven vraag verkozen tot één van de belangrijkste vragen. (Toegegeven, deze was enigszins ingefluisterd door de aanwezige expert, mogelijk was het een stokpaardje, maar ik heb het op mijn manier geïnterpreteerd en opgeschreven.) Ik zat wederom bij Verduurzamen Industrie. Blijkbaar zijn er allerlei belemmeringen voor bedrijven die willen verduurzamen, in ieder geval wat betreft het terugleveren van groene stroom aan het net, en voor het onderling energie uitwisselen met andere bedrijven. Dus mijn vraag was zoiets als: hoe kan de provincie belemmeringen die creatieve/nieuwe oplossingen (onderling energie uitwisselen) onmogelijk maken wegnemen? Dat klinkt wel mooi en vaag ja, maar ik ben geen expert natuurlijk. Wel worden we aangemoedigd om met verschillende experts te bellen. Gedurende het proces wordt ons meermaals gevraagd of we genoeg informatie tot onze beschikking hebben, of we nog meer experts willen spreken en welke dan. We wisselen twee keer door van vraag, zodat we allemaal aan de drie belangrijke vragen van het thema hebben gewerkt. Dan eindigt deze ronde en gaan we naar het volgende thema. Ik ben nu bijzonder onder de indruk van hoe ver we lijken te zijn gekomen met dit onderwerp. Lekker bezig! Echter, een deel van de deelnemers waaronder ikzelf vraagt zich af in hoeverre fundamentele vragen en ideeën over duurzaamheid een plek krijgen in het advies. Komen onze idealen er wel genoeg in terug of passen deze niet helemaal in het format? Ook is er een kleine bijeenkomst over beoordelingscriteria: de waarden die we gaan gebruiken om de opgeschreven adviezen op te beoordelen. Wij mogen daar input voor geven. Mijn hoofd is overvol inmiddels dus ik sla 'm even over, maar eigenlijk ben ik heel benieuwd. Misschien zijn dit die fundamentele kwesties die anderen en ik graag terugzien in het advies. Werkgroepen Na de derde bijeenkomst hebben we in werkgroepen verder gewerkt aan de conceptdeeladviezen. Dit ging digitaal met e-mail als communicatiemiddel en ieder in z'n eigen tijd, dus je snapt hoe dat gaat (niet altijd even vlot), maar we hebben ons best gedaan. Ik vond het fijn en leuk om de tijd en rust te nemen om er verder aan te werken, maar het is toch een beperking om niet bij elkaar te zitten. Het is immers een advies namens het hele forum, dus om zomaar dingen aan te passen, voelt toch gek. Zelfs als het alleen tekstueel is. Want omdat de conceptadviezen in vrij korte tijd door grote groepen mensen zijn geschreven, op bijeenkomst 3, is niet alles even dúidelijk opgeschreven, en je weet ook niet door wie dus je kunt het altijd navragen. Dus je moet maar je best doen en bij je groepsgenoten vragen of ze hetzelfde denken. We hebben ons best gedaan en op de laatste bijeenkomst is er nog de mogelijkheid voor de laatste aanpassingen, mocht dat nodig zijn. In sommige gevallen is dat zeker nodig, zou ik zeggen. Niet alle adviezen zijn even ver uitgewerkt of even netjes opgeschreven. Daarom is mijn feedback nu al: ik had meer tijd gewild voor het uitwerken van de daadwerkelijke adviezen. Die kennismaking op dag 1 was leuk, en de verschillende expertsessies op dag 2 ook, maar wellicht hadden we toch eerder moeten beginnen met het kiezen van onderwerpen of vragen. Dan hadden we meer tijd gehad om daar op de focussen en over na te denken. Maar misschien had dat ook wel niet gepast en was de verbreding juist nodig? Misschien hadden we een vijfde dag nodig gehad? Er zijn nog twee optionele avondsessies geweest om de conceptadviezen door te nemen, maar die heb ik overgeslagen. Hoe dan ook had ik iets meer tijd wel gewaardeerd. Maar wie weet komt het helemaal goed op bijeenkomst 4! Er liggen mooie deeladviezen dus de potentie is er. Het is mooi om te zien hoe zulke ideeën vorm krijgen gedurende zo'n proces. En ik zie dat er een heleboel idealen in terugkomen! Daar word ik blij van. Samenkomen Nu moet het allemaal nog samenkomen. Ik ben zeer benieuwd naar het verloop van de vierde en laatste bijeenkomst. Tot nu toe is de sfeer voornamelijk gemoedelijk en lijken we goed samen te werken aan een gemeenschappelijk doel, maar op dag vier gaat blijken in hoeverre we het echt met elkaar eens zijn. De conceptdeeladviezen liggen er en kunnen alleen nog wat aangescherpt worden, denk ik. De beoordelingscriteria hebben we gekozen. Dus we gaan de conceptdeeladviezen beoordelen aan de hand van de gekozen beoordelingscriteria, en dan gaan we stemmen zodat we weten hoeveel burgers achter de adviezen staan en hoeveel burgers niet. Dan gaat blijken wat wij burgers nu écht adviseren Wij doen in ieder geval ons best om het burgerforum tot een succes te maken en een waardevol advies op te leveren. En daarna is het natuurlijk aan de provincie om aan de slag te gaan met ons zwaarwegende advies. Maar dan lopen we op de zaken vooruit; eerst moeten we het advies nog afmaken. Wordt vervolgd! Voor informatie over het burgerforum vanuit de provincie Gelderland, zie deze pagina op hun website. Als het advies gepubliceerd is, volgt er een update op Sargasso.

