Wereldwijde pijplijn kolencentrales met driekwart gekrompen

Om de doelen van het Klimaatakkoord van Parijs uit 2015 te halen is het nodig dat er kolencentrales, zeker die zonder CO2 afvang en opslag, snel sluiten. Volgens scenario's van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) moeten de emissies van kolencentrales met ongeveer 80% dalen dit decennium om op koers te blijven voor 1,5C. Het scenario voor 1,5  van het International Energy Agency stelt dat kolencentrales zonder CO2 afvang en opslag in ontwikkelde economieën in 2030 gesloten moeten zijn en wereldwijd in 2040. Een belangrijke stap daarvoor is voorkomen dat er nog nieuwe kolencentrales gebouwd worden. Secretaris Generaal van de VN António Guterres roept landen op om de bouw van nieuwe kolencentrales te stoppen. Analyse kolencentrales Het goede nieuws is dat een nieuwe analyse van E3G toont dat de wereldwijde pijplijn voor nieuwe kolencentrales sinds 2015 met 76% is gekrompen. Momenteel hebben 44 landen toegezegd geen nieuwe kolencentrales meer te bouwen. 33 andere landen hebben alle projecten voor kolencentrales die in 2015 in de pijplijn zaten afgeblazen. Deze landen zouden zich met gemak bij de toezegging van de andere 44 kunnen voegen. Samen met zeven landen die geen plannen hebben om hun bestaande kolencentrales te vervangen. De resterende pijplijn van kolencentrales die nog niet in aanbouw zijn is verspreid over 37 landen. Zes daarvan zijn goed voor meer dan 80% van de voorgestelde kolencentrales, dat zijn China, India, Vietnam, Indonesië, Turkije en Bangladesh. De analyse van E3G laat zien dat de pijplijn voor nieuwe kolencentrales ook in deze landen geslonken is. Als een van deze landen aankondigd te stoppen met de bouw van nieuwe kolencentrales zou dat de wereldwijde pijplijn for verminderen. In bovenstaande figuur laat zien dat de pijplijn aan projecten in de pre-constructiefase in 6 jaar tijd fors is gekrompen. Ook de capaciteit van nieuwe kolencentrales ligt veel lager dan in 2015 verwacht werd op basis van projecten in de pijplijn. De capaciteit van in kolencentrales in aanbouw ligt ruim 40% lager dan in 2015. Wereldwijd is sinds 2015 1.175 GW aan geplande projecten afgeblazen. Dat betekent dat het equivalent van een tweede China (1.047 GW) aan wereldwijde capaciteit niet is doorgegaan. In deze periode is de wereldwijde capaciteit van kolencentrales met 327 GW uitgebreid. Dat betekent dat voor iedere GW aan kolencentrales die is bijgebouwd er 3,6 GW aan plannen voor kolencentrales zijn geannuleerd. In haar analyse onderscheid E3G drie regio's. De eerste zijn de OESO landen en de EU. Deze landen hebben erg weinig kolencentrales in de pijplijn en zijn eerder bezig met een versnelde sluiting van hun bestaande kolenentrales. Slechts vijf landen onttrekken zich (vooralsnog) aan deze trend: Australië, Colombia, Mexico, Polen en Turkije. De tweede regio is China, goed voor zowel de helft van de bestaande capaciteit aan kolencentrales als voor de helft van de wereldwijde pijplijn aan nieuwe kolencentrales. China is ook een van de laatste landen die nog internationale financiering geeft aan kolencentrales. De rest van de wereld vormt de derde regio. De pijplijn aan kolencentrales slinkt snel, maar deze regio is nog steeds goed voor 39% van de wereldwijde pijplijn. Een uitgebreidere analyse vind je bij Carbon Brief.

