Algoritme onthult menselijke pikorde
, door
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Onderzoek naar gulden is onderzoek naar jeugdzonde
, door
Geert Wilders wil onderzoeken of herinvoering van de gulden op lange termijn beter is dan vasthouden aan de euro. Dat onderzoek is indirect een research naar zijn eigen jeugdzonden. Want waar was Wilders toen de euro werd ingevoerd?
De voorbereidingen werden getroffen in de jaren voor het Verdrag van Maastricht (1992). Het CDA-PvdA kabinet Lubbers III zette de laatste stappen richting invoering van de euro. De voorbereidingen liepen door onder Kok I, met VVD-minister Zalm op Financiën. De Zalmnorm werd een feit (1994) en Kok en Zalm wisten in 1997 het Stabiliteitspact van de grond te krijgen.
Al die tijd was Wilders beleidsmedewerker bij de Tweede Kamerfractie van de VVD (vanaf 1990). Hij mocht zich bezig houden met het schrijven van toespraken en het sociaal-economisch beleid. Was de invoering van de euro daar onderdeel van?
Onder Kok II werden wisselkoersen en obligaties in euros uitgedrukt (1998). In 1999 werd de euro definitief tot officiële munteenheid benoemd. Minister Zalm joeg er in 2001 een aantal wetten door het parlement om de overgang van gulden naar euro te realiseren en in 2002 kregen we dan de euro in onze portemonnees.
Wilders was inmiddels opgeklommen van beleidsmedewerker tot lid van de VVD-fractie (vanaf 1998). Opmerkelijk feitje in deze geschiedenis: in 2000 mocht Griekenland, sinds 1981 wel lid van de EEG, toetreden tot het Europees Monetair Stelsel. De VVD had er destijds niets op tegen.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Over muzak en gestrande walvissen
, door
John Stewart is al meer dan dertig jaar actievoerder, met name tegen verkeersoverlast. Hij zag kans een extra landingsbaan voor Heathrow te blokkeren en werd in 2008 door de Independent on Sunday uitgeroepen tot de meest effectieve milieuactivist van het Verenigd Koninkrijk. Wanneer je aan zijn boek ‘Why noise matters’ begint, weet je dus dat zijn doel is een alarmbel te luiden, niet een evenwichtig betoog te houden.
Wat het boek niettemin waardevol maakt, is dat het een breed overzicht schetst over een veld dat nauwelijks als een eenheid gezien wordt. Bovendien maakt hij vanuit zijn oogpunt gehakt van twee ontwikkelingen die andere delen van de milieubeweging nou juist sterk propageren, namelijk zeetransport en windenergie.
Voor walvissen en veel andere zeedieren is geluid namelijk het belangrijkste zintuig. De enorme hoeveelheid lawaai die commerciële scheepvaart, sonar van onderzeeërs en seismisch onderzoek door de olie-industrie veroorzaken leidt tot desoriëntatie op grote schaal.
De hoeveelheid onderzoek op dit vlak is beperkt, want kostbaar in uitvoering, maar vrolijk word je er niet van. Sonars gebruiken pulsen van 230 decibel (een straaljager produceert 120 dB) en eigen onderzoek van de Amerikaanse marine laat zien dat walvissen daar totaal van in de war raken. Er bestaan aanwijzingen dat een van de gevolgen is dat walvissen er te snel door uit de diepzee opstijgen, zodat ze caissonziekte (luchtbellen in het bloed) ontwikkelen. Dat is in veel gevallen dodelijk en leidt tot stranding van complete kuddes. Onderzeeërs zijn echter relatief gering in getal vergeleken met vrachtschepen, waarvan de schroeven ook verstorende bromtonen door de oceanen jagen.
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Amerikaanse Moslims blijken cryptopacifisten
, door
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
RIVM gooit eten op een hoop
, door
Nieuws! Het RIVM heeft maar weer eens onze eetgewoonten onderzocht en het enthousiasme is niet groot. Zo eten we nog steeds te weinig groenten, fruit, vezels en vis. Gelukkig zijn er ook lichtpuntjes: zo is bijvoorbeeld de hoeveelheid transvetten in ons voedsel flink gedaald.
Maar wat moet je als gewone Nederlander hier nu mee? Je verneemt dat ouderen nog het gezondst eten, terwijl jongeren zich verhoudingsgewijs het meest te buiten gaan aan snoep, koek en gebak. Verderop lees je dan weer dat overgewicht vooral voorkomt bij ouderen. Sterker: mannen van 51-69 jaar oud hebben ruim tweemaal zoveel overgewicht als hun 19- tot 30-jarige seksegenoten.
Ook gebruiken we te veel verzadigd vet, zegt het bericht. Dat is dan ook ongetwijfeld de reden dat ons in de laatste alinea op het hart wordt gedrukt toch vooral melk te drinken. Dat bevat namelijk vrijwel uitsluitend verzadigde vetten.
