Duizend stokslagen

Voor het openbaren van zijn liberale opvattingen,  het pleiten voor godsdienstvrijheid en zijn kritiek op de regering van Saoedi-Arabië werd blogger Raif Badawi veroordeeld tot tien jaar gevangenisstraf, een geldboete van 194.000 euro en 1000 stokslagen. Vijftien teksten van Badawi zijn met een 'voorwoord uit de gevangenis' nu gepubliceerd in het boek "1000 stokslagen voor de vrijheid; leven en laten leven in het huidige Saoedi-Arabië"* Niet alle teksten waarop Badawi veroordeeld is zijn bewaard gebleven. Uit de met hulp van zijn vrouw gereconstrueerde teksten heeft de Duitse journalist Constantin Schreiber er vijftien geselecteerd. Ook als je weet hoe schandalig het Saoedi-Arabische regime omgaat met algemeen aanvaarde burgerrechten is het nog onthutsend te lezen wat daar niet gepubliceerd mag worden. Badawi's teksten getuigen van een in grote delen van de wereld algemeen aanvaarde klassieke liberale levensbeschouwing. Daarmee bekritiseert hij alle vormen van godsdienstdwang. "Het religieuze denken streeft ernaar om ons leven tot in detail te controleren. Elke dag strijdt het voor de verafgoding en de absolute goedkeuring van salafistische interpretaties van Koran-teksten, uit overleveringen die honderden jaren oud zijn." Verder schrijft hij: "Het belangrijkste doel van elke theocratie is om elke vorm van rede om zeep te helpen (...) en de massa, zo goed als het kan, steeds dommer te maken."

Door: Foto: foto: en.wikipedia.org
Foto: Serment du Jeu de Paume - Jacques-Louis David

De Jihadist is het gevolg van de Europese malaise

Bij Nader Inzien is een blog waar zo’n 23 academische filosofen op publiceren. Deze bijdrage is van Eric Schliesser, hoogleraar Filosofie en Ethiek te Gent.

Volgens de EU zijn er tenminste 6000 Europese jonge mannen naar Syrië getrokken die zich bij Jihadistische groepen hebben aangesloten (het werkelijke aantal wordt veel hoger vermoed). Gezien het feit dat een aantal van hen naar Europa zijn teruggekeerd om lokale terreuraanslagen te plegen, worden terug te keren jihadisten door de EU nu gezien als een bedreiging van de veiligheid (zie hier).

In reactie daarop proberen overheden nu preventief te voorkomen dat deze mensen afreizen uit Europa (in weerwil van het basisrecht op vrije personenverkeer), zelfs als het een nobel motief betreft om te vechten tegen dictatuur aldaar.

Mijn collega, Marieke de Goede, heeft een aantal andere aspecten van dit preventief beleid beschreven in haar boek (2012) Speculative Security: The Politics of Pursuing Terrorist Monies, en dit beleid in breder perspectief geplaatst. Een opvallende bevinding van De Goede is hoe groot inmiddels de verplichtte, wettelijke rol van privé-partijen (zoals banken en financiële instellingen) in het toezicht op en rapportage van mogelijke verdachte terroristische transacties is geworden.

Onlangs, tijdens een congres dat door Prof. De Goede georganiseerd werd (“European Security Practices After 9/11”), leerde ik dat in veel Europese landen er nu wetgeving in de maak is (of reeds is doorgevoerd) dat soortgelijk toezicht en rapportage van artsen, leraren, advocaten, hoogleraren, en zelfs ouders (enz.) vereist danwel probeert deze partijen uit het maatschappelijk middenveld te betrekken in vrijwillige begeleiding en, indien nodig, rapportage van ‘potentiële’ jihadi.

Steun ons!

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Geschiedvervalsing

Huisleugenaar van de VVD/directeur van de Teldersstichting Patrick van Schie is weer eens bezig:

[…] in 1901 gaf de overgrote meerderheid van de confessionele politici – net als de socialisten – liever ouders de kans hun kinderen onderwijs te onthouden dan de leerplicht op te leggen. Het waren de liberalen die de leerplicht voorstelden en daar in het parlement bijna voltallig voorstemden.

Klopt dit?

Het is inderdaad waar dat in 1900 de socialisten tegen de eerste Nederlandse leerplichtwet stemden. Maar iets van achtergrond is daarbij wel gewenst:

Foto: copyright ok. Gecheckt 11-02-2022

Geen barsten bij de VVD

ANALYSE - De schandalen bij de VVD volgen elkaar in rap tempo op, maar op de peilingen heeft het nauwelijks invloed. Waardoor komt dit?

Een mooie show de afgelopen weken bij de VVD. De schandalen van corruptie, valse declaraties en verwikkelingen in het criminele circuit volgden elkaar in hoog tempo op. Enfin, Verheijen, van Rey, Teeven, de Kruif, u kent het rijtje recente incidenten inmiddels wel en nieuw is dit verschijnsel absoluut niet.

