Van de nood een deugd maken, dat zal lastig worden. Maar het kan. Het kan legaal, zinvol, leuk en hartverwarmend. Evenementen voor 100 en meer personen mogen niet meer gehouden worden. Wij doen dat toch. U bent nu op het Sargasso-plein, waar u inspirerende ideetjes kunt ventileren. Hoe meer, hoe beter. We openen dit plein met een paar voorbeelden. We hopen natuurlijk dat uw voorbeelden snel volgen. V&VN (de beroepsorganisatie Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland) roept voormalige of aanstaande verpleegkundigen of verzorgenden op bij te springen in de zorg. Een idee waar eerder al veel mensen op zijn gekomen. In het zwaar getroffen Brabant hebben zich zoveel mensen aangemeld dat nieuwe aanmelding op dit moment niet meer nodig zijn. Er is nog wel behoefte aan geregistreerde artsen en verpleegkundigen met een BIG-registratie.
In navolging van De Nederlandse Leeuw komt ook Erkenbrand met een eigen lijstje oplossingen. Omdat DNL voorbij gaat aan “een aantal fundamentele waarheden”. Welke dat zijn zal wel nooit duidelijk worden.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
OPINIE - Vorige week maandag hadden wij de eer om aan te schuiven als tafelwetenschappers bij de Avond voor Wetenschap en Maatschappij. Dat is een jaarlijks terugkerende avond in de Ridderzaal aan het Binnenhof in Den Haag, waarvoor wetenschappers en de elite van Nederland uitgenodigd worden om over het belang van de wetenschap voor de samenleving te praten. Per tafel zitten er zo’n 12 tafelgasten uit de politiek, het bestuur, bedrijfsleven, media, cultuur en wetenschap. Twee tafelwetenschappers – doorgaans een hoogleraar die dan een energieke en getalenteerde promovendus mag meebrengen (charmant betiteld als “side-kick”), krijgen 10 minuten de tijd om een stelling te verdedigen, waarna de tafelgasten er over kunnen discussiëren.
De vraag die we gevraagd werden te beantwoorden, was welke grote vraag ons vakgebied de komende 20 jaar zal beantwoorden? Ons antwoord op deze vraag is dat er niet zo’n vraag bestaat, maar dat heeft ons er niet van weerhouden om een direct hieraan gerelateerde stelling te verdedigen. Wie ons verhaal wil horen, leze verder!
Wat zijn de grote uitdagingen waar de mensheid nu mee geconfronteerd wordt, en waar de wetenschappen misschien een rol kunnen spelen in het zoeken naar oplossingen?
Waarschijnlijk hebben we allemaal een andere top tien van meest urgente problemen, maar toch zullen er een aantal uitdagingen bij velen van ons bovenaan staan. Een eerste maatschappelijke uitdaging is de vraag hoe we de aarde leefbaar kunnen houden in een context van de uitputting van niet-hernieuwbare grondstoffen en een groeiende wereldbevolking (minstens 11 miljard mensen tegen het einde van deze eeuw). We hebben het dan over uitdagingen op het raakvlak van ecologische duurzaamheid, klimaatsverandering, energietransitie, consumptiepatronen, mondiale ongelijkheden, en demografische veranderingen. Een tweede maatschappelijke vraag gaat over hoe we conflicten tussen groepen zoveel mogelijk kunnen vermijden, voorkomen en oplossen, gegeven de botsende religies en ideologieën die verschillende groepen aanhangen, en de rechten die ze op basis daarvan menen te hebben. Nog een andere vraag is hoe we de wereld zo kunnen inrichten dat de zwaksten maximaal beschermd worden. En ten slotte, is de huidige vorm van het kapitalisme het best denkbare en haalbare economische systeem dat mensen kunnen realiseren?
Juist de morele vragen rondom klimaatverandering staan eenvoudige oplossingen in de weg.
‘Wat kan mij het klimaat nou schelen? Wanneer de grootste veranderingen intreden ben ik toch al dood!’ Dat is een veelgehoorde reactie wanneer je mensen op hun verspillende, onduurzame gedrag aanspreekt. Onterecht. Want ook voor mensen van nu is klimaatverandering een urgent probleem: een moreel probleem, zo stelde prof. dr. mr. Herman Philipse tijdens zijn tweede lezing in de serie Klimaatverandering.
