Het einde van het briefgeheim

Het briefgeheim gaat op de schop in de grondwet. Dat levert een groot probleem op, want veel ontzag heeft de wetgever niet voor de grondwet en van ICT heeft hij weinig kaas gegeten. De schrijver heeft dan ook weinig vertrouwen in een goede afloop. Deze bijdrage is ook verschenen als Webwereld column. Er komt een nieuw grondwettelijk artikel over het briefgeheim (artikel 13) om dit artikel klaar te maken voor de 21ste eeuw en de komende maanden mogen burgers hun visie op deze zaak geven. Veel van de juridische discussies over deze voorgestelde grondwetswijziging zullen de komende maanden gebaseerd zijn op een aantal veronderstellingen; 1. Er een relatie is tussen wet en grondwet in Nederland 2. De Staat der Nederlanden houdt zich aan aan haar eigen wetten 3. De Nederlandse wet nog steeds relevant is voor dit vraagstuk Al deze veronderstellingen zijn op z´n minst twijfelachtig.

Door: Foto: Michiel S. (cc)
Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Privacydebat voor kleuters

, door

Vorige week maandag werd er in Amsterdam een privacydebat georganiseerd door het Europees Parlement Informatiebureau in Nederland. Ik was die avond in Amsterdam en ben dus gaan luisteren om te zien welke vragen men elkaar dan stelt (en vooral ook welke niet).

Het format van de avond was opgezet als een lagerhuisdebat met twee groepen stoelen tegenover elkaar en in het midden een ruimte voor debaters en de showmaster/aan-elkaar-prater. Showmaster is eigenlijk de beste term want het geheel had de diepgang van een Lingo-aflevering (sorry Lingo!).

Elk onderdeel werd geïntroduceerd door 2 archetypes van ´bad guys´. Het eerste duo betrof een geheim agent die alles van ons wil weten ´voor uw veiligheid´ en een terrorist die, om niet verder besproken redenen, ons wilde opblazen met zijn handgranaat. De terrorist gebruikte daarvoor hypeprmoderne middelen als ´skype´ en ´whatsapp´ (mogelijk wel bekend bij lezers alhier). Daarom had die geheim agent dus ook toegang nodig tot al ons internetverkeer. Om die terrorist tegen te houden.

Daarna mocht de zaal debatteren over de stelling:´de overheid moet online meer bevoegdheden krijgen om Nederland te beschermen´

De aanwezige vertegenvoordiger van de KLPD (in blauw-met-goud-glimmend uniform) legde uit dat zij veel beter misdaden konden oplossen met bepaalde online bevoegdheden. En zo was binnen 30 seconden een ruimte gecreëerd met ¨!!!TERRORISME!!!dreiging¨ ingevuld met veel meer reguliere opsporing van bijvoorbeeld economische delicten. Niemand in het publiek leek dit op te vallen. Het verdere debat ging er van uit dat de overheid altijd het beste met de burger voor heeft en dat het met een beetje toezicht dus best kan. Voor onze veiligheid.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Voer voor rechtsgeleerden

, door

Van alle voorwaarden die je aan een rechtstaat mag stellen, lijkt er één onomstreden. De voorwaarde dat ze zichzelf juridisch niet tegenspreekt. Want als het niet logisch consistent is, dan bestaat er geen recht meer. Dan is recht gelijk aan onrecht en dat is krom. Met het strafbaar stellen van illegalen – het illegaliseren van de illegaliteit – lijkt Gerd Leers die voorwaarde naast zich neer te leggen.

De enige voorwaarde die hij zelf aan z’n juridische spielerei lijkt te stellen, is de tevredenheid erover bij het Opperwezen. Dat wezen speelt bij het CDA van oudsher een belangrijke rol. Maar wat als illegalen baat hebben bij dit voorstel, omdat het zichzelf door inconsistentie in de staart bijt? Dan moet Leers z’n borst natmaken, want Geert, het Opperwezen, zal dan niet blij zijn.

De crux zit hem in dat strafbaar stellen – dat illegaliseren van de illegaliteit. Wat betekent dat eigenlijk?

