Juichen en huilen over het Ultieme Duivelse Product

Nog niet zo lang geleden is Monsanto/Bayer veroordeeld tot het betalen van 2 miljard boete voor Roundup, de onkruidverdelger die bij een Amerikaans echtpaar kanker veroorzaakt zou hebben. En dit is niet de laatste claim in dit dossier; velen zullen er nog volgen... Nu heb ik mij enige decennia in kringen van milieuactivisten begeven, en ik was een spil in de organisatie van menige locale actiegroep. In deze kringen geldt Monsanto zo ongeveer als de personificatie van de Duivel zelf. Ik zou - gezien deze achtergrond, en gezien mijn algemene weerzin tegen bestrijdingsmiddelen - moeten staan te juichen. Maar ik ben ook te veel een wetenschapper daarvoor en daar wringt de zaak. Vanuit de wetenschap kunnen zulk soort claims namelijk vrijwel nooit bewezen worden. Zeker niet wanneer er duizenden onderzoeken zijn die geen enkel verband aantonen tussen het gebruik van Roundup en kanker, en zeker niet bij het totaal ontbreken van theoretische kennis over het mechanisme waarmee Roundup die kanker dan wel veroorzaakt zou hebben.

Foto: Mike Mozart (cc)

Zo werkt de lobbyist

ELDERS - In Frankrijk is aan de vooravond van de Europese verkiezingen ophef ontstaan over lijsten met gegevens van journalisten en politici voor Monsanto’s lobbyisten.

Het dossier Glyfosaat is nog lang niet afgesloten in de EU. Ook het nieuwe parlement zal er mee te maken krijgen als het onderzoek naar de toelating van het onkruidverdelgingsmiddel Roundup aan de orde komt. In januari besloot het Europees Parlement een onderzoekscommissie in te stellen nadat de EU het middel tegen de wil van het parlement opnieuw voor vijf jaar heeft toegelaten (met instemming van de Nederlandse regering). Het EU-besluit is hevig bekritiseerd vanwege de geheimhouding van rapporten over de schadelijkheid van Roundup. De Europese Commissie heeft inmiddels meer openheid beloofd, naar aanleiding van een burgerinitiatief waarin meer dan een miljoen Europeanen opriepen tot een verbod op glyfosaat en openbaarmaking van wetenschappelijke rapporten die worden gebruikt bij het beoordelen van bestrijdingsmiddelen.

Roundup is al jaren omstreden omdat het kankerverwekkend zou zijn en schade aanricht aan de biodiversiteit. De Nederlandse regering is ondanks aanmaningen vanuit het parlement nog niet toe aan een verbod. In België en Frankrijk is het gebruik van Roundup door particulieren verboden. In Frankrijk is de druk op de regering om het middel helemaal te verbieden groot, maar president Macron kwam begin dit jaar terug op zijn belofte om daaraan gehoor te geven.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Milieudefensie (cc)

Het tijdperk van de monsterbedrijven

COLUMN - In deze gastbijdrage reflecteert Karin van der Stoop op het huidige tijdsgewricht. Hoe kijken mensen in de toekomst terug op ons tijdperk? Wij noemen het meestal het informatietijdperk, maar ik kan me voorstellen dat zij er hele andere benamingen voor zullen bedenken. Bijvoorbeeld: Het tijdperk van de monsterbedrijven

Grote multinationals staan al een tijdje in een slecht daglicht bij de meeste mensen. Tabaksproducenten waren misschien wel de eerste die hevige verontwaardiging opwekten, omdat ze welbewust zeer schadelijke producten verkopen en ook nog eens onder de pet hielden hoe schadelijk die eigenlijk zijn. Inmiddels weten we dat zo ongeveer elke industrie op een of andere manier schuldig is aan manipulatie van onderzoek, misleiding van het publiek en maar al te vaak schadelijk voor mens en planeet handelt. Olie, pharma, voedsel, tech; ze naaien je waar je bij staat. Ik leerde ooit dat bedrijven amoreel zijn. Ammehoela. Multinationals zijn entiteiten die voornamelijk immoreel handelen. Monsterbedrijven.

Inlijven die handel

Een van de problemen is dat ze alsmaar kleinere bedrijven inlijven voordat die serieuze concurrentie kunnen vormen. Soms zelfs om een nieuwe uitvinding de kop in te drukken. Het idee dat globalisering de concurrentie ten goede komt kan daarmee wel de prullenbak in. Monopolisten maken de dienst uit.

Foto: Mike Mozart (cc)

Bedrijfsgeheimen: het onkruid in een gezonde democratie

OPINIE - Gebrek aan openbaarheid hindert democratische besluitvorming.