Morele vragen
Moeten we minder broeikasgassen uitstoten om zo de klimaatverandering zo min mogelijk te belasten? Of moeten we juist maatregelen nemen om onszelf te weren tegen mogelijke bedreigingen die met klimaatverandering samen gaan? Dat zijn volgens Philipse de vragen die wij ons moeten stellen. Tenminste drie morele kwesties daarbij een belangrijke rol.
Ten eerste is er de vraag hoe wij de aarde voor toekomstige generaties achter behoren te laten, zodat ook die op een leefbare wereld terecht komen. Daarnaast is er de vraag hoe de verdeling van de CO2-uitstoot moet worden geregeld. Moeten landen die vroeger veel broeikasgassen hebben uitgestoten ook de lasten daarvan dragen? Of moeten juist opkomende economieën getemperd worden in hun drang om steeds meer fossiele brandstoffen te verstoken?
De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.
In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.
OPINIE - Kim Dotcom, de man achter Megaupload, heeft een simpel recept tegen illegaal downloaden:
Er is nog hoop. De grote hoop. Dè oplossing om uit de crisis te komen en een andere economie op te bouwen. Gisteren de grote hoop van de overheid. Vandaag het tweede en laatste deel: wat als bedrijven hun geld op de grote hoop gooien en herverdelen?
Voor deze exercitie kijken we alleen naar beursgenoteerde bedrijven (met gebruikmaking van gegevens van Wikipedia).
In juli deelde het CBS mee dat beursgenoteerde bedrijven in de eerste helft van 2011 ruim een half miljard euro meer dividend uitkeerden aan hun aandeelhouders, dan in dezelfde periode in 2010. In totaal ging het om ruim 7,6 miljard euro. De beursgenoteerde financiële instellingen keerden weinig of geen dividend uit. Voor bijvoorbeeld ING is dat ook niet toegestaan, zolang de staatssteun nog niet is terugbetaald.
Het CBS leverde er een statistiekje bij, waaruit bleek dat de bedrijven in 2010 leken te herstellen van de crisis.
Behalve dividenduitkering spendeerden de beursgenoteerde bedrijven hun inkomsten ook aan hogere bonussen voor hun bestuursvoorzitters. Volgens bureau Berenschot was dat te verwachten, omdat 80 procent van de betreffende bedrijven weer winst wist te maken. Het bureau vond het wel vreemd dat er geen duidelijk verband was met de af- of toename van de nettowinst.
Ook de nettowinsten van niet-financiële ondernemingen namen toe. Hoewel ze geen of weinig dividend uitkeerden, gaven ze wel geld uit aan leningen bij andere concernonderdelen en aandelen en deelnemingen in beursgenoteerde en niet-beursgenoteerde bedrijven. Tevens losten ze wat schulden af die ze bij Nederlandse banken hadden uitstaan.
Er is nog hoop. De grote hoop. Dè oplossing om uit de crisis te komen en een andere economie op te bouwen.
De politieke leiders wordt verweten moeizaam tot ingewikkelde oplossingen te komen. De financiële wereld wordt verweten geen oplossingen aan te dragen. De Occupy-beweging wordt verweten geen stevig alternatief te kunnen formuleren. Onwil? Onkunde? Welnee, gewoon gebrek aan geloof in eenvoudige oplossingen.
Dat is logisch. Ervaring heeft geleerd dat slopen doorgaans sneller en eenvoudiger gaat, dan opbouwen of repareren. Het denken in eenvoudige oplossingen heeft zich dientengevolge maar slecht kunnen ontwikkelen. De uitzondering: korte termijnoplossingen. Bij nood dient gehandeld te worden en dan worden simpeler oplossingen vrij snel geaccepteerd. In dat noodgreep-denken zit wel de kiem voor structurele oplossingen.
De stelling van vandaag: Gooi al het geld op de grote hoop en het verdeel het opnieuw.
De ‘grote hoop’ wordt al toegepast. Het Europees noodfonds is er een fraai voorbeeld van. Iedereen doet een duit in het zakje. Misschien draagt ook China wat bij. De bezuinigingen van Rutte I zijn eveneens gebaseerd op de grote hoop. Het ‘iedereen-zal-er-wat-van-voelen’, betekent niets anders dan allemaal inleveren en op de grote hoop van het staatstekort gooien.
Kortom: het vrije markt-kapitalisme wordt zonder problemen ingeruild voor een soort coöperatief collecte-kapitalisme, als de nood aan de man is.
In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.