Er lijkt een interessante tegenstrijdigheid in te zitten. Want het in eerste instantie maken van een onderscheid tussen legaal en illegaal lijkt per definitie het in het leven roepen van iets dat strafbaar is, namelijk die illegaliteit. Dus het voorstel van Leers – het strafbaar stellen van iets dat intrinsiek strafbaar is – maakt degene die verantwoordelijk is voor dat intrinsiek strafbare, strafbaar. Het illegaliseren van de illegaliteit, richt het vizier op degene die in eerste instantie die illegaliteit in het leven heeft geroepen: de staat. Eigenlijk verklaart het niet de illegaal, maar degene die de illegaliteit in het leven roept strafbaar. En slechts de staat is daartoe in staat.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

De Paspoortwet: handen af van mijn lichaam!

, door

Op Sargasso bieden we regelmatig ruime voor gastbijdragen. Hier een uitgebreide analyse van de problematiek rondom het vastleggen van biometrische gegevens en privacy door mr Robin Caron. Hij voerde in 2009 samen met vereniging Vrijbit de juridische strijd tegen de door de Paspoortwet verplichte opslag van biometrische gegevens in paspoort, ID-kaart en digitale overheidsregisters.

Maandag 29 november start in Den Haag het proces van Stichting Privacy First en 22 mede-eisers tegen de Paspoortwet. De omstreden opslag van biometrische gegevens in Nederland dient om principiële en om veiligheidsredenen te worden stopgezet wegens strijd met hogere verdragen.
Het is de hoogste tijd dat, afgezien van de juridische slag tegen wet, alsnog een werkelijke maatschappelijke discussie gevoerd wordt over de wenselijkheid van opslag en toepassing van biometrie.
De Secretaris-Generaal van de Raad van Europa wordt dringend verzocht om Nederland snel ter verantwoording te roepen op grond van art. 52 EVRM.
In afwachting daarvan is een oproep aan alle Nederlandse gemeenten op z’n plaats om de huidige opslag per direct te schorsen.

Bescherming van de privacy is vanouds een afweerrecht tegen aantasting van de persoonlijke levenssfeer en met name de lichamelijke integriteit. Door de jaren heen beperkte dit zich tot onze fysieke leefwereld, zoals ons huis dat niet zomaar betreden mag worden en ons briefgeheim. Met het voortschrijden van de techniek (camera’s en computers) werd de bescherming ook tot buiten onze fysieke omgeving vergroot. Zónder onze toestemming is publicatie van foto’s en digitale opslag en verwerking van persoonsgegevens ongewenst en wettelijk niet toegestaan.
Met het opslaan van gedigitaliseerde lichaamskenmerken in RFID-chips en databanken is een nieuwe fase ingetreden en is de cirkel rond. We zijn weer terug bij het begin: de bescherming van het lichaam. De verplichte afgifte van biometrische gegevens, zoals de Paspoortwet vereist, en de opslag hiervan in documenten en databases is de ultieme aantasting van de lichamelijke integriteit van de burgers.
Dit is ernstig in strijd met hun fundamentele rechten die zijn vastgelegd in regelgeving van een hogere orde dan de Paspoortwet.

Lezen: De wereld vóór God, door Kees Alders

Mededeling

De wereld vóór God – Filosofie van de oudheid, geschreven door Kees Alders, op Sargasso beter bekend als Klokwerk, biedt een levendig en compleet overzicht van de filosofie van de oudheid, de filosofen van vóór het christendom. Geschikt voor de reeds gevorderde filosoof, maar ook zeker voor de ‘absolute beginner’.

In deze levendige en buitengewoon toegankelijke introductie in de filosofie ligt de nadruk op Griekse en Romeinse denkers. Bekende filosofen als Plato en Cicero passeren de revue, maar ook meer onbekende namen als Aristippos en Carneades komen uitgebreid aan bod.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Wie beslist? Wij of Straatsburg?