Door: Foto: Hebi B., via Pixabay.
Foto: Sharon Mollerus (cc)

Mens van het Jaar: de stille meerderheid

COLUMN - Wie namens de zwijgende meerderheid zegt te spreken, moet zijn mond houden. Stilte is immers de stem van die meerderheid, dus wat schreeuwen eigenlijk al die zelfbenoemde woordvoerders van de ‘stille meerderheid’?

Onze zoektocht naar de zwijgende meerderheid, het Nederlandse synoniem voor ‘silent majority’ en die we derhalve hier stug de stille meerderheid zullen noemen, leverde niets op. Een conclusie kan zijn dat de Nederlandse bevolking te genuanceerd in elkaar steekt om ooit een echte stille meerderheid te kennen. Verkiezingsuitslagen geven een dermate verdeeld beeld weer dat die conclusie misschien is te rechtvaardigen.

Misschien is het geen meerderheid maar een groep ‘ongehoorden’, die net groot genoeg zou zijn om een publieke omroep voor op te richten. Hebben de initiatiefnemers zich al opgeworpen als woordvoerder van de stille meerderheid? Het zou hun geloofwaardigheid aantasten.

Niet dat ze daar wakker van zullen liggen, want als ze voor onwaarheden niet terugdeinzen, zullen ze ook niet in hun eerste de beste contradictio in terminis stikken. Net als hun pleitbezorger die al eens demonstreerde hoe 18 onwaarheden in 2 minuten zonder enig weerwoord op de publieke omroep werden vertoond.

Nee, wij konden geen concrete stille meerderheid vinden. Wel veel burgers voor klimaatmaatregelen, ook veel burgers die ontwikkelingshulp steunen en boeren en burgers die de landbouw veranderen. Ook al hoor en lees je daar weinig over, wij gaan niet roeptoeteren dat we hier de stille meerderheid nu wél hebben gevonden.

Quote du Jour | Kapotte gemeentefinanciën

 

De provincie Zuid-Holland slaat alarm, omdat de financiën van de gemeenten aldaar helemaal kapot gaan. Met alle gevolgen van dien:

Het is voor het eerst dat de provincie merkt dat meerdere gemeenten moeite hebben met het dekkend maken van de begroting. De situatie ‘is te herleiden naar het tekort aan middelen voor Wmo, Jeugd en Participatie.’ Het leidt tot ingrijpende maatregelen. Enkele voorbeelden: 600 tot 800 kinderen kunnen niet mee met schoolreisjes omdat subsidies worden stopgezet (in Zoetermeer), er komt een inkomensgrens voor subsidie van kinderopvang (in Alblasserdam) en plannen voor duurzaamheid en biodiversiteit worden versoberd (in Teylingen).

