Economen in het museum

De afgelopen maand liep ik verkleed als suppoost door het Stedelijk Museum. Als onderdeel van een kunstwerk was het mijn taak om bezoekers te vragen naar hun mening over de markteconomie. Mijn interacties bevestigden dat het publiek heel anders naar de economie kijkt dan mijn collega-economen. Tino Seghal is een Duitse kunstenaar die “geconstrueerde situaties” ontwerpt, waarbij de bezoeker op een onverwachte en interactieve manier in het kunstwerk betrokken wordt. In het werk “This is Exchange”, bieden als suppoost aangeklede economen de bezoeker een paar Euro aan in ruil voor hun mening over “de markteconomie”. Het idee achter dit immateriële kunstwerk is dat de bezoeker een onverwachte interactie met de suppoost beleeft, waarbij zelfs een negatieve mening over de markteconomie transactiewaarde blijkt te hebben. Mijn ervaringen na meer dan twintig uur ‘kunstwerk zijn’ en honderden interacties lenen zich niet voor drastische conclusies. Gedeeltelijk ligt dat aan het feit dat “de markteconomie” zo’n breed begrip is dat de discussie alle kanten op kan (en dat ook doet), en gedeeltelijk aan de selectie van bezoekers (kunstliefhebbers, toeristen).

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: Gerard Stolk (cc)

Kadaverdiscipline, cliëntelisme en uitsluiting

ANALYSE - Doodeng was het, de manier waarop de spoedvergadering van de PvdA-fractie met Selçuk Öztürk en Tunahan Kuzu eindigde. “Moge Allah je straffen,” beet Öztürk zijn fractiegenoot Ahmed Marcouch toe. Een symbolisch moment dat volgens een aantal fractieleden het breekpunt vormde. Samsom greep het bij RTL Late Night met beide handen aan: het was volgens hem ‘bedreigend’ geweest. De twee fractieleden hadden zichzelf als fundamentalisten in feite buiten de seculiere PvdA geplaatst. Hij moest de orde van de sociaaldemocratische waardengemeenschap verdedigen. Het maakt ook in één klap duidelijk waar dit om gaat: Turkse Nederlanders die hun buitenlandse groepsbelang boven het algemene nationale belang plaatsen.

Fractieberaad

Wat gebeurde er nu eigenlijk? Op donderdagavond kwam de PvdA-fractie in de Tweede Kamer bijeen in een spoedvergadering die uitliep op het vertrek van Öztürk en Kuzu uit de fractie, hetzij op eigen initiatief, hetzij gedwongen door de meerderheid van de fractie. Ze waren niet bereid om eerder geuite kritiek op partijgenoot en minister van integratie Lodewijk Asscher in te trekken en zich te conformeren aan de partijlijn op het gebied van integratie. Daarover had het fractiebestuur eerder die avond met partijvoorzitter Hans Spekman vergaderd, en dat had een verklaring opgeleverd die de dissidenten moesten ondertekenen. Dat weigerden ze, en ook het aanbod van Samsom om namens hen te verklaren dat er één partijlijn was en dus geen kritiek vanuit de fractie op Asscher, sloegen ze af.

Foto: Jeroen Mirck (cc)

Gedachtenpolitie

OPINIE - We beginnen in Nederland toch een beetje door te slaan in onze aan iedereen opgelegde tolerantie. Er ontstaat een mooie paradox: Gij zult tolereren! Nog even en we pleiten voor Gedachtenpolitie.

Aanleiding voor deze oprisping? De categorale verkettering van de gelovige politieman in Groningen die dit weekend twitterde dat hij de Gay Pride in Amsterdam maar ‘goor’ vond. De politieman (rechercheur, geen wijkagent) die dit rondtoeterde, is stevig aan de schandpaal genageld.

Soortgelijk: de rel rond de Marokkaanse welzijnswerkster Mouna Jabrane die problemen had met de Marokkaanse boot tijdens de Gay Parade.

Ik ben het er niet mee eens dat de politieman en de welzijnswerkster aangepakt worden vanwege hun uitlatingen.

Even geen misverstand hè: de uitlatingen zelf onderschrijf ik niet. In de verste verte niet. Maar ik vind wèl dat beiden deze mening mogen hebben èn verkondigen. Hetzelfde geldt voor ieder ander die een – volgens de goegemeente – ‘foute’ mening heeft, of het nu homo’s betreft, of moslims of joden of het Koninklijk Huis of Zwarte Piet of wat dan ook.