Grote verontwaardiging in blogland, niet alleen over de incidenten zelf, ook over de reactie van andere VVD’ers op deze schandalen: tot op het moment dat de grond te heet onder de voeten wordt blijven de VVD’ers elkaar dekken – kritiek is opgeblazen, het zijn harde werkers, goede bewindslieden etc – en als het echt niet meer gaat trekken de verantwoordelijken zich overhaast terug, om geen publieke verantwoording te hoeven afleggen. Dat gebeurde tenminste met Verheijen, Teeven en Opstelten.

Schippers ging daar dit weekend nog eens dunnetjes overheen met een fraai stukje ‘killing the messenger’: niet de politici die tijdens dure diner’tjes op kosten van de belastingbetaler hun vuile dealtjes met louche ondernemers en zware criminelen bespreken zijn fout, de ambtenaren en de pers die dit aan het licht brengen zijn dat.

Foto: copyright ok. Gecheckt 28-02-2022

Sympathieke liberalen

ANALYSE - Waarom zijn dode liberalen zoveel sympathieker dan hun moderne, levende evenknieën? Waarom heb je bij een Leonard Trelawny Hobhouse (1864-1929) of een Pieter Cort van der Linden (1846-1935) het idee dat zij wel oprecht zijn geïnteresseerd in sociale rechtvaardigheid? Dat voor hen ‘vrijheid’ een grotere lading heeft dan een egoïstische angst voor de belastingdienst?

Het antwoord op deze vraag ligt, als je erover nadenkt, voor de hand. Politieke stromingen vertolken immers niet alleen positieve principes, zoals – in het geval van de liberalen – een geloof in de vrije markt of een nadruk op weinig overheidsbemoeienis, maar vertegenwoordigen ook een negatieve reactie op datgene waarmee men het hartgrondig oneens is.

Het liberalisme, zo vergeten we nog wel eens, is allereerst een reactie op de semi-feodale samenleving van de achttiende eeuw. Dat wil zeggen: een samenleving waarin, zoals in Frankrijk, de rijken waren vrijgesteld van de belangrijkste belastingen, waarin laaggeborenen (tot 1789)

Rutte als anti-liberaal

Interessant essay in Trouw waarin Ruttes ideeen (of wat daar voor door moet gaan) vergeleken worden met die van het aloude liberalisme van eind 19e eeuw.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-11-2022

Op zoek naar een eerlijke conservatief

OPROEP - Zijn er conservatieve of (moderne) liberale auteurs die tegenwoordig nog de moeite van het lezen waard zijn? Ik geloof er zo langzamerhand niets meer van.

Rick Perlstein, journalist en chroniqueur van het moderne Amerikaanse conservatisme, schreef onlangs in The Nation:

Last November I received a friendly request from an editor at a political publication. A liberal himself, surrounded by liberal colleagues, he wanted to make sure that the journalists he was hiring were not drawn exclusively from the left. He wondered if I might help him out with a list of “conservative reporters, writers and commentators” whom I admired most. “Who on the right does the best job of covering politics or the economy or anything else, for that matter, in a thoughtful, fair and accurate way?”

Maybe if I had a time machine and could travel back to the 1970s or 1980s, I could name names. Now, though, I can’t think of a single one.

There are no more honest conservatives, so stop looking for one, is, kort gezegd, de boodschap die Perlstein wil uitdragen.

Aha, weer zo’n zure linksert die hopeloos ongenuanceerd de sterke kanten van het conservatisme of liberalisme weigert te benoemen!

Foto: copyright ok. Gecheckt 15-03-2022

Laissez faire en vrijheid

ACHTERGROND - Wat is er mooier dan dat twee partijen elkaar vinden op de vrije markt, zonder bemoeienis van een almachtige overheid, en vervolgens vrijwillig een overeenkomst sluiten die beide partijen tot economisch voordeel strekt?

Heel erg mooi, zou ik zeggen. Bijzonder jammer dat het in de praktijk zo niet werkt.

Het probleem is dat marktpartijen zelden gelijkwaardig zijn. Een werkgever houdt het doorgaans een stuk langer vol om iemand niet in dienst te nemen, dan dat een werknemer het volhoudt om niet in dienst te treden. En is er dan nog wel sprake van een vrijwillige overeenkomst?

De Britse liberaal Leonard Trelawny Hobhouse (1864-1929) vond van niet:

We have seen that the theory of ‘laissez-faire’ assumed that the State would hold the ring. That is to say, it would suppress force and fraud, keep property safe, and aid men in enforcing contracts. On these conditions, it was maintained, men should be absolutely free to compete with another, so that their best energies should be called forth, so that each should feel himself responsible for the guidance of his own life, and exert his manhood to the utmost.