Smit en Vermeulen vrezen dat de problemen leiden tot een afname van het vertrouwen in de overheid. ‘De samenleving begrijpt in toenemende mate niet meer hoe de politiek zich voor hen inzet, terwijl zij tegelijkertijd ook horen dat het economisch gezien voor de wind gaat.’

Foto: FaceMePLS (cc)

Kunst op Zondag | Schaamlap

De aflevering van vorige week, over met kunst verfraaide windmolens en zonnepanelen, roept een bekende vraag op. Moeten kunstenaars zich lenen om schaamlappen te maken die de schandvlekken in de openbare ruimte bedekken?

U kent het wel: om bouwputten en constructiewerken te beschermen tegen passerend publiek, verbergt men ze achter kale schuttingen, doodse steigerdoeken en weerzinwekkende hekwerken.

Die zijn er eigenlijk nog teveel, in aanmerking genomen dat ooit is bedacht dat de overlastervaring van omwonenden en passanten enigszins gecompenseerd kan worden door de boel op te frissen met een vrolijk kleurtje, ja zelfs met kunst.

In 2012 werden gedichten van scholieren aangebracht op schuttingen in de spoorzone-op-de-schop rond station Delft. Schilderwerk door Micha de Bie, Davy de Ronde en Matthijs Nieuwenhuizen.

Een put. Normaal verdiep ik mij.

Stop met zeuren.

Micha de Bie beschilderde in 2013 samen met Davy de Ronde en Mike Freeke ook de schutting rond de Delftse Nieuwe Kerk, destijds in restauratie.

In veel gevallen komt kunst op bouwschuttingen tot stand door harmonieuze samenwerking tussen lokale overheid, aannemers, uitvoerders en kunstenaars. Al dan niet geholpen door participerende burgers.

In 2017 paste de gemeente Dordrecht een andere werkwijze toe. Toen een nalatige ondernemer zelfs na opleggen van een fikse dwangsom zijn bezit niet opknapte, werd de bouwval weggewerkt achter een wandschildering. Filmpje 1 min. 35”.

Foto: Bengt Nyman (cc)

Voorbij de usual suspects: waarom participeren burgers niet?

ANALYSE - Onderzoeksrapporten geven telkens weer aan dat Nederlandse burgers zich vaak niet gehoord voelen door de politiek.  In reactie daarop organiseren veel lokale/provinciale/nationale overheden bewonersavonden, G1000 bijeenkomsten, referenda en voorzien ze allerlei andere participatiekanalen. …Om dan te merken dat ze weer dezelfde burgers zien als altijd – de usual suspects. Een gastbijdrage van Kristof Jacobs, eerder verschenen op Stuk Rood Vlees.

Hoe kan dit? En waarom blijven de ‘unusual suspects’ thuis?

Het waarom is cruciaal

Er is best veel statistisch onderzoek gedaan naar politieke participatie. We weten dat vooral hogeropgeleide, oude, blanke mannen participeren. Dat zegt iets, maar daarmee weten we nog niet waarom die andere groepen meer geneigd zijn om thuis te blijven. En dat laatste is net cruciaal.

In een recente studie in het tijdschrift European Journal of Political Research, onderzocht de Belgische onderzoeker Vincent Jacquet welke redenen de thuisblijvers gaven om thuis te blijven bij G1000-initiatieven.[1]

Opzet van de studie: diepte-interviews

Willen we inzicht krijgen in de achterliggende redenen waarom mensen thuisblijven, zeker bij nieuwe en veeleisende vormen van participatie, dan is het zinvol om ook gebruik te maken van kwalitatief onderzoek. Dat is wat Jacquet deed in zijn studie. Hij interviewde een diverse groep van 34 thuisblijvers die hadden besloten om niet deel te nemen aan drie Belgische burgerfora (de nationale G1000; het Climate Citizens Parliament in de Provincie Luxemburg en de lokale G100 in het Brusselse).

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Foto: Marco Verch Professional Photographer and Speaker (cc)

Kortetermijnvisie

NIEUWS - Op de korte termijn…..