Door: Foto: copyright ok. Gecheckt 04-10-2022
Foto: PRI's The World (cc)

Daar opgewekt

, door

ANALYSE - In 2014 schreef ik een stuk over de wereldwijde slag om de onderkant van de energiemarkt. Een slag die nog steeds gestreden wordt tussen de leveranciers van fossiele energie en de leveranciers van duurzame energie. In de tussenliggende jaren is er veel gebeurd en heeft de prijsdaling van windenergie, zonne-energie en energie-opslag wereldwijd doorgezet.

Ontwikkeling kolencentrales wereldwijd

De pijplijn aan kolencentrales krimpt wereldwijd en de productie van kolenstroom is sinds 2014 stabiel, ook al groeit het wereldwijde vermogen aan kolencentrales nog steeds. Dat betekent dat per kolencentrale minder stroom wordt geproduceerd, waardoor de gemiddelde capaciteitsfactor daalt en er dus ook minder geld wordt verdiend met kolencentrales.

Het totaal vermogen aan kolencentrales dat is aangekondigd, waar vergunning voor is aangevraagd of verleend en dat in aanbouw is sinds 2014 fors gedaald. De druk op investeerders (banken, pensioenfondsen, vermogensbeheerders) en verzekeraars om zich terug te trekken uit de financiering van kolencentrales groeit ook nog steeds.

Tegenover de krimp in kolenvermogen in aanbouw staat een stijging in het vermogen dat gecancelled is en gesloten. Het schiet nog niet echt op met sluitingen, maar het feit dat het vermogen van afgeblazen kolencentrales sinds 2014 stijgt is een mooie eerste stap. Een paar jaar geleden was de verwachting dat met name Zuid- en Zuidoost-Azië nog een forse groei zouden doormaken. Inmiddels hebben de regeringen van Bangladesh, de Filipijnen, Vietnam en Indonesië plannen aangekondigd om 62 GW aan geplande kolencentrales te schrappen. Daarmee daalt de pijplijn aan kolenvermogen met 80% sinds 2015, aldus Global Energy Monitor in Boom & Bust 2021. Ook Carbon Brief schetste halverwege 2020 geen rooskleurig beeld voor de kolensector. Uit een analyse van Ember blijkt dat de neergang van kolenstroom in de landen van de G20 in 2020 door heeft gezet, terwijl wind- en zonne-energie sterk groeien.

Waan van de dag

FTM: Uniper wil belastingbetaler op laten draaien voor foutieve investeringsbeslissing

, door

NIEUWS - Het bedrag dat Uniper wil hebben voor het sluiten van zijn nieuwe kolencentrale  op de Maasvlakte is veel hoger dan de marktontwikkelingen rechtvaardigen. Dat blijkt uit documenten die Follow The Money in handen heeft. Uniper besloot in 2008 tot de bouw van een nieuwe kolencentrale ter waarde van 1,7 miljard Euro. Uniper wil momenteel 850 miljoen Euro van de staat, voor het uiterlijk in 2030 sluiten van de zijn kolencentrale.

Foto: C(K).Photography (cc)

De Duitse Energiewende in 2020

, door

ANALYSE - Traditiegetrouw heeft Bruno Burger van het Fraunhofer Institute op 2 januari een pakket grafieken over de Duitse elektriciteitsmarkt gepubliceerd. Een mooi moment om er weer eens aandacht aan te besteden. Om te beginnen met het goede nieuws: kolen is ook in Duitsland de grote verliezer van 2020 met een daling van 33 TWh voor bruin- en steenkool samen, het aandeel hernieuwbare elektriciteit is wederom gegroeid en het Duitse elektriciteitsnetwerk is nog steeds een van de stabielste ter wereld. Wie zelf wil grasduinen in het pakket met grafieken kan hier terecht, bij Energy Charts vind je nog veel meer informatie.