, door

Vandaag een gastbijdrage van historicus en jurist Thierry Baudet. Het stuk stond dit weekend ook in NRC Handelsblad.

europees hof rechten van de mensHet Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) in Straatsburg heeft zich de afgelopen jaren ontpopt tot een allesverslindend monster dat zonder enige legitimiteit talloze nationale wetten en regelingen buiten werking stelt. Democratisch tot stand gekomen asiel- en immigratiebeleid, de reikwijdte van de vrijheid van godsdienst, eventuele grenzen aan de vrijheid van meningsuiting, maar ook regels over huiszoeking en politieverhoor en de inrichting van het openbaar onderwijs: dit alles kan in laatste instantie niet meer door de Tweede Kamer – en daarmee door de Nederlandse bevolking – worden bepaald. Het Hof in Straatsburg beslist.

De afgelopen dagen bleek dat nog maar weer eens: burgemeester van Amsterdam Eberhard van der Laan zat klaar om op basis van nieuwe wetgeving een aantal kraakpanden te ontruimen, toen het hof in Den Haag erachter kwam dat dit niet mocht van het Europees Hof. En Gerd Leers stond op het punt om het nieuwe kabinetsbeleid inzake uitgeprocedeerde asielzoekers toe te passen, maar ontving een boze e-mail uit Straatsburg dat dit toch echt strijdig was met de opvattingen van het Hof over humanitair recht. De geplande uitzending werd opgeschort. Deze overname van de Nederlandse democratie door Straatsburg is onaanvaardbaar.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

het Saillant | Reactie van het kabinet schreeuwt om politieke consequenties

, door

SaillantLOGO
Het kabinet dient haar conclusies te trekken en op te stappen, ook al is dit voor de twee grootste regeringspartijen electoraal onwenselijk. En als ze zelf niet opstappen dan dient er een motie van wantrouwen te komen, gesteund door de volledige Kamer.

De vanmiddag naar de Tweede Kamer gestuurde reactie van het kabinet onderschrijft de belangrijkste conclusies van de commissie Davids, daarom is er nog maar één conclusie mogelijk: opstappen. Als zelfs het toegeven dat de Kamer niet goed is ingelicht in een kwestie van oorlog en vrede geen reden meer is om zelf je conclusies te trekken, wat is dat dan nog wel? Vooral Balkenende doet me hierin denken aan een hedendaagse Raskolnikov, waarbij ik hoop dat ook hij verscheurd wordt morele dilemma’s en uiteindelijk wroeging.

De Kamer moet vooral bij de lessons learned deze zeer opmerkelijke geleerde les goed tot zich door laten dringen. De eerste les die nu geleerd is, had dit kabinet namelijk al geleerd toen het huidige kabinet gevormd werd. En die les luidt:

“In het coalitieakkoord dat ten grondslag ligt aan het huidige kabinet is bepaald dat een adequaat volkenrechtelijk mandaat is vereist bij deelname aan een missie met Nederlandse militairen. Het kabinet bevestigt expliciet dat dit ook geldt voor het geven van politieke steun door Nederland in situaties dat andere landen vergelijkbare missies ondernemen.”

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Nationaal Instituut Mensenrechten

, door

humanrightslogoJawel, u leest het goed, Nederland krijgt een Nationaal Instituut Mensenrechten. Niet vrijwillig natuurlijk. Daar komt wat lichte dwang bij van de VN en de raad van Europa. Want waarom zou een beschaafd land als Nederland zoiets nodig hebben? Waarom zou een willekeurig land überhaupt zoiets nodig hebben? Het bewaken van de mensenrechten moet toch een integraal onderdeel zijn van al het beleid? We hebben toch immers al die verdragen getekend? Dat zit toch helemaal in ons rechtssysteem verweven? Waarom dan nog een apart instituut?
Heel veel vraagtekens dus. Niet dat ik er niet blij mee ben, want er schort steeds meer aan de mensenrechten in Nederland. Deze week nog stemt de Eerste Kamer waarschijnlijk in met twee wetten die wat basisrechten met voeten treden. De dataretentiewet (opslaan alle verkeersgegevens van internet en mobiel) en de wet die het mogelijk maakt van alle verdachten vingerafdrukken en nog wat meer af te nemen en op te slaan in een database (en die dan te bewaren, ook als blijkt dat de verdachte geen schuld had). Het principe onschuldig tenzij schuld bewezen wordt met die wetten onderuit gehaald. Ze slaan gewoon alles op, dan zien ze later wel of ze op basis daarvan iemand schuldig kunnen verklaren. En dat zijn dan alleen nog maar wetten waar ik me in verdiep. We zullen maar niet meer beginnen over het opsluiten en van het onderwijs weghouden van kinderen van illegale migranten.