Vandaag:
Dag van de Participatie. Professionals uit praktijk en wetenschap gaan zich een dagje bezighouden met  “participatievraagstukken in de fysieke leefomgeving” en buigen zich over zaken als de “spanning tussen politiek en participatie”, “hoe werkt nationaal beleid door lokaal?” en “ambtenaren hebben in de participatiesamenleving andere vaardigheden, een andere werkhouding en soms meer vrijheid nodig om hun werk goed te kunnen doen”.

Het is ook de dag van de BHV. U weet wel, dat stukje bedrijfshulpverlening waardoor bijna alle hardwerkende Nederlanders EHBO’ers zijn geworden. Hoewel… Ruim 500.000 BHV’ers op bijna 9 miljoen werkenden lijkt weinig. Tot in 2007 gold een wettelijke verplichting is 1 BHV’er op 50 werknemers.  Toen werd de Arbo-wet gewijzigd en nu geldt de verplichting om “doeltreffende maatregelen te nemen op het gebied van bedrijfshulpverlening”.

Dinsdag 5 november:


De Eerste Kamer heeft een gevoelige agenda: er wordt o.a. gestemd over moties betreffende krimp van de veestapel als beleidsinstrument in het stikstofreductiebeleid en een quick scan naar vergelijkbare risico’s PAS. En er wordt gedebatteerd over de Wet experiment gesloten coffeeshopketen.

De plenaire vergadering van de Tweede Kamer behandelt de Defensiebegroting en jast er een waslijst moties doorheen, o.a. op gebied van de gezondheidszorg en binnenlandse zaken (bijvoorbeeld de motie voor een verbod op giften aan politieke partijen, waarvan herkomst onduidelijk is en de motie “geen inmenging in de vrije pers en de strijd tegen desinformatie staken”.

Foto: Sebastiaan ter Burg (cc)

Democratie vernieuwen: iets minder geloof en wat meer argumenten graag

OPINIE - Als we niet oppassen stijgt het gesprek over lokale democratie op wegens gebrek aan zwaartekracht, stellen Menno Hurenkamp en Evelien Tonkens. Leuke voorbeelden zijn goed, maar vergelijking van wat werkt en wat niet is beter. En dat laatste gebeurt amper, ook niet in het laatste nummer van het Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken.

Sommige mensen hebben grote monden, andere grote hersenen en weer andere grote portemonnees. En die kenmerken overlappen ook nog eens vaak. Is het niet fijn voor iedereen die geeft om vrijheid, broederschap én gelijkheid dat deze categorie mensen flink in de wielen gereden wordt door instituties en hun perfide handelingen zoals regels verzinnen en handhaven? Zeker nu we uit zo’n beetje al het vergelijkend economisch, sociologisch en politicologisch onderzoek van de afgelopen jaren leren dat de ongelijkheid in termen van geld, macht en invloed eerder groter dan kleiner wordt?

Het laatste nummer van het Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken over ‘De haperende lokale democratie’ denkt echter een andere kant op. Het bevat gevalsbeschrijvingen van lokale experimenten en pleidooien om vooral door te gaan met het vervangen of tenminste aanvullen van de representatieve democratie. Maar geen evaluaties op basis waarvan bestuurders, burgers of politici lokaal hun eigen afwegingen kunnen maken. Dat is een gemiste kans.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Foto: Sebastiaan ter Burg (cc)

Soms moet je voor een gelijke behandeling mensen toch anders behandelen

Mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB) stemmen veel minder dan andere Nederlanders. Dat is niet alleen ondemocratisch, maar mag ook niet volgens het VN-verdrag Handicap. Hoe kunnen mensen met een LVB meer betrokken worden bij het democratisch proces?

Bij de laatste Tweede Kamer-verkiezingen stemde 82 procent van alle kiesgerechtigden, maar van de mensen met een licht verstandelijke beperking (LVB) bleef meer dan de helft thuis. Uit een onderzoek van NIVEL en het Trimbos-instituut blijkt daarnaast dat 40 procent van de stemmers met een LVB het invullen van het stembiljet heel ingewikkeld vond, wat de kans op een onbedoeld ongeldige stem aanzienlijk maakt.