Aandeel groene stroom

Tijdreeks aandeel hernieuwbare elektriciteit in Duitsland

Aandeel hernieuwbare elektriciteit in Duitsland, bron Energy Charts

Het aandeel groene stroom in Duitsland steeg in 2020 naar 50,5%. Waarmee hernieuwbare elektriciteit zijn opmars voortzet. Vooral windenergie en zonne-energie groeide in 2020 aanzienlijk. Gascentrales wisten vorig jaar te profiteren van de hogere CO2-prijs, terwijl de bruinkool- en steenkoolcentrales last hadden van de hogere CO2 prijs en de lagere vraag naar elektriciteit ten gevolge van de coronamaatregelen in Duitsland. Ook de elektriciteitsproductie van kerncentrales liep verder terug, al is er naar mijn weten vorig jaar geen kerncentrale gesloten. Dit jaar sluiten drie van de zes overgebleven kerncentrales en in 2022 sluiten de laatste drie.

Foto: Ontwikkeling van elektriciteitsproductie door kolen, wind- en zonne-energie. copyright ok. Gecheckt 02-03-2022

Europese kolensector in mineur, net als in de VS

, door

ANALYSE - De elektriciteitsproductie door kolencentrales in de EU is vorig jaar met bijna een kwart gedaald ten opzichte van 2018. De daling was het grootst in landen met veel wind- en zonne-energie. Ook werd er in 2019 voor het eerst meer elektriciteit opgewekt met behulp van zonne-energie en windenergie dan met kolen. Dat blijkt uit de jaarlijkse analyse van de elektriciteitsproductie door Sandbag en Agora Energiewende. De wereldwijde malaise in de kolensector is daarmee ook in de EU voelbaar.

Ontwikkeling van elektriciteitsproductie door kolen, wind- en zonne-energie.

De productie van elektriciteit dor kolencentrales in de EU daalt al sinds 2002. De productie van elektriciteit door zon en windenergie stijgt al jaren. Inmiddels wordt er meer stroom opgewekt met behulp van wind- en zonne-energie dan door kolencentrales. Als de dalende lijn van kolen doorzet produceert windenergie alleen meer stroom dan kolencentrales. Sinds 2010 daalde de elektriciteitsproductie van kolencentrales met 10%.

De daling doet zich voor in alle landen van de EU, maar met name in landen met veel groene stroom. In Duitsland daalde de productie van kolenstroom met 58 TWh, waarvan 26 TWh steenkool en 32 TWh bruinkool. Daarmee zet ook de daling van bruinkool nu door. Bruinkoolcentrales stoten meer CO2 uit en hebben dus ook meer last van de gestegen CO2 prijzen. Uniper heeft inmiddels aangeven haar Duitse steenkoolcentrales in 2025 te willen sluiten.

Steun ons!

Mededeling

De redactie van Sargasso bestaat uit een club vrijwilligers. Naast zelf artikelen schrijven struinen we het internet af om interessante artikelen en nieuwswaardige inhoud met lezers te delen. We onderhouden zelf de site en houden als moderator een oogje op de discussies. Je kunt op Sargasso terecht voor artikelen over privacy, klimaat, biodiversiteit, duurzaamheid, politiek, buitenland, religie, economie, wetenschap en het leven van alle dag.

Om Sargasso in stand te houden hebben we wel wat geld nodig. Zodat we de site in de lucht kunnen houden, we af en toe kunnen vergaderen (en borrelen) en om nieuwe dingen te kunnen proberen.

Foto: Frans Berkelaar (cc)

2019: Kolen omlaag, CO2 omhoog

, door

De productie van elektriciteit in kolencentrales daalt dit jaar met zo’n 300 TWh. Tegelijkertijd is er volgens de  World Meteorological Organization nog geen zicht op stabiliserende, laat staan dalende, wereldwijde CO2 emissies.

