De teef, de bink en de garnaal: de opkomst van het horkenkapitalisme
, door
Op een vroege zomerochtend loopt de negentienjarige Simone naakt weg van haar vaders boerderij. Ze overtuigt een passerende automobiliste ervan om haar mee te nemen naar een afgelegen vakantiehuis in het zuiden van Frankrijk. Daar ontwikkelt zich een fragiele verstandhouding tussen de twee vrouwen.
Wat een fijne roman is Venus in het gras! Nog nooit kon ik zoveel scènes tijdens het lezen bijna ruiken: de Franse tuin vol kruiden, de schapen in de stal, het versgemaaide gras. – Ionica Smeets, voorzitter Libris Literatuurprijs 2020.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Eerst als tragedie, dan als klucht
, door
Zal de financiële meltdown dan een ontnuchterend moment zijn, het ontwaken uit een droom? Volgens de filosoof en een grote inspirator van de Occupy-beweging Slavoj Zizek hangt het er helemaal van af hoe de crisis gesymboliseerd wordt, welke ideologische interpretatie zich opdringt en de algemene perceptie van de crisis bepaalt. Een kort fragment uit zijn vorige week verschenen boek ‘Eerst als tragedie dan als klucht’.
Wanneer de normale loop der dingen op een traumatische manier wordt onderbroken, ligt het veld open voor een ‘discursieve’ ideologische strijd – zoals bijvoorbeeld begin jaren dertig in Duitsland gebeurde toen Hitler, door de joodse samenzwering in te roepen, de strijd won om welk verhaal het beste de oorzaken van de crisis van de Republiek van Weimar verklaarde en de beste manier bood om uit de crisis te ontsnappen. Evenzo won maarschalk Pétain in 1940 in Frankrijk de strijd om de verklaringen voor de redenen van de nederlaag van Frankrijk.
Elke naïeve verwachting van links dat de huidige financiële en economische crisis noodzakelijkerwijs een ruimte voor radicaal links opent, is dus ongetwijfeld gevaarlijk kortzichtig. Het eerste directe gevolg van de crisis zal niet de opkomst van een radicale emancipatoire politiek zijn, maar eerder die van een racistisch populisme, en ook oorlogen, grotere armoede in de armste derdewereldlanden en bredere kloven tussen de rijken en de armen in alle samenlevingen in de hand werken.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Slavoj Zizek: ‘het huwelijk tussen kapitalisme en democratie is voorbij’
, door
Van het Midden-Oosten tot in de straten van Londen en de steden in de Verenigde Staten gaan mensen de straat op uit onvrede met de status quo. Ze protesteren tegen de ijzeren greep van overheden of tegen de toenemende kloof tussen arm en rijk. De Sloveense filosoof Slavoj Žižek vraagt zich af waar die verandering toe moet leiden, of er een duidelijke lange termijn visie is op maatschappelijke hervorming. Hij is bezorgd over de toekomst van het westers democratisch kapitalisme: ,,het huidige systeem heeft haar vanzelfsprekendheid en automatische legimitatie verloren en het veld ligt nu open.’’
Žižek staat bekend om zijn kritische houding tegenover het kapitalisme én het communisme. Onlangs sprak hij met Al Jazeera over de huidige veranderingen in het wereldwijde financieel-economisch systeem. Volgens hem weten de demonstranten niet waar ze heen willen, ze roepen slechts om consumentisme en zijn niet in staat doelen te formuleren. Het huidige systeem heeft volgens hem haar grenzen bereikt, maar de tragiek is dat we geen idee hebben welk effectief systeem ons huidige kapitalistische democratische systeem zou kunnen vervangen.(video na de klik)
Europa zit gevangen tussen enerzijds de Brusselse technocratische visie waarin alles goed komt als we ons maar organiseren als wereldmarkt en concurrerend zijn, en anderzijds nationalistische anti-immigratie bewegingen. Maar, zegt Žižek, de wereld vraagt nu om een echt alternatief. ,,Wie wil er nu wonen in een wereld waarin de keuze slechts gaat tussen Angelsaksisch neoliberalisme of Chinees-Singaporees kapitalisme met Aziatische waarden, wat betekent autoritair kapitalisme, wat nu veel effectiever aan het worden is dan het westerse liberaal kapitalisme’’?
Sargasso is een laagdrempelig platform waarop mensen kunnen publiceren, reageren en discussiëren, vanuit de overtuiging dat bloggers en lezers elkaar aanvullen en versterken. Sargasso heeft een progressieve signatuur, maar is niet dogmatisch. We zijn onbeschaamd intellectueel en kosmopolitisch, maar tegelijkertijd hopeloos genuanceerd. Dat betekent dat we de wereld vanuit een bepaald perspectief bezien, maar openstaan voor andere zienswijzen.
In de rijke historie van Sargasso – een van de oudste blogs van Nederland – vind je onder meer de introductie van het liveblog in Nederland, het munten van de term reaguurder, het op de kaart zetten van datajournalistiek, de strijd voor meer transparantie in het openbaar bestuur (getuige de vele Wob-procedures die Sargasso gevoerd heeft) en de jaarlijkse uitreiking van de Gouden Hockeystick voor de klimaatontkenner van het jaar.
Foto:
Sargasso achtergrond wereldbol
Social Acceleration: faster – making time
, door
In deze gastbijdrage onderzoekt filosoof Oliver Sutton de idee van social acceleration, de ogenschijnlijke versnelling van het leven. Vandaag het tweede deel waarin Sutton zich buigt over het managen van tijd.
Earlier in the book Gleick talks about the “fast cycle time” system of production, exemplified by the practice of “just in time delivery”. Increasingly manufacturers seek to eliminate profit-sapping inefficiencies within the production system by keeping the chain of production in perpetual motion. The key to this is to avoid the time wasting and unnecessary investment in fixed assets associated with storage of parts while they await assembly. Rather the production system is calibrated such that at every stage, delivery of parts dove-tails as tightly as possible with the assembly process. If you enquire about reserving products on the Ikea website, you receive the following message;
“We receive merchandise daily and that is why we usually have in our shops all the items the customer may need. We would need to have an extra store for the reserved items and this would increase the prices of the products”.
Ikea operate a system of “just in time delivery” so as to reduce costs and, of course, maximise profits.
Dat kan! Sargasso is een collectief van bloggers en we verwelkomen graag nieuw blogtalent. We plaatsen ook regelmatig gastbijdragen. Lees hier meer over bloggen voor Sargasso of over het inzenden van een gastbijdrage.
‘Noord-Korea de facto een kapitalistische natie’
, door
Democratie en kapitalisme gaan scheiden
, door
Deze crisis is een crisis van ‘bigness’
, door
Had Marx gelijk?
, door
Tot het eind van de Koude Oorlog heeft de BVD de CPN in de gaten gehouden. Maar de dienst deed veel meer dan spioneren. Op basis van nieuw archiefmateriaal van de AIVD laat dit boek zien hoe de geheime dienst in de jaren vijftig en zestig het communisme in Nederland probeerde te ondermijnen. De BVD zette tot tweemaal toe personeel en financiële middelen in voor een concurrerende communistische partij. BVD-agenten hielpen actief mee met geld inzamelen voor de verkiezingscampagne. De regering liet deze operaties oogluikend toe. Het parlement wist van niets.