Het is natuurlijk ook niet makkelijk. Zoals ik op deze plek al dikwijls heb geroepen is de interactie tussen voeding en gezondheid een heel complexe, waar we nog altijd maar heel weinig van begrijpen. Dat komt natuurlijk vooral doordat er zo enorm veel variabelen zijn. We eten heel veel verschillende dingen en hebben ook lichamen die daar allemaal weer net iets anders op reageren. De wet van de grote getallen wijst op die manier soms heel tegenstrijdige zaken uit. En omdat het natuurlijk onmogelijk is mensen gedurende een observatieperiode slechts één ding te laten eten, is het ook heel lastig vast te stellen welk gevolg terug moet worden gevoerd op welke oorzaak. Daar hebben we ons in het verleden dan ook dikwijls in vergist.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Recht op inzage is een wassen neus
, door
Een gastbijdrage van Jaap-Henk Hoepman, verbonden aan de Radboud Universiteit Nijmegen en TNO. Het stuk is op persoonlijke titel geschreven en ook te lezen op zijn site.
Volgens de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) heeft iedere burger het recht om inzage te krijgen in de persoonsgegevens die een organisatie over haar verwerkt. Tevens moet deze organisatie informatie geven over het doel van de verwerking, de herkomst van de persoonsgegevens, en een overzicht van organisaties waaraan deze gegevens eventueel zijn verstrekt. In het kader van het Privacy Seminar dat ik ieder voorjaar geef aan de Radboud Universiteit Nijmegen, heb ik mijn studenten gevraagd om bij een aantal organisaties gebruik te maken van dit recht. Zelf heb ik dat ook gedaan. Doel was om te kijken hoe organisaties met dergelijke inzageverzoeken omgaan. De conclusie is ontluisterend: dat doen ze beroerd. Het recht op inzage is in de praktijk een wassen neus.
We hebben de klantenservice van telecommunicatiebedrijven, verzekeringsmaatschappijen, webwinkels, supermarkten e.d. aangeschreven. De meerderheid (70% in deze beperkte steekproef) van de bedrijven en organisaties reageert simpelweg niet. Van de bedrijven en organisaties die wel reageren, kunnen we stellen dat de reactie zelden voldoet.
Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Registratie octrooien geeft Nederlandse kenniseconomie onterecht hoge positie
, door
De Nederlandse economie zou internationaal hoog scoren op innovatie. Uit het het rapport Octrooitoppers van het Ministerie van Economie, Landbouw & Innovatie blijkt immers dat Nederland een aandeel van 3,6 % in de totale mondiale geoctrooieerde innovatie heeft. Over de negen topsectoren die door de politiek in een bevoorrechte positie worden gemanoeuvreerd ligt dat percentage zelfs nog iets hoger: 4,2%. In de sectoren voeding en high-tech is Nederland een ware wereldkampioen, daar claimt het respectievelijk 8,8 en 4,2% van alle geoctrooieerde innovatie. In Nederland -met haar hoogopgeleide bevolking- worden dus relatief veel ‘slimme dingen’ bedacht die de mensheid vooruit helpen, zou je uit bovenstaande cijfers kunnen concluderen. Of toch niet?
Neen, deze geoctrooieerde innovatie vindt hoofdzakelijk plaats bij multinationals: DSM, Unilever, Philips. Bedrijven met kantoren en laboratoria over de hele wereld. Dat deze octrooien uiteindelijk aan Nederland worden toegeschreven komt omdat het hoofdkantoor van deze multinationals in Nederland staat, iets wat voor Unilever zelfs nog valt te betwisten. Het economie-blog OnzeEconomie maakte een eenvoudig rekensommetje waar het keek naar de geografische verdeling van het personeel bij Nederlandse multinationals over haar buitenlandse vestigingen en kwam tot de conclusie dat maar een beperkt deel van geoctrooieerde innovatie kan worden toegeschreven aan de Nederlandse kenniseconomie. Veel van de Nederlandse octrooien, mogelijk de helft, zijn ‘ not invented here’.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Wormen helpen ons Mars te bereiken
, door
Een gastbijdrage van Eva Teuling, ook te lezen op Sciencepalooza.
Ceanorhabditis elegans (C. elegans) is het troeteldiertje van de moleculaire biologie (en onze ex-minister van onderwijs Ronald Plasterk); deze 1mm-grote rondworm heeft in het verleden al twee Nobelprijzen in de wacht gesleept (in 2002 en 2006) en was het eerste organisme waarvan de totale DNA-volgorde bekend werd (in 1998). Nu hebben onderzoekers uit Nottingham deze wormpjes de ruimte in gestuurd. Dit deden ze niet zomaar voor de lol, de achterliggende gedachte van het onderzoek was om gezondheidsproblemen bij ruimtereizigers beter te begrijpen en mogelijk te genezen.
Astronauten krijgen al na een aantal dagen in de ruimte last van spierafbraak. Hiernaast krijgen ze te maken met botafbraak en verlaagde immuunreacties. Geneesmiddelen zijn moeilijk mee te nemen de ruimte in, vanwege de hoge hoeveelheid straling bederven ze erg snel. Maar er is een techniek die misschien uitkomst kan bieden. Dit is RNA-interferentie (RNAi), een proces ontdekt in C. elegans (die Nobelprijs in 2006). Met RNAi kan de activiteit van één bepaald gen verminderd worden, en naast een fijne methode voor moleculair biologisch onderzoek is deze techniek ook veelbelovend voor de behandeling van allerhande ziektes. Er wordt bijvoorbeeld onderzoek gedaan naar het gebruik van RNAi voor de behandeling van tumoren, HIV-infecties en maculadegeneratie.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.
De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.
Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.