Daling kolen

Eerder schreef ik al over de wereldwijde terugval in de kolensector. In een nieuwe analyse van de elektriciteitsproductie van de eerste 6 tot 9 maanden van 2019 komt Carbon Brief tot de conclusie dat de productie van kolenstroom dit jaar met 3% daalt. Dat is 300 TWh, oftewel zo’n 230 keer de hoeveelheid stroom die de NS in 2018 verbruikte.  De daling van kolenstroom wordt veroorzaakt door een daling van de hoeveelheid kolenstroom in ontwikkelde landen, zoals de Zuid-Korea, de EU (inclusief Duitsland). De daling is het grootst in de VS, waar weinig terecht komt van Trump’s belofte om de kolensector te redden. Dit jaar sloot wederom 14GW aan Amerikaanse kolencentrales (5,8% van de totale capaciteit) Een tweede belangrijke reden is de scherpe koerswijziging in India. In China stabiliseert de vraag naar elektriciteit.

In China wordt nog steeds iedere twee weken een kolencentrale opgeleverd. De vraag stijgt echter niet mee, waardoor de capaciteitsfactor (hoeveel % van de tijd een centrale stroom produceert) van Chinese kolencentrales daalt. Dit jaar ligt de capaciteitsfactor voor het vierde jaar op rij onder de 50%. Een andere zorgwekkende ontwikkeling voor de kolensector is dat in China volgend jaar de eerste wind- en zonneparken in gebruik worden genomen die tegen dezelfde kosten als kolencentrales stroom gaan leveren. Waarmee de sector op weg is naar subsidievrije productie. In India ligt de capaciteitsfactor van de kolencentrales momenteel op 58%. De kolensector heeft last van de economische terugval, terwijl de elektriciteitsproductie van wind- en zonne-energie blijft groeien.

Foto: copyright ok. Gecheckt 23-11-2022

De wereldwijde neergang van de kolensector

, door

Het is een veel gebruikt argument: waarom zouden we ons druk maken over de Nederlandse broeikasgasemissies als India en China aan de lopende band kolencentrales blijven bouwen, is het niet in eigen land dan wel in het buitenland? De werkelijkheid is dat de groei in de kolensector wereldwijd stagneert. De groei in capaciteit neemt af en in belangrijke groeimarkten, zoals China en India hebben kolencentrales te maken met onderproductie. Ook groeit wereldwijd het aantal beleggers, bankiers, verzekeraars en ingenieurs die weigert zaken te doen met bedrijven in de kolensector.

Sluiting kolencentrales

De sluiting van kolencentrales wordt aangevoerd door de VS, ondanks de verkiezingsbeloftes van Donald Trump. Sinds 2010 zijn 289 kolencentrales gesloten, waarvan 50 onder het bewind van president Trump. Inmiddels zijn de kleine kolencentrales in de VS op en wordt ook de sluiting van grote kolencentrales aangekondigd. Grote kolencentrales die ook nog eens in echte kolenstaten als Arizona, Pennsylvania en Kentucky.

De kolencentrales worden vervangen door een combinatie van gascentrales en hernieuwbare energie, waarbij deze laatste aan belang wint. Eerder deze week vroeg het Amerikaanse kolenmijnbouwbedrijf Murray Energy faillissement aan. Pikant hieraan is dat het bedrijf een van de grote sponsors van Trump was, de uitgevoerde wensenlijst m.b.t. het ontmantelen van milieuregelgeving heeft het bedrijf niet kunnen redden. Daarmee hebben alle 4 de grote Amerikaanse kolenmijnbouwbedrijven de afgelopen 3 jaar faillissement aangevraagd. Peabody Energy als eerste in 2016 waarna het 2017 een doorstart maakte. Arch Coal ook in 2016 waarna het bedrijf nog hetzelfde jaar een doorstart maakte. Cloud Peak Energy vroeg in mei van dit jaar faillissement aan.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Lezen: Venus in het gras, door Christian Jongeneel

Mededeling

Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.

Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.