De Europese Commissie wil het onkruidbestrijdingsmiddel Roundup niet verbieden. Er is al jaren een strijd gaande tussen milieubeschermers en de nationale en Europese overheid die de producent, het Amerikaanse bedrijf Monsanto, en de traditionele landbouw blijft beschermen. De beslissing over toelating van het middel is al enkele malen uitgesteld. Nu dreigt de tijdelijke vergunning die eind 2017 afloopt met tien jaar verlengd te worden.

De Europese Commissie kan de voortdurende twijfels over de veiligheid van glyfosaat, het omstreden gif in Roundup, niet wegnemen vanwege de geheimzinnigheid over het onderzoek dat aan de beslissing over toelating van het middel ten grondslag ligt. De EFSA, de Europese organisatie voor voedselveiligheid heeft voor de Commissie glyfosaat onderzocht en komt tot de conclusie dat er niks mis is met het middel. Daarbij baseert men zich onder meer op niet openbaar, zeer omstreden onderzoek dat in opdracht van het bedrijf zelf is uitgevoerd.

Sociaaldemocraten in het Europese Parlement zijn geschokt over het besluit van de Commissie, enkele liberalen hebben vragen gesteld. De fractie van de Groenen in het Europese Parlement heeft een rechtszaak aangespannen bij de Europese Hof van Justitie om openbaarheid af te dwingen.

Lezen: Het wereldrijk van het Tweestromenland, door Daan Nijssen

In Het wereldrijk van het Tweestromenland beschrijft Daan Nijssen, die op Sargasso de reeks ‘Verloren Oudheid‘ verzorgde, de geschiedenis van Mesopotamië. Rond 670 v.Chr. hadden de Assyriërs een groot deel van wat we nu het Midden-Oosten noemen verenigd in een wereldrijk, met Mesopotamië als kernland. In 612 v.Chr. brachten de Babyloniërs en de Meden deze grootmacht ten val en kwam onder illustere koningen als Nebukadnessar en Nabonidus het Babylonische Rijk tot bloei.

Hoe Monsanto aan Roundup-studies sleutelde

Oneworld journalist Vincent Harmsen interviewt de chef conflictbeheersing van Monsanto.

Sleutelde Monsanto Company in het geheim aan wetenschappelijke studies over hun eigen onkruidverdelger Roundup? Tegenover Vincent Harmsen geeft fabrikant Monsanto toe dat er inderdaad ‘cosmetische wijzigingen’ zijn toegepast.

De antwoorden in het interview lezen als een PR-praatje van Monsanto. En als iets lijkt op een PR-praatje, dan is …..

Gelukkig verwijst het interview ook door naar relevante achtergrond artikelen.

Foto: OccupyReno MediaCommittee (cc)

‘Bricks’ versus ‘clicks’, slachtoffer: het milieu

Gastredacteur Kees Kodde, Programmaleider Greenpeace, ziet met lede ogen aan hoe door webwinkels het terugdringen van de verkoop van schadelijke producten, zoals glyfosaat, wordt teniet gedaan. 

Het aantal Nederlanders dat zijn boodschappen online doet, groeit razendsnel. De omzet van online winkels neemt navenant toe. Maatschappelijk verantwoord ondernemen dreigt het slachtoffer te worden van de bikkelharde strijd tussen fysieke winkels en virtuele shops, tussen ‘bricks’ en ‘clicks’. Waar steeds meer bekende winkelketens hun verantwoordelijkheid nemen en de verkoop van schadelijke producten als glyfosaat in de ban doen, vinden diezelfde producten online nog gewoon hun weg naar de consument. De regering staat erbij en kijkt ernaar.

In het eerste halfjaar van 2015 hebben Nederlanders bijna 8 miljard euro uitgegeven via webwinkels. Dat is een stijging van maar liefst 18 procent ten opzichte van een jaar eerder. Webwinkelverkopen maken inmiddels 8,5 procent uit van alle detailhandelverkopen. De concurrentiestrijd is hard; veel winkelketens proberen een graantje mee te pikken van de snelle groei online. Dit geldt niet minder voor winkels die handelen in glyfosaat, de werkzame stof in het omstreden product Roundup van Monsanto. Ook bedrijven als HG, Syngenta, Bayer en Pokon verkopen onkruidmiddelen met glyfosaat.

Producten die glyfosaat bevatten zijn zeer schadelijk voor het milieu. Wetenschappers wijzen op negatieve gevolgen voor bijvoorbeeld bodemleven, vissen, kikkers en padden. De Wereldgezondheidsorganisatie WHO heeft glyfosaat bestempeld als ‘waarschijnlijk kankerverwekkend’. Drinkwaterbedrijven dringen al jaren aan op een verbod op glyfosaathoudende middelen; zij zijn regelmatig genoodzaakt de drinkwaterwinning stop te zetten vanwege te hoge concentraties glyfosaat en afbraakproducten daarvan die worden aangetroffen.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Volgende