Iemand heeft een LVB bij een beperking in zowel intelligentie (IQ 50-70) als sociale redzaamheid. In Nederland gaat het hierbij om ongeveer 74.000 mensen. Omdat mensen die zwakbegaafd zijn (IQ 70-85) in de praktijk veelal dezelfde hulp nodig hebben, wordt deze groep ook vaak meegenomen in het beleid. Bij elkaar gaat het dan om 1,4 miljoen mensen (schatting SCP 2013), 8,6 procent van de Nederlandse bevolking – potentieel 13 zetels in de Tweede Kamer.

Problemen bij het stemmen

Voor mensen met een LVB blijkt stemmen een heel lastige opgave. Het taalgebruik van politici is vaak ingewikkeld en de meeste verkiezingsprogramma’s zijn niet begrijpelijk geschreven. Wel hebben bijna alle landelijke partijen na een oproep van het College voor de Rechten van de Mens versimpelde en kortere versies van hun programma’s gemaakt.

Foto: Daniel X. O'Neil (cc)

Kunst op Zondag | Ego pretpark

Musea denken jonge bezoekers te trekken door meer Instagramwaardige kunst te exposeren.

Jonge bezoekers worden voor musea steeds belangrijker. Zo belangrijk zelfs dat tentoonstellingen zo worden ingericht dat je er de ideale foto voor Instagram kunt maken.

Raar bericht van de NOS, want je zou denken dat alle kunst de moeite van het fotograferen waard is. Zou er verschil zijn tussen wat jonge en oudere museumbezoekers graag fotograferen? Geen idee.

Dat musea al jaren zich in allerlei bochten wringen om meer publiek trekken is vooral sinds de economische crisis van 2007- 2009 een gegeven. Overheden verminderden de toch al schamele financiële ondersteuning maar musea behielden de plicht kunst toegankelijk te houden voor een breed publiek.

En toen kregen we meer museale attracties.

Pardon, we bedoelen: meer beleving. Bijvoorbeeld glijbanen die we al kenden van o.a. zwempretbaden. Je zou zeggen dat zo´n glijbanenwerk prima past op het terrein van een design museum…..

… maar wat doet zoiets in een museum voor moderne kunst?

U zag de glijbanen van kunstenaar Carsten Höller, die volgens een van onze trouwe lezers gezegd heeft dat  de kermiservaring volledig wordt onderschat en dat een glijbaan een sculptuur is waarin je kunt reizen.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Participatiesamenleving 5 jaar: tijd voor heroriëntatie?

VERSLAG - door Jan van Dam

cc Sociale Vraagstukken cover boek De verhuizing van de verzorgingsstaat

De grote decentralisatieoperatie van 2015 is geen onverdeeld succes. Het heeft volgens de auteurs van het jaarboek van het Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken geleid tot grote tekorten geleid op professioneel en democratisch gebied. Maar bij de presentatie van het jaarboek in Utrecht klonken opvallend veel opgewekte geluiden. En een behoefte om over alternatieve keuzen te praten.

Kan je de zorg en ondersteuning verbeteren en tegelijkertijd betaalbaar houden? Het kabinet Rutte II dacht drie jaar geleden van wel. Een grootscheepse overheveling van zorgtaken van Rijk naar gemeenten zou het antwoord zijn op deze ogenschijnlijk onoplosbare vraag. De toenmalige regering was zo zeker van zijn zaak dat het de toekomstige winst van zijn beleid, in de vorm van bezuinigingen, al op voorhand inboekte.

Drie jaar decentralisaties

Naast de financiële voordelen moest de decentralisatieoperatie er ook voor zorgen dat mensen weer naar elkaar zouden gaan omkijken.

Hoogleraar Evelien Tonkens noemde dit tijdens de drukbezochte conferentie ‘Hulp Dichterbij?’ op de Hogeschool Utrecht een van de ‘beloftes van nabijheid’. Op de bijeenkomst presenteerde het Tijdschrift voor Sociale Vraagstukken haar nieuwe jaarboek, dat deze keer terugblikt op drie jaar decentralisaties. Het boekt vormt de weerslag van een meerjarig onderzoek van de Universiteit voor Humanistiek en de Universiteit van Amsterdam.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Volgende