Foto: Sargasso achtergrond wereldbol

Duitse Kohleausstieg voor 2038

, door

NIEUWS - De commissie die in Duitsland onderhandelt over het sluiten van de kolencentrales is vanmorgen met haar voorstellen naar buiten gekomen. In de voorstellen staat dat de laatste kolencentrale uiterlijk in 2038 moet sluiten en dat regio’s die geraakt worden door de sluiting van kolencentrales 40 miljard Euro aan steun krijgen. De voorstellen van de commissie moeten nog door de Duitse overheid in beleid en wetgeving omgezet worden.

Volgens Reuters zal energiebedrijven, zoals RWE, Uniper, EnBW en Vattenfall, als eerste stap gevraagd worden om 12,7 GW aan kolencentrales te sluiten voor 2022. Dit is gelijk aan 24 kolengestookte eenheden, of 22 keer de kolencentrale van Eon op de Maasvlakte. Onder de voorgestelde plannen daalt de capaciteit van Duitse kolencentrales met meer dan de helft tot 17 GW in 2030.

Uitvoering van deze plannen zal een aanzienlijke invloed hebben op het CO2 effect van Nederlandse import van Duitse stroom, en daarmee ook op het waterbedeffect van eventuele sluiting van Nederlandse kolencentrales om aan het vonnis in de Klimaatzaak te voldoen.

Foto: copyright ok. Gecheckt 10-02-2022

Spanje presenteert concept klimaatwet

, door

NIEUWS - In navolging van verschillende landen, die al een klimaatwet hebben, heeft nu ook Spanje een concept klimaatwet gepresenteerd. In vergelijking met de Nederlandse klimaatwet bevat het Spaanse wetsvoorstel meer concrete doelen. De Spaanse concept klimaatwet bevat de doelstelling om in 2050 de CO2 emissie met 90% te verlagen en om 100% van de elektriciteit groen op te wekken. De wet bevat daarnaast een verbod op nieuwe exploratie vergunningen voor olie- en gaswinning, en op winning van schaliegas.

Het Spaanse wetsvoorstel bevat verder voorstellen voor eerlijke transitiepakketten, gericht op vervroegd pensioen, bijscholing en herscholing van werknemers, en herstel van milieuschade. Een soortgelijk pakket presenteerde Spanje toen het de sluiting van zijn kolenmijnen aankondigde. De kosten hiervoor worden deels betaald uit de veiling van CO2 emissierechten. Toevoeging van deze eerlijke transitiepakketten is waarschijnlijk belangrijk om steun te verwerven voor het wetsvoorstel van Podemos. Het wetsvoorstel bevat ook een financieringsvoorstel voor klimaatmitigatie.

De Spaanse klimaatwet bevat volgens The Guardian en Euractive een tussendoel van 35% duurzame stroom in 2030. Om dit te bereiken wil de Spaanse regering de komende 10 jaar 3,000 MW wind- en zonne-energie bijplaatsen per jaar. Ik vermoed dat echter dat de 35% duurzame stroom een vergissing is en dat duurzame energie wordt bedoeld, want in 2017 bedroeg het aandeel groene stroom al 32,1% (pdf). Mijn Spaans is echter te slecht om het wetsvoorstel zelf te lezen en te controleren of ik dat juist heb, dus ik hou me aanbevolen voor verbeteringen in de reacties.

Lezen: De BVD in de politiek, door Jos van Dijk

Mededeling

Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.

Lezen: Bedrieglijk echt, door Jona Lendering

Mededeling

Bedrieglijk echt gaat over papyrologie en dan vooral over de wedloop tussen wetenschappers en vervalsers. De aanleiding tot het schrijven van het boekje is het Evangelie van de Vrouw van Jezus, dat opdook in het najaar van 2012 en waarvan al na drie weken vaststond dat het een vervalsing was. Ik heb toen aangegeven dat het vreemd was dat de onderzoekster, toen eenmaal duidelijk was dat deze tekst met geen mogelijkheid antiek kon zijn, beweerde dat het lab uitsluitsel kon geven.

Volgende