Maar geloven dat dit instituut wezenlijk verschil gaat uitmaken doe ik ook weer niet. Het is een doekje voor het bloeden. Als de politici geen besef hebben van waar ze mee bezig zijn (uitkleden rechtsstaat en mensenrechten) dan zullen er wetten blijven komen die het alleen maar erger maken. Protesteren is dan mosterd na de maaltijd. Misschien dat je af en toe dan als land op de vingers wordt getikt door een VN, maar dat heeft andere landen er ook nooit van weerhouden gewoon te doen waar ze zin in hebben.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

The right to remain silent (Nederlandse versie)

, door

Op Sargasso is plaats voor gastbijdragen. Ook is dit meestal de weg waarlangs we kijken of een nieuwe blogger tot de redactie kan toetreden. Vandaag een bijdrage van Danny Jouwe.

Het zal het einde van Dog Day Afternoon geweest zijn. Al Pacino is net ingerekend en geboeid; dat vliegtuig in ruil voor gijzelaars is niet doorgegaan; hij staart met een lege blik voor zich uit; en dan hoort hij zijn rechten. ‘You have the right to remain silent.’ En: ‘You have the right to speak to an attorney, and to have an attorney present during any questioning.’ Het was mijn eerste keer dat ik me bewust werd dat een verdachte grondrechten heeft. Amerikaanse scenarioschrijvers hebben de dramatische kracht van deze zinnen altijd heel goed begrepen, zodat de halve wereld op de hoogte is geraakt van enkele grondbeginselen van de Amerikaanse rechtsstaat.

Zonder meer ging ik ervan uit dat het in Nederland ook zo was. Later hoorde ik dat een advocaat in Nederland helemaal niet aanwezig mag zijn bij het eerste verhoor van een verdachte. Het was een schok voor me, en ik voelde teleurstelling. Politie en justitie vinden dat zoiets de voortgang van een onderzoek zou kunnen schaden. Dat argument heeft nooit indruk op me gemaakt. Zijn ze in Nederland minder slim of zo dan hun Amerikaanse tegenhangers? Hebben ze een beetje positieve discriminatie nodig omdat het anders te moeilijk voor ze wordt?

Gelukkig is er eind vorig jaar een uitspraak geweest van het Europese Hof van de Rechten van de Mens (EHRM) die de Nederlandse situatie op losse schroeven zet. Het was ook nog eens een uitspraak met een tikkeltje ironie. Het ging namelijk om de zaak van een Turkse Koerd tegen Turkije. Hij had een illegaal spandoek aan een brug gehangen. In eerste instantie was hij veroordeeld op grond van het eerste politieverhoor. Maar in hoger beroep beriep hij zich erop dat hij strafbare feiten had bekend onder druk van een antiterrorisme-eenheid en in afwezigheid van een advocaat. Het EHRM kwam vervolgens met de hoofdregel dat ‘de toegang tot een raadsman mogelijk moet zijn vanaf het moment dat de ondervraging van een verdachte door de politie begint’.

Doe het veilig met NordVPN

Mededeling

Sargasso heeft privacy hoog in het vaandel staan. Nu we allemaal meer dingen online doen is een goede VPN-service belangrijk om je privacy te beschermen. Volgens techsite CNET is NordVPN de meest betrouwbare en veilige VPN-service. De app is makkelijk in gebruik en je kunt tot zes verbindingen tegelijk tot stand brengen. NordVPN kwam bij een speedtest als pijlsnel uit de bus en is dus ook geschikt als je wil gamen, Netflixen of downloaden.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Volgende