De ruimte om ‘onwelgevallige’ meningen te verkondigen neemt steeds verder af. Om bij de homo’s te blijven: je móet tegenwoordig homo’s normaal vinden, je màg er geen problemen mee hebben. Wie die problemen toch heeft, wordt neergesabeld, virtueel afgeknald.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Maurice de Hond: wees geen struisvogel als peiling aangeeft dat 43% minder Marokkanen wil

Maurice de Hond: wees geen struisvogel als peiling aangeeft dat 43% Nederlanders minder Marokkanen wil.

De Hond:

Dat zoveel mensen geschokt waren door de wijze van optreden van Wilders op de avond van 19 maart jl begrijp ik zeker. Ik was dat ook. Maar laat men zich niet in slaap sussen door de vele – terecht – verontwaardigde reacties die daarop volgden. Want dit uitgevoerde onderzoek laat zien dat onder de oppervlakte een forse problematiek leeft.

Foto: Washington State Library (cc)

De vrijwilllige crisisbrigade

COLUMN - Dit jaar wordt het jaar van de vrijwilligers. En 2014 en 2015 ook. Wat zegt u? De Europese Unie had 2011 toch tot jaar van de vrijwilliger gebombardeerd? Jazeker, en dat symbolische “jaar van…” mag een klaterend succes worden genoemd. De vrijwilliger wordt onze redder uit de crisis.

Dat mensen in de bijstand tegenprestaties moeten leveren mag ondertussen een algemeen aanvaard principe heten. De ‘tegenprestatie’ wordt geïnnoveerd. In Rotterdam moeten mensen in de bijstand als vrijwilliger in de thuiszorg werken. Tegelijkertijd dreigen er 900 banen te verdwijnen in de thuiszorg.

Dat je als werkloze totaal ander werk moet doen dan je voorheen deed, is bekend. Schoffelen en straatvegen is mateloos populair. Dat nu ook de mogelijkheid bestaat hetzelfde werk te doen, is een baanbrekende noviteit. Wie vreest dat thuiszorgmedewerkers in de bijstand belanden, moet zich geen zorgen maken. Dankzij de Rotterdamse aanpak kunnen ze vrijwillig hun werk voortzetten. Dat is geen concurrentievervalsing, maar behoud van competenties en vaardigheden.

De Rotterdamse case bewijst dat overheden hun uiterste en creatieve best doen het enige juiste antwoord op de crisis stapje voor stapje te implementeren.
Huh? Wat? Enige juiste antwoord? Watbedoellu???

Graaicultuur

Toen de crisis begon riepen vrij snel wat mensen dat de economie drastisch hervormd diende te worden. Vooral de “graaicultuur” lag zwaar onder vuur. In discussies werd die kritiek gepareerd door te verwijzen naar de hebzucht van mensen in het algemeen. Een verwarrende, maar begrijpelijke discussie, want het is lastig uit te leggen dat een Spanjaard wiens spijkerbroeken wij kopen, een vermogen heeft dat ruim genoeg is om de steun aan Spanje te financieren.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Alleen commerciële opinies tellen

Iets is alleen waardig om gelezen te worden als je er geld mee kunt verdienen. Zo kan je het beste de discussie deze week samenvatten. Volkskrant en Telegraaf protesteerden luidkeels tegen subsidieslurpers als NOS.nl en Joop.nl. Die zouden hun brood van de plank eten. De staat biedt oneerlijke concurrentie.
Bert Brussen gooit het vandaag over nog een andere boeg. Zijn redenering is: kijk, wij kunnen zo’n opiniesite draaiende houden zonder subsidie, dus er is helemaal geen reden voor het geven van subsidie aan zijn doorn in het oog Joop.nl.