Echter:

Well, it may be said, ‘volenti non fit injuria’. No wrong is done to a man by a bargain to which he is a willing party. That may be, though there are doubtful cases. But in the field that has been in question the contention is that one party is not willing. The bargain is a forced bargain. The weaker man consents as one slipping over a precipice might consent to give all his fortune to one who will throw him a rope on no other terms. This is not true consent. True consent is free consent, and full freedom of consent implies equality on the part of both parties to the bargain. Just as government first secured the elements of freedom for all when it prevented the physically stronger man from slaying, beating, despoiling his neighbors, so it secures a larger measure of freedom for all by every restriction which it imposes with a view to preventing one man from making use of any of his advantages to the disadvantage of others.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Doneer!

Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.

In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.

Foto: copyright ok. Gecheckt 09-02-2022

Politiek Kwartier | Geloof in straf

COLUMN - Het blinde geloof in strenger straffen helpt ons steeds verder van de regen in de drup.

Wie z’n ziektekostenverzekering niet betaalt, krijgt een boete. Veel mensen die dat treft kunnen die boete helemaal niet betalen. Daardoor komen ze in een wanbetalersregeling terecht. Ondertussen zit inmiddels twee procent van de hele bevolking in zo een regeling.

Ook in de sociale zekerheid werkt men sinds kort met hoge boetes om fraude tegen te gaan. Het blijkt echter dat mensen hierdoor langer in een uitkering blijven hangen.

En erger: omdat ze in de financiële problemen komen, blijken ze nota bene juist sneller geneigd tot fraude.

Ondertussen verhoogt Teeven de straffen van het jeugdstrafrecht. Maar los van dat mensen opsluiten bepaald niet goedkoop is, is al lang aangetoond dat crimineel gedrag hierdoor eerder wordt bevorderd dan tegengegaan.

Het is zo verleidelijk om te geloven in het effect van strenger straffen. Als er een hoge straf voor staat, bedenken mensen zich wel tweemaal voordat ze de fout ingaan, toch?

Dat klinkt ook zo logisch. Waarom werkt het dan niet?

Om te beginnen gaat het fout bij het idee dat mensen ongewenst gedrag zouden vertonen omdat ze de straf die erbij staat zo lekker laag vinden.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-03-2022

Waarom democratie in Europa wordt gewantrouwd

ACHTERGROND - Wolfgang Streeck, directeur van het Max Planck Instituut voor Maatschappijonderzoek, vraagt zich af hoe het mogelijk is dat in Europa veel beslissingen niet meer door democratisch gekozen politici worden genomen, maar door benoemde functionarissen die geen verantwoording hoeven af te leggen. ‘Cruciale economische beslissingen worden immuun gemaakt voor democratische druk’, stelt Streeck in het Interview dat hij gaf aan de Groene Amsterdammer. In Duitsland wordt dit als een onvermijdelijke ontwikkeling geaccepteerd en de verkiezingen van 22 september zullen dat niet veranderen.

Hoe is het mogelijk dat democratie wordt uitgeschakeld en waarom hebben de Duitsers daar geen problemen mee? Het is tegenwoordig erg populair om hiervoor het neoliberalisme de schuld te geven. Dit is natuurlijk kretologie die niets verklaart, maar er zit meer waarheid in deze beschuldiging dan veel mensen denken. Het zijn namelijk wel degelijk neoliberale principes waarmee we de Europese Unie en haar economische instituties hebben ingericht. Om dit te begrijpen moeten we terug in de tijd, naar de jaren dertig om precies te zijn en naar de gebeurtenissen die een einde maakten aan de Weimarrepubliek.

Neoliberalisme

Nee, we gaan niet terug naar de Weimarrepubliek omdat toen het nationaalsocialisme aan de macht kwam. Hitler en het fascisme hebben er niets mee te maken; wel de economie, namelijk de beurskrach van 1929. De financiële crisis en de Grote Recessie die daarvan het gevolg was, maakte duidelijk dat een volgens de principes van het klassieke laissez faire liberalisme ingerichte economie onstabiel was.

Lezen: Mohammed, door Marcel Hulspas

Wie was Mohammed? Wat dreef hem? In deze vlot geschreven biografie beschrijft Marcel Hulspas de carrière van de de Profeet Mohammed. Hoe hij uitgroeide van een eenvoudige lokale ‘waarschuwer’ die de Mekkanen opriep om terug te keren tot het ware geloof, tot een man die zichzelf beschouwde als de nieuwste door God gezonden profeet, vergelijkbaar met Mozes, Jesaja en Jezus.

Mohammed moest Mekka verlaten maar slaagde erin een machtige stammencoalitie bijeen te brengen die, geïnspireerd door het geloof in de ene God (en zijn Profeet) westelijk Arabië veroverde. En na zijn dood stroomden de Arabische legers oost- en noordwaarts, en schiepen een nieuw wereldrijk.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Vorige Volgende