Wat een verschrikkelijk bekrompen visie tonen de heren bij elkaar. Kennelijk mogen nieuws en opinie slechts dan openbaar worden als het commercieel te exploiteren valt of als de kijkcijfers maar hoog genoeg zijn.
Daar gaan ze voorbij aan twee zaken. Ten eerste zal een commercieel belang altijd selectief zijn in nieuws welke ze brengt. Als nieuws lezers wegjaagt of te weinig opbrengt, plaats je het niet. Als nieuws of opinie adverteerders wegjaagt al helemaal niet.
Ten tweede gaan ze voorbij aan het begrip maatschappelijke relevantie. Iets wat commercieel interessant is, hoeft geen maatschappelijke relevantie te hebben. En iets wat maatschappelijk relevant is, hoeft geen commerciële waarde te hebben.

Kortom, alleen commercieel goedgekeurde geluiden hebben een plaats in hun samenleving. Jammer voor de rest.
Gelukkig maken andere mensen andere afwegingen en zijn ze bereid geld van ons allemaal te stoppen in zaken die uiteindelijk een groter belang dienen.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Winteropvang: duizenden daklozen vermist?

Twee keer per jaar staan daklozen in de warme belangstelling van de media: de kerstdagen en de vorstperiode. De rest van het jaar haalt dakloosheid alleen het nieuws als er ergens wordt geprotesteerd tegen de vestiging van een opvanghuis. Nieuws dat hooguit de lokale katernen van dagbladen haalt.

De extra publiciteit wordt mede gegenereeerd door persberichten van gemeenten en hulpverleningsorganisaties. Zodra het woord “Elfstedentocht’ valt, is er een kans reclame te maken voor inspanningen om Nederland daklozenvrij te maken. Dat lukt aardig, afgaande op de berichtgeving rond de winteropvang voor daklozen. Van de 18 duizend daklozen die het CBS in 2009 telde, zijn er enkele honderden over.

Het CBS lokaliseerde 6.500 daklozen in de vier grote steden. In Den Haag kwamen 100 daklozen op de winteropvang af, in Amsterdam zorgden 170 daklozen voor extra drukte. Utrecht doet boven de 101 reguliere bedden wat extra matrassen erbij. Een Rotterdams wethouder vertelt tegen een reporter van de NOS dat van de 2500 daklozen er nog maar 20 over zijn. Toch is de winteropvang door 248 mensen bezocht.
Waar zijn de overige 5.881 grootstedelijke daklozen van het CBS gebleven?

Buiten de grote steden telde het CBS 11.200 daklozen. Een Groningse buurtagent plaatst een twitteroproep en vraagt burgers te helpen zoeken naar bevriezende dak- en thuislozen. In Breda zijn 60 bedden beschikbaar, maar die krijgt men nooit vol, aldus een medewerker. Bergen op Zoom breidt de capaciteit uit van 18 naar 24 matrassen. In Arnhem zoekt het Rode Kruis naar kleumende daklozen. In het Drentse Nieuw Amsterdam plaatste het Leger des Heils wel 6 extra bedden bij. In Den Bosch zijn 30 bedden beschikbaar, waar 5 euro voor betaald moet worden.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Macht

PvdA wil verkiezingen als blijkt dat voor de redding van de euro macht naar Europa moet verschuiven. PVV en SP vinden dat Europa sowieso al te veel macht heeft. De discussie is eigenlijk irrelevant.

Het simpele feit dat die discussie gevoerd gaat worden als gevolg van het willen redden van een scheef gegroeid financieel systeem is voldoende om de irrelevantie duidelijk te maken. Met alle machtsmiddelen die we al hadden, zijn we nooit in staat geweest Mammon te temmen. Enerzijds doordat we het eigenlijk nooit wilden vanwege de schone schijn. Anderzijds niet omdat de formele regels niet de werkelijke macht uitdrukken.
Het verschuiven van de macht gaat echt geen verschil maken. Hooguit win je er even wat tijd mee omdat je de illusie van controle weer een jaar of wat oprekt. Maar uiteindelijk zal gewoon weer blijken dat we nog steeds op de pof leven en dat de kleine groep die wel het geld heeft ons stevig bij de ballen vasthoudt.

Eenvoudige, makkelijke oplossingen zijn er niet. En al helemaal geen oplossingen die in het huidige politieke bestel bespreekbaar laat staan haalbaar zijn. Daarom is het misschien goed om terwijl we wachten op de echt grote klap, na te denken over hoe een goed werkend systeem van staten, sturing, macht, overheden, transacties van waarde en bijpassende instituten het beste vorm gegeven kan worden. Beginnende met een blanke lei.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Volgende